Manipur

มณีปุระ เป็นรัฐในทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศอินเดีย มีเมืองหลวงคือเมืองอิมผาล อาณาเขตติดต่อกับรัฐนาคาแลนด์ทางเหนือ; รัฐมิโซรัมและประเทศพม่า (รัฐชีน) ทางใต้; รัฐอัสสัมทางตะวันตก และประเทศพม่า (เขตซะไกง์) ทางตะวันออก รัฐมีพื้นที่รวม 22,327 ตารางกิโลเมตร และมีประชากรเกือบ 3 ล้านคน ซึ่งมีชาวกระแซ (เมเต) เป็นกลุ่มหลัก และยังมีชาว หรือ Pangans (มุสลิมมณีปุระ), ชนเผ่า, ชนเผ่า / เป็นต้น มณีปุระตั้งอยู่ตรงรอยต่อของจุดการแลกเปลี่ยนทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของเอเชีย เป็นเวลามากกว่า 2,500 ปีมาแล้ว ด้วยลักษณะทางภูมิศาสตร์ซึ่งตั้งอยู่จุดเชื่อมต่อของอนุทวีปอินเดียกับเอเชียกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จีน เอเชียตะวันออก ไซบีเรีย ไมโครนีเซีย และพอลินีเชีย

รัฐมณีปุระ
รัฐ
ตามเข็มนาฬิกาจากด้านบน: , กังคลาชา, The Henglep, ,
ประเทศ	อินเดีย
ก่อตั้ง	21 มกราคม 1972^†
เมืองหลวง	อิมผาล
การปกครอง
•
•	(BJP)
•	(60 ที่นั่ง)
•	ราชยสภา 1 โลกสภา 2
•
พื้นที่
• ทั้งหมด	22,327 ตร.กม. (8,621 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่
ประชากร  (2011)
• ทั้งหมด	2,855,794 คน
• อันดับ
• ความหนาแน่น	130 คน/ตร.กม. (330 คน/ตร.ไมล์)
เขตเวลา	()
รหัส ISO 3166	IN-MN
เอชดีไอ (2018)	0.696 ปานกลาง ·
การรู้หนังสือ	79.85% (ที่ 16)
	ภาษามณีปุระ (เมเต)
เว็บไซต์	www.manipur.gov.in
^† It elevated from the status of Union-Territories by the North-Eastern Areas (Reorganisation) Act 1971
สัญลักษณ์
ตรา	กังคลชา
ภาษา	มณีปุระ (เมเต)
เพลง	(Manipur, Land of Gold)
สัตว์	ซังไก (Rucervus eldii eldii)
สัตว์ปีก	ไก่ฟ้าหางลายขวาง (Syrmaticus humiae)
ดอกไม้	(Lilium mackliniae)
ต้นไม้	(Phoebe hainesiana)

ศาสนา

Religion in Manipur (2011)

  ศาสนาฮินดู (41.39%)

  ศาสนาคริสต์ (41.29%)

  ศาสนาอิสลาม (8.40%)

  ลัทธิซานามาห์ (7.78%)

  ศาสนาพุทธ (0.25%)

   (0.23%)

  ศาสนายูดาห์ (0.07%)

  ศาสนาซิกข์ (0.05%)

  ศาสนาเชน (0.06%)

   (0.38%)

ศาสนาฮินดู

วัด Ningthoukhong Gopinath ซึ่งเป็นวัดฮินดูที่มีขนาดใหญ่เป็นอับดับ 2 ในรัฐมณีปุระ

วัดลัทธิซานามาห์ ที่Kangla

จากการสำรวจสำมะโนประชากรของอินเดียปี 2554 ประชากรรัฐมณีปุระประมาณ 41.39% นับถือศาสนาฮินดูและ 41.29% นับถือศาสนาคริสต์

ชาว Meitei เป็นประชากรส่วนใหญ่ในรัฐมณีปุระ นับถือศาสนาฮินดูเป็นส่วนใหญ่และอาศัยกระจุกตัวกันในหุบเขามณีปุระ และที่เหลือประมาณ 14% ของชาว Meitei ปฏิบัติลัทธิซานามาห์ (Sanamahism) ส่วนในเขตอื่น ๆ ได้แก่ Bishnupur, Thoubal, Imphal East และ Imphal West มีประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดูเฉลี่ย 67.62% (ช่วง 62.27–74.81%) ตามข้อมูลสำมะโนประชากรปี 2554

