มหาราษฏระ เป็นรัฐทางตะวันตกของประเทศอินเดีย มีพื้นที่อยู่บนบางส่วนของที่ราบสูงเดกกัน เป็นรัฐที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองของประเทศ และพื้นที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับสามของประเทศ คิดเป็นพื้นที่ 307,713 km2 (118,809 sq mi) มีอาณาเขตทางทิศตะวันตกติดกับทะเลอาหรับ ทิศใต้ติดกับรัฐกัวและรัฐกรณาฏกะ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ติดกับรัฐเตลังคานา ทิศตะวันออกติดกับรัฐฉัตตีสครห์ ทิศเหนือติดกับรัฐคุชราตและรัฐมัธยประเทศ และทิศตะวันตกเฉียงเหนือติดกับดินแดนสหภาพดาดราและนครหเวลี และดามันและดีอู นอกจากนี้ รัฐมหาราษฏระจัดเป็นหน่วยการปกครองระดับที่หนึ่งที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองของโลก
รัฐมหาราษฏระ | |
---|---|
บนลงล่าง และซ้ายไปขวา: ป้อม บริเวณเทือกเขาฆาฏตะวันตก, สถานีรถไฟฉัตรปตี ศิวาจี, ภาพเขียนสีแสดงพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ในถ้ำอชันตา, วิหารไกลาศนาถภายในถ้ำเอลโลรา, ประตูสู่อินเดีย, ตรีมูรติแห่งถ้ำเอลิฟันตา, ป้อม และหซูระสาหิบนันเทฑ | |
ตรา | |
คำขวัญ: ปรติปัจจันทรเลเขวะ วรธิษณุรวิศวะ วันทิตา มหาราษฏรัสยะ ราชยสยะ มุทรา ภทรายะ ราชเต (ความรุ่งโรจน์ของมหาราษฏระจักส่องสว่างดั่งจันทร์วันเพ็ญ ทั้งโลกจักบูชา แสงสว่างอันได้ส่องไป แม้นเพื่อสิ่งใดหาใช่ล้วนเพื่อความผาสุขของปวงประชา) | |
ที่ตั้งของมหาราษฏระในประเทศอินเดีย | |
พิกัด (มุมไบ): 18°58′12″N 72°49′12″E / 18.97°N 72.820°E | |
ประเทศ | อินเดีย |
ก่อตั้ง | 1 พฤษภาคม 1960^() |
เมืองหลวง | มุมไบ นาคปุระ (ฤดูหนาว) |
การปกครอง | |
• องค์กร | |
• | (Bhagat Singh Koshyari) |
• มุขยมนตรี | (Uddhav Thackeray) |
• | (Ajit Pawar) |
• | ระบบสองสภา 78 288 ราชยสภา 19 โลกสภา 48 |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 307,713 ตร.กม. (118,809 ตร.ไมล์) |
อันดับพื้นที่ | |
ประชากร (2011) | |
• ทั้งหมด | 112,374,333 คน |
• อันดับ | |
• ความหนาแน่น | 370 คน/ตร.กม. (950 คน/ตร.ไมล์) |
เดมะนิม | ชาวมหาราษฏระ (Maharashtrian) |
จีดีพี (2019–20) | |
• | ₹28.78ข้อผิดพลาดนิพจน์: "lc" เป็นคำที่ไม่รู้จัก |
• | ₹207,727 |
เขตเวลา | () |
รหัส ISO 3166 | IN-MH |
ทะเบียนพาหนะ | |
ภาษาทางการ | ภาษามราฐี |
เอชดีไอ (2017) | 0.695 (medium) · |
การรู้หนังสือ (2011) | 82.34% |
(2011) | 929 ♀/1000 ♂ |
เว็บไซต์ | Maharashtra.gov.in |
†แยกออกเป็นสองรัฐใหม่ คือมหาราษฏระ และคุชราต ตาม Bombay Reorganisation Act 1960 †† Common high court | |
สัญลักษณ์ของรัฐมหาราษฏระ | |
ตรา | |
ภาษา | ภาษามราฐี |
สัตว์ | |
สัตว์ปีก | |
แมลง | |
ดอกไม้ | อินทนิล |
ต้นไม้ | ต้นมะม่วง |
รัฐมหาราษฏระก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 1960 เกิดจากการรวมกันของพื้นที่บางส่วนของ (Bombay State), (Berar Division), (Vidarbha), บางส่วนของรัฐไฮเดอราบาด (Hyderabad State) และบางส่วนที่แยกออกมาจาก (Saurashtra State) ตามรัฐบัญญัติการจัดระเบียบรัฐ ค.ศ. 1956 (States Reorganisation Act, 1956) รัฐมหาราษฏระมีประชากรกว่า 112 ล้านคน ในจำนวนนี้ราว 18.4 ล้านคนอาศัยอยู่ในมุมไบ ซึ่งเป็นเมืองหลวงของรัฐ ทำให้มุมไบเป็นเขตเมืองที่มีประชากรมากที่สุดในอินเดีย เมืองที่สำคัญอื่น ๆ ได้แก่ นาคปุระ ซึ่งเป็นเมืองที่จัดสมัยประชุมภาคฤดูหนาวของสภานิติบัญญัติแห่งรัฐมหาราษฏระปุเณ เป็นเมืองที่ขึ้นชื่อว่าเป็น "ออกซฟอร์ดแห่งโลกตะวันออก" ด้วยสถาบันการศึกษาที่มีชื่อเสียงหลายแห่งในเมือง และนาศิก เป็นเมืองที่มีฉายาว่า "เมืองหลวงไวน์แห่งอินเดีย" เนื่องจากมีไร่องุ่นและโรงกลั่นเหล้าองุ่นตั้งอยู่ที่เมืองนี้เป็นจำนวนมาก
