Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
โมนาลิซา (อังกฤษ: Mona Lisa; อิตาลี: Monna Lisa) หรือ ลาโจกอนดา (อิตาลี: La Gioconda) หรือ ลาฌอกงด์ (ฝรั่งเศส: La Joconde) เป็นภาพเหมือนขนาดความยาวครึ่งท่อนโดยเลโอนาร์โด ดา วินชี ศิลปินชาวอิตาลี โมนาลิซาถือเป็นแบบฉบับของสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาในอิตาลี โดยได้รับการกล่าวขานเป็น "ภาพวาดที่เป็นที่รู้จักดีที่สุด เยี่ยมชมมากที่สุด เขียนถึงมากที่สุด ร้องเพลงถึงมากที่สุด [และ] มีงานศิลปะล้อเลียนมากที่สุดในโลก" คุณสมบัติอันโดดเด่นของภาพวาด ได้แก่ การแสดงออกของวัตถุอย่างลึกลับ ความยิ่งใหญ่ขององค์ประกอบ การสร้างรูปแบบจำลองที่ละเอียดอ่อน และภาพลวงตาในบรรยากาศ
| โมนาลิซา | |
|---|---|
| ภาษาอิตาลี: Gioconda, Monna Lisa | |
 โมนาลิซา ที่ผ่านการปรับแต่งทางดิจิทัลเพื่อลดผลกระทบการแก่ตัวของสี; ภาพที่ไม่ได้ผ่านการปรับแต่งดูค่อนข้างมืดกว่า | |
| ศิลปิน | เลโอนาร์โด ดา วินชี |
| ปี | ป. 1503–1506 อาจวาดต่อจนถึง ประมาณ 1517 |
| สื่อ | สีน้ำมันบนแผงพอปลาร์ |
| หัวเรื่อง | ลีซา เดล โจกอนดา |
| มิติ | 77 cm × 53 cm (30 นิ้ว × 21 นิ้ว) |
| สถานที่ | พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์, ปารีส |
ตามธรรมเนียม ภาพวาดนี้พรรณนาถึงขุนนางหญิงชาวอิตาลี ลีซา เดล โจกอนดา วาดด้วยสีน้ำมันบนแผงขาว เลโอนาร์โดไม่ได้ให้ภาพวาดนี้แก่ตระกูลโจกอนโด เชื่อกันว่าภาพนี้วาดขึ้นในช่วง ค.ศ. 1503 ถึง 1506 อย่างไรก็ตาม เลโอนาร์โดยังคงทำงานต่อจนถึงช้าสุดเมื่อ ค.ศ. 1517 พระเจ้าฟร็องซัวที่ 1 แห่งฝรั่งเศสทรงซื้อ โมนาลิซา หลังเลโอนาร์โดเสียชีวิตใน ค.ศ. 1519 และปัจจุบันถือเป็นทรัพย์สินของสาธารณรัฐฝรั่งเศส ภาพวาดนี้จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ ปารีสตั้งแต่ ค.ศ. 1797
ชื่อเสียงและความนิยมไปทั่วโลกของภาพวาดส่วนหนึ่งมาจากเหตุโจรกรรมใน ค.ศ. 1911 โดย ที่ระบุการกระทำของตนต่อความรักชาติอิตาลี โดยเชื่อว่าภาพวาดนี้ควรเป็นของอิตาลี การโจรกรรมและการกู้คืนภายหลังใน ค.ศ. 1914 ทำให้เกิดการประชาสัมพันธ์ถึงอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน และนำไปสู่การตีพิมพ์ภาพวาดทางวัฒนธรรมมากมาย เช่น โอเปร่า ใน ค.ศ. 1915 ภาพยนตร์ยุค 1930 สองเรื่อง ( กับ ) และเพลง "" ที่บันทึกโดยแนท คิง โคล—ถือเป็นหนึ่งในเพลงที่ประสบความสำเร็จที่สุดในคริสต์ทศวรรษ 1950
โมนาลิซา เป็นหนึ่งในภาพวาดที่แพงที่สุดในโลก โดยถือครองบันทึกสถิติโลกกินเนสส์ในด้านการประเมินมูลค่าประกันภาพวาดที่สูงที่สุดในประวัติศาสตร์ที่ 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐใน ค.ศ. 1962 เทียบเท่า 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ข้อมูลเมื่อ 2023[update]
ที่มาของชื่อ
