การให้วัคซีน (อังกฤษ: vaccination) เป็นการรักษาทางการแพทย์อย่างหนึ่ง หมายถึงการให้สารที่เป็นแอนติเจน (วัคซีน) เข้าไปในร่างกาย เพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สร้างภูมิคุ้มกันชนิดรับมา (adaptive immunity) เป็นแอนติบอดีที่มีความจำเพาะต่อเชื้อก่อโรคหนึ่งๆ ซึ่งจะสามารถป้องกันหรือลดความรุนแรงของโรคติดเชื้อได้ เมื่อมีสัดส่วนของประชากรที่ได้รับวัคซีนมากถึงระดับหนึ่งก็จะเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ขึ้น ทำให้คนอื่นๆ ที่ไม่ได้รับวัคซีนหรือรับวัคซีนไม่ได้ ได้รับประโยชน์ในการป้องกันโรคจากผู้ที่มีภูมิคุ้มกันเหล่านี้ไปด้วย ประสิทธิผลของการให้วัคซีนนั้นได้รับการศึกษาอย่างกว้างขวางและเป็นที่ยืนยันแล้ว โดยพบว่าการให้วัคซีนเป็นวิธีการในการป้องกันโรคติดเชื้อที่ได้ผลดีที่สุด การมีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อก่อโรคเป็นวงกว้างจากการให้วัคซีนนี้เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้มนุษยชาติสามารถบางอย่างให้หมดไปได้ เช่น ฝีดาษ และอีกหลายเชื้อที่กำลังจะหมดไป เช่น โปลิโอ หัด และบาดทะยัก เป็นต้น
การให้วัคซีน | |
---|---|
การแทรกแซง | |
เด็กกำลังรับ | |
99.3-99.5 |
การปลูกฝีเพื่อป้องกันโรคฝีดาษเป็นความพยายามครั้งแรกๆ ในการป้องกันโรคติดเชื้อโดยมนุษย์ และก็เป็นวัคซีนชนิดแรกของโลกที่ถูกผลิตตามมา โดยถูกผลิตขึ้นใน ค.ศ. 1796 โดยแพทย์ชาวอังกฤษชื่อเอ็ดเวิร์ด เจนเนอร์ แม้จะมีคนอีกไม่น้อยกว่า 6 คนได้ใช้หลักการเดียวกันนี้พยายามทำวัคซีนมาก่อนแล้วแต่เขาเป็นคนแรกที่ได้ตีพิมพ์หลักฐานการค้นพบ ประสิทธิภาพ และคำแนะนำในการผลิตวัคซีนนี้แก่สาธารณะ ต่อมาหลุยส์ ปาสเตอร์ได้นำแนวคิดนี้ไปพัฒนาแนวคิดว่าด้วยจุลชีววิทยา วิธีการสร้างภูมิคุ้มกันเช่นนี้ถูกเรียกว่าการให้วัคซีน (vaccination) เนื่องจากวิธีแรกๆ ในการผลิตวัคซีนนั้นทำจากไวรัสที่ทำให้เกิดการติดเชื้อในวัว (ภาษาลาตินว่า vacca) ฝีดาษเป็นโรคที่ติดต่อได้ง่ายและมีอันตรายถึงแก่ชีวิต ผู้ใหญ่ที่ติดเชื้อจะเสียชีวิต 20-60% และเด็กจะเสียชีวิต 80% โรคนี้เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตของคนราว 300-500 ล้านคนในศตวรรษที่ 20 ก่อนที่จะถูกกำจัดหมดไปใน ค.ศ. 1979
ในบางสังคมยังมีข้อถกเถียงเรื่องการให้วัคซีนในหลายประเด็น ทั้งทางวิทยาศาสตร์ จริยธรรม การเมือง ความปลอดภัยทางการแพทย์ และทางศาสนา การบาดเจ็บจากวัคซีนนั้นเกิดขึ้นจริงแต่พบได้น้อยมาก ในสหรัฐอเมริกาผู้ที่ได้รับความเสียหายจากการรับวัคซีนจะได้รับค่าชดเชยจาก ความสำเร็จของการป้องกันโรคด้วยการให้วัคซีนในช่วงแรกทำให้ได้รับการยอมรับจากสังคม โครงการให้วัคซีนเป็นวงกว้างเช่นที่ทำโดยรัฐบาลนั้นมีส่วนสำคัญมากในการลดอุบัติการณ์ของการเกิดโรคติดเชื้อในหลายๆ พื้นที่
อ้างอิง
- Fiore, Anthony E.; Bridges, Carolyn B.; Cox, Nancy J. (2009). "Seasonal influenza vaccines". Current Topics in Microbiology and Immunology. 333: 43–82. doi:10.1007/978-3-540-92165-3_3. ISBN . PMID 19768400.