แม่น้ำหลักสองสายของรัฐคือแม่น้ำโคทาวรีและแม่น้ำกฤษณา และมีแม่น้ำนรรมทากับแม่น้ำตาปตีไหลผ่านตรงรอยต่อกับรัฐมัธยประเทศและรัฐคุชราต รัฐมหาราษฏระถือเป็นรัฐที่เกิดการนคราภิวัฒน์ (Urbanisation) สูงเป็นอันดับสามในอินเดีย ก่อนประเทศอินเดียจะถูกยึดครองโดยอังกฤษ บริเวณรัฐมหาราษฏระเคยปกครองโดยจักรวรรดิสาตวาหนะ จักรวรรดิโมกุล และจักรวรรดิมราฐา ก่อนจะถูกปกครองโดยบริติชราชในที่สุด โบราณสถาน อนุสาวรีย์ สุสาน ป้อมปราการ และศาสนสถานต่าง ๆ ที่สร้างโดยจักรววรดิและความเชื่อที่แตกต่างกันจึงสามารถพบได้จำนวนมากในบริเวณนี้ในปัจจุบัน ในจำนวนนั้นประกอบด้วยแหล่งมรดกโลก ถ้ำอชันตาและถ้ำเอลโลรา ป้อมปราการจำนวนมากที่สร้างขึ้นโดยยจักรพรรดิศิวาจี
รัฐมหาราษฏระเป็นรัฐที่มั่งคั่งที่สุดในอินเดียในทุกตัวแปรการประเมิน และยังเป็นรัฐที่เกิดการกลายเป็นอุตสาหกรรม () มากที่สุดในอินเดียจีดีพีกว่า 15% ของประเทศอินเดียมาจากรัฐมหาราษฏระ ทำให้รัฐมหาราษฏระเป็นหนึ่งในรัฐที่มีส่วนสำคัญที่สุดรัฐหนึ่งที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศอินเดีย รัฐมหาราษฏระผลิตอุตสาหกรรม 17% ของผลผลิตทางอุตสาหกรรมทั้งประเทศ และผลิต 16% ของผลิตภัณฑ์ทางบริการทั้งประเทศอินเดีย
ประวัติศาสตร์
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
หลักฐานการตั้งถิ่นฐานจากยุคทองแดง ของ (Jorwe culture) (1300–700 ก่อนคริสตกาล) นั้นพบไปทั่วทั้งรัฐมหาราษฏระ
มหาราษฏระตกอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิเมารยะ ในคริสต์ศตวรรษสามถึงสี่ร้อยปีก่อนคริสตกาล ต่อมา 230 ปีก่อนคริสตกาล รัฐมหาราษฏระได้อยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิสาตวาหนะ เป็นเวลากว่า 400 ปี จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของจักรวรรดินี้คือ (Gautamiputra Satakarni) ในปี ค.ศ. 90 บุตรของพระเจ้า (Satakarni) ผู้ทรงเป็น "จ้าวแห่งทักษิณาปถา (Lord of Dakshinapatha), ผู้ทรงจักรที่ไม่อาจหยุดยั้งได้แห่งเอกราช (wielder of the unchecked wheel of Sovereignty)" ตั้งเมือง (Junnar) ซึ่งตั้งอยู่ 30 ไมล์ทางตอนเหนือของปุเณในปัจจุบันเป็นเมืองหลวงของอาณาจักร ต่อมารัฐมหาราษฏระยังเคยอยู่ภายใต้การปกครองของทั้ง , จักรวรรดิคุปตะ, , (Vakataka), , จักรวรรดิจาลุกยะ, , และ ก่อท่ในที่สุดจะถูกปกครองภายใต้ ถ้ำอชันตา ในแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลจากศิลปะแบบสาตวาหนะและวากาฏกะ เป็นไปได้ว่าการเจาะถ้ำน่าจะเริ่มต้นในยุคนี้
จักรวรรดิจาลุกยะได้ปกครองบริเวณนี้ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่หกถึงแปด โดยมีกษัตริย์องค์สำคัญสองพระองค์คือ ผู้เอาชนะกษัตริย์จากอินเดียเหนือ Harsha และ ผู้ปราบผู้รุกรานชาวอาหรับในศควรรษที่แปด จักรวรรดิ Rashtrakuta ปกครองพื้นที่ต่อในศตวรรษที่แปดถึงสิบ นักเดินทางชาวอาหรับนามว่า เล่าถึงผู้ปกครองของจักรวรรดิ Rashtrakuta พระนามว่า เป็น "หนึ่งในสี่กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ของโลก"
