พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน (อังกฤษ: Golden Madonna of Essen) เป็นประติมากรรมของพระแม่มารีและพระบุตรที่มีแกนที่สลักจากไม้แล้วปิดด้วยทองคำเปลว พระแม่มารีทองแห่งเอสเซินเป็นส่วนหนึ่งของสมบัติของที่เดิมเป็นในในเยอรมนี และตั้งแสดงอยู่ในมหาวิหาร
งานประติมากรรม | ||
---|---|---|
“พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน” | ||
Golden Madonna of Essen | ||
“พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน” | ||
ประติมากรรมแกะสลักไม้ปิดทองคำเปลว | ||
สูง 74 เซนติเมตร, ฐานกว้าง 27 เซนติเมตร | ||
ค.ศ. 980 | ||
, เยอรมนี | ||
“พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน” ที่เป็นงานประติมากรรมที่สันนิษฐานกันว่าสร้างราวปี ค.ศ. 980 เป็นประติมากรรมทั้งที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ทราบของพระแม่มารีและพระบุตร และเป็นประติมากรรมลอยตัวที่เก่าแก่ที่สุดของทางตอนเหนือของเทือกเขาแอลป์ และเป็นงานชิ้นสำคัญที่ยังคงเหลืออยู่จากสมัย พระแม่มารีทองแห่งเอสเซินยังคงเป็นประติมากรรมอันเป็นที่สักการะของคริสต์ศาสนิกชนและเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นพลเมืองของประชากรใน พระแม่มารีทองเป็นงานชิ้นเดียวที่ยังอยู่ครบทั้งองค์ของลักษณะงานประติมากรรมที่ดูเหมือนจะเป็นงานประติมากรรมที่สร้างกันเป็นสามัญในบรรดาคริสต์ศาสนสถานหรือแอบบีที่มีฐานะดีของคริสต์ศตวรรษที่ 10 ถึง 11 ทางตอนเหนือของยุโรป งานบางชิ้นของงานลักษณะนี้มีขนาดเท่าคนจริง โดยเฉพาะรูปสลักพระเยซูตรึงกางเขน
เวลาที่สร้าง
ประติมากรรมชิ้นนี้สันนิษฐานกันว่าสร้างราวปี ค.ศ. 980 ซึ่งเป็นช่วงเวลาในสมัยของมาทิลดาที่ 2 (ค.ศ. 971–ค.ศ. 1011) พระราชนัดดาในจักรพรรดิออตโตที่ 1 เมื่อเป็นเจ้าอาวาสอยู่ที่ ในสมัยของมาทิลดา, โซเฟียแห่งกันเดิร์สไฮม์เจ้าอาวาสองค์ต่อมา (ค.ศ. 1012–ค.ศ. 1039) และทีโอฟานู (ค.ศ. 1039–ค.ศ. 1058) แอบบีเอสเซินก็ทำการซื้อหางานศิลปะอันมีค่าที่สำคัญที่สุดมาเป็นสมบัติของแอบบี ศิลปินผู้สร้างงานชิ้นนี้ไม่เป็นที่ทราบว่าเป็นใคร แต่โดยทั่วไปสรุปกันว่าสร้างที่โคโลญหรือ ฮิลเดสไฮม์มีพระแม่มารีที่มีอายุน้อยกว่า แต่โคโลญดูเหมือนจะเป็นที่พำนักของศิลปินเพราะลักษณะของผ้าที่ทบบนพระองค์มีลักษณะคล้ายเสื้อผ้าบนตัวแบบบน “กางเขนออตโต-มาทิลดา” ที่สร้างเมื่อปี ค.ศ. 982 ซึ่งก็เป็นสมบัติของแอบบีเอสเซินเช่นกัน ที่สร้างโดยช่างทองโคโลญ เพราะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกับของมหาวิหารโคโลญ
ลักษณะ
พระแม่มารีของประติมากรรมชิ้นนี้ประทับบนม้านั่งโดยมีพระเยซูที่มีขนาดใหญ่กว่าสัดส่วนเล็กน้อยบนพระเพลา พระองค์ทรงแขนยาวรัดพระองค์คลุมด้วยที่โอบรอบพระองค์ขึ้นไปบนพระพาหา บนพระเศียรเป็นผ้าคลุมผมที่ชายอยู่ภายใต้พาลลา ในพระหัตถ์ขวาเป็นลูกโลกที่ทรงชูไว้ด้วยหัวแม่มือและนิ้วสองนิ้ว ขณะที่พระกรซ้ายทรงประคองพระบุตรผู้ทรงเครื่องทรงอย่างพระสันตะปาปา ในอ้อมกรซ้ายของพระเยซูเป็นหนังสือที่ดูเหมือนหน้าปกจะประดับด้วยอัญมณี
ประติมากรรมสูง 74 เซนติเมตร โดยมีฐานกว้าง 27 เซนติเมตร แกนประติมากรรมสลักจากไม้ชิ้นเดียวที่น่าจะเป็นไม้จากต้นพ็อพพลา แต่นักประวัติศาสตร์ศิลป์ก่อนหน้านั้นสรุปว่าเป็นไม้จากต้นแพร์, พลัม หรือ ไลม์ ผิวหุ้มด้วยทองคำเปลวทั้งองค์ที่หนาเพียง 0.25 มิลิเมตรที่ยึดด้วยตาปูทองขนาดจิ๋ว ขนาดของแผ่นทองที่ใช้ก็ต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับบริเวณที่ใช้บนองค์ประติมากรรม ทั้งพระพักตร์ของทั้งพระแม่มารีและพระบุตรใช้ทองเพียงแผ่นเดียว สีพระเนตรเคลือบด้วย พระเนตรของพระแม่มารีลึกลงไปในเบ้าที่แกะไว้ แต่พระเนตรของพระบุตรเพียงแต่ปะทับไว้เฉย ๆ มือของพระบุตรทำด้วยเงินหล่อและเพิ่งมาสร้างต่อเติมในคริสต์ศตวรรษที่ 14 พระหัตถ์ขวาเดิมสูญหายไป ร่องรอยของการตกแต่งเดิมจากคริสต์ศตวรรษที่ 10 พบบนลูกโลก, บนขาหลังขวาของม้านั่ง และบนหนังสือ และ บนรัศมี เข็มกลัดรูปอินทรีที่ตรึงเสื้อคลุมของพระแม่มารีเป็นงานที่มาเพิ่มเติมในคริสต์ศตวรรษที่ 13 เข็มกลัดตรึงภายใต้งานกอธิคมีอายุมาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 14
การอนุรักษ์
“พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน” ได้รับการบูรณะเป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1905 เมื่อมาถึงเวลานั้นแก่นไม้ก็พรุนไปด้วยรูไชของและแทบจะทำให้งานประติมากรรมทรุดฮวบลงมา นักอนุรักษ์จึงทำการหล่ออย่างระมัดระวังใน, พ่นรูพรุนเพื่อกำจัดผงที่เกิดจากการไชชอนของหนอน, ชุ่มด้วยยาฆ่าแมลง และอุดด้วยส่วนผสมที่เป็นกาว, ชอล์ค และ น้ำ กระบวนการเป็นไปอย่างละเอียดละออเพื่อให้เข้าถึงทุกซอกทุกมุมเท่าที่จะเข้าถึงได้ จากนั้นก็อุดรูบนผิวของเนื้อไม้ด้วยตาปูที่ทำด้วยไม้โอ้ค การบูรณะเป็นจำนวนเงินทั้งสิ้น 3,200 มาร์คทองที่ส่วนหนึ่งจ่ายโดยรัฐปรัสเซีย
ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง “พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน” ได้รับความเสียหายจากการพยายามรีบขนย้ายหนี ที่ทำให้แผ่นทองหลายแผ่นหลุดจากผิด ซึ่งทำให้เข้าไปทำการไชชอนได้อีกครั้ง การบูรณะครั้งที่สองทำโดยคลาสเซินช่างทองชาวเอสเซิน ผู้รมประติมากรรมด้วยยาฆ่าแมลงและอุดรูด้วย “ไม้เหลว” (liquid wood) หรือพลาสติกที่ใช้กันโดยทั่วไปในการซ่อมอนุรักษ์งานไม้
การบูรณะครั้งล่าสุดทำเมื่อปี ค.ศ. 2004 ภายในมหาวิหาร โดยมีการตั้งห้องอนุรักษ์ภายในสังฆทรัพยคูหา เพื่อตรวจสภาพของประติมากรรมโดยการฉายรังสีเอกซ์และการส่องกล้องเพื่อตรวจสอบช่องหรือรูภายในประติมากรรม นอกจากนั้นก็ได้นำตัวอย่างไม้ และ สิ่งสกปรกที่เกาะไปทำการวิจัยทางเคมี ผู้เชี่ยวชายให้คำแนะนำว่างานประติมากรรมควรจะรักษาไว้ในสถานที่ที่มีการควบคุมอุณหภูมิและไม่ควรจะเป็นบริเวณที่ก่อให้เกิดการเคลื่อนไหวได้ นักอนุรักษ์ปฏิสังขรณ์ไม้ริอา เริททิงเกอร์ และ มิคาเอลา ฟอน เวลคทำการซ่อมส่วนที่เป็นม้านั่ง และ ช่างเงินปีเตอร์ โบลจ์ทำการขัดผิวที่เป็นโลหะ และ พระหัตถ์ขวาที่ทำด้วยเงินของพระบุตรที่ดำลงไปให้วาววามขึ้น
ประวัติ
บันทึกจากยุคกลาง
เมื่อใดหรือผู้ใดที่จ้างหรืออุทิศทรัพย์ในการสร้างประติมากรรมชิ้นนี้นั้นไม่เป็นที่ทราบอย่างแน่ชัด และหลักฐานตามลายลักษณ์อักษรที่กล่าวถึงก็แทบจะหาไม่ได้ในช่วงสองร้อยปีแรกที่สร้างขึ้น แต่ที่ทราบแน่คือเป็นงานที่ตกมาเป็นสมบัติของแอบบีในปี ค.ศ. 993 เมื่อจักรพรรดิออตโตที่ 3 เสด็จประพาสแอบบีและพระราชทานมงกุฎ ที่เรียกว่า “มงกุฎยุวกษัตริย์” ที่ยังคงเป็นของมหาวิหารมาจนกระทั่งทุกวันนี้ ตั้งแต่เมื่อมีการกล่าวถึงพระแม่มารีทองเป็นครั้งแรกก็กล่าวถึงว่าได้รับการรักษาไว้ระหว่างการสงคราม ความความขัดแย้งระหว่างสังฆมณฑลโคโลญและลอร์ดแห่งอิเซนแบร์กเกี่ยวกับผู้ใดควรจะมีอำนาจปกครองแอบบีเอสเซินเป็นผลให้อัครสังฆราชถูกฆาตกรรมโดยในปี ค.ศ. 1225 แต่ไม่มีผลกระทบกระเทือนอย่างใดต่อประติมากรรม หรือไม่แม้แต่ระหว่างกรณีที่ต่อเนื่องกันเป็นเวลาหลายร้อยปีที่ว่าเมืองเอสเซินควรจะเป็นราชนครรัฐอิสระหรือควรจะขึ้นต่อแอบบี
ตราอาร์มของเมืองเมืองเอสเซินในปี ค.ศ. 1244 เป็นภาพพระแม่มารีทองขนาบระหว่าง เอกสารแรกที่กล่าวถึงพระแม่มารีทองมาจาก “Liber Ordinarius” ของปี ค.ศ. 1370 ที่บรรยายถึงพิธีและการแห่พระรูปอย่างละเอียด คำบรรยายที่กล่าวว่ารับพระแม่มารีทองจากมือของเหรัญญิกเพื่อนำไปแห่เนื่องในโอกาส “” (Purification of the Virgin) ทำให้นักประวัติศาสตร์สันนิษฐานว่าพระแม่มารีทองได้รับการนำออกมาแสดงต่อสาธารณชนเพียงปีละครั้ง นอกจากนั้นไปแล้วก็เก็บรักษาไว้จากสายตาประชาชน สถานที่เก็บก็สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นที่มีลักษณะเหมือนป้อมปราการของมหาวิหารเอสเซิน หรือที่ “armarium dictum sychter” ซึ่งเป็นส่วนที่ต่อเติมจากทางเดินกลางตอนใต้
ประติมากรรมเพิ่งมาถูกเรียกว่า “พระแม่มารีทอง” ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 หนังสือศาสนาที่เขียนราวปี ค.ศ. 1370 เพียงแต่บรรยายว่าเป็น “dat gulden bild onser vrouwen” (ไทย: ประติมากรรมทองของพระแม่มารี) การสำรวจทรัพย์สินของแอบบีในปี ค.ศ. 1626 บันทึกว่าเป็น “Noch ein gross Marienbelt, sitzend uff einen sthuell mit lauteren golt uberzogen” (ไทย: ประติมากรรมพระแม่มารีอีกชิ้นหนึ่ง ที่ประทับบนม้านั่งและหุ้มด้วยทองคำแท้)
การย้ายพระรูปหนีภัยและสมัยใหม่ตอนต้น
สงครามสามสิบปีทำให้มีความจำเป็นต้องทำการย้ายพระแม่มารีทองไปซ่อน ในปี ค.ศ. 1634 มาเรีย คลารา ฟอน สเปาร์ พฟลอม และ วาเลอร์เจ้าอาวาสของแอบบีนำหนีไปยังโคโลญพร้อมด้วยทรัพย์สมบัติอื่น ๆ ของแอบบี พระแม่มารีทองจึงอยู่ที่โคโลญจนกระทั่งสงครามสิ้นสุดลงในปี ค.ศ. 1648 ในช่วงเวลานั้นพระแม่มารีทองก็ได้รับการนำเข้าขบวนแห่ในโคโลญ และเป็นงานชิ้นที่เด่นกว่าสมบัติใดของโคโลญ ตามคำกล่าวอ้างของทางแอบบิเอสเซิน
การย้ายพระรูปหนีภัยครั้งที่สองเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1794 ก่อนที่กองทัพของฝ่ายปฏิวัติฝรั่งเศสจะคืบหน้าเข้ามา ครั้งนี้นำไปซ่อนไว้ที่โรงเลี้ยงเด็กกำพร้าใกล้เมือง ถูกยุบในปี ค.ศ. 1803 หลังจากการปฏิรูปดินแดนในเยอรมนี พระแม่มารีทองจึงตกไปเป็นของวัดเซนต์โยฮันน์ซึ่งเป็นวัดประจำท้องถิ่นที่ใช้ตัวแอบบีเดิมเป็นวัด ตลอดคริสต์ศตวรรษที่ 19 ประติมากรรมก็ถูกล็อกรักษาไว้ในสังฆทรัพยคูหาและแทบจะไม่ได้รับการตรวจหรือศึกษาโดยนักประวัติศาสตร์ศิลป์
คริสต์ศตวรรษที่ 20
