Nepenthes bicalcarata | |
---|---|
หม้อกลางของ N. bicalcarata | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
หมวด: | Magnoliophyta |
ชั้น: | Magnoliopsida |
อันดับ: | Caryophyllales |
วงศ์: | Nepenthaceae |
สกุล: | Nepenthes |
สปีชีส์: | N. bicalcarata |
ชื่อทวินาม | |
Nepenthes bicalcarata (1873) | |
ชื่อพ้อง | |
|
Nepenthes bicalcarata (มาจากคำในภาษาละติน: bi "สอง", calcaratus "เดือย, เขี้ยว")หรือ Fanged Pitcher-Plant เป็นหม้อข้าวหม้อแกงลิง ถิ่นเดียวของทางตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะบอร์เนียว
ประวัติ
Nepenthes bicalcarata ถูกจำแนกครั้งแรกโดย โจเซฟ เดลตัน ฮุกเคอร์ (En:Joseph Dalton Hooker) ในปี ค.ศ. 1873 พบพื้นฐานของตัวอย่างที่เก็บมาโดย ฮักฮ์ โลว (En:Hugh Low) และ โอโดอาร์โด เบคคารี (En:Odoardo Beccari) ใกล้กับแม่น้ำลาวัส (Lawas) ในเกาะบอร์เนียวต้นแบบ Low s.n. ถูกเก็บรักษาไว้ที่สวนพฤกษศาสตร์หลวงเมืองคิว 7 ปีต่อมา สเพนเซอร์ เลอ เมอร์ชานต์ มัวร์ (Spencer Le Marchant Moore) ได้จำแนกเป็น Nepenthes dyak บนพื้นฐานของตัวอย่างที่เก็บโดย โจฮันเนส์ อีเลียส ทีจ์สแมนน์ (En:Johannes Elias Teijsmann) ที่ชื่อ Teijsmann 10962 จากแม่น้ำกาปูวัส (Kapuas) ในทางตะวันตกของบอร์เนียว ตัวอย่างนี้ถูกเก็บรักษาไว้ที่สวนพฤกษศาสตร์หลวงเมืองคิวเช่นกัน และสำเนาถูกเก็บรักษาไว้ที่หอพรรณไม้แห่งชาติเนเธอร์แลนด์ในไลเดน มีการกล่าวถึงชื่อ N. dyak ซึ่งถูกตั้งในภายหลังในหนังสือหลายเล่ม ปัจจุบันมันถูกพิจารณาให้เป็นชนิดเดียวกันกับ N. bicalcarta
Nepenthes bicalcarata ถูกนำมาสู่ยุโรปในปี ค.ศ. 1879 โดยนักสำรวจชาวอังกฤษที่ชื่อ เฟรดเดอร์ริก วิลเลียม เบอร์บิดก์ (Frederick William Burbidge) ซึ่งเก็บมาให้สถานเพาะเลี้ยงวีตช์ (Veitch Nurseries) ที่มีชื่อเสียง มีการปลูกเลี้ยงกันขนานใหญ่และแพร่กระจายไปอย่างกว้างขวางในปี ค.ศ. 1881
ในระหว่างที่หม้อข้าวหม้อแกงลิงเป็นที่นิยมอย่างมาก มีบันทึกใน The Gardeners' Chronicle ของปี ค.ศ. 1881 ถึง N. bicalcarata ของสถานเพาะเลี้ยงวีตช์ดังนี้:
N. bicalcarata มีใบที่แข็ง ทน และมีหม้อทีมีเครื่องมือคล้ายกับดักหนูดูดุร้ายที่ฝา ทำให้มันแตกต่างจากหม้อข้าวหม้อแกงลิงชนิดอื่นเป็นอย่างมาก
สองสามปีหลังจะถูกนำเข้ามา N. bicalcarata ยังคงเป็นต้นไม้ที่หายาก ในบัญชีวีตช์ในปี ค.ศ. 1889 N. bicalcarata มีราคา £3.3 ต่อต้น ขณะที่ต้นไม้ยอดนิยมอย่าง N. northiana และ N. rajah มีราคาเพียงr £2.2s
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
N. bicalcarata เป็นพืชที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในสกุล เลื้อยไต่ได้สูงถึง 20 ม. ลำต้นทรงกระบอกหนากว่าชนิดอื่น มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 3.5 ซม. ปล้องอาจยาวถึง 40 ซม.