- Chang, Yuli; Brewer, Noel T.; Rinas, Allen C.; Schmitt, Karla; Smith, Jennifer S. (July 2009). "Evaluating the impact of human papillomavirus vaccines". Vaccine. 27 (32): 4355–62. doi:10.1016/j.vaccine.2009.03.008. PMID 19515467.
- Liesegang, Thomas J. (August 2009). "Varicella zoster virus vaccines: effective, but concerns linger". Canadian Journal of Ophthalmology. 44 (4): 379–84. doi:10.3129/i09-126. PMID 19606157.
- Sources:
- United States Centers for Disease Control and Prevention (2011). "A CDC framework for preventing infectious diseases", accessed 11 September 2012: "Vaccines are our most effective and cost-saving tools for disease prevention, preventing untold suffering and saving tens of thousands of lives and billions of dollars in healthcare costs each year."
- Gellin, Bruce, MD, MPH. "Vaccines and Infectious Diseases: Putting Risk into Perspective" 2010-11-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. (Remarks at AMA Briefing on Microbial Threats.) American Medical Association. 1 June 2000. Accessed 4 September 2016. "Vaccines are the most effective public health tool ever created."
- Public Health Agency of Canada, "Vaccine-preventable diseases", accessed 11 September 2012: "Vaccines still provide the most effective, longest-lasting method of preventing infectious diseases in all age groups."
- United States National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID). "NIAID Biodefense Research Agenda for Category B and C Priority Pathogens", accessed 11 September 2012: "Vaccines are the most effective method of protecting the public against infectious diseases."
- Lombard, Murielle; Pastoret, Paul-Pierre; Moulin, Anne-Marie (2007). "A brief history of vaccines and vaccination". Revue scientifique et technique (International Office of Epizootics). 26 (1): 29–48. doi:10.20506/rst.26.1.1724. PMID 17633292.
- Behbehani, Abbas M. (1983). "The smallpox story: life and death of an old disease". Microbiological Reviews. 47 (4): 455–509. PMC 281588. PMID 6319980.
- Plett, Peter C. (2006). . Sudhoffs Archiv (ภาษาเยอรมัน). 90 (2): 219–32. PMID 17338405. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-15. สืบค้นเมื่อ 2008-03-12.
- Riedel, Stefan (2005). "Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination". Baylor University Medical Center Proceedings. 18 (1): 21–5. doi:10.1080/08998280.2005.11928028. PMC 1200696. PMID 16200144.
- Koplow, David A. (2003). Smallpox: the fight to eradicate a global scourge. Berkeley: University of California Press. ISBN .
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-12-11. สืบค้นเมื่อ 2008-01-03.
- How Poxviruses Such As Smallpox Evade The Immune System, ScienceDaily.com, 1 February 2008.
- http://www.nhs.uk/Conditions/vaccinations/Pages/mmr-side-effects.aspx
แหล่งข้อมูลอื่น
- U.S. government Vaccine Research Center: Information regarding preventive vaccine research studies
- The Vaccine Page 2009-04-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน links to resources in many countries.
