ม สย ดตะโละมาเนาะ มลาย Masjid Telok Manok หร อ ม สย ดวาด ลฮ เซ น มลาย Masjid Wadi Hussein เป นศาสนสถานในศาสนาอ สลามแห งห

มัสยิดตะโละมาเนาะ (มลายู: Masjid Telok Manok) หรือ มัสยิดวาดีลฮูเซ็น (มลายู: Masjid Wadi Hussein) เป็นศาสนสถานในศาสนาอิสลามแห่งหนึ่ง ตั้งอยู่หมู่ 1 บ้านตะโละมาเนาะ ตำบลลุโบะสาวอ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส บริเวณเชิง มัสยิดแห่งนี้สร้างด้วยเครื่องไม้ดั้งเดิมที่มีความงดงามและเก่าแก่แห่งหนึ่งของ (Nusantara) ภายในเป็นที่เก็บรักษาพระคัมภีร์อัลกุรอานซึ่งเขียนด้วยลายมือของวันฮุซเซน อัซซานาวี อิหม่ามคนแรกของมัสยิด และยังเป็นมัสยิดที่มีสถาปัตยกรรมผสมผสานกันระหว่างมลายู ไทย และจีน

มัสยิดตะโละมาเนาะ
Masjid Telok Manok


ข้อมูลทั่วไป
ประเภท	มัสยิด
สถาปัตยกรรม	มลายู, ไทยและจีน
เมือง	หมู่ 1 บ้านตะโละมาเนาะ ตำบลลุโบะสาวอ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส
ประเทศ	ประเทศไทย
เริ่มสร้าง	พ.ศ. 2161 หรือ พ.ศ. 2167
ผู้สร้าง	วันฮุซเซน อัซซานาวี
การออกแบบและการก่อสร้าง
สถาปนิก	หะยีซายฮู
วิศวกร	แซมะ

ศัพทมูลวิทยา

ชื่อมัสยิดตะโละมาเนาะ มาจากคำมลายูว่า "ตะโละ" (teluk) แปลว่าอ่าว กับคำว่า "มาเนาะ" (manok) ซึ่งเป็นชื่อพรรณไม้ท้องถิ่นชนิดหนึ่ง มีมากริมลำธารใกล้มัสยิด จึงมีความหมายว่า "บริเวณที่มีต้นมาเนาะ" แต่บางแห่งก็ว่า "มาเนาะ" เป็นคำมลายูเก่า แปลว่านกหรือไก่ก็มี

ส่วนชื่อมัสยิดวาดีลฮูเซ็น ตั้งตามนามของวันฮุซเซน อัซซานาวี

ประวัติ

ที่ตั้งของหมู่บ้านตะโละมาเนาะในอดีตเป็นป่าสมบูรณ์ ต่อมาวันฮุซเซน อัซซานาวี (Wan Hussein As-Sanawi) นักการศาสนาอิสลามจากหมู่บ้านสะนอ (ปัจจุบันคืออำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี) และภรรยาคืออุมมีกัลซุม (Ummi Kalsom) หญิงชาวบ้านม่วงหวาน (ปัจจุบันคืออำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี) พร้อมผู้ติดตามจำนวนหนึ่งหนีภัยสงครามระหว่างสยามและปัตตานี บางแห่งก็ว่าโยกย้ายถิ่นฐานจากคำสั่งของเจ้าเมืองสลินดงบายู (เมืองสายบุรี) ไปตั้งถิ่นฐาน ณ บริเวณเชิงเขาบูโด

กล่าวกันว่าวันฮุซเซนเป็นนักการศาสนาที่ยอดเยี่ยม สามารถท่องจำพระคัมภีร์อัลกุรอานได้อย่างลึกซึ้งทั้งเล่ม รวมทั้งผลิตนักปราชญ์ทางศาสนาได้จำนวนมาก มีดำริให้สร้างมัสยิดสำหรับปฏิบัติศาสนกิจ จึงสร้างมัสยิดจากวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นคือไม้ตะเคียน ซึ่งมีมากในป่าบูโด และใช้เครื่องมือท้องถิ่น โดยมีหะยีซายฮู ครูสอนศาสนาเป็นผู้ก่อสร้าง และแซมะเป็นนายช่าง

สถาปัตยกรรม

มัสยิดตะโละมาเนาะสร้างด้วยไม้ตะเคียนที่มีอยู่มากในป่าบูโด อาคารแบ่งเป็นสองหลังติดกัน มีเสาไม้ 26 ต้น เสามีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมขนาด 10x10 นิ้ว พื้นหนา 2 นิ้ว สร้างด้วยศิลปะมลายู ไทย และจีน มีหลังคาทรงจั่ว ปลายปั้นลมเป็นแบบมลายูตรังกานู มีผนังฝาลูกฟัก และยกใต้ถุนสูง ใช้การสลักไม้แทนตะปู ใช้บือจือตา (เครื่องมือคล้ายขวาน บ้างเรียกขวานเล็ก) สำหรับตัดไม้ ใช้บันลีโยง (ลิ่ม) เพื่อผ่าไม้ และใช้บายิ (เครื่องมือคล้ายจอบ) ถากไม้ตะเคียนให้เรียบ แต่เดิมหลังคามุงด้วยจาก แต่ต่อมาได้เปลี่ยนไปมุงหลังคาด้วยกระเบื้องซึ่งทำจากอิฐสงขลา