ใบของ N. bicalcarata มีก้านใบ คล้ายแผ่นหนัง แผ่นใบรูปไข่กลับ-รูปใบหอก มีขนาดใหญ่ ยาว 80 ซม.กว้าง 12 ซม. เป็นครีบแคบๆที่ลำต้น แผ่นใบมีเส้นใบตามยาวไม่ชัดเจนและเส้นใบแบบขนนกจำนวนมาก สายดิ่งยาว 60 ซม.กว้าง 8 มม. มีแอ่งและรอยปูดใกล้กับหม้อ
ถึงแม้หลายๆส่วนของพืชจะมีขนาดใหญ่ แต่หม้อก็ไม่ได้ใหญ่ตามอย่างเช่นในชนิด N. rajah แต่กระนั้น หม้อก็อาจมีปริมาตรมากกว่า 1 ลิตร หม้อสูง 25 ซม.กว้าง 16 ซม. มีปีกตะเข็บหนึ่งคู่ยื่นออกมา (กว้าง ≤15 มม.) ตลอดด้านหน้าของหม้อล่าง และจะลดรูปลงเหลือแค่สันในหม้อบน เพอริสโตม (กว้าง ≤20 มม.) มีลักษณะแบบโค้งเข้าหาภายใน มีฟันขนาดเล็กแยกกัน มีหนามแหลมหนึ่งคู่ใต้ฝา ยาว 3 ซม. กลายมาจากสันของเพอริสโตม 10–12 สัน ฝารูปไตถึงรูปหัวใจ ไม่มีรยางค์ เดือยเดี่ยว (ยาว ≤15 มม.) แทรกอยู่ที่ฐานฝา
N. bicalcarata มีช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ก้านช่อดอกอาจยาวถึง 40 ซม. แกนกลางยาว 100 ซม. ในช่อดอกเพศเมียจะสั้นกว่า ก้านดอกย่อยยาว 40 มม.อาจมีดอกถึง 15 ดอก กลีบเลี้ยงรูปไข่กลับหรือรูปใบหอกยาว 4 มม.
พืชที่โตเต็มที่ไม่มีสิ่งปกคลุม ขนร่วงง่ายจะพบในพืชที่ยังเล็กและช่อดอก
N. bicalcarata มีการกระจายตัวไม่กว้างนัก ไม่มีหน่วยอนุกรมวิธานต่ำกว่าระดับชนิดจำแนกไว้
อ้างอิง
- Phillipps, A. & A. Lamb 1996. Pitcher-Plants of Borneo. Natural History Publications (Borneo), Kota Kinabalu.
- Hooker, J.D. 1873. Nepenthaceae. In: A. De Candolle Prodromus systematis universalis regni vegetabilis 17: 90–105.
- Schlauer, J. 2006. Nepenthes bicalcarata 2020-07-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Carnivorous Plant Database.
- Moore, S.L.M. 1880. Alabastra diversa. The Journal of Botany 18: 1–8.
- Jebb, M.H.P. & M.R. Cheek 1997. . Blumea 42 (1): 1–106.
- Specimen detail: Teijsmann 10962 2011-05-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Nationaal Herbarium Nederland.
- Burbidge, F.W. 1882. Notes on the new Nepenthes. The Gardeners' Chronicle 17(1): 56.
- Beccari, O. 1896. Malesia, III (1886–1890): Rivista delle specie del genere Nepenthes, p. 1–15.
- Clarke, C.M. 1997. Nepenthes of Borneo. Natural History Publications (Borneo), Kota Kinabalu.