ศัพทมูล
ภาษามราฐีในปัจจุบันนั้นพัฒนามาจาก (Maharashtri Prakrit)และคำว่า มรหัตตะ (Marhatta) (ต่อมาคือ) นั้นก็พบในวรรณกรรมมหาราษฏระไชนะ คำว่า มหาราษฏระ (Maharashtra), มหาราษฏรี (Maharashtri), มราฐี (Marathi) และ มราฐา (Maratha) อาจมาจากรากเดียวกัน อย่างไรก็ตามรากศัพทมูลที่แน่ชัดยังเป็นที่ไม่ชัดเจน
ทฤษฎีที่เป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวางมากที่สุดในบรรดานักวิชาการด้านภาษา นั้นคือคำว่า มราฐา (Maratha) และ มหาราษฏระ (Maharashtra) ในท้ายที่สุดน่าจะเกิดจากการรวมกันของคำว่า มหา (Maha; มราฐี: महा) กับ ราษฏริกา (rashtrika; มราฐี: राष्ट्रिका) ชื่อของชนเผ่าหรือจักรวรรดิในแถบที่ราบสูงเดกกัน อีกทฤษฎีหนึ่งเชื่อว่ามาจากการรวมกันของคำว่า มหา (Maha - "ยิ่งใหญ่") กับ (ratha) / รถี (rathi) ( / สารถี) อันสื่อถึงกองทัพที่เก่งกาจทางตอนเหนือ ที่ได้ย้ายถิ่นฐานลงมาทางใต้ในแถบบริเวณมหาราษฏระในปัจจุบัน
อีกทฤษฎีที่มาแทนคือเกิดากการรวมของคำว่า มหา (Maha - "ยิ่งใหญ่") และ ราษฏระ (Rashtra - "ราษฎร/เชื้อชาติ") อย่างไรก็ตามมมุงมองนี้เป็นที่ถกเถียงมากในหมู๋นักวิชาการสมัยใหม่ ซึ่งเชื่อว่าเป็นการตีความจากนักเขียนรุ่นหลัง ๆ ที่ใช้การทำคำเดิมเป็นสันสกฤต (Sanskritised)
ภูมิศาสตร์และภูมิอากาศ
รัฐมหาราษฏระครอบคลุมพื้นที่อินเดียตะวันตกและตอนกลางของประเทศและมีชายฝั่งยาว 720 กิโลเมตร ไปตามทะเลอาหรับ หนึ่งในองค์ประกอบภูมิศาสตร์สำคัญของรัฐมหาราษฏระคือที่ราบสูงเดกกัน (Deccan plateau) ซึ่งแยกออกจากชายฝั่งด้วยหมู่เทือกเขาฆาฏ หนึ่งในองค์ประกอบเทือกเขาที่มีชื่อเสียงของรัฐคือ เทือกเขาฆาฏตะวันตกหรือเทือกเขาสาหยาตรี (Sahyadri Mountain range) ทางตะวันตก และมี (Satpura Hills) ทางตอนเหนือ และเทือกเขาภัมรคัท-จิโรลี-ไคขุรี (Bhamragad-Chiroli-Gaikhuri) ทางตะวันออก
ภูมิอากาศ
รัฐมหาราษฏระมีภูมิอากาศแบบเขตร้อน (tropical climate) ประกอบด้วยสามฤดู ฤดูร้อน (มีนาคม-พฤษภาคม) ฤดูมรสุม (เมษายน–กันยายน) และฤดูหนาว (ตุลาคม-กุมภาพันธ์) อย่างไรก็ตามอาจมีน้ำค้างและลูกเห็บบ้างในบางครา ฤดูร้อนนั้นร้อนมากเป็นพิเศษ อุณหภูมิอาจสูงขึ้นจาก 22 °C ไปถึง 43 °C ในฤดูร้อน ในฤดูฝนมีเดือนกรกฎาคมที่เป็นเดือนที่รัฐมหาราษฏระชุ่มแฉะมากเป็นพิเศษ และฝนจะเริ่มลดลงในเดือนสิงหาคม ปริมาณน้ำฝนนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละเมือง ฐาเน, , และ มีฝนตกหนักถึง 200 ซม ต่อปี ในขณะที่, อำเภอปุเณ, , , , , , และบางส่วนของอำเภอโกลหาปูระ มีปริมาณน้ำฝนที่ต่ำกว่า 50 ซม ในฤดูหนาวมหาราษฏระ อุณหภูมิอยู๋ที่ 12 °C ถึง 34 °C
การแบ่งเขตการปกครอง
มหาราษฏระประกอบด้วยมณฑลการปกครอง (administrative divisions) 6 มณฑล:
ซึ่งส่วนการปกครอง (administrative divisions) ทั้ง 6 มณฑลจะแบ่งออกเป็น 36 , 109 แขวง (sub-divisions) และ 357 (taluka)
อ้างอิง
- Pratipaccandralēkhēva vardhiṣṇurviśva vanditā mahārāṣṭrasya rājyasya mudrā bhadrāya rājatē
- The glory of Maharashtra will grow like the first day moon. It will be worshipped by the world and will shine only for the well being of its people.)
