รัฐธรรมนูญ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 หรือพระราชบัญญัติการปกครอง เป็นรัฐธรรมนูญที่นำมาใช้โดยสภา ("สภาเซย์มสี่ปี" ซึ่งประชุมใน ค.ศ. 1788–1792) สำหรับเครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนีย ซึ่งเป็นรัฐทวิราชาธิปไตยอันประกอบด้วยและแกรนด์ดัชชีลิทัวเนีย รัฐธรรมนูญถูกออกแบบมาเพื่อแก้ไขข้อบกพร่องทางการเมืองของเครือจักรภพ ซึ่งก่อนหน้านี้มีช่วงเวลาแห่งความปั่นป่วนและค่อย ๆ นำเสนอการปฏิรูป โดยเริ่มด้วยการประชุมเซย์มใน ค.ศ. 1764 และการเลือกสตาญิสวัฟ เอากุสตุส ปอญาตอฟสกี ผู้จะกลายเป็นกษัตริย์พระองค์สุดท้ายของเครือจักรภพขึ้นสู่ราชบัลลังก์ รัฐธรรมนูญนี้ถือเป็นรัฐธรรมนูญฉบับที่ 2 ในประวัติศาสตร์ ต่อจากรัฐธรรมนูญสหรัฐ
พระราชบัญญัติการปกครอง | |
---|---|
หน้าแรกของต้นฉบับรัฐธรรมนูญ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 จดทะเบียน (มุมขวาบน) เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 | |
สร้าง | 6 ตุลาคม ค.ศ. 1788 – 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 |
3 พฤษภาคม 1791 | |
ที่ตั้ง | , กรุงวอร์ซอ |
ผู้เขียน |
รัฐธรรมนูญพยายามที่จะใช้ระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น นำเสนอความเท่าเทียมกันทางการเมืองระหว่างชาวเมืองและขุนนาง และกำหนดให้ชาวนาอยู่ภายใต้การคุ้มครองของรัฐบาล บรรเทาการละเมิดที่เลวร้ายที่สุดของทาสติดที่ดิน รัฐธรรมนูญห้ามสถาบันรัฐสภาที่เป็นอันตรายเช่นการยับยั้งเสรีภาพซึ่งทำให้เซย์มตกอยู่ในความเมตตาของสมาชิกของสภาผู้ใดก็ตามที่สามารถยับยั้งและยกเลิกกฎหมายทั้งหมดที่รับรองโดยเซย์มนั้น ประเทศเพื่อนบ้านของเครือจักรภพมีปฏิกิริยาเป็นปรปักษ์ต่อการประกาศใช้รัฐธรรมนูญ พระเจ้าฟรีดริช วิลเฮ็ล์มที่ 2 แห่งปรัสเซียทรงทำลายพันธมิตรของปรัสเซียกับเครือจักรภพโปแลนด์–ลิทัวเนีย และทรงเข้าร่วมกับจักรวรรดิรัสเซียของเยกาเจรีนามหาราชินีและของผู้ต่อต้านการปฏิรูปชาวโปแลนด์เพื่อเอาชนะเครือจักรภพใน
รัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1791 มีผลบังคับใช้ไม่ถึง 19 เดือน รัฐธรรมนูญถูกประกาศให้เป็นโมฆะโดยสภาเซย์มกรอดโนที่ประชุมใน ค.ศ. 1793 แม้ว่าอำนาจทางกฎหมายของเซย์มที่จะทำเช่นนั้นก็ยังมีข้อกังขาการแบ่งดินแดนครั้งที่สองและของโปแลนด์ (ค.ศ. 1793, ค.ศ. 1795) ทำให้อำนาจอธิปไตยของโปแลนด์สิ้นสุดลงในที่สุดจนกระทั่งสงครามโลกครั้งที่หนึ่งสิ้นสุดใน ค.ศ. 1918 ตลอด 123 ปีที่ผ่านมา รัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1791 ช่วยให้ชาวโปแลนด์มีแรงบันดาลใจในการฟื้นฟูอำนาจอธิปไตยของประเทศในที่สุด ในคำพูดของผู้ร่างหลักสองคน และ รัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1791 คือ "เจตจำนงและพินัยกรรมฉบับสุดท้ายของมาตุภูมิที่กำลังจะสิ้นสุดลง"
รัฐธรรมนูญ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 ได้รวมสาธารณรัฐที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขเข้ากับการแบ่งอำนาจบริหาร นิติบัญญัติ และตุลาการอย่างชัดเจน โดยทั่วไปรัฐธรรมนูญฉบับนี้ถือว่าเป็นรัฐธรรมนูญแห่งชาติที่ลงลายลักษณ์อักษรสมัยใหม่ฉบับแรกของยุโรปและฉบับที่สองของโลกรองจากรัฐธรรมนูญสหรัฐที่มีผลบังคับใช้ใน ค.ศ. 1789
หมายเหตุ
- โปแลนด์: Konstytucja 3 maja; ลิทัวเนีย: Gegužės trečiosios konstitucija
- โปแลนด์: Ustawa Rządowa
- Piotr Machnikowski renders the Polish "Ojczyzna" as "". The "literal" English translation of "ojczyzna" is indeed "": both these words are of the Latin "patria," which itself derives from the Latin "pater" ("father"). The English translation of the Constitution of 3 May 1791, by Christopher Kasparek, reproduced in Wikisource (e.g. at the end of section II, "The Landed Nobility") renders "ojczyzna" as "country", which is the usual English-language (equivalent) of the expression. In this particular context, "Homeland" may be the most natural rendering.