- [Anonymous] 1881. Messr's Veitch's Nepenthes House. The Gardeners' Chronicle n. ser. 16: 598.
- Steiner, H. 2002. Borneo: Its Mountains and Lowlands with their Pitcher Plants. Toihaan Publishing Company, Kota Kinabalu.
- Danser, B.H. 1928. The Nepenthaceae of the Netherlands Indies. Bulletin de Jardin de Botanique, Buitenzorg, Série III, 9(3–4): 249–438.
- Cheek, M.R. & M.H.P. Jebb 2001. Nepenthaceae. Flora Malesiana 15: 1–157.
- Macfarlane, J.M. 1908. Nepenthaceae. In: A. Engler Das Pflanzenreich IV, III, Heft 36: 1–91.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Danser, B.H. 1928. 4. Nepenthes bicalcarata. In: The Nepenthaceae of the Netherlands Indies. Bulletin de Jardin de Botanique, Buitenzorg, Série III, 9(3–4): 249–438.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
Nepenthes bicalcaratahmxklangkhxng N bicalcaratasthanakarxnurks IUCN 2 3 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaehmwd Magnoliophytachn Magnoliopsidaxndb Caryophyllaleswngs Nepenthaceaeskul Nepenthesspichis N bicalcaratachuxthwinamNepenthes bicalcarata 1873 chuxphxngNepenthes dyak 1880 Nepenthes bicalcarata macakkhainphasalatin bi sxng calcaratus eduxy ekhiyw hrux Fanged Pitcher Plant epnhmxkhawhmxaekngling thinediywkhxngthangtawntkechiyngehnuxkhxngekaabxreniywprawtiphaphwad N bicalcarata cakbthkhwamkhxng inpi kh s 1908 Nepenthes bicalcarata thukcaaenkkhrngaerkody ocesf edltn hukekhxr En Joseph Dalton Hooker inpi kh s 1873 phbphunthankhxngtwxyangthiekbmaody hkh olw En Hugh Low aela oxodxarod ebkhkhari En Odoardo Beccari iklkbaemnalaws Lawas inekaabxreniywtnaebb Low s n thukekbrksaiwthiswnphvkssastrhlwngemuxngkhiw 7 pitxma sephnesxr elx emxrchant mwr Spencer Le Marchant Moore idcaaenkepn Nepenthes dyak bnphunthankhxngtwxyangthiekbody ochnens xieliys thicsaemnn En Johannes Elias Teijsmann thichux Teijsmann 10962 cakaemnakapuws Kapuas inthangtawntkkhxngbxreniyw twxyangnithukekbrksaiwthiswnphvkssastrhlwngemuxngkhiwechnkn aelasaenathukekbrksaiwthihxphrrnimaehngchatienethxraelndiniledn mikarklawthungchux N dyak sungthuktnginphayhlnginhnngsuxhlayelm pccubnmnthukphicarnaihepnchnidediywknkb N bicalcarta Nepenthes bicalcarata thuknamasuyuorpinpi kh s 1879 odynksarwcchawxngkvsthichux efrdedxrrik wileliym ebxrbidk Frederick William Burbidge sungekbmaihsthanephaaeliyngwitch Veitch Nurseries thimichuxesiyng mikarplukeliyngknkhnanihyaelaaephrkracayipxyangkwangkhwanginpi kh s 1881 inrahwangthihmxkhawhmxaeknglingepnthiniymxyangmak mibnthukin The Gardeners Chronicle khxngpi kh s 1881 thung N bicalcarata khxngsthanephaaeliyngwitchdngni N bicalcarata miibthiaekhng thn aelamihmxthimiekhruxngmuxkhlaykbdkhnududuraythifa thaihmnaetktangcakhmxkhawhmxaeknglingchnidxunepnxyangmak sxngsampihlngcathuknaekhama N bicalcarata yngkhngepntnimthihayak inbychiwitchinpi kh s 1889 N