ปลาบ กปลาบ กในพ พ ธภ ณฑ ส ตว น ำการจำแนกช นทางว ทยาศาสตร อาณาจ กร Animaliaไฟล ม Chordataช น Actinopterygiiอ นด บ Silurif

ปลาบึก

ปลาบึกในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Siluriformes
วงศ์:	Pangasiidae
สกุล:	Pangasianodon , 1931
ชนิด
2 ชนิด (ดูในเนื้อหา)

ปลาบึก เป็นสกุลของปลาหนังน้ำจืด ในวงศ์ปลาสวาย (Pangasidae) ใช้ชื่อสกุลว่า Pangasianodon (/แพน-กา-เซีย-โน-ดอน/)

ลักษณะ

สกุลนี้ตั้งขึ้นโดย ในปี ค.ศ. 1931 โดยแยกออกมาจากสกุล Pangasius ซึ่งเป็นสมาชิกส่วนใหญ่ในวงศ์นี้ แต่ได้กำหนดขึ้นมาคร่าว ๆ โดยไม่ได้กำหนดปลาที่เป็นชนิดต้นแบบ โดยศึกษาจากตัวอย่างปลาในพิพิธภัณฑ์ของประเทศกัมพูชา ต่อมา ฮิวจ์ แมคคอร์มิค สมิธ ได้มีการตรวจสอบ พบว่ารายงานของเชอวีได้คลาดเคลื่อนหลายประการ เช่น บันทึกไว้ว่า ปลาบึกตัวที่ใช้ในการศึกษายาวประมาณ 2 เมตร แต่ความจริงแล้วยาว 2.5 เมตร และที่ว่าปลาบึกไม่มีฟันก็อาจไม่ถูกต้อง เพราะปลาบึกตัวที่พบอาจเป็นปลาที่มีอายุมากฟันอาจหลุดไปแล้วก็ได้ และประการสุดท้ายได้บันทึกไว้ว่า ปลาบึกไม่มีหนวดที่คาง มีแต่หนวดที่ริมปากบน แต่ปลาบึกที่มีขนาดใหญ่นั้นหนวดที่คางอาจจะหดหายไปก็เป็นได้ ซึ่งต่อมา ในปี ค.ศ. 1983 จากการศึกษาลูกปลาบึกที่เพาะได้ พบว่าข้อโต้แย้งของสมิธที่มีต่อบันทึกของเชอวีนั้นถูกต้องทุกประการ เพราะลูกปลาบึกขนาดเล็กมีฟันที่ขากรรไกรบนและล่าง และมีหนวดที่ริมฝีปากบน 1 คู่ และคางอีก 4 คู่

ลักษณะสำคัญของสกุลปลาบึกนี้ คือ จมูกคู่หลังอยู่ใกล้กับจมูกคู่หน้า ครีบหลังมีก้านครีบเดี่ยวเป็นซี่แข็ง และมีก้านครีบแขนง 6-7 ก้าน ครีบท้องมีก้านครีบแขนง 8-9 ก้าน นัยน์ตาอยู่ระดับเดียวกับมุมปาก สำหรับปลาขนาดใหญ่ซี่กรองเหงือกจะหดหายไป

การจำแนก

สามารถจำแนกปลาในสกุลนี้ได้เป็น 2 ชนิด เท่านั้น แต่ขณะที่บางข้อมูลจะจัดให้มีเพียงชนิดเดียวเท่านั้น

Pangasianodon gigas Chevey, 1931 (ปลาบึก)
Pangasianodon hypophthalmus (Sauvage, 1878) (ปลาสวาย-บางข้อมูลจะจัดให้อยู่ในสกุล Pangasius)

สายพันธุ์ใหม่

ปัจจุบัน ทางมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้ทำการศึกษาวิจัยผสมข้ามพันธุ์ปลาสกุลนี้ เพื่อให้ได้ปลาสายพันธุ์ใหม่ที่ชื่อ "ปลาบึกสยาม" เพื่อผลทางการเกษตร ซึ่งปลาบึกสยามมีส่วนหัวที่เล็กและแบนกว่าปลาบึกปกติ แต่มีอันตราการเจริญเติบโตและการรอดตายสูง สามารถให้ผลผลิตได้เร็วกว่าปลาบึกถึง 5-10 ปี เนื้อปลามีความขาวอมชมพู เป็นที่ต้องการของตลาด ซึ่งทางมหาวิทยาลัยแม้โจ้จะได้ทำการพัฒนาสายพันธุ์เพื่อที่จะให้เกษตรกรทำการเลี้ยงต่อไปในเชิงพาณิชย์ และยังพัฒนาต่อไปเพื่อสกัดทำน้ำมันปลา ทดแทนการนำเข้าน้ำมันปลาจากต่างประเทศอีกด้วย

อ้างอิง

สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 257 หน้า. หน้า 28-31. ISBN
จาก itis.gov
เพื่อนเกษตร, เช้า - ข่าว 7 สี ทางช่อง 7: พุธที่ 9 มกราคม 2556

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Pangasianodon ที่วิกิสปีชีส์

[อ้าง-1] สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 257 หน้า. หน้า 28-31. ISBN

[itis-2] จาก itis.gov

[3] เพื่อนเกษตร, เช้า - ข่าว 7 สี ทางช่อง 7: พุธที่ 9 มกราคม 2556