Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| ลู่ตูง ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ปลายยุคไพลโอซีน - ปัจจุบัน (3 ล้านปีก่อน) 3–0Ma | |
|---|---|
 | |
| ค่างแว่นถิ่นใต้ (T. obscurus) ที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Mammalia |
| อันดับ: | Primates |
| วงศ์: | Cercopithecidae |
| วงศ์ย่อย: | Colobinae |
| สกุล: | Trachypithecus , 1862 |
| ชนิดต้นแบบ | |
, 1823 (= Cercopithecus auratus , 1812) | |
| ชนิด | |
| | |
| ชื่อพ้อง | |
| |
ลู่ตูง (อังกฤษ: Lutung) เป็นสกุลของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ในอันดับวานร (Primates) สกุลหนึ่ง ใช้ชื่อสกุลว่า Trachypithecus จัดอยู่ในจำพวกค่าง ในวงศ์ลิงโลกเก่า (Cercopithecidae)
โดยชื่อสามัญคำว่า "Lutung" มาจากภาษามลายู เนื่องจากมีความแตกต่างจากค่างสกุลที่พบในอนุทวีปอินเดีย
ลักษณะ
มีรูปร่างที่เพรียวบาง หางมีความยาวกว่าลำตัวถึง 2 เท่า สีขนมีหลากหลายทั้งสีทอง, สีเทา หรือสีดำ แตกต่างกันไปตามชนิด โดยมากขนส่วนท้องจะเป็นสีจาง ขนบนหัวตั้งแหลมเหมือนสวมมงกุฏ แขนนับว่าสั้นมากเมื่อเทียบกับเท้า และนิ้วหัวแม่มือก็มีขนาดสั้น ที่หลังมือและหลังเท้ามีขน มีความยาวเฉลี่ย 40–80 เซนติเมตรและมีน้ำหนักประมาณ 5–15 กิโลกรัม ในตัวผู้โดยทั่วไปขนาดใหญ่กว่าตัวเมีย
พฤติกรรมและการกระจายพันธุ์
ค่างสกุลนี้ กระจายพันธุ์ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ ทั้งที่เป็นแผ่นดินใหญ่ และหมู่เกาะต่าง ๆ กลางทะเล อาศัยอยู่ในป่าดิบ หรือป่าบนภูเขาสูง หรือแม้แต่ป่าชายหาดหรือป่าชายเลนติดทะเล ใช้เวลาส่วนใหญ่ในเวลาเช้าและเวลาบ่ายในการหากิน ด้วยการปีนป่ายและกระโดดไปมาระหว่างต้นไม้แต่ละต้น อาศัยอยู่รวมเป็นฝูงประมาณ 5–20 ตัว มีลักษณะแบบฮาเร็ม โดยตัวผู้ปกครองเพียงตัวเดียวเป็นจ่าฝูง มีตัวเมียรายล้อม มีนิสัยรักสงบและกลัวมนุษย์ แต่ถ้ามีตัวผู้อื่นจากฝูงอื่นบุกรุกเข้ามา จ่าฝูงจะต่อสู้เพื่อปกป้องและอาจถึงขั้นฆ่ากันตายได้ มีการระแวดระวังภัยสูง โดยเสียงร้องที่ดังเพื่อเตือนภัยในฝูง และจะร้องเตือนกัน เป็นสัตว์ที่กินพืชจำพวกใบไม้ หรือยอดไม้อ่อนเป็นอาหาร เนื่องจากกระเพาะสามารถที่จะย่อยอาหารจำพวกพืชได้เพียงอย่างเดียว อาจกินแมลงบ้าง เพื่อเสริมโปรตีน
ไม่ค่อยพบการเกิดแบบฝาแฝด ส่วนมากจะเกิดเพียงตัวเดียว ลูกค่างวัยอ่อนจะมีขนตามลำตัวสีเหลืองทองแลดูสวยงาม และจะค่อย ๆ เข้มขึ้นตามวัยที่เจริญเติบโตขึ้น หากแม่ค่างตายลง ค่างตัวเมียตัวอื่นในรุ่นเดียวกันกับแม่ หรืออาจเป็นเครือญาติกันจะทำหน้าที่เลี้ยงดูต่อ โดยจะเกาะที่หน้าท้องของตัวเมียหรือแม่แม้แต่กระทั่งขณะหาอาหาร หย่านมในช่วงครึ่งปีหลัง หลังจากเกิด เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 4–5 ปี อายุขัยโดยเฉลี่ย 20 ปี
การจำแนก
มีการอนุกรมวิธานค่างในสกุลนี้ออกเป็นกลุ่ม ๆ ได้ทั้งหมด 17 ชนิด (ในบางข้อมูลแบ่งเป็น 9 ชนิด ) สำหรับในประเทศไทยพบ 3 ชนิด
- กลุ่มค่างหน้าม่วง (T. vetulus)
- (Trachypithecus vetulus)
- (Trachypithecus johnii)
- กลุ่มค่างเทา (T. cristatus)
- (Trachypithecus auratus)
- ค่างเทา (Trachypithecus cristatus)
- (Trachypithecus germaini)
- (Trachypithecus barbei)
- กลุ่มค่างแว่น (T. obscurus)
- ค่างแว่นถิ่นใต้ (Trachypithecus obscurus)
- ค่างแว่นถิ่นเหนือ (Trachypithecus phayrei)
- กลุ่มค่างแหลม (T. pileatus)
- (Trachypithecus pileatus)
- (Trachypithecus shortridgei)
- (Trachypithecus geei)
- กลุ่มค่างหัวมงกุฎ (T. francoisi)
- ค่างหัวมงกุฎ (Trachypithecus francoisi)