bicalcarata mirakha 3 3 txtn khnathitnimyxdniymxyang N northiana aela N rajah mirakhaephiyngr 2 2slksnathangphvkssastrN bicalcarata epnphuchthimikhnadihythisudinskul eluxyitidsungthung 20 m latnthrngkrabxkhnakwachnidxun miesnphasunyklang 3 5 sm plxngxacyawthung 40 sm latneluxyitaelahmxbn ibkhxng N bicalcarata mikanib khlayaephnhnng aephnibrupikhklb rupibhxk mikhnadihy yaw 80 sm kwang 12 sm epnkhribaekhbthilatn aephnibmiesnibtamyawimchdecnaelaesnibaebbkhnnkcanwnmak saydingyaw 60 sm kwang 8 mm miaexngaelarxypudiklkbhmx thungaemhlayswnkhxngphuchcamikhnadihy aethmxkimidihytamxyangechninchnid N rajah aetkrann hmxkxacmiprimatrmakkwa 1 litr hmxsung 25 sm kwang 16 sm mipiktaekhbhnungkhuyunxxkma kwang 15 mm tlxddanhnakhxnghmxlang aelacaldruplngehluxaekhsninhmxbn ephxrisotm kwang 20 mm milksnaaebbokhngekhahaphayin mifnkhnadelkaeykkn mihnamaehlmhnungkhuitfa yaw 3 sm klaymacaksnkhxngephxrisotm 10 12 sn farupitthungruphwic immiryangkh eduxyediyw yaw 15 mm aethrkxyuthithanfa hmxlang N bicalcarata michxdxkaebbchxaeykaekhnng kanchxdxkxacyawthung 40 sm aeknklangyaw 100 sm inchxdxkephsemiycasnkwa kandxkyxyyaw 40 mm xacmidxkthung 15 dxk klibeliyngrupikhklbhruxrupibhxkyaw 4 mm phuchthiotetmthiimmisingpkkhlum khnrwngngaycaphbinphuchthiyngelkaelachxdxk N bicalcarata mikarkracaytwimkwangnk immihnwyxnukrmwithantakwaradbchnidcaaenkiwxangxingPhillipps A amp A Lamb 1996 Pitcher Plants of Borneo Natural History Publications Borneo Kota Kinabalu Hooker J D 1873 Nepenthaceae In A De Candolle Prodromus systematis universalis regni vegetabilis 17 90 105 Schlauer J 2006 Nepenthes bicalcarata 2020 07 25 thi ewyaebkaemchchin Carnivorous Plant Database Moore S L M 1880 Alabastra diversa The Journal of Botany 18 1 8 Jebb M H P amp M R Cheek 1997 Blumea 42 1 1 106 Specimen detail Teijsmann 10962 2011 05 29 thi ewyaebkaemchchin Nationaal Herbarium Nederland Burbidge F W 1882 Notes on the new Nepenthes The Gardeners Chronicle 17 1 56 Beccari O 1896 Malesia III 1886 1890 Rivista delle specie del genere Nepenthes p 1 15 Clarke C M 1997 Nepenthes of Borneo Natural History Publications Borneo Kota Kinabalu Anonymous 1881 Messr s Veitch s Nepenthes House The Gardeners Chronicle n ser 16 598 Steiner H 2002 Borneo Its Mountains and Lowlands with their Pitcher Plants Toihaan Publishing Company Kota Kinabalu Danser B H 1928 The Nepenthaceae of the Netherlands Indies Bulletin de Jardin de Botanique Buitenzorg Serie III 9 3 4 249 438 Cheek M R amp M H P Jebb 2001 Nepenthaceae Flora Malesiana 15 1 157 Macfarlane J M 1908 Nepenthaceae In A Engler Das Pflanzenreich IV III Heft 36 1 91 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Nepenthes bicalcarata Danser B H 1928 4 Nepenthes bicalcarata In The Nepenthaceae of the Netherlands Indies Bulletin de Jardin de Botanique Buitenzorg Serie III 9 3 4 249 438