จอร์โจ วาซารี (Giorgio Vasari) ศิลปินและนักชีวประวัติชาวอิตาลี ตั้งชื่อ "โมนาลิซา" ขึ้นหลังจากดา วินชีได้เสียชีวิตไป 31 ปี ในหนังสือที่เขาตีพิมพ์นั้นได้บอกไว้ว่าผู้ที่นั่งอยู่ในรูปนั้นคือ ลีซา เกราร์ดีนี ภรรยาของขุนนางนักธุรกิจไหมผู้มั่งคั่ง ชาวเมืองฟลอเรนซ์นามว่า ฟรันเชสโก เดล โจกอนโด (Francesco del Giocondo)
คำว่า โมนา (Mona) ในภาษาอิตาลีนั้นก็คือคำว่า มาดอนนา (madonna) คุณผู้หญิง (my lady) หรือ มาดาม (Madam) ในภาษาอังกฤษ ดังนั้นความหมายของชื่อก็คือ "มาดามลีซา" แต่ในปัจจุบัน บางครั้งก็จะใช้คำว่า มอนนาลีซา (Monna Lisa)
ประวัติ
ดา วินชี ใช้เวลาวาดภาพนี้ 4 ปี ตั้งแต่ ค.ศ. 1503–1507
ในปี ค.ศ. 1516 ดา วินชีได้นำภาพจากอิตาลีไปที่ฝรั่งเศส ด้วยพระราชประสงค์ของพระเจ้าฟร็องซัวที่ 1 ที่ทรงปรารถนาที่จะให้ศิลปินทั้งหลายมารวมตัวทำงานกันที่ Clos Lucé ใกล้กับปราสาทในเมืองอัมบัวส์ และยังทรงให้ ดา วินชี วาดพระบรมฉายาลักษณ์ของพระองค์อีกด้วย หลังจากนั้นพระองค์ก็ทรงซื้อภาพโมนาลิซา ในราคา 4,000 เอกูว์ (écu)
ในปี ค.ศ. 1519 ดา วินชี ได้เสียชีวิตที่เมืองอัมบัวส์ ประเทศฝรั่งเศส รวมอายุได้ 67 ปี
ตอนที่ ดา วินชี เสียชีวิตแล้วได้ยกสมบัติและภาพวาดทั้งหมดให้เป็นมรดกของฟรันเชสโก เมลซี (Francesco Melzi) ผู้ติดตามของเขา และเมื่อเมลซีเสียชีวิตลงก็ไม่ได้ยกมรดกให้ใคร มรดกก็เริ่มกระจัดกระจาย
และต่อมามีการนำภาพโมนาลิซาไปเก็บไว้ที่พระราชวังฟงแตนโบลและที่พระราชวังแวร์ซาย หลังจากสิ้นสุดการปฏิวัติฝรั่งเศส ก็นำไปเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ ในของพระเจ้านโปเลียนที่ 1 ในพระราชวังตุยเลอรี แล้วในที่สุดก็ได้กลับมาที่พิพิธภัณฑ์ลูฟัวร์ เหมือนเดิม
ในช่วงสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย ระหว่างปี ค.ศ. 1870–1871 มีการนำภาพออกจากพิพิธภัณฑ์ ไปซ่อนไว้ในที่ลับในประเทศฝรั่งเศส
เมื่อวันที่ 21 สิงหาคม ค.ศ. 1911 ภาพโมนาลิซาถูกโจรกรรมออกจากพิพิธภัณฑ์ ซึ่งกว่าจะค้นพบเธอก็ได้ใช้เวลาไปถึง 2 ปี พบในเมืองฟลอเรนซ์ ประเทศอิตาลี ปัจจุบัน ได้รับการดูแลรักษาอย่างดี ใน พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ อันเป็นเครื่องหมายสากลว่า โมนาลิซา จะไม่มีวันที่จะได้เคลื่อนย้ายไปแสดงที่ไหนอีกเป็นเด็ดขาด
ทฤษฎีสมทบ
กล่าวกันว่าภาพวาดนี้ ดา วินชี ตั้งใจจะวาดภาพของตนเองเมื่อเป็นหญิง และภาพวาดชิ้นนี้เมื่อส่องกับกระจกเงา จะพบว่ามุมการมองภาพรู้สึกเป็นธรรมชาติไม่แตกต่างจากการมองแบบปกติ เหมือนที่ ดา วินชี กล่าวไว้ว่า "ภาพเขียนที่จิตรกรจะคิดว่าสวยงามในทุก ๆ ด้านและทุก ๆ มุมมอง ต้องพิจารณาภาพในกระจกเงา" และจากการฉายรังสีที่ภาพวาด ทำให้พบว่าภาพเขียนนี้ซ่อนเจตนาที่แท้จริงหลายอย่าง และยังเคยถูกเขียนทับอีกด้วย
อ้างอิง
- "The Mona Lisa's Twin Painting Discovered". . 2 February 2012. .