- (Trachypithecus hatinhensis)
- ค่างกระหม่อมขาว (Trachypithecus poliocephalus)
- (Trachypithecus laotum)
- ค่างสะโพกขาว (Trachypithecus delacouri)
- (Trachypithecus ebenus)
วิวัฒนาการ
การวิเคราะห์ทางพันธุกรรมแสดงให้เห็นว่าบรรพบุรุษของค่างสกุลนี้ วิวัฒนาการตัวเองจนมีความแตกต่างครั้งแรกจากสกุลอื่นอย่างน้อยเมื่อกว่า 3 ล้านปีที่ผ่านมาในช่วงปลายยุคไพลโอซีน ชนิดต่าง ๆ ที่ยังดำรงเผ่าพันธุ์อยู่จนถึงปัจจุบันนี้ แยกตัวออกมาในยุคไพลสโตซีน สันนิษฐานว่าเกิดเปลี่ยนแปลงที่อยู่อาศัยในช่วงยุคน้ำแข็ง ฟอสซิลที่เก่าแก่ที่สุดระบุไว้อย่างชัดเจนว่าเป็นของสกุลนี้อยู่ในกลางยุคไพลสโตซีน ในเวียดนามและประเทศลาว ฟอสซิลที่ต่อมาเป็นที่รู้จักมาจากประเทศไทย, เกาะชวา และเกาะสุมาตรา ความสัมพันธ์ระหว่างค่างสกุลนี้กับค่างสกุลอื่น ๆ (เช่น Semnopithecus) ยังไม่มีข้อสรุป อาจจะเกิดจากการระหว่างสกุลเหล่านี้ในช่วงเวลาของประวัติศาสตร์วิวัฒนาการก็เป็นได้
อ้างอิง
- Harding, L.E. (2010). "Trachypithecus cristatus (Primates: Cercopithecidae)". Mammalian Species. 42 (1): 149–165. doi:10.1644/862.1. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-12-09. สืบค้นเมื่อ 2014-04-07.
- "Trachypithecus". .
- Groves, C. (2005). Wilson, D. E.; Reeder, D. M. eds. Mammal Species of the World (3rd ed.). Baltimore: Johns Hopkins University Press. pp. 175-178. OCLC 62265494. . http://www.bucknell.edu/msw3.
- Roos, C. et al. (2008). "Mitochondrial phylogeny, taxonomy and biogeography of the silvered langur species group (Trachypithecus cristatus)". Molecular Phylogenetics and Evolution 47 (2): 629–636. doi:10.1016/j.ympev.2008.03.006. PMID 18406631.[]
แหล่งข้อมูลอื่น
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Trachypithecus ที่วิกิสปีชีส์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lutung chwngewlathimichiwitxyu playyukhiphloxsin pccubn 3 lanpikxn 3 0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N khangaewnthinit T obscurus thixuthyanaehngchatiaekngkracankarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Mammaliaxndb Primateswngs Cercopithecidaewngsyxy Colobinaeskul Trachypithecus 1862chnidtnaebb 1823 Cercopithecus auratus 1812 chnid17 chnid duinenuxha chuxphxngKasi Reichenbach 1862 lutung xngkvs Lutung epnskulkhxngstweliynglukdwynm inxndbwanr Primates skulhnung ichchuxskulwa Trachypithecus cdxyuincaphwkkhang inwngslingolkeka Cercopithecidae odychuxsamykhawa Lutung macakphasamlayu enuxngcakmikhwamaetktangcakkhangskulthiphbinxnuthwipxinediylksnamiruprangthiephriywbang hangmikhwamyawkwalatwthung 2 etha sikhnmihlakhlaythngsithxng sietha hruxsida aetktangkniptamchnid odymakkhnswnthxngcaepnsicang khnbnhwtngaehlmehmuxnswmmngkut aekhnnbwasnmakemuxethiybkbetha aelaniwhwaemmuxkmikhnadsn thihlngmuxaelahlngethamikhn mikhwamyawechliy 40 80 esntiemtraelaminahnkpraman 5 15 kiolkrm intwphuodythwipkhnadihykwatwemiyphvtikrrmaelakarkracayphnthukhangskulni kracayphnthuthwipinphumiphakhexechiyxakheny thngthiepnaephndinihy aelahmuekaatang klangthael xasyxyuinpadib hruxpabnphuekhasung hruxaemaetpachayhadhruxpachayelntidthael ichewlaswnihyinewlaechaaelaewlabayinkarhakin dwykarpinpayaelakraoddipmarahwangtnimaetlatn xasyxyurwmepnfungpraman 5 20 tw