การปฏิวัติเซาร์ (อังกฤษ: Saur Revolution, Sawr Revolution; ดารี: إنقلاب ثور; ปาทาน: د ثور انقلاب) เป็นการปฏิวัติที่นำโดย (PDPA) เพื่อโค่นล้มรัฐบาลของโมฮัมเหม็ด ดาวูด ข่าน เกิดขึ้นระหว่างวันที่ 27–28 เมษายน ค.ศ. 1978 คำว่า "เซาร์" เป็นคำในภาษาดารี หมายถึงเดือนที่สองใน ซึ่งเป็นเดือนที่เกิดเหตุดังกล่าว
การปฏิวัติเซาร์ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็น และ ช่วงก่อนสงครามโซเวียตในอัฟกานิสถาน | |||||||
ด้านนอกทำเนียบประธานาธิบดี "แอร์ก" ในกรุงคาบูล หลังการปฏิวัติ | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
| สาธารณรัฐประชาธิปไตยอัฟกานิสถาน (PDPA) | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
โมฮัมเหม็ด ดาวูด ข่าน † อับดุล ควาดิร์ นูรัสตานี | โมฮัมหมัด อัสลัม วาทันยาร์ อับดุล ควาดิร์ นูร์ มูฮัมหมัด ตะรากี ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน |
เบื้องหลัง
พระเจ้าโมฮัมหมัด ซาฮีร์ ชาห์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรอัฟกานิสถานตั้งแต่ ค.ศ. 1933 ในปี ค.ศ. 1973 อดีตนายกรัฐมนตรีอัฟกานิสถานและพระภาดา (ลูกพี่ลูกน้อง) ของพระองค์คือ โมฮัมเหม็ด ดาวูด ข่าน ทำการรัฐประหารยึดอำนาจขณะที่พระองค์เสด็จไปรักษาพระจักษุ (ดวงตา) ที่ประเทศอิตาลี ดาวูด ข่านประกาศให้อัฟกานิสถานเป็นสาธารณรัฐ โดยตัวเองดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีและใช้พระราชวังอาร์กเป็นทำเนียบประธานาธิบดี การปกครองของดาวูด ข่านก่อให้เกิดความขัดแย้งกับ ซึ่งเป็นพรรคคอมมิวนิสต์ ในปี ค.ศ. 1978 ความขัดแย้งยิ่งทวีความรุนแรงขึ้นเมื่อมีร์ อัคบาร์ ไคเบอร์ (Mir Akbar Khyber) สมาชิกคนสำคัญคนหนึ่งของพรรคถูกฆาตกรรม ทำให้เริ่มมีการประท้วงต่อต้านรัฐบาล ฮะฟีซอลลาห์ อะมีน ผู้นำคนหนึ่งของพรรคกังวลว่ารัฐบาลของดาวูด ข่านมีแผนจะกำจัดพรรคคอมมิวนิสต์ จึงคิดก่อการปฏิวัติขึ้นก่อน
เหตุการณ์
ช่วงเช้าของวันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 1978 พรรคคอมมิวนิสต์ฝ่ายคัลก์ (Khalq) ได้นำกำลังทหารเข้าโจมตีทำเนียบประธานาธิบดี พรรคคอมมิวนิสต์เลือกวันนี้เพราะเป็นวันที่ผู้บัญชาการทหารและเจ้าหน้าที่รัฐบาลส่วนใหญ่หยุดทำงานเพื่อประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ผู้เห็นเหตุการณ์กล่าวว่าเริ่มมีการยิงปะทะและการใช้รถถังในช่วงเที่ยง ต่อมาในช่วงบ่ายมีการใช้เครื่องบินขับไล่ เมื่อถึงช่วงเย็น ก็มีการประกาศว่ารัฐบาลของดาวูด ข่านถูกโค่นล้มแล้วโดยฝ่ายคัลก์ (การใช้คำว่า "คัลก์" เป็นสิ่งบ่งชี้ว่าพรรคคอมมิวนิสต์เป็นผู้ก่อการปฏิวัติ) การปะทะกันยังคงมีขึ้นจนถึงเที่ยงคืน จนถึงช่วงเช้าวันต่อมา ประธานาธิบดีดาวูด ข่านและครอบครัวพยายามจะหลบหนีออกจากทำเนียบประธานาธิบดี แต่ทั้งหมดถูกสังหาร
หลังการปฏิวัติ นูร์ มูฮัมหมัด ตะรากีได้ขึ้นเป็นผู้นำคนใหม่ และจัดตั้งรัฐบาลที่มาจากฝ่ายคัลก์และฝ่ายพาร์ชัม (Parcham) แต่หลังจากนั้นไม่นาน ตะรากีก็ถูกฮะฟีซอลลาห์ อะมีนโค่นอำนาจ การปกครองของพรรคคอมมิวนิสต์ก่อให้เกิดความขัดแย้งรอบใหม่กับกลุ่มอนุรักษนิยม () และนำไปสู่การแทรกแซงจากสหภาพโซเวียตและสงครามโซเวียตในอัฟกานิสถานในเวลาต่อมา
อ้างอิง
- Barnett R. Rubin, The Fragmentation of Afghanistan (Yale University Press, 2002), p. 105
- Countries and Territories of the World
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-03-08. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- Thompson, Larry Clinton. "Surviving the '78 Revolution in Afghanistan". http://www.hackwriters.com/78RevolutionAfghan.htm, เข้าถึง 6 เมษายน 2011
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-06. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
- BBC News | Analysis | Afghanistan: 20 years of bloodshed