The original Mona Lisa in the Louvre is difficult to see—it's covered with layers of varnish, which has darkened over the decades and the centuries, and even cracked', Bailey says
- "Theft of the Mona Lisa". Treasures of the World. PBS.
time has aged and darkened her complexion.
- Sassoon, Donald (2001). Mona Lisa: The History of the World's Most Famous Painting. HarperCollins. p. 10. ISBN .
It is actually quite dirty, partly due to age and partly to the darkening of a varnish applied in the sixteenth century.
- "The Theft That Made Mona Lisa a Masterpiece". All Things Considered. 30 July 2011. NPR. สืบค้นเมื่อ 15 February 2019.
- Sassoon, Donald (21 September 2001). "Why I think Mona Lisa became an icon". Times Higher Education.
- Lichfield, John (1 April 2005). "The Moving of the Mona Lisa". The Independent. London. จากแหล่งเดิมเมื่อ 9 November 2016.
- Cohen, Philip (23 June 2004). "Noisy secret of Mona Lisa's". . จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 April 2008. สืบค้นเมื่อ 27 April 2008.
- . Louvre. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 30 July 2014. สืบค้นเมื่อ 11 March 2012.
- . University Library Heidelberg. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 May 2011. สืบค้นเมื่อ 15 January 2008.
- "Was the 'Mona Lisa' Leonardo's Male Lover?". Artnet News (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 22 April 2016. สืบค้นเมื่อ 20 May 2021.
- Carrier, David (2006). Museum Skepticism: A History of the Display of Art in Public Galleries. Duke University Press. p. 35. ISBN .
- Charney, N.; Fincham, D.; Charney, U. (2011). The Thefts of the Mona Lisa: On Stealing the World's Most Famous Painting. Arca Publications. ISBN . สืบค้นเมื่อ 4 November 2022.
- "Highest insurance valuation for a painting". Guinness World Records (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). สืบค้นเมื่อ 25 July 2017.
- "Value of 1962 US Dollars today – Inflation Calculator". www.inflationtool.com.
ข้อมูล
- Bartz, Gabriele; König, Eberhard (2001). Art and architecture, Louvre. New York: . ISBN .
- Bohm-Duchen, Monica (2001). The private life of a masterpiece. Berkeley, California: . ISBN .
- Chiesa, Angela Ottino della (1967). The Complete Paintings of Leonardo da Vinci. Penguin Classics of World Art. London: . ISBN .
- Farago, Claire J. (1999). Leonardo's projects, c. 1500–1519. Oxford: . ISBN .
- (2006). Leonardo da Vinci: The Marvelous Works of Nature and Man. Oxford: . ISBN .
- (2018). Living with Leonardo: Fifty Years of Sanity and Insanity in the Art World and Beyond. London: . ISBN .
- (2019). Leonardo da Vinci: The 100 Milestones. New York: . ISBN .
- Marani, Pietro C. (2003) [2000]. Leonardo da Vinci: The Complete Paintings. New York: . ISBN .
- Turudich, Daniela (2003). Plucked, Shaved & Braided: Medieval and Renaissance Beauty and Grooming Practices 1000–1600. North Branford, Connecticut: Streamline Press. ISBN .
- Vasari, Giorgio (1879) [1550]. Le vite de' più eccellenti pittori, scultori ed architettori (ภาษาอิตาลี). Vol. 4. Florence: .
- (2000). The Mammoth Encyclopedia of the Unsolved. New York: . ISBN .
- Woods-Marsden, Joanna (2001). "Portrait of the Lady, 1430–1520". ใน Brown, David Alan (บ.ก.). Virtue & Beauty. London: Princeton University Press. pp. 64–87. ISBN .