พระแม่มารีทองอยู่ที่เอสเซินตลอดช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง แต่หลังจากนั้นก็ถูกย้ายหนีอีก หลังจากการปฏิวัติโดยคอมมิวนิสต์ในบริเวณรูห์ในฤดูร้อนของปี 1920 แล้วเจ้าหน้าที่ของวัดเซนต์โยฮันน์ก็กลัวว่าจะเกิดความไม่สงบขึ้นอีก จึงได้ตัดสินใจหาทางซ่อนพระแม่มารีทองในที่ที่ปลอดภัยและต้องไม่เป็นที่ทราบโดยนักบวชเองด้วย ทั้งนี้เพื่อป้องกันการยักยอกหรืออื่น ๆ เจ้าหน้าที่จึงสั่งให้ช่างทองจากอาเคินให้หาที่ให้ ช่างทองทำการตกลงกับสังฆมณฑลอีกแห่งหนึ่งว่าจะทำการซ่อนพระแม่มารีทองและทรัพย์สินอื่น ๆ ที่เคยเป็นของในสถานที่ที่ตนเองและผู้ได้รับมอบหมายเท่านั้นที่จะทราบ แม้แต่พระสังฆราชก็ทราบเพียงแต่แผนการคร่าว ๆ และไม่ทราบสถานที่แท้จริงที่จะทำการซ่อน เอกสารบรรยายรายละเอียดของที่ซ่อนนำไปฝากไว้ที่สังฆมณฑลดัตช์ในกรณีที่คนกลางถูกสังหาร แผนการดังกล่าวเป็นแผนที่รัดกุมเป็นอันมากจนกระทั่งแม้ในปัจจุบันก็ยังไม่เป็นที่ทราบว่าที่ซ่อนในช่วงนั้นคือที่ใด แต่ที่ทราบคือได้รับการบรรจุในกระเป๋าเดินทางกระดาษเก่า ๆ และถูกนำไปยังสถานที่ที่ตั้งอยู่ใน เอกสารบรรยายรายละเอียดของที่ซ่อนไว้ที่สังฆมณฑลดัตช์ก็ได้รับการทำลายหลังจากที่ได้นำพระรูปกลับมายังเอสเซินโดยปลอดภัยในปี ค.ศ. 1925 เมื่อสถานการณ์ทางการเมืองสงบลง เมื่อนำกลับช่างทองและบุตรชายก็ไปนำพระรูปจากที่ซ่อน นั่งรถไฟชั้นสี่และถือพระรูปที่อยู่ในกระเป๋าถือธรรมดา
ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง ทรัพย์สินของเอสเซินถูกนำไปซ่อนที่ก่อน ต่อมาที่ปราสาทในแซกโซนี และในที่สุดก็ถูกนำไปซ่อนไว้ในหลุมหลบภัยทางอากาศที่ จนกระทั่งมาพบโดยทหารอเมริกันเมื่อปลายสงคราม ในเมื่อสังฆทรัพยคูหาที่เอสเซินถูกทำลายโดยลูกระเบิดระหว่างสงคราม พระแม่มารีทองจึงมิได้รับการนำกลับจนกระทั่งคริสต์ทศวรรษ 1950 ก่อนที่จะนำกลับก็ถูกนำไปตั้งไว้ที่พิพิธภัณฑ์แห่งรัฐแห่งเฮสเซียนที่มาร์บวร์ก ต่อมาที่ปราสาทดิคใกล้ ตั้งแต่เดือนเมษายนจนถึงเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1949 ก็ตั้งแสดงอยู่ในงานแสดงศิลปะที่บรัสเซลส์ ต่อมาจนกระทั่งเดือนตุลาคมที่อัมสเตอร์ดัม และในที่สุดก็กลับมายังเอสเซิน จนกระทั่งการก่อสร้างมหาวิหารเอสเซินเสร็จ พระแม่มารีทองก็ได้รับการเก็บรักษาไว้ในห้องนิรภัยของธนาคารที่เอสเซิน ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาพระแม่มารีทองก็ประทับอยู่ที่เอสเซินตลอดมา
ประติมานวิทยา
อิทธิพล
พระแม่มารีทองเป็นทั้งงานประติมากรรมทั้งที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ทราบของพระแม่มารีและพระบุตร และเป็นประติมากรรมลอยตัวที่เก่าแก่ที่สุดของทางตอนเหนือของเทือกเขาแอลป์ และเป็นงานหนึ่งในสองชิ้นของงานปิดทองของของยุคกลาง งานปิดทองหรือหุ้มทองมักจะกล่าวถึงในเอกสารของยุคกลาง และนอกไปจากรูปของนักบุญที่แอบบีที่ ทางตอนใต้ของฝรั่งเศสแล้ว ก็ไม่มีงานอื่นใดที่ยังหลงเหลืออยู่ให้เห็น (พระแม่มารีฮิลเดสไฮม์ถูกลอกแผ่นทองที่ครั้งหนึ่งเคยมีหุ้มออก) และเป็นที่ทราบกันว่าจักรพรรดิชาร์เลอมาญทรงมีกางเขนที่มีพระรูปของพระเยซูขนาดเท่าคนจริงที่ทำด้วยทองที่ ที่เป็นงานประเภทเดียวกันชิ้นที่เก่าแก่ที่สุดที่ได้รับการบันทึกไว้เป็นหลักฐาน นอกจากนั้นก็ยังมีพระรูปอื่น ๆ ที่ทำด้วยโลหะมีค่าที่ปัจจุบันสูญหายไปแล้ว ที่ได้รับการบันทึกไว้ในคริสต์ศาสนสถานแองโกล-แซ็กซอนและอื่น ๆ แต่โดยทั่วไปแล้วจะเป็นประติมากรรมพระเยซูตรึงกางเขนที่บางครั้งก็จะขนาบด้วยพระแม่มารีและนักบุญจอห์น เช่นงานที่สร้างโดยในคริสต์ศตวรรษที่ 11
การที่ประติมากรรมชิ้นนี้เป็นปฏิมากรรมลอยตัวและมีตาเคลือบทำให้เห็นว่าเป็นงานที่มีอิทธิพลจากศิลปะไบแซนไทน์ที่เริ่มเผยแพร่เข้ามาในจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์หลังการอภิเศกสมรสของจักรพรรดิออตโตที่ 2 กับผู้เป็นเจ้าหญิงไบแซนไทน์ในปี ค.ศ. 972 แม้ว่างานประติมากรรมขนาดใหญ่เช่นนี้จะมิใช่งานแบบประเพณีนิยมไบแซนไทน์หลังจากสมัยที่เกิดการทำลายรูปเคารพสมัยไบแซนไทน์ขึ้น ลักษณะโดยทั่วไปบ่งให้เห็นว่าประติมากรผู้สร้างงานไม่มีความชำนาญในการแกะสลักปฏิมากรรมลอยตัว เพราะด้านหน้าและหลังดูไม่มีความสมมาตรต่อกัน
ความสำคัญทางศาสนาและการเมือง
งานประติมากรรมพระแม่มารีทองแห่งเอสเซินก็เช่นเดียวกับงานศิลปะยุคกลางอื่น ๆ ที่เป็นงานที่เต็มไปด้วยลักษณะอันซับซ้อนของสามัญสัญลักษณ์ต่าง ๆ พระแม่มารีทรงพระภูษาแบบที่เรียบง่ายขณะที่พระเยซูผู้มีพระวรกายที่ใหญ่กว่าที่ควรบนพระเพลาทรงพระภูษาแบบพระสันตะปาปาอันมีค่า ขนาดเป็นการแสดงถึงความสำคัญของพระเยซูผู้ทรงเป็นผู้มาไถ่บาป ในทางตรงกันข้ามพระแม่มารีทรงเป็นเพียงผู้ดำเนินตามรอยพระบาทตามที่บันทึกในพระวรสารนักบุญลูค 1:38: “ส่วนมารีย์จึงทูลว่า "ดูเถิด ข้าพเจ้าเป็นหญิงคนใช้ขององค์พระผู้เป็นเจ้า ขอให้บังเกิดแก่ข้าพเจ้าตามคำของท่านเถิด" แล้วทูตสวรรค์นั้นจึงจากเธอไป” แต่ในขณะเดียวกันพระองค์ก็ประทับบนเช่นบัลลังก์โซโลมอนที่บรรยายใน 10:18: “กษัตริย์ทรงกระทำพระที่นั่งงาช้างขนาด ใหญ่ด้วย และทรงบุด้วยทองคำอย่างงามที่สุด” บนพระเพลาเป็นพระบุตรผู้ทรงพระภูษาที่แสดงความเป็นประมุขคนสำคัญของสวรรค์ หนังสือในพระหัตถ์เป็นสัญลักษณ์ของความศรัทธา เมื่อพิจารณากันว่าพระเยซูในยุคกลางจะแสดงเป็นสัญลักษณ์ของผู้สอน ฉะนั้นพระกรขวาที่หายไปก็อาจจะเป็นพระกรที่อยู่ในท่าประทานพร แต่พระพักตร์ของพระเยซูหันไปทางพระแม่มารี แต่สายพระเนตรของพระแม่มารีมองไปทางผู้ชื่นชม ฉะนั้นพระแม่มารีจึงไม่เป็นแต่เพียงผู้ตามที่ไม่มีบทบาท แต่ทรงเป็นเหมือนผู้ประสานระหว่างผู้ศรัทธาและพระมหาไถ่
ความหมายของลูกโลกในพระหัตถ์ขวาของพระแม่มารีตีความกันไปได้หลายอย่าง ที่อาจจะเป็นนัยยะถึง “ลูกโลกประดับกางเขน” ของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ แต่ “ลูกโลกประดับกางเขน” มิได้เป็นเครื่องราชกกุธภัณฑ์จนกระทั่งเมื่อมาถึงการบรมราชาภิเษกของจักรพรรดิคอนราดที่ 2 ในปี ค.ศ. 1024 และการแสดงการถือ “ลูกโลกประดับกางเขน” ก็มักจะถือทั้งมือมิใช่เพียงสามนิ้วตามที่ปรากฏในประติมากรรมชิ้นนี้ ฉะนั้นลูกโลกจึงควรจะเป็น “แอปเปิลแห่งการไถ่บาป” — ทำนองเดียวกับที่อีฟถือแอปเปิลแห่งความชั่วร้ายที่เก็บมาจาก ฉะนั้นพระแม่มารีจึงเชื่อกันว่าทรงเป็นผู้ถือผลแอปเปิลที่เป็นสัญลักษณ์ของการมาแก้บาป โดยการมากำเนิดของพระเยซู พระแม่มารีจึงถือว่าเป็นอีฟของพันธสัญญาใหม่
อีกความหมายหนึ่งของลูกกลมใกล้เคียงกับทฤษฎี “ลูกโลกประดับกางเขน” แม้ว่าจะยังมิได้เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องราชกกุธภัณฑ์ของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์จนอีกร้อยปีต่อมา แต่ความคิดที่ว่าลูกกลมเป็นสัญลักษณ์ของอำนาจเหนือโลกเป็นความคิดที่เป็นที่เข้าใจกันแล้วในสมัยที่สร้างงานประติมากรรม การใช้สัญลักษณ์ของอำนาจปรากฏในหนังสือวิจิตรคาโรแล็งเชียงและ ถ้าว่ากันตามทฤษฎีนี้แล้วพระแม่มารีก็จะเป็นผู้ถือโลกทั้งโลกในอุ้งพระหัตถ์ ในนามของผู้มีอำนาจที่แท้จริงบนพระพระเพลาของพระองค์ — พระบุตร
ภาพพจน์ของมารดาถือสัญลักษณ์ของอำนาจเหนือโลกสำหรับบุตรชายอาจจะเป็นนัยยะของความหมายทางการเมืองที่กว้างไกลในช่วงเวลาที่สร้างงานศิลปะ จักรพรรดิออตโตที่ 2 พระปิตุลาของมาทิลดาเจ้าอาวาสแห่งแอบบีเอสเซินเสด็จสวรรคตในกรุงโรมในปี ค.ศ. 983 ทิ้งราชบัลลังก์ไว้ให้แก่ออตโตพระราชโอรสพระองค์เดียวที่ทรงมีผู้มีพระชนมายุเพียงสามพรรษา พระราชมารดาธีโอฟานูจึงทรงรับหน้าที่เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แก่พระราชโอรสผู้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิออตโตที่ 3 จนเสด็จสวรรคตในปี ค.ศ. 991 เมื่อทรงเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ธีโอฟานูก็ทรงพยายามป้องกันสิทธิของพระราชโอรสจากการอ้างของ ฉะนั้นพระแม่มารีทองจึงอาจจะวิเคราะห์ได้ว่าเป็นการแสดงถึงการกระทำของธีโอฟานู “” ในการต่อสู้เพื่อรักษาอำนาจของพระราชโอรสผู้มีสิทธิโดยชอบธรรมในการปกครองจักรวรรดิ จนเมื่อพระราชโอรสจะทรงบรรลุนิติภาวะ และอาจจะเป็นการอนุมานได้ว่าธีโอฟานูทรงอุทิศประติมากรรมชิ้นนี้ให้แก่แอบบี ในการต่อสู้เพื่อรักษาอำนาจ มาทิดาคงจะเข้าข้างจักรพรรดิออตโตที่ 3 และธีโอฟานู ตระกูลของมาทิลดามีประวัติว่าเป็นคู่อริของเฮนรีมาเป็นเวลานาน และมาทิลดาเองก็เป็นทายาทส่วนตัวของพี่ชาย ผู้ที่ในปี ค.ศ. 976 ได้รับอาณาจักรดยุคแห่งบาวาเรียหลังจากการปฏิวัติของเฮนรี อีกประการหนึ่งก็อาจจะเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่เมื่อจักรพรรดิออตโตที่ 3 เสด็จมาประพาสแอบบีในปี ค.ศ. 993 พระองค์ก็และพระราชทาน “มงกุฎยุวกษัตริย์” ให้แก่แอบบีเพื่อเป็นการแสดงถึงความขอบพระทัยต่อการสนับสนุนของแอบบีเมื่อยังทรงพระเยาว์ก็เป็นได้
อ้างอิง
- Holy Zone for Christ: พระวรสารนักบุญลูค 1:38[]
- Holy Zone for Christ: 1 พงศ์กษัตริย์ 10:18[]
- Falk, Brigitta. “„ein Mutter gottesbild mit gold plattirt“ – Zum Erhaltungszustand der Goldenen Madonna des Essener Doms.” Alfred Pothmann – Hüter und Bewahrer – Forscher und Erzähler - Gedenkschrift. Essen 2003,
- Fehrenbach, Frank. Die goldene Madonna im Essener Münster. edition tertius, Ostfildern 1996,
- Gerchow, Jan. “Der Schatz des Essener Frauenstifts bis zum 15. Jahrhundert. Zur Geschichte der Institution.” Alfred Pothmann – Hüter und Bewahrer – Forscher und Erzähler – Gedenkschrift. Essen 2003,
- Hlawitschka, Eduard. “Kaiserinnen Adelheit und Theophanu.” Frauen des Mittelalters in Lebensbildern. Styria Verlag, Graz 1997.
- Humann, Georg. Die Kunstwerke der Münsterkirche zu Essen. Düsseldorf 1904.
- Konnegen, Lydia. “Verborgene Schätze. Der Essener Münsterschatz in Zeiten des Ruhrkampfes.” Münster am Hellweg. Mitteilungsblatt d. Vereins für die Erhaltung des Essener Münsters. Essen 2005, S. 67ff.
- Leonard Küppers, Paul Mikat: Der Essener Münsterschatz. Fredebeul & Koenen, Essen 1966.