- การอ้างสิทธิ์ของรัฐธรรมนูญ "ฉบับแรก" และ "ฉบับที่สอง" ได้รับการโต้แย้ง รัฐธรรมนูญของสหรัฐและโปแลนด์-ลิทัวเนียนำหน้าด้วยเอกสารก่อนหน้านี้ซึ่งไม่ได้แยกอำนาจบริหาร นิติบัญญัติ และตุลาการออกจากกันโดยสิ้นเชิงดังที่มงแต็สกีเยอกล่าวถึง เช่น ค.ศ. 1653 และ ค.ศ. 1777 ซึ่งทั้งสองอย่างนี้รู้จักกันดีแต่ขาดการแบ่งไตรภาคี ค.ศ. 1755 ที่มีอายุสั้นและไม่ค่อยมีคนรู้จักก็เช่นกัน ซึ่งแยกฝ่ายบริหารกับฝ่ายตุลาการออกจากกันอย่างชัดเจน ดูเพิ่มที่
อ้างอิง
- (15 May 1991). The Third of May 1791 (PDF). Minda de Gunzburg Center for European Studies, Harvard University.
- Piotr Machnikowski (1 December 2010). Contract Law in Poland. Kluwer Law International. p. 20. ISBN . สืบค้นเมื่อ 12 July 2011.
- Jan Ligeza (2017). Preambuła Prawa [The Preamble of Law] (ภาษาโปแลนด์). Polish Scientific Publishers PWN. p. 12. ISBN .
- (July 1973). "The Corsican constitution of Pasquale Paoli (1755–1769)". The English Historical Review. 88 (348): 481–503. doi:10.1093/ehr/lxxxviii.cccxlviii.481. JSTOR 564654.
- H. G. Koenigsberger (1986). Politicians and Virtuosi: Essays on Early Modern History (Vol. 49). A&C Black. ISBN . สืบค้นเมื่อ 10 December 2017.
แหล่งข้อมุลอื่น
- Photos of original document
- – about the 3 May 1791 Constitution, includes a partial English translation by Christopher Kasparek.
- Collection of digitized versions of the 3 May 1791 Constitution and various related documents in the Digital National Library Polona.
- Official web page about Constitution of 3 May 2022-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (in English)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
rththrrmnuy 3 phvsphakhm kh s 1791 hruxphrarachbyytikarpkkhrxng epnrththrrmnuythinamaichodyspha sphaesymsipi sungprachumin kh s 1788 1792 sahrbekhruxckrphphopaelnd lithweniy sungepnrththwirachathipityxnprakxbdwyaelaaekrnddchchilithweniy rththrrmnuythukxxkaebbmaephuxaekikhkhxbkphrxngthangkaremuxngkhxngekhruxckrphph sungkxnhnanimichwngewlaaehngkhwampnpwnaelakhxy naesnxkarptirup odyerimdwykarprachumesymin kh s 1764 aelakareluxkstayiswf exakustus pxyatxfski phucaklayepnkstriyphraxngkhsudthaykhxngekhruxckrphphkhunsurachbllngk rththrrmnuynithuxepnrththrrmnuychbbthi 2 inprawtisastr txcakrththrrmnuyshrthphrarachbyytikarpkkhrxnghnaaerkkhxngtnchbbrththrrmnuy 3 phvsphakhm kh s 1791 cdthaebiyn mumkhwabn emuxwnthi 5 phvsphakhm kh s 1791srang6 tulakhm kh s 1788 3 phvsphakhm kh s 17913 phvsphakhm 1791 233 pikxn 1791 05 03 thitng krungwxrsxphuekhiynphraecastayiswfthi 2 exakustus et al rththrrmnuyphyayamthicaichrabxbrachathipityphayitrththrrmnuythimiprasiththiphaphmakkhun naesnxkhwamethaethiymknthangkaremuxngrahwangchawemuxngaelakhunnang aelakahndihchawnaxyuphayitkarkhumkhrxngkhxngrthbal brrethakarlaemidthielwraythisudkhxngthastidthidin rththrrmnuyhamsthabnrthsphathiepnxntrayechnkarybyngesriphaphsungthaihesymtkxyuinkhwamemttakhxngsmachikkhxngsphaphuidktamthisamarthybyngaelaykelikkdhmaythnghmdthirbrxngodyesymnn praethsephuxnbankhxngekhruxckrphphmiptikiriyaepnprpkstxkarprakasichrththrrmnuy phraecafridrich wilehlmthi 2 aehngprsesiythrngthalayphnthmitrkhxngprsesiykbekhruxckrphphopaelnd lithweniy aelathrngekharwmkbckrwrrdirsesiykhxngeykaecrinamharachiniaelakhxngphutxtankarptirupchawopaelndephuxexachnaekhruxckrphphin rththrrmnuy kh s 