- (2015). Leonardo (2nd ed.). Cologne: . ISBN .
- (2019). Leonardo da Vinci: The Complete Paintings and Drawings (Anniversary ed.). Cologne: Taschen. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- Sassoon, Donald (21 January 2014). #26: Why is the Mona Lisa Famous?. podcast blog. จากแหล่งเดิมเมื่อ 4 July 2015. of the podcast audio.
- "Mona Lisa, Leonardo's Earlier Version". Zürich, Switzerland: The Mona Lisa Foundation. 14 October 2012. จากแหล่งเดิมเมื่อ 26 June 2015. สืบค้นเมื่อ 5 November 2015.
- (Press release). Paris: Lumiere Technology. 19 October 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 June 2015. สืบค้นเมื่อ 5 November 2015.
- Compare layers of the painting as revealed by x-radiography, infrared reflectography and ultraviolet fluorescence
- "Stealing Mona Lisa". Dorothy & Thomas Hoobler. May 2009. excerpt of book. Vanity Fair
- Discussion by and :
- Leonardo's Mona Lisa 4 พฤศจิกายน 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Smarthistory (video)
- Secrets of the Mona Lisa, Discovery Channel documentary on YouTube
- The Tricks of Leonardo da Vinci & Hieronymus Bosch. Xavier d'Hérouville & Aurore Caulier. December 2023. HAL Open Science
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
omnalisa xngkvs Mona Lisa xitali Monna Lisa hrux laockxnda xitali La Gioconda hrux lachxkngd frngess La Joconde epnphaphehmuxnkhnadkhwamyawkhrungthxnodyeloxnarod da winchi silpinchawxitali omnalisathuxepnaebbchbbkhxngsmyfunfusilpwithyainxitali odyidrbkarklawkhanepn phaphwadthiepnthiruckdithisud eyiymchmmakthisud ekhiynthungmakthisud rxngephlngthungmakthisud aela mingansilpalxeliynmakthisudinolk khunsmbtixnoddednkhxngphaphwad idaek karaesdngxxkkhxngwtthuxyangluklb khwamyingihykhxngxngkhprakxb karsrangrupaebbcalxngthilaexiydxxn aelaphaphlwngtainbrryakasomnalisaphasaxitali Gioconda Monna Lisaomnalisa thiphankarprbaetngthangdicithlephuxldphlkrathbkaraektwkhxngsi phaphthiimidphankarprbaetngdukhxnkhangmudkwasilpineloxnarod da winchipip 1503 1506 xacwadtxcnthung praman 1517suxsinamnbnaephngphxplarhweruxnglisa edl ockxndamiti77 cm 53 cm 30 niw 21 niw sthanthiphiphithphnthlufwr paris tamthrrmeniym phaphwadniphrrnnathungkhunnanghyingchawxitali lisa edl ockxnda waddwysinamnbnaephngkhaw eloxnarodimidihphaphwadniaektrakulockxnod echuxknwaphaphniwadkhuninchwng kh s 1503 thung 1506 xyangirktam eloxnarodyngkhngthangantxcnthungchasudemux kh s 1517 phraecafrxngswthi 1 aehngfrngessthrngsux omnalisa hlngeloxnarodesiychiwitin kh s 1519 aelapccubnthuxepnthrphysinkhxngsatharnrthfrngess phaphwadnicdaesdnginphiphithphnthlufwr paristngaet kh s 1797 chuxesiyngaelakhwamniymipthwolkkhxngphaphwadswnhnungmacakehtuocrkrrmin kh s 1911 ody thirabukarkrathakhxngtntxkhwamrkchatixitali odyechuxwaphaphwadnikhwrepnkhxngxitali karocrkrrmaelakarkukhunphayhlngin kh s 1914 thaihekidkarprachasmphnththungxyangthiimekhymimakxn aelanaipsukartiphimphphaphwadthangwthnthrrmmakmay echn oxepra in kh s 1915 phaphyntryukh 1930 sxngeruxng kb aelaephlng thibnthukodyaenth khing okhl thuxepnhnunginephlngthiprasbkhwamsaercthisudinkhristthswrrs 1950 omnalisa epnhnunginphaphwadthiaephngthisudinolk odythuxkhrxngbnthuksthitiolkkinenssindankarpraeminmulkhapraknphaphwadthisungthisudinprawtisastrthi 100 landxllarshrthin kh s 1962 ethiybetha 1 phnlandxllarshrth khxmulemux 2023 update thimakhxngchuxcxroc