ไวษณพนิกายฮินดูเป็นศาสนาประจำชาติของราชอาณาจักรมณีปุระ ในปีค.ศ. 1704 เมื่อกษัตริย์ Charairongba ยอมรับไวษณพนิกายและเปลี่ยนชื่อเป็น Pitambar Singh อย่างไรก็ตามวัดฮินดูแห่งแรกถูกสร้างขึ้นก่อนหน้านี้มาก โดยพบแผ่นทองแดงที่ขุดจากเมือง Phayeng มีอายุย้อนหลังไปถึงปีค.ศ. 763 (รัชสมัยของพระเจ้าคงเตชา) มีจารึกเกี่ยวกับเทพเจ้าในศาสนาฮินดูเป็นคำภาษาสันสกฤต ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 กษัตริย์ Meidingu Khumomba ได้สร้างวิหารหนุมาน วัดวิษณุที่ละมังดงสร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1474 (ในรัชสมัยของกษัตริย์คิยัมภา) โดยพราหมณ์จากรัฐฉาน ตามตำนานวัดนี้สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ตั้งของสัญลักษณ์พระวิษณุที่มอบให้แก่กษัตริย์ คิยัมภา โดยกษัตริย์เขคคัมภาแห่งรัฐฉาน และ Phurailatpam Shubhi Narayan เป็นนักบวชพราหมณ์คนแรกของวัดนี้

ศาสนาคริสต์

ศาสนาคริสต์เป็นศาสนาที่มีประชากรใหญ่เป็นอับดับสองในรัฐมณีปุระ มีประมาณ 41% ของประชากรรัฐมณีปุระ มิชชันนารีโปรเตสแตนต์เข้าไปเผยแพร่ศาสนาในมณีปุระในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ต่อมาในคริสต์ศตวรรษที่ 20 มีการจัดตั้งโรงเรียนคริสเตียน 2 - 3 แห่งซึ่งเปิดสอนการศึกษาแบบตะวันตก โรงเรียนคาทอลิกเช่น Little Flower School in Imphal, Don Bosco High School ใน Imphal, St. Joseph's Convent และ Nirmalabas High School ยังคงเปิดดำเนินการในมณีปุระ ประชากรส่วนใหญ่ในเขตภูเขานับถือศาสนาคริสต์

อ้างอิง

1. "Guv Dr Najma Heptulla presents Ustad Bismillah Khan Puraskar". United News of India. 19 August 2019. สืบค้นเมื่อ 18 October 2019.
2. BJP leader Biren Singh sworn in as Manipur Chief Minister 15 มีนาคม 2017 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, India Today (15 March 2017)
3. "Manipur Population Sex Ratio in Manipur Literacy rate data". census2011.co.in. จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 กันยายน 2015. สืบค้นเมื่อ 1 กันยายน 2015.
4. "Sub-national HDI - Subnational HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. สืบค้นเมื่อ 2020-04-17.
5. "At a Glance « Official website of Manipur". จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 มีนาคม 2017. สืบค้นเมื่อ 4 ธันวาคม 2016.
6. Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2000 8 ธันวาคม 2016 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Census of India, 2001
7. Manipur: Treatise & Documents, Volume 1, ISBN , Introduction
8. Naorem Sanajaoba (editor), Manipur, Past and Present: The Heritage and Ordeals of a Civilization, Volume 4, Chapter 1: NK Singh, ISBN 
9. Naorem Sanajaoba (editor), Manipur, Past and Present: The Heritage and Ordeals of a Civilization, Volume 4, Chapter 4: K Murari, ISBN 
10. "Trade connection of Manipur with Southeast Asia in Pre British period Part 2 by Budha Kamei". จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 กรกฎาคม 2018. สืบค้นเมื่อ 7 กรกฎาคม 2018.
11. . Census of India, 2011. The Registrar General & Census Commissioner, India. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 August 2015.
12. "Census of India : C-1 Population By Religious Community". censusindia.gov.in. Archived from the original on 13 September 2015. Retrieved 1 September 2015. https://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01.html
13. https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/93320/11/11_chapter%204.pdf
14. 14.139.13.47:8080/jspui/bitstream/10603/249207/6/06_chapter-ii.pdf
15. Sanajaoba, Naorem (1988). Manipur, Past and Present: The Heritage and Ordeals of a Civilization.
16. https://www.sahapedia.org/the-vaishnava-temples-of-manipur-historical-study

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ รัฐมณีปุระ