- Pothmann, Alfred. “Der Essener Kirchenschatz aus der Frühzeit der Stiftsgeschichte.” Herrschaft, Bildung und Gebet – Gründung und Anfänge des Frauenstifts Essen. Klartext, Essen 2000,
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ พระแม่มารีทองแห่งเอสเซิน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraaemmarithxngaehngexsesin xngkvs Golden Madonna of Essen epnpratimakrrmkhxngphraaemmariaelaphrabutrthimiaeknthislkcakimaelwpiddwythxngkhaeplw phraaemmarithxngaehngexsesinepnswnhnungkhxngsmbtikhxngthiedimepninineyxrmni aelatngaesdngxyuinmhawiharnganpratimakrrm phraaemmarithxngaehngexsesin Golden Madonna of Essen phraaemmarithxngaehngexsesin pratimakrrmaekaslkimpidthxngkhaeplwsung 74 esntiemtr thankwang 27 esntiemtrkh s 980 eyxrmnipratimakrrmkhristsasna phraaemmarithxngaehngexsesin thiepnnganpratimakrrmthisnnisthanknwasrangrawpi kh s 980 epnpratimakrrmthngthiekaaekthisudethathithrabkhxngphraaemmariaelaphrabutr aelaepnpratimakrrmlxytwthiekaaekthisudkhxngthangtxnehnuxkhxngethuxkekhaaexlp aelaepnnganchinsakhythiyngkhngehluxxyucaksmy phraaemmarithxngaehngexsesinyngkhngepnpratimakrrmxnepnthiskkarakhxngkhristsasnikchnaelaepnsylksnkhxngkhwamepnphlemuxngkhxngprachakrin phraaemmarithxngepnnganchinediywthiyngxyukhrbthngxngkhkhxnglksnanganpratimakrrmthiduehmuxncaepnnganpratimakrrmthisrangknepnsamyinbrrdakhristsasnsthanhruxaexbbithimithanadikhxngkhriststwrrsthi 10 thung 11 thangtxnehnuxkhxngyuorp nganbangchinkhxngnganlksnanimikhnadethakhncring odyechphaarupslkphraeysutrungkangekhnewlathisrangpratimakrrmchinnisnnisthanknwasrangrawpi kh s 980 sungepnchwngewlainsmykhxngmathildathi 2 kh s 971 kh s 1011 phrarachnddainckrphrrdixxtotthi 1 emuxepnecaxawasxyuthi insmykhxngmathilda osefiyaehngknedirsihmecaxawasxngkhtxma kh s 1012 kh s 1039 aelathioxfanu kh s 1039 kh s 1058 aexbbiexsesinkthakarsuxhangansilpaxnmikhathisakhythisudmaepnsmbtikhxngaexbbi silpinphusrangnganchinniimepnthithrabwaepnikhr aetodythwipsrupknwasrangthiokholyhrux hiledsihmmiphraaemmarithimixayunxykwa aetokholyduehmuxncaepnthiphankkhxngsilpinephraalksnakhxngphathithbbnphraxngkhmilksnakhlayesuxphabntwaebbbn kangekhnxxtot mathilda thisrangemuxpi kh s 982 sungkepnsmbtikhxngaexbbiexsesinechnkn thisrangodychangthxngokholy ephraamilksnathikhlaykhlungkbkhxngmhawiharokholylksnaraylaexiyd phraaemmarikhxngpratimakrrmchinniprathbbnmanngodymiphraeysuthimikhnadihykwasdswnelknxybnphraephla phraxngkhthrngaekhnyawrdphraxngkhkhlumdwythioxbrxbphraxngkhkhunipbnphraphaha bnphraesiyrepnphakhlumphmthichayxyuphayitphalla inphrahtthkhwaepnlukolkthithrngchuiwdwyhwaemmuxaelaniwsxngniw khnathiphrakrsaythrngprakhxngphrabutrphuthrngekhruxngthrngxyangphrasntapapa inxxmkrsaykhxngphraeysuepnhnngsuxthiduehmuxnhnapkcapradbdwyxymni pratimakrrmsung 74 esntiemtr odymithankwang 27 esntiemtr aeknpratimakrrmslkcakimchinediywthinacaepnimcaktnphxphphla aetnkprawtisastrsilpkxnhnannsrupwaepnimcaktnaephr phlm hrux ilm phiwhumdwythxngkhaeplwthngxngkhthihnaephiyng 0 25 miliemtrthiyuddwytaputhxngkhnadciw khnadkhxngaephnthxngthiichktangknxxkipkhunxyukbbriewnthiichbnxngkhpratimakrrm thngphraphktrkhxngthngphraaemmariaelaphrabutrichthxngephiyngaephnediyw siphraentrekhluxbdwy phraentrkhxngphraaemmariluklngipinebathiaekaiw aetphraentrkhxngphrabutrephiyngaetpathbiwechy muxkhxngphrabutrthadwyenginhlxaelaephingmasrangtxetiminkhriststwrrsthi 14 phrahtthkhwaedimsuyhayip rxngrxykhxngkartkaetngedimcakkhriststwrrsthi 10 phbbnlukolk bnkhahlngkhwakhxngmanng aelabnhnngsux aela bnrsmi ekhmkldrupxinthrithitrungesuxkhlumkhxngphraaemmariepnnganthimaephimetiminkhriststwrrsthi 13 ekhmkldtrungphayitngankxthikhmixayumatngaetkhriststwrrsthi 14 karxnurks phraaemmarithxngaehngexsesin idrbkarburnaepnkhrngaerkinpi kh s 1905 emuxmathungewlannaeknimkphrunipdwyruichkhxngaelaaethbcathaihnganpratimakrrmthrudhwblngma nkxnurkscungthakarhlxxyangramdrawngin phnruphrunephuxkacdphngthiekidcakkarichchxnkhxnghnxn chumdwyyakhaaemlng aelaxuddwyswnphsmthiepnkaw chxlkh aela na krabwnkarepnipxyanglaexiydlaxxephuxihekhathungthuksxkthukmumethathicaekhathungid caknnkxudrubnphiwkhxngenuximdwytaputhithadwyimoxkh karburnaepncanwnenginthngsin 3 200 markhthxngthiswnhnungcayodyrthprsesiy rahwangsngkhramolkkhrngthisxng phraaemmarithxngaehngexsesin idrbkhwamesiyhaycakkarphyayamribkhnyayhni thithaihaephnthxnghlayaephnhludcakphid sungthaihekhaipthakarichchxnidxikkhrng karburnakhrngthisxngthaodykhlasesinchangthxngchawexsesin phurmpratimakrrmdwyyakhaaemlngaelaxudrudwy imehlw liquid wood hruxphlastikthiichknodythwipinkarsxmxnurksnganim karburnakhrnglasudthaemuxpi kh s 2004 phayinmhawihar odymikartnghxngxnurksphayinsngkhthrphykhuha ephuxtrwcsphaphkhxngpratimakrrmodykarchayrngsiexksaelakarsxngklxngephuxtrwcsxbchxnghruxruphayinpratimakrrm nxkcaknnkidnatwxyangim aela singskprkthiekaaipthakarwicythangekhmi phuechiywchayihkhaaenanawanganpratimakrrmkhwrcarksaiwinsthanthithimikarkhwbkhumxunhphumiaelaimkhwrcaepnbriewnthikxihekidkarekhluxnihwid nkxnurksptisngkhrnimrixa eriththingekxr aela mikhaexla fxn ewlkhthakarsxmswnthiepnmanng aela changenginpietxr oblcthakarkhdphiwthiepnolha aela phrahtthkhwathithadwyenginkhxngphrabutrthidalngipihwawwamkhunprawtibnthukcakyukhklang khxngmhawiharexsesin emuxidhruxphuidthicanghruxxuthisthrphyinkarsrangpratimakrrmchinninnimepnthithrabxyangaenchd aelahlkthantamlaylksnxksrthiklawthungkaethbcahaimidinchwngsxngrxypiaerkthisrangkhun aetthithrabaenkhuxepnnganthitkmaepnsmbtikhxngaexbbiinpi kh s 993 emuxckrphrrdixxtotthi 3 esdcpraphasaexbbiaelaphrarachthanmngkud thieriykwa mngkudyuwkstriy thiyngkhngepnkhxngmhawiharmacnkrathngthukwnni tngaetemuxmikarklawthungphraaemmarithxngepnkhrngaerkkklawthungwaidrbkarrksaiwrahwangkarsngkhram khwamkhwamkhdaeyngrahwangsngkhmnthlokholyaelalxrdaehngxiesnaebrkekiywkbphuidkhwrcamixanacpkkhrxngaexbbiexsesinepnphlihxkhrsngkhrachthukkhatkrrmodyinpi kh s 1225 aetimmiphlkrathbkraethuxnxyangidtxpratimakrrm hruximaemaetrahwangkrnithitxenuxngknepnewlahlayrxypithiwaemuxngexsesinkhwrcaepnrachnkhrrthxisrahruxkhwrcakhuntxaexbbi traxarmkhxngemuxngemuxngexsesininpi kh s 1244 epnphaphphraaemmarithxngkhnabrahwang exksaraerkthiklawthungphraaemmarithxngmacak Liber Ordinarius khxngpi kh s 1370 thibrryaythungphithiaelakaraehphrarupxyanglaexiyd khabrryaythiklawwarbphraaemmarithxngcakmuxkhxngehryyikephuxnaipaehenuxnginoxkas Purification of the Virgin thaihnkprawtisastrsnnisthanwaphraaemmarithxngidrbkarnaxxkmaaesdngtxsatharnchnephiyngpilakhrng nxkcaknnipaelwkekbrksaiwcaksaytaprachachn sthanthiekbksnnisthanwaxaccaepnthimilksnaehmuxnpxmprakarkhxngmhawiharexsesin hruxthi armarium dictum sychter sungepnswnthitxetimcakthangedinklangtxnit pratimakrrmephingmathukeriykwa phraaemmarithxng inkhriststwrrsthi 19 hnngsuxsasnathiekhiynrawpi kh s 1370 ephiyngaetbrryaywaepn dat gulden bild onser vrouwen ithy pratimakrrmthxngkhxngphraaemmari karsarwcthrphysinkhxngaexbbiinpi kh s 1626 bnthukwaepn Noch ein gross Marienbelt sitzend uff einen sthuell mit lauteren golt uberzogen ithy pratimakrrmphraaemmarixikchinhnung thiprathbbnmanngaelahumdwythxngkhaaeth karyayphraruphniphyaelasmyihmtxntn sngkhramsamsibpithaihmikhwamcaepntxngthakaryayphraaemmarithxngipsxn inpi kh s 1634 maeriy khlara fxn separ phflxm aela waelxrecaxawaskhxngaexbbinahniipyngokholyphrxmdwythrphysmbtixun khxngaexbbi phraaemmarithxngcungxyuthiokholycnkrathngsngkhramsinsudlnginpi kh s 1648 inchwngewlannphraaemmarithxngkidrbkarnaekhakhbwnaehinokholy aelaepnnganchinthiednkwasmbtiidkhxngokholy tamkhaklawxangkhxngthangaexbbiexsesin karyayphraruphniphykhrngthisxngekidkhuninpi kh s 1794 kxnthikxngthphkhxngfayptiwtifrngesscakhubhnaekhama khrngninaipsxniwthiorngeliyngedkkaphraiklemuxng thukyubinpi kh s 1803 hlngcakkarptirupdinaednineyxrmni phraaemmarithxngcungtkipepnkhxngwdesntoyhnnsungepnwdpracathxngthinthiichtwaexbbiedimepnwd tlxdkhriststwrrsthi 19 pratimakrrmkthuklxkrksaiwinsngkhthrphykhuhaaelaaethbcaimidrbkartrwchruxsuksaodynkprawtisastrsilp khriststwrrsthi 20 phraaemmarithxngxyuthiexsesintlxdchwngsngkhramolkkhrngthihnung aethlngcaknnkthukyayhnixik hlngcakkarptiwtiodykhxmmiwnistinbriewnruhinvdurxnkhxngpi 1920 aelwecahnathikhxngwdesntoyhnnkklwwacaekidkhwamimsngbkhunxik cungidtdsinichathangsxnphraaemmarithxnginthithiplxdphyaelatxngimepnthithrabodynkbwchexngdwy thngniephuxpxngknkarykyxkhruxxun ecahnathicungsngihchangthxngcakxaekhinihhathiih