หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่

พลตรี หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่ เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม กับหม่อมพริ้ง ประสูติเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2429 ได้เคยเสด็จไปทรงศึกษาวิชาการทหารที่ประเทศรัสเซีย ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ตั้งแต่พระชันษา 12 ปี เสกสมรสกับหม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา มีบุตรธิดา 4 คน สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2485

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่
ประสูติ	4 มิถุนายน พ.ศ. 2429
สิ้นชีพิตักษัย	1 กรกฎาคม พ.ศ. 2485 (56 ปี)
หม่อม	หม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา
บุตร	หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่ หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่
ราชสกุล	ทองใหญ่
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม
พระมารดา	หม่อมพริ้ง

รับใช้	กองทัพบกสยาม
ชั้นยศ	พลตรี

เนื่องจากเป็นโอรสองค์แรกที่ไม่ถึงชีพิตักษัยดังเช่นโอรสและธิดาองค์ก่อน ๆ จึงเรียกว่า "ทองรอด" ต่อมามีพระนามจริงว่า "ทองฑีฆายุ" และได้ขนานนามพระองค์ว่า "พระบิดาของเหล่าทหารการสัตว์และสัตวแพทย์ไทย"

พลตรีหม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่ ทรงดำรงตำแหน่ง ผู้บัญชาการกองพลที่ 2 และถูกปรับเป็นนายทหารนอกประจำการ เมื่อปี พ.ศ. 2475

พระยศ

• – นายร้อยเอก
• 28 เมษายน พ.ศ. 2458: นายพันตรี
• 23 สิงหาคม พ.ศ. 2458: เข้ารับพระราชทานสัญญาบัตรยศ
• 23 มีนาคม พ.ศ. 2459: นายพันโท
• 24 เมษายน พ.ศ. 2463: นายพันเอก
• 1 เมษายน พ.ศ. 2471: นายพลตรี

ตำแหน่ง

• 10 เมษายน 2455 – ราชองครักษ์เวร
• – ปลัดกรมทหารม้าที่ 2
• เมษายน 2457 – รักษาราชการในตำแหน่งผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 2
• มกราคม 2457 – ผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 1 (รักษาพระองค์) และคงเป็นผู้ช่วยจเรการม้าและสัตว์พาหนะทหารบก
• 24 มีนาคม 2459 – ราชองครักษ์เวร
• สิงหาคม 2460 – พ้นจากตำแหน่งรักษาราชการแทนผู้บังคับการกรมทหารม้าที่ 2

โอรสและธิดา

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทองใหญ่, หม่อมลุดมีลา ทองใหญ่ ณ อยุธยาและบุตรธิดา

หม่อมเจ้าทองฑีฆายุ ทรงมีโอรสและธิดากับหม่อมลุดมีลา เป็นชายสอง หญิงสอง คือ

• หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่
• หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2473 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
• พ.ศ. 2464 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2470 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)
• พ.ศ. 2455 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
• พ.ศ. 2466 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. 2469 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2464 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 3 (ว.ป.ร.3)
• พ.ศ. ไม่ปรากฎ – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 6 (ร.จ.ท.6)

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-30. สืบค้นเมื่อ 2019-01-03.
2. ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง ให้นายทหารออกจากประจำการ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/D/1343.PDF
3. พระราชทานยศนายทหารบก
4. รายวันพระราชทานสัญญาบัตรยศนายทหารบก
5. พระราชทานยศนายทหารบก
6. พระราชทานยศทหารบก
7. พระราชทานยศทหารบก
8. แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่อง แต่งตั้งนายทหาร
9. แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่อง ย้ายนายทหารรับราชการ
10. แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่อง ย้ายนายทหารรับราชการ
11. แจ้งความกรมราชองครักษ์
12. แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่อง เลื่อนย้ายนายทหารรับราชการ
13. พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ในงานเฉลิมพระชมนพรรษา ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 47 หน้า 3079 วันที่ 16 พฤศจิกายน 2473
14. ราชกิจจานุบกษา วันที่ 27 พฤศจิกายน 2464 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2464/D/2471.PDF
15. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม 44 หน้า 3866 วันที่ 4 มีนาคม 2470
16. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา 2018-02-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๙, ตอน ๐ ง, ๓๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๕๕, หน้า ๒๘๖๑
17. พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 40 หน้า 3431 วันที่ 7 มกราคม 2466
18. พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ 2020-07-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 20 พฤศจิกายน 2464

• พลตรีหม่อมเจ้า ทองฑีฆายุ ทองใหญ่ 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน