Sisoridae

วงศ์ปลาแค้
ปลาแค้ยักษ์ (Bagarius yarrelli)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Siluriformes
วงศ์:	Sisoridae Bleeker, 1858
วงศ์ย่อยและเผ่า
วงศ์ย่อย Bagarius Gagata วงศ์ย่อย เผ่า Glyptothoracini Glyptothorax เผ่า Oreoglanis เผ่า

วงศ์ปลาแค้ (อังกฤษ: Goonch) เป็นปลาหนังหรือปลาไม่มีเกล็ดวงศ์หนึ่ง ในอันดับปลาหนัง ที่แตกต่างจากวงศ์อื่นคือ ส่วนหัวโต ปากกว้างมากและอยู่ด้านล่าง ใช้ชื่อวงศ์ว่า Sisoridae (/ไซ-ซอ-ริ-ดี/)

ลักษณะ

ผิวหนังบนหัวและตัวไม่เรียบ อาจสากหรือเป็นตุ่มนิ่มเล็ก ๆ บนหัวมีสันตื้น ๆ ไปถึงด้านหลัง ครีบไขมันมีขนาดเล็ก มีหนวด 4 คู่ หนวดที่ริมฝีปากเป็นเส้นแบนและแข็ง หนวดที่จมูกสั้น หนวดใต้คางยาว ส่วนมากที่ครีบหลังและครีบอกมีก้านแข็งแหลมคม ครีบท้องใหญ่ ครีบก้นเล็ก ครีบหางเว้าลึก

ในบางสกุล เช่น Glyptothorax มีแผ่นหนังย่นใต้อกซึ่งใช้เกาะพื้นหินได้

เป็นปลากินเนื้อ ตั้งแต่สัตว์หน้าดินจนถึงปลาขนาดเล็กกว่า รวมถึงเศษซากสัตว์หรือปลาที่ตายแล้ว

การกระจายพันธุ์

เป็นปลาที่อาศัยบริเวณพื้นน้ำ โดยหันหน้าทวนกระแสน้ำ ชอบสภาพแวดล้อมพื้นทราย น้ำสะอาดใส มีออกซิเจนสูง มีการกระจายพันธุ์เฉพาะเขตร้อนของทวีปเอเชีย พบมากกว่า 50 ชนิด ใน 16 สกุล โดยแบ่งออกเป็นวงศ์ย่อย ๆ ได้อีก 3 วงศ์

สำหรับในประเทศไทยพบประมาณ 17 ชนิด มีขนาดแตกต่างออกไปตั้งแต่เพียงไม่กี่เซนติเมตรในลำธารน้ำไหลเชี่ยวบนภูเขาสูง ไปจนถึง ปลาแค้ยักษ์ (Bagarius yarrelli) ที่อาศัยและหากินใต้ท้องน้ำ ที่มีขนาดถึง 2 เมตร

โดยชนิดที่พบบ่อยคือ ปลาแค้วัว (B. bagarius) หรือปลาแค้ธรรมดา กับ ปลาแค้ยักษ์

อนึ่ง ในปัจจุบัน (Erethistidae) ที่เคยมีปลาแค้ขี้หมู (Erethistes maesotensis) เป็นสมาชิกในวงศ์ เดิมเคยถูกจัดให้อยู่ในวงศ์นี้ด้วย แต่ปัจจุบันได้ถูกแยกออกไปต่างหาก

อ้างอิง

1. หน้า 39, สาระน่ารู้ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๒ โดย สมโภชนร์ อัคคะทวีวัฒน์ (พ.ศ. 2547)
2. Nelson, Joseph S. (2006). Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. .

แหล่งข้อมูลอื่น

• รายละเอียดจาก Fishbase.com
• คาริโอไทป์ของปลาในวงศ์ปลาแค้ (ไทย)^[]

วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Sisoridae