changthxngthakartklngkbsngkhmnthlxikaehnghnungwacathakarsxnphraaemmarithxngaelathrphysinxun thiekhyepnkhxnginsthanthithitnexngaelaphuidrbmxbhmayethannthicathrab aemaetphrasngkhrachkthrabephiyngaetaephnkarkhraw aelaimthrabsthanthiaethcringthicathakarsxn exksarbrryayraylaexiydkhxngthisxnnaipfakiwthisngkhmnthldtchinkrnithikhnklangthuksnghar aephnkardngklawepnaephnthirdkumepnxnmakcnkrathngaeminpccubnkyngimepnthithrabwathisxninchwngnnkhuxthiid aetthithrabkhuxidrbkarbrrcuinkraepaedinthangkradaseka aelathuknaipyngsthanthithitngxyuin exksarbrryayraylaexiydkhxngthisxniwthisngkhmnthldtchkidrbkarthalayhlngcakthiidnaphrarupklbmayngexsesinodyplxdphyinpi kh s 1925 emuxsthankarnthangkaremuxngsngblng emuxnaklbchangthxngaelabutrchaykipnaphrarupcakthisxn nngrthifchnsiaelathuxphrarupthixyuinkraepathuxthrrmda rahwangsngkhramolkkhrngthisxng thrphysinkhxngexsesinthuknaipsxnthikxn txmathiprasathinaeskosni aelainthisudkthuknaipsxniwinhlumhlbphythangxakasthi cnkrathngmaphbodythharxemriknemuxplaysngkhram inemuxsngkhthrphykhuhathiexsesinthukthalayodylukraebidrahwangsngkhram phraaemmarithxngcungmiidrbkarnaklbcnkrathngkhristthswrrs 1950 kxnthicanaklbkthuknaiptngiwthiphiphithphnthaehngrthaehngehsesiynthimarbwrk txmathiprasathdikhikl tngaeteduxnemsayncnthungeduxnmithunayn kh s 1949 ktngaesdngxyuinnganaesdngsilpathibrsesls txmacnkrathngeduxntulakhmthixmsetxrdm aelainthisudkklbmayngexsesin cnkrathngkarkxsrangmhawiharexsesinesrc phraaemmarithxngkidrbkarekbrksaiwinhxngnirphykhxngthnakharthiexsesin tngaetbdnnepntnmaphraaemmarithxngkprathbxyuthiexsesintlxdmapratimanwithyaxiththiphl phraaemmarithxngepnthngnganpratimakrrmthngthiekaaekthisudethathithrabkhxngphraaemmariaelaphrabutr aelaepnpratimakrrmlxytwthiekaaekthisudkhxngthangtxnehnuxkhxngethuxkekhaaexlp aelaepnnganhnunginsxngchinkhxngnganpidthxngkhxngkhxngyukhklang nganpidthxnghruxhumthxngmkcaklawthunginexksarkhxngyukhklang aelanxkipcakrupkhxngnkbuythiaexbbithi thangtxnitkhxngfrngessaelw kimminganxunidthiynghlngehluxxyuihehn phraaemmarihiledsihmthuklxkaephnthxngthikhrnghnungekhymihumxxk aelaepnthithrabknwackrphrrdicharelxmaythrngmikangekhnthimiphrarupkhxngphraeysukhnadethakhncringthithadwythxngthi thiepnnganpraephthediywknchinthiekaaekthisudthiidrbkarbnthukiwepnhlkthan nxkcaknnkyngmiphrarupxun thithadwyolhamikhathipccubnsuyhayipaelw thiidrbkarbnthukiwinkhristsasnsthanaexngokl aesksxnaelaxun aetodythwipaelwcaepnpratimakrrmphraeysutrungkangekhnthibangkhrngkcakhnabdwyphraaemmariaelankbuycxhn echnnganthisrangodyinkhriststwrrsthi 11 karthipratimakrrmchinniepnptimakrrmlxytwaelamitaekhluxbthaihehnwaepnnganthimixiththiphlcaksilpaibaesnithnthierimephyaephrekhamainckrwrrdiormnxnskdisiththihlngkarxphiesksmrskhxngckrphrrdixxtotthi 2 kbphuepnecahyingibaesnithninpi kh s 972 aemwanganpratimakrrmkhnadihyechnnicamiichnganaebbpraephniniymibaesnithnhlngcaksmythiekidkarthalayrupekharphsmyibaesnithnkhun lksnaodythwipbngihehnwapratimakrphusrangnganimmikhwamchanayinkaraekaslkptimakrrmlxytw ephraadanhnaaelahlngduimmikhwamsmmatrtxkn khwamsakhythangsasnaaelakaremuxng nganpratimakrrmphraaemmarithxngaehngexsesinkechnediywkbngansilpayukhklangxun thiepnnganthietmipdwylksnaxnsbsxnkhxngsamysylksntang phraaemmarithrngphraphusaaebbthieriybngaykhnathiphraeysuphumiphrawrkaythiihykwathikhwrbnphraephlathrngphraphusaaebbphrasntapapaxnmikha khnadepnkaraesdngthungkhwamsakhykhxngphraeysuphuthrngepnphumaithbap inthangtrngknkhamphraaemmarithrngepnephiyngphudaenintamrxyphrabathtamthibnthukinphrawrsarnkbuylukh 1 38 swnmariycungthulwa duethid khaphecaepnhyingkhnichkhxngxngkhphraphuepneca khxihbngekidaekkhaphecatamkhakhxngthanethid aelwthutswrrkhnncungcakethxip aetinkhnaediywknphraxngkhkprathbbnechnbllngkosolmxnthibrryayin 10 18 kstriythrngkrathaphrathinngngachangkhnad ihydwy aelathrngbudwythxngkhaxyangngamthisud bnphraephlaepnphrabutrphuthrngphraphusathiaesdngkhwamepnpramukhkhnsakhykhxngswrrkh hnngsuxinphrahtthepnsylksnkhxngkhwamsrththa emuxphicarnaknwaphraeysuinyukhklangcaaesdngepnsylksnkhxngphusxn channphrakrkhwathihayipkxaccaepnphrakrthixyuinthaprathanphr aetphraphktrkhxngphraeysuhnipthangphraaemmari