wasari Giorgio Vasari silpinaelankchiwprawtichawxitali tngchux omnalisa khunhlngcakda winchiidesiychiwitip 31 pi inhnngsuxthiekhatiphimphnnidbxkiwwaphuthinngxyuinrupnnkhux lisa ekrardini phrryakhxngkhunnangnkthurkicihmphumngkhng chawemuxngflxernsnamwa frnechsok edl ockxnod Francesco del Giocondo khawa omna Mona inphasaxitalinnkkhuxkhawa madxnna madonna khunphuhying my lady hrux madam Madam inphasaxngkvs dngnnkhwamhmaykhxngchuxkkhux madamlisa aetinpccubn bangkhrngkcaichkhawa mxnnalisa Monna Lisa prawtida winchi ichewlawadphaphni 4 pi tngaet kh s 1503 1507 inpi kh s 1516 da winchiidnaphaphcakxitaliipthifrngess dwyphrarachprasngkhkhxngphraecafrxngswthi 1 thithrngprarthnathicaihsilpinthnghlaymarwmtwthanganknthi Clos Luce iklkbprasathinemuxngxmbws aelayngthrngih da winchi wadphrabrmchayalksnkhxngphraxngkhxikdwy hlngcaknnphraxngkhkthrngsuxphaphomnalisa inrakha 4 000 exkuw ecu inpi kh s 1519 da winchi idesiychiwitthiemuxngxmbws praethsfrngess rwmxayuid 67 pi txnthi da winchi esiychiwitaelwidyksmbtiaelaphaphwadthnghmdihepnmrdkkhxngfrnechsok emlsi Francesco Melzi phutidtamkhxngekha aelaemuxemlsiesiychiwitlngkimidykmrdkihikhr mrdkkerimkracdkracay aelatxmamikarnaphaphomnalisaipekbiwthiphrarachwngfngaetnoblaelathiphrarachwngaewrsay hlngcaksinsudkarptiwtifrngess knaipekbiwthiphiphithphnthlufwr inkhxngphraecanopeliynthi 1 inphrarachwngtuyelxri aelwinthisudkidklbmathiphiphithphnthlufwr ehmuxnedim hxngaesdnginphiphithphnth inchwngsngkhramfrngess prsesiy rahwangpi kh s 1870 1871 mikarnaphaphxxkcakphiphithphnth ipsxniwinthilbinpraethsfrngess emuxwnthi 21 singhakhm kh s 1911 phaphomnalisathukocrkrrmxxkcakphiphithphnth sungkwacakhnphbethxkidichewlaipthung 2 pi phbinemuxngflxerns praethsxitali pccubn idrbkarduaelrksaxyangdi in phiphithphnthlufwr xnepnekhruxnghmaysaklwa omnalisa caimmiwnthicaidekhluxnyayipaesdngthiihnxikepneddkhadthvsdismthbklawknwaphaphwadni da winchi tngiccawadphaphkhxngtnexngemuxepnhying aelaphaphwadchinniemuxsxngkbkrackenga caphbwamumkarmxngphaphrusukepnthrrmchatiimaetktangcakkarmxngaebbpkti ehmuxnthi da winchi klawiwwa phaphekhiynthicitrkrcakhidwaswyngaminthuk danaelathuk mummxng txngphicarnaphaphinkrackenga aelacakkarchayrngsithiphaphwad thaihphbwaphaphekhiynnisxnectnathiaethcringhlayxyang aelayngekhythukekhiynthbxikdwyxangxing The Mona Lisa s Twin Painting Discovered 2 February 2012 The original Mona Lisa in the Louvre is difficult to see it s covered with layers of varnish which has darkened over the decades and the centuries and even cracked Bailey says Theft of the Mona Lisa Treasures of the World PBS time has aged and darkened her complexion Sassoon Donald 2001 Mona Lisa The History of the World s Most Famous Painting HarperCollins p 10 ISBN 978 0 00 710614 1 It is actually quite dirty partly due to age and partly to the darkening of a varnish applied in the sixteenth century The Theft That Made Mona Lisa a Masterpiece All Things Considered 30 July 2011 NPR subkhnemux 15 February 2019 Sassoon Donald 21 September 2001 Why I think Mona Lisa became an icon Times Higher Education Lichfield John 1 April 2005 The Moving of the Mona Lisa The Independent London cakaehlngedimemux 9 November 2016 Cohen Philip 23 June 2004 Noisy secret of Mona Lisa s cakaehlngedimemux 23 April 2008 subkhnemux 27 April 2008 Louvre khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 