เจี้ยนอัน

เจี้ยนอัน (จีน: 建安; พินอิน: Jiàn'ān) เป็นชื่อศักราชลำดับที่ 5 ในรัชสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้แห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ชือศักราชเจี้ยนอันใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 196-220 รวมเวลา 25 ปี เริ่มต้นศักราชเมื่อพระเจ้าเหี้ยนเต้หลบหนีมาทางตะวันออกระหว่างยุทธการที่เตียงฮัน โจโฉได้ถวายการต้อนรับพระเจ้าเหี้ยนเต้ที่เมืองฮูโต๋ (สฺวี่ชางในปัจจุบัน) เมื่อปี ค.ศ. 196 และเริ่มควบคุมราชสำนัก โดยอาศัยองค์จักรพรรดิในการสร้างความชอบธรรม ในศักราชเจี้ยนอัน โจโฉได้รวมดินแดนทางเหนือไว้เป็นหนึ่งเดียว และสามก๊กก็ได้ก่อตั้งขึ้นในช่วงเวลานี้

เจี้ยนอัน 建安
ค.ศ. 196 เดือน 1 – ค.ศ. 220 เดือน 2
พระเจ้าเหี้ยนเต้
สถานที่	ประเทศจีน (ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก)
พระมหากษัตริย์	พระเจ้าเหี้ยนเต้
เหตุการณ์สำคัญ	ยุทธการที่แห้ฝือ ยุทธการที่กัวต๋อ ยุทธการที่ผาแดง ยุทธการที่ด่านตงก๋วน การยึดเอ๊กจิ๋วของเล่าปี่ ยุทธการที่หับป๋า ยุทธการที่ฮันต๋ง ยุทธการที่อ้วนเสีย
ช่วงเวลา
← ก่อนหน้า ซิงผิง ถัดไป → เหยียนคัง

เจี้ยนอัน
ภาษาจีน	建安
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Jiàn'ān

หลังการเสียชีวิตของโจโฉเมื่อศักราชเจี้ยนอันปีที่ 25 เดือน 3 ชื่อศักราชได้เปลี่ยนเป็นเหยียนคัง

การเปลี่ยนชื่อศักราช

• ศักราชซิงผิงปีที่ 3 (ค.ศ. 196) —— เดือน 1 วันที่ 7 เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเจี้ยนอันปีที่ 1
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 25 (ค.ศ. 220) —— เดือน 3 เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเหยียนคังปีที่ 1
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 26 (ค.ศ. 221) —— เดือน 4 วันที่ 6 เล่าปี่เปลี่ยนชื่อศักราชเป็นเจี๋ยงบู๋ (จางอู่) ปีที่ 1
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 27 (ค.ศ. 223) —— เดือน 7 ซุนกวนเปลี่ยนชื่อศักราชเป็นหฺวางอู่ปีที่ 1

เหตุการณ์

การรบ

• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 3 (ค.ศ. 198)，ยุทธการที่แห้ฝือ โจโฉรบชนะลิโป้และยึดได้มณฑลชีจิ๋ว
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 5 (ค.ศ. 200)，ยุทธการที่กัวต๋อ โจโฉรบชนะอ้วนเสี้ยว
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 13 (ค.ศ. 208) ยุทธการที่ผาแดง กองกำลังพันธมิตรของซุนกวนและเล่าปี่รบชนะโจโฉที่ยกทัพลงใต้มายังเกงจิ๋ว เริ่มเกิดสถานการณ์แบ่งเป็นสามก๊ก
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 16 (ค.ศ. 211) ยุทธการที่ด่านตงก๋วน โจโฉเดินทัพไปยังกวนต๋งเพื่อปราบกองกำลังกบฏของม้าเฉียวและหันซุย
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 19 (ค.ศ. 214) การยึดเอ๊กจิ๋วของเล่าปี่ เล่าปี่รบชนะเล่าเจี้ยงและยึดได้มณฑลเอ๊กจิ๋ว
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 20 (ค.ศ. 215) ยุทธการที่หับป๋า ซุนกวนยกทัพมาโจมตีหับป๋า แต่โดนเตียวเลี้ยวตีแตกพ่ายจนล่าถอยกลับไป
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 23 (ค.ศ. 218) ยุทธการที่ฮันต๋ง เล่าปี่เข้ายึดฮันต๋งที่โจโฉยึดครองอยู่ก่อน
• ศักราชเจี้ยนอันปีที่ 24 (ค.ศ. 219) ยุทธการที่อ้วนเสีย กวนอูขุนพลของเล่าปี่ยกทัพจากเกงจิ๋วเข้าปิดล้อมของโจโฉ ลิบองขุนพลของซุนกวนเข้ายึดมณฑลเอ๊กจิ๋ว

ตารางเทียบศักราช

เจี้ยนอัน	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
ค.ศ.	196	197	198	199	200	201	202	203	204	205
พ.ศ.	739	740	741	742	743	744	745	746	747	748
เจี้ยนอัน	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
ค.ศ.	206	207	208	209	210	211	212	213	214	215
พ.ศ.	749	750	751	752	753	754	755	756	757	758
เจี้ยนอัน	21	22	23	24	25
ค.ศ.	216	217	218	219	220
พ.ศ.	759	760	761	762	763

อ้างอิง

1. Li Chongzhi (李崇智). Zhongguo lidai nianhao kao (中國歷代年號考), p. 14.
2. 范曄. 後漢書獻帝紀  – โดยทาง Wikisource.「建安元年春正月癸酉，郊祀上帝於安邑，大赦天下，改元建安。……（建安二十五年）三月，改元延康。」
3. 司馬光. 資治通鑑漢紀五十四  – โดยทาง Wikisource.「建安元年春，正月，癸酉，大赦，改元。」
4. 司馬光. 資治通鑑魏紀一  – โดยทาง Wikisource.「〔黃初元年正月〕改元延康。……〔二年〕夏，四月，丙午，漢中王即皇帝位於武擔之南，大赦，改元章武。……〔三年冬十月〕於是吳王改元黃武，臨江拒守。」
5. 陳壽. 蜀志先主傳  – โดยทาง Wikisource.「即皇帝位於成都武擔之南。為文曰：『惟建安二十六年四月丙午，……』章武元年夏四月，大赦，改年。」
6. 陳壽. 吳志孫權傳  – โดยทาง Wikisource.「（黃武元年秋九月）權遂改年，臨江拒守。」
7. 許嵩. 建康實錄太祖上  – โดยทาง Wikisource.「〔建安二十八年〕冬十一月，權就吳王位於武昌，大赦，改年號為黃武元年。」

ก่อนหน้า		เจี้ยนอัน		ถัดไป
ซิงผิง		ศักราชของราชวงศ์ฮั่นตะวันออก (ค.ศ. 196 – 220)		เหยียนคัง จ๊กก๊ก: เจี๋ยงบู๋ (จางอู่) ง่อก๊ก: หฺวางอู่