- Chavan, Vijay (17 July 2018). . Pune Mirror (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-10-11. สืบค้นเมื่อ 3 April 2020.
- "Monsoon session to start in Maha's winter Capital Nagpur from July 4". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 August 2018. สืบค้นเมื่อ 1 August 2018.
- . . Government of India. 31 March 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 April 2011. สืบค้นเมื่อ 6 April 2011.
- "Economic Survey of Maharashtra 2019-20, Directorate of Economics and Statistics, Planning Department, Government of Maharashtra" (PDF). สืบค้นเมื่อ 7 April 2020.
{{}}
: CS1 maint: url-status () - "The Maharashtra Official Languages Act, 1964; Amendment Act, 2015" (PDF). lawsofindia.org. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 15 November 2017.
- (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India. pp. 34–35. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 28 ธันวาคม 2017. สืบค้นเมื่อ 16 กุมภาพันธ์ 2016.
- "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (ภาษาอังกฤษ). จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 September 2018. สืบค้นเมื่อ 13 September 2018.
- (PDF). planningcommission.gov.in. Planning Commission, Government of India. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 27 January 2018. สืบค้นเมื่อ 3 October 2018.
- Ministry of Law, Government of India (1960). The Bombay Reorganisation Act 1960. จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 January 2016. สืบค้นเมื่อ 23 May 2015.
- "Maharashtra Tourism". จากแหล่งเดิมเมื่อ 18 January 2019. สืบค้นเมื่อ 3 February 2019.
- Bhushan Kale (10 December 2014). [Uparājdhānī tē Rājdhānī' śivanērī'cī Savārī]. Divya Marathi (ภาษามราฐี). Nagpur, Maharashtra, India. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 June 2015. สืบค้นเมื่อ 23 May 2015.
- "The 'Oxford of the East' goes West". The Indian Express. จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 April 2017. สืบค้นเมื่อ 24 January 2017.
- "Truly the Oxford of the East". Hindustan Times. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2 February 2017. สืบค้นเมื่อ 24 January 2017.
- . moud.gov.in (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 May 2017. สืบค้นเมื่อ 25 May 2017.
- "Census 2011: Tamil Nadu 3rd most urbanised state – Times of India". The Times of India. จากแหล่งเดิมเมื่อ 10 August 2014. สืบค้นเมื่อ 17 May 2017.
- Planning Commission of the Government of India (2007). Maharashtra, Development Report. Academic Foundation. p. 407. ISBN .
- Bhandari Laveesh (2009). Indian States at a Glance 2008-09: Performance, Facts And Figures – Maharashtra. Pearson Education India. p. 176. ISBN .
- "Maharashtra's 2025 agenda: Why state's $1 trillion GDP target could make it India's growth engine". Financial Express. จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 June 2018. สืบค้นเมื่อ 25 June 2018.
- (PDF). CARE Ratings. 13 February 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-11-12. สืบค้นเมื่อ 2019-04-25.
- Upinder Singh (2008), A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century 20 ธันวาคม 2016 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, p.232
- P. K. Basant (2012), The City and the Country in Early India: A Study of Malwa 28 มีนาคม 2018 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, pp.92–96
- India Today: An Encyclopedia of Life in the Republic: p.440
- จารึกเวทิศรี (Vedishri) ที่ (Naneghat) ระบุว่าพระเจ้าเวทิศรี (Vedishri) ทรงเป็นกษัตริย์ผู้กล้าหาญ และเป็นเจ้าแห่ง (Dakshinapatha) หรือเดกกัน Mirashi, Studies in Indology, vol. I, p. 76 f.
- Ali Javid (January 2008). World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing. p. 101. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 1 January 2016. สืบค้นเมื่อ 15 November 2015.
- Indian History – page B-57
- A Comprehensive History of Ancient India (3 Vol. Set): p.203
- . The Linguist List. 22 June 2009. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 December 2009. สืบค้นเมื่อ 30 April 2013.