milksnaaebbhaerm odytwphupkkhrxngephiyngtwediywepncafung mitwemiyraylxm minisyrksngbaelaklwmnusy aetthamitwphuxuncakfungxunbukrukekhama cafungcatxsuephuxpkpxngaelaxacthungkhnkhakntayid mikarraaewdrawngphysung odyesiyngrxngthidngephuxetuxnphyinfung aelacarxngetuxnkn epnstwthikinphuchcaphwkibim hruxyxdimxxnepnxahar enuxngcakkraephaasamarththicayxyxaharcaphwkphuchidephiyngxyangediyw xackinaemlngbang ephuxesrimoprtin imkhxyphbkarekidaebbfaaefd swnmakcaekidephiyngtwediyw lukkhangwyxxncamikhntamlatwsiehluxngthxngaelduswyngam aelacakhxy ekhmkhuntamwythiecriyetibotkhun hakaemkhangtaylng khangtwemiytwxuninrunediywknkbaem hruxxacepnekhruxyatikncathahnathieliyngdutx odycaekaathihnathxngkhxngtwemiyhruxaemaemaetkrathngkhnahaxahar hyanminchwngkhrungpihlng hlngcakekid ekhasuwyecriyphnthuemuxxayuid 4 5 pi xayukhyodyechliy 20 pikarcaaenkmikarxnukrmwithankhanginskulnixxkepnklum idthnghmd 17 chnid inbangkhxmulaebngepn 9 chnid sahrbinpraethsithyphb 3 chnid klumkhanghnamwng T vetulus Trachypithecus vetulus Trachypithecus johnii klumkhangetha T cristatus Trachypithecus auratus khangetha Trachypithecus cristatus Trachypithecus germaini Trachypithecus barbei klumkhangaewn T obscurus khangaewnthinit Trachypithecus obscurus khangaewnthinehnux Trachypithecus phayrei klumkhangaehlm T pileatus Trachypithecus pileatus Trachypithecus shortridgei Trachypithecus geei klumkhanghwmngkud T francoisi khanghwmngkud Trachypithecus francoisi Trachypithecus hatinhensis khangkrahmxmkhaw Trachypithecus poliocephalus Trachypithecus laotum khangsaophkkhaw Trachypithecus delacouri Trachypithecus ebenus wiwthnakarkaohlkkhxngkhangetha T cristatus robustus karwiekhraahthangphnthukrrmaesdngihehnwabrrphburuskhxngkhangskulni wiwthnakartwexngcnmikhwamaetktangkhrngaerkcakskulxunxyangnxyemuxkwa 3 lanpithiphanmainchwngplayyukhiphloxsin chnidtang thiyngdarngephaphnthuxyucnthungpccubnni aeyktwxxkmainyukhiphlsotsin snnisthanwaekidepliynaeplngthixyuxasyinchwngyukhnaaekhng fxssilthiekaaekthisudrabuiwxyangchdecnwaepnkhxngskulnixyuinklangyukhiphlsotsin inewiydnamaelapraethslaw fxssilthitxmaepnthiruckmacakpraethsithy ekaachwa aelaekaasumatra khwamsmphnthrahwangkhangskulnikbkhangskulxun echn Semnopithecus yngimmikhxsrup xaccaekidcakkarrahwangskulehlaniinchwngewlakhxngprawtisastrwiwthnakarkepnidxangxingHarding L E 2010 Trachypithecus cristatus Primates Cercopithecidae Mammalian Species 42 1 149 165 doi 10 1644 862 1 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 12 09 subkhnemux 2014 04 07 Trachypithecus Groves C 2005 Wilson D E Reeder D M eds Mammal Species of the World 3rd ed Baltimore Johns Hopkins University Press pp 175 178 OCLC 62265494 ISBN 0 801 88221 4 http www bucknell edu msw3 Roos C et al 2008 Mitochondrial phylogeny taxonomy and biogeography of the silvered langur species group Trachypithecus cristatus Molecular Phylogenetics and Evolution 47 2 629 636 doi 10 1016 j ympev 2008 03 006 PMID 18406631 lingkesiy wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Trachypithecusaehlngkhxmulxunkhxmulthiekiywkhxngkb Trachypithecus thiwikispichis