30 July 2014 subkhnemux 11 March 2012 University Library Heidelberg khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 8 May 2011 subkhnemux 15 January 2008 Was the Mona Lisa Leonardo s Male Lover Artnet News phasaxngkvsaebbxemrikn 22 April 2016 subkhnemux 20 May 2021 Carrier David 2006 Museum Skepticism A History of the Display of Art in Public Galleries Duke University Press p 35 ISBN 978 0 8223 3694 5 Charney N Fincham D Charney U 2011 The Thefts of the Mona Lisa On Stealing the World s Most Famous Painting Arca Publications ISBN 978 0 615 51902 9 subkhnemux 4 November 2022 Highest insurance valuation for a painting Guinness World Records phasaxngkvsaebbbritich subkhnemux 25 July 2017 Value of 1962 US Dollars today Inflation Calculator www inflationtool com khxmulBartz Gabriele Konig Eberhard 2001 Art and architecture Louvre New York ISBN 978 0 7607 2577 1 Bohm Duchen Monica 2001 The private life of a masterpiece Berkeley California ISBN 978 0 520 23378 2 Chiesa Angela Ottino della 1967 The Complete Paintings of Leonardo da Vinci Penguin Classics of World Art London ISBN 978 0 14 008649 2 Farago Claire J 1999 Leonardo s projects c 1500 1519 Oxford ISBN 978 0 8153 2935 0 2006 Leonardo da Vinci The Marvelous Works of Nature and Man Oxford ISBN 978 0 19 280725 0 2018 Living with Leonardo Fifty Years of Sanity and Insanity in the Art World and Beyond London ISBN 978 0 500 77423 6 2019 Leonardo da Vinci The 100 Milestones New York ISBN 978 1 4549 304 26 Marani Pietro C 2003 2000 Leonardo da Vinci The Complete Paintings New York ISBN 978 0 8109 3581 5 Turudich Daniela 2003 Plucked Shaved amp Braided Medieval and Renaissance Beauty and Grooming Practices 1000 1600 North Branford Connecticut Streamline Press ISBN 978 1 930064 08 9 Vasari Giorgio 1879 1550 Le vite de piu eccellenti pittori scultori ed architettori phasaxitali Vol 4 Florence 2000 The Mammoth Encyclopedia of the Unsolved New York ISBN 978 0 7867 0793 5 Woods Marsden Joanna 2001 Portrait of the Lady 1430 1520 in Brown David Alan b k Virtue amp Beauty London Princeton University Press pp 64 87 ISBN 978 0 691 09057 3 2015 Leonardo 2nd ed Cologne ISBN 978 3 8365 0215 3 2019 Leonardo da Vinci The Complete Paintings and Drawings Anniversary ed Cologne Taschen ISBN 978 3 8365 7625 3 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb omnalisa wikikhakhmmikhakhmekiywkb omnalisa Sassoon Donald 21 January 2014 26 Why is theMona LisaFamous podcast blog cakaehlngedimemux 4 July 2015 of the podcast audio Mona Lisa Leonardo s Earlier Version Zurich Switzerland The Mona Lisa Foundation 14 October 2012 cakaehlngedimemux 26 June 2015 subkhnemux 5 November 2015 Press release Paris Lumiere Technology 19 October 2006 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 26 June 2015 subkhnemux 5 November 2015 Compare layers of the painting as revealed by x radiography infrared reflectography and ultraviolet fluorescence Stealing Mona Lisa Dorothy amp Thomas Hoobler May 2009 excerpt of book Vanity Fair Discussion by and Leonardo s Mona Lisa 4 phvscikayn 2014 thi ewyaebkaemchchin Smarthistory video Secrets of the Mona Lisa Discovery Channel documentary on YouTube The Tricks of Leonardo da Vinci amp Hieronymus Bosch Xavier d Herouville amp Aurore Caulier December 2023 HAL Open Science