1791 miphlbngkhbichimthung 19 eduxn rththrrmnuythukprakasihepnomkhaodysphaesymkrxdonthiprachumin kh s 1793 aemwaxanacthangkdhmaykhxngesymthicathaechnnnkyngmikhxkngkhakaraebngdinaednkhrngthisxngaelakhxngopaelnd kh s 1793 kh s 1795 thaihxanacxthipitykhxngopaelndsinsudlnginthisudcnkrathngsngkhramolkkhrngthihnungsinsudin kh s 1918 tlxd 123 pithiphanma rththrrmnuy kh s 1791 chwyihchawopaelndmiaerngbndalicinkarfunfuxanacxthipitykhxngpraethsinthisud inkhaphudkhxngphuranghlksxngkhn aela rththrrmnuy kh s 1791 khux ectcanngaelaphinykrrmchbbsudthaykhxngmatuphumithikalngcasinsudlng rththrrmnuy 3 phvsphakhm kh s 1791 idrwmsatharnrththimiphramhakstriyepnpramukhekhakbkaraebngxanacbrihar nitibyyti aelatulakarxyangchdecn odythwiprththrrmnuychbbnithuxwaepnrththrrmnuyaehngchatithilnglaylksnxksrsmyihmchbbaerkkhxngyuorpaelachbbthisxngkhxngolkrxngcakrththrrmnuyshrththimiphlbngkhbichin kh s 1789hmayehtuopaelnd Konstytucja 3 maja lithweniy Geguzes treciosios konstitucija imphbiflesiyng Geguzes treciosios konstitucija ogg opaelnd Ustawa Rzadowa Piotr Machnikowski renders the Polish Ojczyzna as The literal English translation of ojczyzna is indeed both these words are of the Latin patria which itself derives from the Latin pater father The English translation of the Constitution of 3 May 1791 by Christopher Kasparek reproduced in Wikisource e g at the end of section II The Landed Nobility renders ojczyzna as country which is the usual English language equivalent of the expression In this particular context Homeland may be the most natural rendering karxangsiththikhxngrththrrmnuy chbbaerk aela chbbthisxng idrbkarotaeyng rththrrmnuykhxngshrthaelaopaelnd lithweniynahnadwyexksarkxnhnanisungimidaeykxanacbrihar nitibyyti aelatulakarxxkcakknodysinechingdngthimngaetskieyxklawthung echn kh s 1653 aela kh s 1777 sungthngsxngxyangniruckkndiaetkhadkaraebngitrphakhi kh s 1755 thimixayusnaelaimkhxymikhnruckkechnkn sungaeykfaybriharkbfaytulakarxxkcakknxyangchdecn duephimthixangxing 15 May 1991 The Third of May 1791 PDF Minda de Gunzburg Center for European Studies Harvard University Piotr Machnikowski 1 December 2010 Contract Law in Poland Kluwer Law International p 20 ISBN 978 90 411 3396 0 subkhnemux 12 July 2011 Jan Ligeza 2017 Preambula Prawa The Preamble of Law phasaopaelnd Polish Scientific Publishers PWN p 12 ISBN 978 83 945455 0 5 July 1973 The Corsican constitution of Pasquale Paoli 1755 1769 The English Historical Review 88 348 481 503 doi 10 1093 ehr lxxxviii cccxlviii 481 JSTOR 564654 H G Koenigsberger 1986 Politicians and Virtuosi Essays on Early Modern History Vol 49 A amp C Black ISBN 978 0 90 762865 1 subkhnemux 10 December 2017 aehlngkhxmulxunWikisource wikisxrsphasaxngkvs English mikhxmultnchbbekiywkb Constitution of 3 May 1791 Photos of original document about the 3 May 1791 Constitution includes a partial English translation by Christopher Kasparek Collection of digitized versions of the 3 May 1791 Constitution and various related documents in the Digital National Library Polona Official web page about Constitution of 3 May 2022 09 29 thi ewyaebkaemchchin in English bthkhwampraethsopaelndniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul duephimthi okhrngkarwikipraethsopaelnddk