อาคารมัสยิดหลังแรก มีหลังคาทั้งหมดสามชั้น เสาแกะสลักลายดอกพิกุล หลังคาชั้นที่สามเป็นโดมรูปเก๋งจีนแท้อยู่บนหลังคา มุงด้วยกระเบื้องดินเผา เดิมเก๋งจีนจะถูกใช้เป็นหออาซาน
อาคารมัสยิดหลังที่สอง มีหลังคาสองชั้น หลังคาชั้นที่สองมีจั่วบนหลังคา ชั้นแรกมีฐานดอกพิกุลหงายรองรับจั่วหลังคาอีกชั้นหนึ่ง

อ้างอิง

"จุฬาราชมนตรี ร่วมเฉลิมฉลองศาสนสัมพันธ์ มัสยิดตะโละมาเนาะ 390 ปี". ไทยรัฐออนไลน์. 27 ธันวาคม 2557. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
ชุมศักดิ์ นรารัตน์วงศ์ (31 มีนาคม 2560). . สยามรัฐออนไลน์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-06-14. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
. Thailand Top Vote. 23 พฤศจิกายน 2559. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-16. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
นิอับดุลรากิ๊บ บินนิฮัสซัน (27 กรกฎาคม 2560). "บ้านตะโละมาเนาะ : จากนักการศาสนายุคก่อนสู่นักการศาสนายุคใหม่". ศูนย์นูซันตาราศึกษา. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
Nik Abdul Rakib Bin Nik Hassan (5 กันยายน 2550). "มัสยิดวาดิลฮุซเซน บ้านตะโละมาเนาะ". ศูนย์นูซันตาราศึกษา. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
Najib Bin Ahmad (4 กุมภาพันธ์ 2559). "สรุปบรรยายสาธารณะ "สถาปัตยกรรมมลายูในท้องถิ่นสามจังหวัดชายแดนใต้"". มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]
Najib Bin Ahmad (19 กุมภาพันธ์ 2559). . มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-12-20. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
อับดุลรอนิง ลาเด๊ะ (29 มกราคม 2560). "มัสยิด 300 ปี (มัสยิดวาดีอัลฮูเซ็น หรือ มัสยิดตะโละมาเนาะ)". ปัตตานีบ้านฉัน... สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"Wan Husein As-Sanawi Al-Fathani Hafiz pendiri Masjid Teluk Manok". Utusan Online. 25 ธันวาคม 2549. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]
"Kontribusi Masjid Wadi Hussein bagi Tegaknya Islam di Thailand". Republika. 15 พฤศจิกายน 2558. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"ชมรมอิหม่ามฯ บาเจาะ ประกาศยุติโครงการปรับปรุงแหล่งเรียนรู้มัสยิด 300 ปี ตะโละมาเนาะ จ.นราธิวาส". ฟาตอนีออนไลน์. 2 เมษายน 2560. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"7 อุปสรรคบูรณะมัสยิดโบราณ "ตาโละมาเนาะ" แหล่งศรัทธาของคนทุกสารทิศ". ผู้จัดการออนไลน์. 6 เมษายน 2560. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[ไทยรัฐ-1] "จุฬาราชมนตรี ร่วมเฉลิมฉลองศาสนสัมพันธ์ มัสยิดตะโละมาเนาะ 390 ปี". ไทยรัฐออนไลน์. 27 ธันวาคม 2557. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[สยามรัฐ-2] ชุมศักดิ์ นรารัตน์วงศ์ (31 มีนาคม 2560). . สยามรัฐออนไลน์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-06-14. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[ท็อปโหวต-3] . Thailand Top Vote. 23 พฤศจิกายน 2559. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-16. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[นูซันตารา1-4] นิอับดุลรากิ๊บ บินนิฮัสซัน (27 กรกฎาคม 2560). "บ้านตะโละมาเนาะ : จากนักการศาสนายุคก่อนสู่นักการศาสนายุคใหม่". ศูนย์นูซันตาราศึกษา. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[นูซันตารา2-5] Nik Abdul Rakib Bin Nik Hassan (5 กันยายน 2550). "มัสยิดวาดิลฮุซเซน บ้านตะโละมาเนาะ". ศูนย์นูซันตาราศึกษา. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[วิริยพันธุ์-6] Najib Bin Ahmad (4 กุมภาพันธ์ 2559). "สรุปบรรยายสาธารณะ "สถาปัตยกรรมมลายูในท้องถิ่นสามจังหวัดชายแดนใต้"". มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]

[วิริยพันธุ์1-7] Najib Bin Ahmad (19 กุมภาพันธ์ 2559). . มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-12-20. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[ปัตตานี-8] อับดุลรอนิง ลาเด๊ะ (29 มกราคม 2560). "มัสยิด 300 ปี (มัสยิดวาดีอัลฮูเซ็น หรือ มัสยิดตะโละมาเนาะ)". ปัตตานีบ้านฉัน... สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[9] "Wan Husein As-Sanawi Al-Fathani Hafiz pendiri Masjid Teluk Manok". Utusan Online. 25 ธันวาคม 2549. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]

[10] "Kontribusi Masjid Wadi Hussein bagi Tegaknya Islam di Thailand". Republika. 15 พฤศจิกายน 2558. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[11] "ชมรมอิหม่ามฯ บาเจาะ ประกาศยุติโครงการปรับปรุงแหล่งเรียนรู้มัสยิด 300 ปี ตะโละมาเนาะ จ.นราธิวาส". ฟาตอนีออนไลน์. 2 เมษายน 2560. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[12] "7 อุปสรรคบูรณะมัสยิดโบราณ "ตาโละมาเนาะ" แหล่งศรัทธาของคนทุกสารทิศ". ผู้จัดการออนไลน์. 6 เมษายน 2560. สืบค้นเมื่อ 3 สิงหาคม 2561. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))