พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง (พม่า: ဘုရင်မင်းခေါင်) หรือภาษาพม่าว่า ปะทะมะมี่นกอง (พม่า: ပထမ မင်းခေါင်, ออกเสียง: [pə.tʰə.ma̰ mɪ́ɰ̃.ɡàʊ̯ɰ̃] แปลว่า พระเจ้ามังฆ้องที่ 1 แห่งอังวะ; ค.ศ. 1373 (พ.ศ. 1916) – ประมาณ กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1422 (พ.ศ. 1965)) หรือ พระเจ้ามณเฑียรทอง เป็นพระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรอังวะตั้งแต่ปี ค.ศ. 1400 (พ.ศ. 1943) ถึงปี ค.ศ. 1422 (พ.ศ. 1965) เป็นที่รู้จักในพงศาวดารพม่าเกี่ยวกับการทำสงครามกับพระเจ้าราชาธิราชแห่งราชอาณาจักรหงสาวดีตั้งแต่ปี ค.ศ. 1385 ถึงปี ค.ศ. 1424 ซึ่งเรียก "สงครามสี่สิบปี" และในฐานะที่เป็นพระบิดาของมังรายกะยอชวา
พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง | |
---|---|
กษัตริย์แห่งอาณาจักรอังวะ | |
ครองราชย์ | 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1400 – ประมาณ กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1422 |
ก่อนหน้า | พระเจ้าตราพระยาแห่งอังวะ |
ถัดไป | พระเจ้าฝรั่งมังศรี |
ประสูติ | 13 กันยายน ค.ศ. 1373 กั่นบะลู อาณาจักรอังวะ |
สวรรคต | ประมาณ กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1422 (48 พรรษา) อังวะ อาณาจักรอังวะ |
พระราชบิดา | พระเจ้าฝรั่งมังศรีชวา |
ศาสนา | พุทธเถรวาท |
พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องเสด็จสู่ราชสมบัติหลังจากพระเจ้าพี่ยาเธอถูกปลงพระชนม์เมื่อปี ค.ศ. 1400 (พ.ศ. 1943) ในช่วงแรกหลังเสวยราชย์ คือ ระหว่างปี ค.ศ. 1400 ถึงปี ค.ศ. 1406 พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องทรงเผชิญความวุ่นวายทั้งภายในและภายนอก เกิดการกระด้างกระเดื่องไปทั่ว มีการรุกรานจากไทใหญ่ด้านทิศเหนือ ยะไข่ทางด้านตะวันตก พร้อมด้วยสงครามกับพระเจ้าราชาธิราชกษัตริย์มอญจากทางใต้ ครั้นปี ค.ศ. 1406 พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องทรงกุมสถานการณ์ทั้งหมดและทรงสามารถตีต้านได้ ในปีนั้นเองทรงมีชัยเหนือไทใหญ่ ครั้นปี ค.ศ. 1404 ถึง ค.ศ. 1414 กองทัพอาณาจักรอังวะและอาณาจักรหงสาวดีสู้กันอย่างดุเดือดในพม่าตอนใต้ พม่าตอนเหนือ และรัฐยะไข่ ขณะที่ราชวงศ์หมิงก็คอยยุยงให้ไทใหญ่ส่งการก่อกวนเข้าประสมโรงเป็นระยะ ๆ มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1413 พอปี ค.ศ. 1417 มังรายกะยอชวาพระโอรสเกือบมีชัยชนะเหนืออาณาจักรหงสาวดีในพม่าตอนใต้ได้ทั้งหมด แต่ต้องศัสตราวุธถึงแก่พระชนม์ในที่รบเสียก่อน มอญและพม่ายังคงรบรากันต่อไปจนปี ค.ศ. 1418 ก็เบื่อหน่ายสงครามและเลิกรากันไปในที่สุด
อ้างอิง
- Phayre 1883: 58–60
- Htin Aung 1967: 90–93
- Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 ed.). London: Susil Gupta.
- Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraecafrngmngkhxng phma ဘ ရင မင ခ င hruxphasaphmawa pathamaminkxng phma ပထမ မင ခ င xxkesiyng pe tʰe ma mɪ ɰ ɡaʊ ɰ aeplwa phraecamngkhxngthi 1 aehngxngwa kh s 1373 ph s 1916 praman kumphaphnth kh s 1422 ph s 1965 hrux phraecamnethiyrthxng epnphramhakstriyaehngxanackrxngwatngaetpi kh s 1400 ph s 1943 thungpi kh s 1422 ph s 1965 epnthiruckinphngsawdarphmaekiywkbkarthasngkhramkbphraecarachathirachaehngrachxanackrhngsawditngaetpi kh s 1385 thungpi kh s 1424 sungeriyk sngkhramsisibpi aelainthanathiepnphrabidakhxngmngraykayxchwaphraecafrngmngkhxngkstriyaehngxanackrxngwakhrxngrachy25 phvscikayn kh s 1400 praman kumphaphnth kh s 1422kxnhnaphraecatraphrayaaehngxngwathdipphraecafrngmngsriprasuti13 knyayn kh s 1373 knbalu xanackrxngwaswrrkhtpraman kumphaphnth kh s 1422 48 phrrsa xngwa xanackrxngwaphrarachbidaphraecafrngmngsrichwasasnaphuththethrwathbthkhwamnimixksrphma hakxupkrnkhxngkhunimsamarthernedxrxksrniid khunxacehnekhruxnghmaykhatham xksrphiess klxng hruxsylksnxun aethnthixksrphma phraecafrngmngkhxngesdcsurachsmbtihlngcakphraecaphiyaethxthukplngphrachnmemuxpi kh s 1400 ph s 1943 inchwngaerkhlngeswyrachy khux rahwangpi kh s 1400 thungpi kh s 1406 phraecafrngmngkhxngthrngephchiykhwamwunwaythngphayinaelaphaynxk ekidkarkradangkraeduxngipthw mikarrukrancakithihydanthisehnux yaikhthangdantawntk phrxmdwysngkhramkbphraecarachathirachkstriymxycakthangit khrnpi kh s 1406 phraecafrngmngkhxngthrngkumsthankarnthnghmdaelathrngsamarthtitanid inpinnexngthrngmichyehnuxithihy khrnpi kh s 1404 thung kh s 1414 kxngthphxanackrxngwaaelaxanackrhngsawdisuknxyangdueduxdinphmatxnit phmatxnehnux aelarthyaikh khnathirachwngshmingkkhxyyuyngihithihysngkarkxkwnekhaprasmorngepnraya matngaetpi kh s 1413 phxpi kh s 1417 mngraykayxchwaphraoxrsekuxbmichychnaehnuxxanackrhngsawdiinphmatxnitidthnghmd aettxngsstrawuththungaekphrachnminthirbesiykxn mxyaelaphmayngkhngrbrakntxipcnpi kh s 1418 kebuxhnaysngkhramaelaelikraknipinthisudxangxingPhayre 1883 58 60 Htin Aung 1967 90 93 Phayre Lt Gen Sir Arthur P 1883 History of Burma 1967 ed London Susil Gupta Htin Aung Maung 1967 A History of Burma New York and London Cambridge University Press