- Immunisation schedule for the UK. Published by the UK Department of Health. (PDF)
- CDC.gov - 'National Immunization Program: leading the way to healthy lives', US Centers for Disease Control (CDC information on vaccinations)
- CDC.gov - 'Mercury and Vaccines (Thimerosal)', US Centers for Disease Control
- CDC.gov - Vaccines timeline
- Immunize.org - Immunization Action Coalition' (nonprofit working to increase immunization rates)
- WHO.int - 'Immunizations, vaccines and biologicals: Towards a World free of Vaccine Preventable Diseases', World Health Organization (WHO's global vaccination campaign website)
- Health-EU Portal 2011-08-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Vaccinations in the EU
- History of Vaccines Medical education site from the College of Physicians of Philadelphia, the oldest medical professional society in the US
- Images of vaccine-preventable diseases
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karihwkhsin xngkvs vaccination epnkarrksathangkaraephthyxyanghnung hmaythungkarihsarthiepnaexntiecn wkhsin ekhaipinrangkay ephuxkratunrabbphumikhumknkhxngrangkayihsrangphumikhumknchnidrbma adaptive immunity epnaexntibxdithimikhwamcaephaatxechuxkxorkhhnung sungcasamarthpxngknhruxldkhwamrunaerngkhxngorkhtidechuxid emuxmisdswnkhxngprachakrthiidrbwkhsinmakthungradbhnungkcaekidphumikhumknhmukhun thaihkhnxun thiimidrbwkhsinhruxrbwkhsinimid idrbpraoychninkarpxngknorkhcakphuthimiphumikhumknehlaniipdwy prasiththiphlkhxngkarihwkhsinnnidrbkarsuksaxyangkwangkhwangaelaepnthiyunynaelw odyphbwakarihwkhsinepnwithikarinkarpxngknorkhtidechuxthiidphldithisud karmiphumikhumkntxechuxkxorkhepnwngkwangcakkarihwkhsinniepnsaehtusakhythithaihmnusychatisamarthbangxyangihhmdipid echn fidas aelaxikhlayechuxthikalngcahmdip echn opliox hd aelabadthayk epntnkarihwkhsinkaraethrkaesngedkkalngrb99 3 99 5 karplukfiephuxpxngknorkhfidasepnkhwamphyayamkhrngaerk inkarpxngknorkhtidechuxodymnusy aelakepnwkhsinchnidaerkkhxngolkthithukphlittamma odythukphlitkhunin kh s 1796 odyaephthychawxngkvschuxexdewird ecnenxr aemcamikhnxikimnxykwa 6 khnidichhlkkarediywknniphyayamthawkhsinmakxnaelwaetekhaepnkhnaerkthiidtiphimphhlkthankarkhnphb prasiththiphaph aelakhaaenanainkarphlitwkhsinniaeksatharna txmahluys pasetxridnaaenwkhidniipphthnaaenwkhidwadwyculchiwwithya withikarsrangphumikhumknechnnithukeriykwakarihwkhsin vaccination enuxngcakwithiaerk inkarphlitwkhsinnnthacakiwrsthithaihekidkartidechuxinww phasalatinwa vacca fidasepnorkhthitidtxidngayaelamixntraythungaekchiwit phuihythitidechuxcaesiychiwit 20 60 aelaedkcaesiychiwit 80 orkhniepnsaehtukhxngkaresiychiwitkhxngkhnraw 300 500 lankhninstwrrsthi 20 kxnthicathukkacdhmdipin kh s 1979 inbangsngkhmyngmikhxthkethiyngeruxngkarihwkhsininhlaypraedn thngthangwithyasastr criythrrm karemuxng khwamplxdphythangkaraephthy aelathangsasna karbadecbcakwkhsinnnekidkhuncringaetphbidnxymak inshrthxemrikaphuthiidrbkhwamesiyhaycakkarrbwkhsincaidrbkhachdechycak khwamsaerckhxngkarpxngknorkhdwykarihwkhsininchwngaerkthaihidrbkaryxmrbcaksngkhm okhrngkarihwkhsinepnwngkwangechnthithaodyrthbalnnmiswnsakhymakinkarldxubtikarnkhxngkarekidorkhtidechuxinhlay phunthixangxingFiore Anthony E Bridges Carolyn B Cox Nancy J 2009 Seasonal influenza vaccines Current Topics in Microbiology and Immunology 333 43 82 doi 10 1007 978 3 540 92165 3 3 ISBN 978 3 540 92164 6 PMID 19768400 Chang Yuli Brewer Noel T Rinas Allen C Schmitt Karla Smith Jennifer S July 2009 Evaluating the impact of human papillomavirus vaccines Vaccine 27 