- Maharashtra State Gazetteers: General Series. Directorate of Government Print., Stationery and Publications. 1967. p. 208. จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 พฤษภาคม 2013. สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2013.
- K. Balasubramanyam (1965). the mysore. Mittal Publications. p. 174. GGKEY:HRFC6GWCY6D. จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 พฤษภาคม 2013. สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2013.
- "Maharashtra (state, India) :: The arts – Encyclopædia Britannica". Encyclopædia Britannica. 20 February 2014. จากแหล่งเดิมเมื่อ 9 October 2014. สืบค้นเมื่อ 7 August 2014.
- Tej Ram Sharma (1978). Personal and geographical names in the Gupta inscriptions. Concept Publishing Co., Delhi. p. 209. จากแหล่งเดิมเมื่อ 17 December 2014. สืบค้นเมื่อ 18 October 2014.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 April 2018. สืบค้นเมื่อ 22 May 2017.
- "Maharashtra Geography". Government of Maharashtra. จากแหล่งเดิมเมื่อ 15 June 2014. สืบค้นเมื่อ 24 January 2014.
- "Western Ghats as world heritage site". . 2 July 2012. จากแหล่งเดิมเมื่อ 3 March 2015. สืบค้นเมื่อ 24 January 2014.
- "State Farmer Guide". Government of India. Ministry of Agriculture. จากแหล่งเดิมเมื่อ 4 February 2014. สืบค้นเมื่อ 24 January 2014.
- Swain, S; และคณะ (July 2017). Application of SPI, EDI and PNPI using MSWEP precipitation data over Marathwada, India. IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium (IGARSS). Vol. 2017. pp. 5505–5507. doi:10.1109/IGARSS.2017.8128250. ISBN .
- (PDF). Public Library. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 19 February 2014. สืบค้นเมื่อ 2 February 2014.
- "Districts" 12 กันยายน 2015 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, maha.gov.in
- . District department. Government of Maharashtra. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 June 2011. สืบค้นเมื่อ 13 January 2014.
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์ทางการของรัฐบาลของรัฐมหาราษฏระ
- เว็บไซต์ท่องเที่ยวของรัฐมหาราษฏระ
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
mharastra epnrththangtawntkkhxngpraethsxinediy miphunthixyubnbangswnkhxngthirabsungedkkn epnrththimiprachakrmakthisudepnxndbsxngkhxngpraeths aelaphunthiihythisudepnxndbsamkhxngpraeths khidepnphunthi 307 713 km2 118 809 sq mi mixanaekhtthangthistawntktidkbthaelxahrb thisittidkbrthkwaelarthkrnatka thistawnxxkechiyngittidkbrthetlngkhana thistawnxxktidkbrthchttiskhrh thisehnuxtidkbrthkhuchrataelarthmthypraeths aelathistawntkechiyngehnuxtidkbdinaednshphaphdadraaelankhrhewli aeladamnaeladixu nxkcakni rthmharastracdepnhnwykarpkkhrxngradbthihnungthimiprachakrmakthisudepnxndbsxngkhxngolkrthmharastrarthbnlnglang aelasayipkhwa pxm briewnethuxkekhakhattawntk sthanirthifchtrpti siwaci phaphekhiynsiaesdngphraxwolkietswrophthistwinthaxchnta wihariklasnathphayinthaexlolra pratusuxinediy trimurtiaehngthaexlifnta pxm aelahsurasahibnneththtrakhakhwy prtipccnthrelekhwa wrthisnurwiswa wnthita mharastrsya rachysya muthra phthraya rachet khwamrungorcnkhxngmharastracksxngswangdngcnthrwnephy thngolkckbucha aesngswangxnidsxngip aemnephuxsingidhaichlwnephuxkhwamphasukhkhxngpwngpracha thitngkhxngmharastrainpraethsxinediyphikd mumib 18 58 12 N 72 49 12 E 18 97 N 72 820 E 18 97 72 820praeths xinediykxtng1 phvsphakhm 1960 emuxnghlwngmumib nakhpura vduhnaw karpkkhrxng xngkhkr Bhagat Singh Koshyari mukhymntri Uddhav Thackeray Ajit Pawar rabbsxngspha 78 288 rachyspha 19 olkspha 48phunthi thnghmd307 713 tr km 118 809 tr iml xndbphunthiprachakr 2011 thnghmd112 374 333 khn xndb khwamhnaaenn370 khn tr km 950 khn tr iml edmanimchawmharastra Maharashtrian cidiphi 2019 20 28 78 khxphidphladniphcn lc epnkhathiimruck 207 727ekhtewlaUTC 05 30 rhs ISO 3166IN MHthaebiynphahnaphasathangkarphasamrathiexchdiix 2017 0 695 medium karruhnngsux 2011 82 34 2011 929 1000 ewbistMaharashtra