กรดไฮโดรโบรมิก

กรดไฮโดรโบรมิก (อังกฤษ: hydrobromic acid) เป็นสารละลายของแก๊สไฮโดรเจนโบรไมด์ กรดไฮโดรโบรมิกเป็นกรดที่สามารถกัดกร่อนรุนแรง มีค่า pK_a ประมาณ -9 ลักษณะของกรดไฮโดรโบรมิก เป็นกรดไฮโดร (กรดที่มีองค์ประกอบ 2 อย่างคือ ไฮโดรเจนและอโลหะ ในที่นี้คือโบรมีน)

กรดไฮโดรโบรมิก

Ball-and-stick model of hydrogen bromide Ball-and-stick model of water
Ball-and-stick model of the bromide anion Ball-and-stick model of the hydronium cation
ชื่อ
Bromane
ชื่ออื่น Hydronium bromide Bromhydric acid
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	10035-10-6^Y
3D model ()	รูปภาพแบบโต้ตอบ
	CHEBI:47266^Y
	ChEMBL1231461
เคมสไปเดอร์	255^Y
	100.240.772
	233-113-0
	620
	C13645
ผับเคม CID	260
	MW3850000
	3IY7CNP8XJ^Y
UN number	1048 1788
InChI=1S/BrH/h1H^Y Key: CPELXLSAUQHCOX-UHFFFAOYSA-N^Y InChI=1/BrH/h1H Key: CPELXLSAUQHCOX-UHFFFAOYAZ
Br
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	HBr(aq)
มวลโมเลกุล	80.91 g·mol^−1
ลักษณะทางกายภาพ	ของเหลวไม่มีสี (ตัวอย่างที่ไม่บริสุทธิ์อาจปรากฏเป็นสีเหลือง)
กลิ่น	ฉุน
ความหนาแน่น	1.49 g/cm^3 (48% w/w aq.)
จุดหลอมเหลว	−11 องศาเซลเซียส (12 องศาฟาเรนไฮต์; 262 เคลวิน) (47–49% w/w aq.)
จุดเดือด	122 องศาเซลเซียส (252 องศาฟาเรนไฮต์; 395 เคลวิน) at 700 mmHg (47–49% w/w aq.)
ละลายในน้ำ	221 g/100 mL (0 °C) 204 g/100 mL (15 °C) 130 g/100 mL (100 °C)
	−9
ความหนืด	0.84 cP (−75 °C)
อุณหเคมี
ความจุความร้อน (C)	29.1 J/(K·mol)
(S^⦵298)	198.7 J/(K·mol)
(ΔfH^⦵298)	−36.3 kJ/mol
ความอันตราย
:
	อันตราย
	H314, H335
	P260, P261, P264, P271, P280, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P312, P321, P363, P403+P233, P405, P501
NFPA 704 (fire diamond)	3) (0) (0) (ACID)
	ไม่ติดไฟ
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS)	ICSC 0282
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แอนไอออนอื่น ๆ	กรดไฮโดรฟลูออริก กรดไฮโดรคลอริก กรดไฮโดรไอโอดิก
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	ไฮโดรเจนโบรไมด์
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

การใช้ประโยชน์

ส่วนใหญ่ใช้ในการผลิตสารประกอบอนินทรีย์ของโบรไมด์ โดยเฉพาะกับสังกะสี แคลเซียมและโซเดียม และยังใช้ในการสังเคราะห์สารประกอบอินทรีย์ของโบรมีน อีเทอร์สามารถถูกตัดได้ด้วย HBr นอกจากนี้ HBr สามารถเร่งปฏิกิริยาแอลคิเลชัน และการสกัดแร่ สารประกอบสำคัญทางอุตสาหกรรมที่ผลิตจากกรดไฮโดรโบรมิกได้แก่ แอลลิล โบรไมด์ เตตระโบรโมบิสฟีนอล และกรดโบรโมอะซีติก HBr มีความเป็นเอกลักษณ์คือสามารถเกิดปฏิกิริยาเติมกับแอลคีนแบบแอนติ-มาร์คอฟนิคอฟได้เมื่อมีเปอร์ออกไซด์อยู่ด้วย

การสังเคราะห์

กรดไฮโดรโบรมิกเตรียมได้จากปฏิกิริยาระหว่าง Br₂, SO₂ และน้ำ

Br₂ + SO₂ + 2 H₂O → H₂SO₄ + 2 HBr

การเตรียมอีกแบบหนึ่งใช้ ไฮโดรเจนโบรไมด์ ที่แห้งมาละลายน้ำ

ในทางอุตสาหกรรมเตรียมโดยนำโบรมีนไปทำปฏิกิริยากับกำมะถัน หรือ ฟอสฟอรัส และน้ำ และผลิตได้ด้วยเคมีไฟฟ้าด้วย นอกจากนั้นยังผลิตได้จากการนำโบรไมด์ไปทำปฏิกิริยากับกรดที่ไม่ออกซิไดส์เช่น กรดฟอสฟอริกหรือกรดอะซีติก กรดชนิดนี้มีขายทางการค้าที่ความเข้มข้นและความบริสุทธิ์หลายระดับ

การสังเคราะห์อีกวิธีคือการใช้กรดซัลฟิวริก (5.8M) กับ

H₂SO₄ + KBr → KHSO₄ + HBr

แต่วิธีนี้หากใช้กรดซัลฟิวริกเข้มข้นมากไปหรืออุณหภูมิสูงเกิน 75 °C จะทำให้เกิดการออกซิไดส์ HBr เป็นแก๊สโบรมีน

อ้างอิง

1. Favre, Henri A.; Powell, Warren H., บ.ก. (2014). Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013. Cambridge: The . p. 131. ISBN .
2. Bell, R. P. The Proton in Chemistry, 2nd ed., Cornell University Press, Ithaca, NY, 1973.
3. Michael J. Dagani, Henry J. Barda, Theodore J. Benya, David C. Sanders "Bromine Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry" Wiley-VCH, Weinheim, 2000. doi:10.1002/14356007.a04_405
4. Scott, A. (1900). "Preparation of pure hydrobromic acid". 77: 648–650. doi:10.1039/ct9007700648.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ กรดไฮโดรโบรมิก

• International Chemical Safety Card 0282
• NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards
• Carlin, W. W. U.S. Patent 4,147,601