เผ่าดาน

เผ่าดาน เป็น 1 ในบรรดา 12 เผ่าของอิสราเอล ตามบันทึกในพระคริสตธรรมคัมภีร์ภาคพันธสัญญาเดิม ในหมวดพระธรรมเบญจบรรณ และตามพระคัมภีร์โตราห์ในศาสนายูดาย ดาน เป็นชื่อของบุตรชายคนที่ 5 ของยาโคบ หรือ อิสราเอล ซึ่งเกิดกับ นางบิลฮาห์ สาวใช้ของนางราเชล

บุตรของยาโคบ ตามชื่อภรรยา (ญ = บุตรสาว) (ตัวเลขในวงเล็บคือลำดับของการเกิด)

เลอาห์

รูเบน (Reuben) (1)

สิเมโอน (Simeon) (2)

เลวี (Levi) (3)

ดีนาห์ (Dinah) (ญ)

(Judah) (4)

อิสสาคาร์ (Issachar) (9)

เศบูลุน (Zebulun) (10)

ราเชล

โยเซฟ (Joseph) (11)

(Benjamin) (12)

เอฟราอิม บุตรโยเซฟ (11.1)

มนัสเสห์ บุตรโยเซฟ (11.2)

บิลลาห์ (สาวใช้นางราเชล)

ดาน (Dan) (5)

นัฟทาลี (Naphtali) (6)

ศิลปาห์ (สาวใช้นางเลอาห์)

กาด (Gad) (7)

อาเชอร์ (Asher) (8)

กำเนิดดาน

เมื่อยาโคบไปอยู่กับลาบัน ลุงของตน ลาบันให้ยาโคบทำงาน 7 ปี เพื่อแลกกับนางราเชล บุตรสาวคนเล็กของตน แต่เมื่อครบ 7 ปีตามกำหนด ลาบันกลับให้ยาโคบแต่งงานกับนางเลอาห์ บุตรีคนโต ด้วยเหตุผลที่ว่าเป็นธรรมเนียมที่คนพี่จะต้องแต่งก่อนคนน้อง ยาโคบจึงต้องทำงานอีก 7 ปีเพื่อให้ได้นางราเชล เมื่ออยู่กินกันนั้น ยาโคบรักนางราเชล และชังนางเลอาห์ พระเจ้าจึงทรงเบิกครรภ์ของนางให้มีบุตรชายแก่ยาโคบ ถึง 4 คนติดต่อกัน ต่อมาเมื่อนางราเชลเห็นว่าตนไม่มีบุตร และพี่สาวมีบุตรชายถึง 4 คน จึงได้ยกนางบิลฮาห์ สาวใช้ของตนให้เป็นภรรยาน้อยของยาโคบ เพื่อนางจะได้มีบุตรชายโดยผ่านทางสาวใช้นั่นเอง

เหตุที่ได้ชื่อว่า ดาน เนื่องด้วยเมื่อนางบิลฮาห์ตั้งครรภ์และมีบุตรชายให้แก่ยาโคบ นางราเชล ผู้เป็นนายหญิงจึงกล่าวว่า "พระเจ้าผู้ทรงตัดสินเรื่องข้าพเจ้า ได้ทรงสดับฟังเสียงข้าพเจ้าทูล จึงประทานบุตรชายแก่ข้าพเจ้า"ดาน จึงมาจากคำภาษาฮีบรู ที่แปลว่า เขาพิพากษาแล้ว

คำพยากรณ์ของยาโคบที่มีต่อดาน

ก่อนยาโคบจะสิ้นใจ ท่านได้เรียกบรรดาบุตรของท่านมา เพื่อบอกเหตุอันจะเกิดภายหน้าแก่บุตรของท่าน คำพยากรณ์ของยาโคบที่มีต่อดาน มีดังนี้

"...ส่วนดานจะเป็นทนายของประชาชนของตน เป็นเผ่าหนึ่งในอิสราเอล ดานจะเป็นงูอยู่กลางถนน เป็นงูพิษที่อยู่ในหนทางที่กัดส้นเท้ามาให้คนขี่ตกหงายลง..."

คำอวยพรของโมเสสแก่เผ่าดาน

ก่อนโมเสสจะสิ้นชีวิต พระเจ้าได้ทรงเรียกท่านขึ้นไปยังภูเขาอาบาริม แผ่นดินโมอับ ตรงข้ามเมือง นั้น ที่นั่น โมเสสได้กล่าวอวยพระแก่ชนเผ่าต่าง ๆ ของอิสราเอล โดยบทอวยพรแก่เผ่าดาน เป็นดังนี้

"...ดานเป็นลูกสิงห์ ที่กระโดดมาจากเมืองบาชาน..."

ดินแดนของเผ่าดานในอิสราเอล

เมื่ออิสราเอลได้ขับไล่ชนเผ่าต่าง ๆ และยึดครองแผ่นดินคานาอันแล้วนั้น เผ่ารูเบน และเผ่ากาดได้ขอโมเสสเพื่อยึดครองพื้นที่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดน จึงไม่มีส่วนในแผ่นดินคานาอัน ได้รับเกียรติ เนื่องจากประมุขเผ่า ได้แก่ คาเลบ ได้เป็นหนึ่งในสองของผู้สอดแนมที่ได้ถวายพระเกียรติพระเจ้าต่อแผ่นดินคานาอัน จึงได้รับสิทธิการเลือกดินแดนในคานาอันก่อนเผ่าอื่น ๆ

เผ่าเลวี ไม่มีส่วนแบ่งในแผ่นดินคานาอัน เนื่องจากเป็นกลุ่มคนที่พระเจ้าทรงเลือกให้ปรนนิบัติงานในสถานนมัสการแก่อิสราเอล ส่วนพงศ์พันธุ์โยเซฟ ได้แก่ เผ่าเอฟราอิม และเผ่ามนัสเสห์นั้น ได้รับสิทธิแห่งบุตรหัวปี ดังนั้น จึงคงเหลือเพียง 7 เผ่าที่ยังไม่ได้รับจัดสรรแผ่นดิน โยชูวา ผู้นำอิสราเอลในขณะนั้น จึงได้นำแผนที่คานาอันส่วนทีเหลือมาแบ่งเป็น 7 ส่วน และได้ทำฉลากสำหรับทั้ง 7 เผ่า ตามที่พระเจ้าทรงบัญชาผ่านโมเสสไว้

ในครั้งนั้น เผ่าดาน จับได้ฉลากที่ 7 และได้ยึดครองเมืองเหล่านั้น และตั้งชื่อเมืองเหล่านั้นเสียใหม่ว่า ดาน ตามชื่อดาน บรรพบุรุษของเขา

อ้างอิง

1. พระธรรมปฐมกาล บทที่ 30 ข้อที่ 6-7
2. พระคริสตธรรมคัมภีร์ ภาคพันธสัญญาเดิม ฉบับเรียงพิมพ์ใหม่ ปี พ.ศ. 2541 (สมาคมพระคริสตธรรมไทย)
3. พระธรรมปฐมกาล บทที่ 49 ข้อที่ 16-17
4. พระธรรมเฉลยธรรมบัญญัติ บทที่ 33 ข้อที่ 20-21
5. พระธรรมกันดารวิถี บทที่ 32
6. พระธรรมโยชูวา บทที่ 14
7. พระธรรมโยชูวา บทที่ 20

ดูเพิ่ม

• พระธรรมปฐมกาล
• พระธรรมกันดารวิถี
• พระธรรมโยชูวา
• ยาโคบ
• โมเสส