gov in aeykxxkepnsxngrthihm khuxmharastra aelakhuchrat tam Bombay Reorganisation Act 1960 Common high courtsylksnkhxngrthmharastratraphasaphasamrathistwstwpikaemlngdxkimxinthniltnimtnmamwng rthmharastrakxtngkhunemuxwnthi 1 phvsphakhm kh s 1960 ekidcakkarrwmknkhxngphunthibangswnkhxng Bombay State Berar Division Vidarbha bangswnkhxngrthihedxrabad Hyderabad State aelabangswnthiaeykxxkmacak Saurashtra State tamrthbyytikarcdraebiybrth kh s 1956 States Reorganisation Act 1956 rthmharastramiprachakrkwa 112 lankhn incanwnniraw 18 4 lankhnxasyxyuinmumib sungepnemuxnghlwngkhxngrth thaihmumibepnekhtemuxngthimiprachakrmakthisudinxinediy emuxngthisakhyxun idaek nakhpura sungepnemuxngthicdsmyprachumphakhvduhnawkhxngsphanitibyytiaehngrthmharastrapuen epnemuxngthikhunchuxwaepn xxksfxrdaehngolktawnxxk dwysthabnkarsuksathimichuxesiynghlayaehnginemuxng aelanasik epnemuxngthimichayawa emuxnghlwngiwnaehngxinediy enuxngcakmiirxngunaelaorngklnehlaxnguntngxyuthiemuxngniepncanwnmak aemnahlksxngsaykhxngrthkhuxaemnaokhthawriaelaaemnakvsna aelamiaemnanrrmthakbaemnataptiihlphantrngrxytxkbrthmthypraethsaelarthkhuchrat rthmharastrathuxepnrththiekidkarnkhraphiwthn Urbanisation sungepnxndbsaminxinediy kxnpraethsxinediycathukyudkhrxngodyxngkvs briewnrthmharastraekhypkkhrxngodyckrwrrdisatwahna ckrwrrdiomkul aelackrwrrdimratha kxncathukpkkhrxngodybritichrachinthisud obransthan xnusawriy susan pxmprakar aelasasnsthantang thisrangodyckrwwrdiaelakhwamechuxthiaetktangkncungsamarthphbidcanwnmakinbriewnniinpccubn incanwnnnprakxbdwyaehlngmrdkolk thaxchntaaelathaexlolra pxmprakarcanwnmakthisrangkhunodyyckrphrrdisiwaci rthmharastraepnrththimngkhngthisudinxinediyinthuktwaeprkarpraemin aelayngepnrththiekidkarklayepnxutsahkrrm makthisudinxinediycidiphikwa 15 khxngpraethsxinediymacakrthmharastra thaihrthmharastraepnhnunginrththimiswnsakhythisudrthhnungthikhbekhluxnesrsthkickhxngpraethsxinediy rthmharastraphlitxutsahkrrm 17 khxngphlphlitthangxutsahkrrmthngpraeths aelaphlit 16 khxngphlitphnththangbrikarthngpraethsxinediyprawtisastrswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniid hlkthankartngthinthancakyukhthxngaedng khxng Jorwe culture 1300 700 kxnkhristkal nnphbipthwthngrthmharastra mharastratkxyuphayitkarpkkhrxngkhxngckrwrrdiemarya inkhriststwrrssamthungsirxypikxnkhristkal txma 230 pikxnkhristkal rthmharastraidxyuphayitkarpkkhrxngkhxngckrwrrdisatwahna epnewlakwa 400 pi ckrphrrdithiyingihythisudkhxngckrwrrdinikhux Gautamiputra Satakarni inpi kh s 90 butrkhxngphraeca Satakarni phuthrngepn cawaehngthksinaptha Lord of Dakshinapatha phuthrngckrthiimxachyudyngidaehngexkrach wielder of the unchecked wheel of Sovereignty tngemuxng Junnar sungtngxyu 30 imlthangtxnehnuxkhxngpueninpccubnepnemuxnghlwngkhxngxanackr txmarthmharastrayngekhyxyuphayitkarpkkhrxngkhxngthng ckrwrrdikhupta Vakataka ckrwrrdicalukya aela kxthinthisudcathukpkkhrxngphayit thaxchnta inaesdngihehnthungxiththiphlcaksilpaaebbsatwahnaaelawakatka epnipidwakarecaathanacaerimtninyukhni ckrwrrdicalukyaidpkkhrxngbriewnnitngaetkhriststwrrsthihkthungaepd odymikstriyxngkhsakhysxngphraxngkhkhux phuexachnakstriycakxinediyehnux Harsha aela phuprabphurukranchawxahrbinskhwrrsthiaepd ckrwrrdi Rashtrakuta pkkhrxngphunthitxinstwrrsthiaepdthungsib nkedinthangchawxahrbnamwa elathungphupkkhrxngkhxngckrwrrdi Rashtrakuta phranamwa epn hnunginsikstriyphuyingihykhxngolk sphthmulphasamrathiinpccubnnnphthnamacak Maharashtri Prakrit aelakhawa mrhtta Marhatta txmakhux nnkphbinwrrnkrrmmharastraichna khawa mharastra Maharashtra mharastri Maharashtri mrathi Marathi aela mratha Maratha xacmacakrakediywkn xyangirktamraksphthmulthiaenchdyngepnthiimchdecn thvsdithiepnthiyxmrbxyangkwangkhwangmakthisudinbrrdankwichakardanphasa nnkhuxkhawa mratha Maratha aela mharastra Maharashtra inthaythisudnacaekidcakkarrwmknkhxngkhawa mha Maha mrathi मह kb rastrika rashtrika mrathi र ष ट र क