aetsayphraentrkhxngphraaemmarimxngipthangphuchunchm channphraaemmaricungimepnaetephiyngphutamthiimmibthbath aetthrngepnehmuxnphuprasanrahwangphusrththaaelaphramhaith khwamhmaykhxnglukolkinphrahtthkhwakhxngphraaemmaritikhwamknipidhlayxyang thixaccaepnnyyathung lukolkpradbkangekhn khxngckrwrrdiormnxnskdisiththi aet lukolkpradbkangekhn miidepnekhruxngrachkkuthphnthcnkrathngemuxmathungkarbrmrachaphieskkhxngckrphrrdikhxnradthi 2 inpi kh s 1024 aelakaraesdngkarthux lukolkpradbkangekhn kmkcathuxthngmuxmiichephiyngsamniwtamthipraktinpratimakrrmchinni channlukolkcungkhwrcaepn aexpepilaehngkarithbap thanxngediywkbthixifthuxaexpepilaehngkhwamchwraythiekbmacak channphraaemmaricungechuxknwathrngepnphuthuxphlaexpepilthiepnsylksnkhxngkarmaaekbap odykarmakaenidkhxngphraeysu phraaemmaricungthuxwaepnxifkhxngphnthsyyaihm xikkhwamhmayhnungkhxnglukklmiklekhiyngkbthvsdi lukolkpradbkangekhn aemwacayngmiidepnswnhnungkhxngekhruxngrachkkuthphnthkhxngckrwrrdiormnxnskdisiththicnxikrxypitxma aetkhwamkhidthiwalukklmepnsylksnkhxngxanacehnuxolkepnkhwamkhidthiepnthiekhaicknaelwinsmythisrangnganpratimakrrm karichsylksnkhxngxanacpraktinhnngsuxwicitrkhaoraelngechiyngaela thawakntamthvsdiniaelwphraaemmarikcaepnphuthuxolkthngolkinxungphrahtth innamkhxngphumixanacthiaethcringbnphraphraephlakhxngphraxngkh phrabutr phaphphcnkhxngmardathuxsylksnkhxngxanacehnuxolksahrbbutrchayxaccaepnnyyakhxngkhwamhmaythangkaremuxngthikwangiklinchwngewlathisrangngansilpa ckrphrrdixxtotthi 2 phrapitulakhxngmathildaecaxawasaehngaexbbiexsesinesdcswrrkhtinkrungorminpi kh s 983 thingrachbllngkiwihaekxxtotphrarachoxrsphraxngkhediywthithrngmiphumiphrachnmayuephiyngsamphrrsa phrarachmardathioxfanucungthrngrbhnathiepnphusaercrachkaraethnphraxngkhaekphrarachoxrsphukhunkhrxngrachyepnckrphrrdixxtotthi 3 cnesdcswrrkhtinpi kh s 991 emuxthrngepnphusaercrachkaraethnphraxngkhthioxfanukthrngphyayampxngknsiththikhxngphrarachoxrscakkarxangkhxng channphraaemmarithxngcungxaccawiekhraahidwaepnkaraesdngthungkarkrathakhxngthioxfanu inkartxsuephuxrksaxanackhxngphrarachoxrsphumisiththiodychxbthrrminkarpkkhrxngckrwrrdi cnemuxphrarachoxrscathrngbrrlunitiphawa aelaxaccaepnkarxnumanidwathioxfanuthrngxuthispratimakrrmchinniihaekaexbbi inkartxsuephuxrksaxanac mathidakhngcaekhakhangckrphrrdixxtotthi 3 aelathioxfanu trakulkhxngmathildamiprawtiwaepnkhuxrikhxngehnrimaepnewlanan aelamathildaexngkepnthayathswntwkhxngphichay phuthiinpi kh s 976 idrbxanackrdyukhaehngbawaeriyhlngcakkarptiwtikhxngehnri xikprakarhnungkxaccaepnxikehtuphlhnungthiemuxckrphrrdixxtotthi 3 esdcmapraphasaexbbiinpi kh s 993 phraxngkhkaelaphrarachthan mngkudyuwkstriy ihaekaexbbiephuxepnkaraesdngthungkhwamkhxbphrathytxkarsnbsnunkhxngaexbbiemuxyngthrngphraeyawkepnidxangxingHoly Zone for Christ phrawrsarnkbuylukh 1 38 lingkesiy Holy Zone for Christ 1 phngskstriy 10 18 lingkesiy Falk Brigitta ein Mutter gottesbild mit gold plattirt Zum Erhaltungszustand der Goldenen Madonna des Essener Doms Alfred Pothmann Huter und Bewahrer Forscher und Erzahler Gedenkschrift Essen 2003 ISBN 3 00 012328 8 Fehrenbach Frank Die goldene Madonna im Essener Munster edition tertius Ostfildern 1996 ISBN 3 930717 23 9 Gerchow Jan Der Schatz des Essener Frauenstifts bis zum 15 Jahrhundert Zur Geschichte der Institution Alfred Pothmann Huter und Bewahrer Forscher und Erzahler Gedenkschrift Essen 2003 ISBN 3 00 012328 8 Hlawitschka Eduard Kaiserinnen Adelheit und Theophanu Frauen des Mittelalters in Lebensbildern Styria Verlag Graz 1997 Humann Georg Die Kunstwerke der Munsterkirche zu Essen Dusseldorf 1904 Konnegen Lydia Verborgene Schatze Der Essener Munsterschatz in Zeiten des Ruhrkampfes Munster am Hellweg Mitteilungsblatt d Vereins fur die Erhaltung des Essener Munsters Essen 2005 S 67ff Leonard Kuppers Paul Mikat Der Essener Munsterschatz Fredebeul amp Koenen Essen 1966 Pothmann Alfred Der Essener Kirchenschatz aus der Fruhzeit der Stiftsgeschichte Herrschaft Bildung und Gebet Grundung und Anfange des Frauenstifts Essen Klartext Essen 2000 ISBN 3 88474 907 2duephimaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb phraaemmarithxngaehngexsesin