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ การปฏิวัติเซาร์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karptiwtiesar xngkvs Saur Revolution Sawr Revolution dari إنقلاب ثور pathan د ثور انقلاب epnkarptiwtithinaody PDPA ephuxokhnlmrthbalkhxngomhmehmd dawud khan ekidkhunrahwangwnthi 27 28 emsayn kh s 1978 khawa esar epnkhainphasadari hmaythungeduxnthisxngin sungepneduxnthiekidehtudngklawkarptiwtiesarswnhnungkhxng sngkhrameyn aela chwngkxnsngkhramosewiytinxfkanisthandannxkthaeniybprathanathibdi aexrk inkrungkhabul hlngkarptiwtiwnthi27 28 emsayn kh s 1978sthanthikhabul xfkanisthanphlrthbaldawud khanthukokhnxanac dawud khanaelakhrxbkhrwthuksnghar karsthapnasatharnrthprachathipityxfkanisthaninewlatxmakhusngkhramsatharnrthxfkanisthan thharrksathaeniybprathanathibdisatharnrth prachathipity xfkanisthan PDPA phubngkhbbychaaelaphunaomhmehmd dawud khan xbdul khwadir nurstaniomhmhmd xslm wathnyar xbdul khwadir nur muhmhmd taraki hafisxllah xaminebuxnghlngphraecaomhmhmd sahir chahthrngepnphramhakstriyaehngrachxanackrxfkanisthantngaet kh s 1933 inpi kh s 1973 xditnaykrthmntrixfkanisthanaelaphraphada lukphiluknxng khxngphraxngkhkhux omhmehmd dawud khan thakarrthpraharyudxanackhnathiphraxngkhesdciprksaphracksu dwngta thipraethsxitali dawud khanprakasihxfkanisthanepnsatharnrth odytwexngdarngtaaehnngprathanathibdiaelaichphrarachwngxarkepnthaeniybprathanathibdi karpkkhrxngkhxngdawud khankxihekidkhwamkhdaeyngkb sungepnphrrkhkhxmmiwnist inpi kh s 1978 khwamkhdaeyngyingthwikhwamrunaerngkhunemuxmir xkhbar ikhebxr Mir Akbar Khyber smachikkhnsakhykhnhnungkhxngphrrkhthukkhatkrrm thaiherimmikarprathwngtxtanrthbal hafisxllah xamin phunakhnhnungkhxngphrrkhkngwlwarthbalkhxngdawud khanmiaephncakacdphrrkhkhxmmiwnist cungkhidkxkarptiwtikhunkxnehtukarnchwngechakhxngwnthi 27 emsayn kh s 1978 phrrkhkhxmmiwnistfaykhlk Khalq idnakalngthharekhaocmtithaeniybprathanathibdi phrrkhkhxmmiwnisteluxkwnniephraaepnwnthiphubychakarthharaelaecahnathirthbalswnihyhyudthanganephuxprakxbphithikrrmthangsasna phuehnehtukarnklawwaerimmikaryingpathaaelakarichrththnginchwngethiyng txmainchwngbaymikarichekhruxngbinkhbil emuxthungchwngeyn kmikarprakaswarthbalkhxngdawud khanthukokhnlmaelwodyfaykhlk karichkhawa khlk epnsingbngchiwaphrrkhkhxmmiwnistepnphukxkarptiwti karpathaknyngkhngmikhuncnthungethiyngkhun cnthungchwngechawntxma prathanathibdidawud khanaelakhrxbkhrwphyayamcahlbhnixxkcakthaeniybprathanathibdi aetthnghmdthuksnghar hlngkarptiwti nur muhmhmd tarakiidkhunepnphunakhnihm aelacdtngrthbalthimacakfaykhlkaelafaypharchm Parcham aethlngcaknnimnan tarakikthukhafisxllah xaminokhnxanac karpkkhrxngkhxngphrrkhkhxmmiwnistkxihekidkhwamkhdaeyngrxbihmkbklumxnurksniym aelanaipsukaraethrkaesngcakshphaphosewiytaelasngkhramosewiytinxfkanisthaninewlatxmaxangxingBarnett R Rubin The Fragmentation of Afghanistan Yale University Press 2002 p 105 Countries and Territories of the World PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 03 08 subkhnemux 2015 11 06 Thompson Larry Clinton Surviving the 78 Revolution in Afghanistan http www hackwriters com 78RevolutionAfghan htm ekhathung 6 emsayn 2011 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2015 09 06 subkhnemux 2015 11 06 BBC News Analysis Afghanistan 20 years of bloodshedaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb karptiwtiesar