chuxkhxngchnephahruxckrwrrdiinaethbthirabsungedkkn xikthvsdihnungechuxwamacakkarrwmknkhxngkhawa mha Maha yingihy kb ratha rthi rathi sarthi xnsuxthungkxngthphthiekngkacthangtxnehnux thiidyaythinthanlngmathangitinaethbbriewnmharastrainpccubn xikthvsdithimaaethnkhuxekidakkarrwmkhxngkhawa mha Maha yingihy aela rastra Rashtra rasdr echuxchati xyangirktammmungmxngniepnthithkethiyngmakinhmunkwichakarsmyihm sungechuxwaepnkartikhwamcaknkekhiynrunhlng thiichkarthakhaedimepnsnskvt Sanskritised phumisastraelaphumixakasaemnaokhthawrithiaehngehuxdin Puntamba hlngmrsum rthmharastrakhrxbkhlumphunthixinediytawntkaelatxnklangkhxngpraethsaelamichayfngyaw 720 kiolemtr iptamthaelxahrb hnunginxngkhprakxbphumisastrsakhykhxngrthmharastrakhuxthirabsungedkkn Deccan plateau sungaeykxxkcakchayfngdwyhmuethuxkekhakhat hnunginxngkhprakxbethuxkekhathimichuxesiyngkhxngrthkhux ethuxkekhakhattawntkhruxethuxkekhasahyatri Sahyadri Mountain range thangtawntk aelami Satpura Hills thangtxnehnux aelaethuxkekhaphmrkhth ciorli ikhkhuri Bhamragad Chiroli Gaikhuri thangtawnxxk phumixakas rthmharastramiphumixakasaebbekhtrxn tropical climate prakxbdwysamvdu vdurxn minakhm phvsphakhm vdumrsum emsayn knyayn aelavduhnaw tulakhm kumphaphnth xyangirktamxacminakhangaelalukehbbanginbangkhra vdurxnnnrxnmakepnphiess xunhphumixacsungkhuncak 22 C ipthung 43 C invdurxn invdufnmieduxnkrkdakhmthiepneduxnthirthmharastrachumaechamakepnphiess aelafncaerimldlngineduxnsinghakhm primannafnnnaetktangknipinaetlaemuxng thaen aela mifntkhnkthung 200 sm txpi inkhnathi xaephxpuen aelabangswnkhxngxaephxoklhapura miprimannafnthitakwa 50 sm invduhnawmharastra xunhphumixyuthi 12 C thung 34 Ckaraebngekhtkarpkkhrxngmnthl Divisions khxngmharastra aelaxaephxtwaethn mharastraprakxbdwymnthlkarpkkhrxng administrative divisions 6 mnthl nakhpura puen sungswnkarpkkhrxng administrative divisions thng 6 mnthlcaaebngxxkepn 36 109 aekhwng sub divisions aela 357 taluka xangxingPratipaccandralekheva vardhiṣṇurvisva vandita maharaṣṭrasya rajyasya mudra bhadraya rajate The glory of Maharashtra will grow like the first day moon It will be worshipped by the world and will shine only for the well being of its people Chavan Vijay 17 July 2018 Pune Mirror phasaxngkvs khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2020 10 11 subkhnemux 3 April 2020 Monsoon session to start in Maha s winter Capital Nagpur from July 4 cakaehlngedimemux 2 August 2018 subkhnemux 1 August 2018 Government of India 31 March 2011 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 3 April 2011 subkhnemux 6 April 2011 Economic Survey of Maharashtra 2019 20 Directorate of Economics and Statistics Planning Department Government of Maharashtra PDF subkhnemux 7 April 2020 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a CS1 maint url status lingk The Maharashtra Official Languages Act 1964 Amendment Act 2015 PDF lawsofindia org PDF cakaehlngedimemux 15 November 2017 PDF Commissioner for Linguistic Minorities Ministry of Minority Affairs Government of India pp 34 35 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 28 thnwakhm 2017 subkhnemux 16 kumphaphnth 2016 Sub national HDI Area Database Global Data Lab hdi globaldatalab org phasaxngkvs cakaehlngedimemux 23 September 2018 subkhnemux 13 September 2018 PDF planningcommission gov in Planning Commission Government of India khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 27 January 2018 subkhnemux 3 October 2018 Ministry of Law Government of India 1960 The Bombay Reorganisation Act 1960 cakaehlngedimemux 1 January 2016 subkhnemux 23 May 2015 Maharashtra Tourism cakaehlngedimemux 18 January 2019 subkhnemux 3 February 2019 Bhushan Kale 10 December 2014 Uparajdhani te Rajdhani sivaneri ci Savari Divya Marathi phasamrathi Nagpur Maharashtra India khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 23 June 2015 subkhnemux 23 May 2015 The Oxford