32 4355 62 doi 10 1016 j vaccine 2009 03 008 PMID 19515467 Liesegang Thomas J August 2009 Varicella zoster virus vaccines effective but concerns linger Canadian Journal of Ophthalmology 44 4 379 84 doi 10 3129 i09 126 PMID 19606157 Sources United States Centers for Disease Control and Prevention 2011 A CDC framework for preventing infectious diseases accessed 11 September 2012 Vaccines are our most effective and cost saving tools for disease prevention preventing untold suffering and saving tens of thousands of lives and billions of dollars in healthcare costs each year Gellin Bruce MD MPH Vaccines and Infectious Diseases Putting Risk into Perspective 2010 11 24 thi ewyaebkaemchchin Remarks at AMA Briefing on Microbial Threats American Medical Association 1 June 2000 Accessed 4 September 2016 Vaccines are the most effective public health tool ever created Public Health Agency of Canada Vaccine preventable diseases accessed 11 September 2012 Vaccines still provide the most effective longest lasting method of preventing infectious diseases in all age groups United States National Institute of Allergy and Infectious Diseases NIAID NIAID Biodefense Research Agenda for Category B and C Priority Pathogens accessed 11 September 2012 Vaccines are the most effective method of protecting the public against infectious diseases Lombard Murielle Pastoret Paul Pierre Moulin Anne Marie 2007 A brief history of vaccines and vaccination Revue scientifique et technique International Office of Epizootics 26 1 29 48 doi 10 20506 rst 26 1 1724 PMID 17633292 Behbehani Abbas M 1983 The smallpox story life and death of an old disease Microbiological Reviews 47 4 455 509 PMC 281588 PMID 6319980 Plett Peter C 2006 Sudhoffs Archiv phasaeyxrmn 90 2 219 32 PMID 17338405 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 02 15 subkhnemux 2008 03 12 Riedel Stefan 2005 Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination Baylor University Medical Center Proceedings 18 1 21 5 doi 10 1080 08998280 2005 11928028 PMC 1200696 PMID 16200144 Koplow David A 2003 Smallpox the fight to eradicate a global scourge Berkeley University of California Press ISBN 0 520 24220 3 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 12 11 subkhnemux 2008 01 03 How Poxviruses Such As Smallpox Evade The Immune System ScienceDaily com 1 February 2008 http www nhs uk Conditions vaccinations Pages mmr side effects aspxaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb karihwkhsin U S government Vaccine Research Center Information regarding preventive vaccine research studies The Vaccine Page 2009 04 14 thi ewyaebkaemchchin links to resources in many countries Immunisation schedule for the UK Published by the UK Department of Health PDF CDC gov National Immunization Program leading the way to healthy lives US Centers for Disease Control CDC information on vaccinations CDC gov Mercury and Vaccines Thimerosal US Centers for Disease Control CDC gov Vaccines timeline Immunize org Immunization Action Coalition nonprofit working to increase immunization rates WHO int Immunizations vaccines and biologicals Towards a World free of Vaccine Preventable Diseases World Health Organization WHO s global vaccination campaign website Health EU Portal 2011 08 23 thi ewyaebkaemchchin Vaccinations in the EU History of Vaccines Medical education site from the College of Physicians of Philadelphia the oldest medical professional society in the US Images of vaccine preventable diseases