of the East goes West The Indian Express cakaehlngedimemux 24 April 2017 subkhnemux 24 January 2017 Truly the Oxford of the East Hindustan Times cakaehlngedimemux 2 February 2017 subkhnemux 24 January 2017 moud gov in phasaxngkvs khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 25 May 2017 subkhnemux 25 May 2017 Census 2011 Tamil Nadu 3rd most urbanised state Times of India The Times of India cakaehlngedimemux 10 August 2014 subkhnemux 17 May 2017 Planning Commission of the Government of India 2007 Maharashtra Development Report Academic Foundation p 407 ISBN 978 8 171 88540 4 Bhandari Laveesh 2009 Indian States at a Glance 2008 09 Performance Facts And Figures Maharashtra Pearson Education India p 176 ISBN 978 8 131 72343 2 Maharashtra s 2025 agenda Why state s 1 trillion GDP target could make it India s growth engine Financial Express cakaehlngedimemux 24 June 2018 subkhnemux 25 June 2018 PDF CARE Ratings 13 February 2014 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 11 12 subkhnemux 2019 04 25 Upinder Singh 2008 A History of Ancient and Early Medieval India From the Stone Age to the 12th Century 20 thnwakhm 2016 thi ewyaebkaemchchin p 232 P K Basant 2012 The City and the Country in Early India A Study of Malwa 28 minakhm 2018 thi ewyaebkaemchchin pp 92 96 India Today An Encyclopedia of Life in the Republic p 440 carukewthisri Vedishri thi Naneghat rabuwaphraecaewthisri Vedishri thrngepnkstriyphuklahay aelaepnecaaehng Dakshinapatha hruxedkkn Mirashi Studies in Indology vol I p 76 f Ali Javid January 2008 World Heritage Monuments and Related Edifices in India Algora Publishing p 101 ISBN 978 0 87586 484 6 cakaehlngedimemux 1 January 2016 subkhnemux 15 November 2015 Indian History page B 57 A Comprehensive History of Ancient India 3 Vol Set p 203 The Linguist List 22 June 2009 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 25 December 2009 subkhnemux 30 April 2013 Maharashtra State Gazetteers General Series Directorate of Government Print Stationery and Publications 1967 p 208 cakaehlngedimemux 27 phvsphakhm 2013 subkhnemux 30 minakhm 2013 K Balasubramanyam 1965 the mysore Mittal Publications p 174 GGKEY HRFC6GWCY6D cakaehlngedimemux 27 phvsphakhm 2013 subkhnemux 30 minakhm 2013 Maharashtra state India The arts Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica 20 February 2014 cakaehlngedimemux 9 October 2014 subkhnemux 7 August 2014 Tej Ram Sharma 1978 Personal and geographical names in the Gupta inscriptions Concept Publishing Co Delhi p 209 cakaehlngedimemux 17 December 2014 subkhnemux 18 October 2014 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 14 April 2018 subkhnemux 22 May 2017 Maharashtra Geography Government of Maharashtra cakaehlngedimemux 15 June 2014 subkhnemux 24 January 2014 Western Ghats as world heritage site 2 July 2012 cakaehlngedimemux 3 March 2015 subkhnemux 24 January 2014 State Farmer Guide Government of India Ministry of Agriculture cakaehlngedimemux 4 February 2014 subkhnemux 24 January 2014 Swain S aelakhna July 2017 Application of SPI EDI and PNPI using MSWEP precipitation data over Marathwada India IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium IGARSS Vol 2017 pp 5505 5507 doi 10 1109 IGARSS 2017 8128250 ISBN 978 1 5090 4951 6 PDF Public Library khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 19 February 2014 subkhnemux 2 February 2014 Districts 12 knyayn 2015 thi ewyaebkaemchchin maha gov in District department Government of Maharashtra khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 15 June 2011 subkhnemux 13 January 2014 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb rthmharastra ewbistthangkarkhxngrthbalkhxngrthmharastra ewbistthxngethiywkhxngrthmharastra bthkhwampraethsxinediyniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul duephimthi okhrngkarwikipraethsxinediydk