ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ภาษาฟินแลนด์ (suomi, ออกเสียง: [ˈsuo̯mi] ( ฟังเสียง)) เป็นภาษาตระกูลยูรัลที่มีผู้พูดส่วนใหญ่อยู่ในประเทศฟินแลนด์และโดยผู้มีเชื้อชาตืฟินแลนด์นอกประเทศ ภาษาฟินแลนด์เป็นหนึ่งในสองภาษาราชการของประเทศฟินแลนด์ (อีกภาษาคือภาษาสวีเดน) ในประเทศสวีเดน ทั้งภาษาฟินแลนด์และ (ที่สามารถเข้าใจร่วมกันกับภาษฟินแลนด์) เป็นอย่างเป็นทางการ
ภาษาฟินแลนด์ | |
---|---|
suomi | |
ออกเสียง | สัทอักษรสากล: [ˈsuo̯mi] ( ฟังเสียง) |
ประเทศที่มีการพูด | ฟินแลนด์, สวีเดน, นอร์เวย์ (พื้นที่ขนาดเล็กใน กับ ), รัสเซีย |
ชาติพันธุ์ | ชาวฟินแลนด์ |
จำนวนผู้พูด | 5.8 ล้านคน ฟินแลนด์: 5.4 ล้านคน สวีเดน: 0.40 ล้านคน นอร์เวย์: 8,000 คน (เควน) รัสเซีย (คาเรเลีย): 8,500 คน สหรัฐ: 26,000 คน (2020) |
ตระกูลภาษา | ยูรัล
|
ภาษาถิ่น | () () () |
ระบบการเขียน | อักษรละติน () |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ฟินแลนด์ สหภาพยุโรป คณะมนตรีนอร์ดิก |
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | สวีเดน (ภาษาราชการของชนกลุ่มน้อย) รัสเซีย (คาเรเลีย) นอร์เวย์ () () |
กองวางแผนภาษาของ | |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | fi |
ISO 639-2 | fin |
ISO 639-3 | fin |
41-AAA-a | |
ภาษาชนส่วนใหญ่ ภาษาชนกลุ่มน้อย | |
ภาษาฟินแลนด์เป็นภาษาประเภทรูปคำติดต่อ และมีการผันคำตามบทบาทในประโยค ภาษาฟินแลนด์ใช้การระบบการเขียนที่อิงจากอักษรละติน และมีระบบการเขียนที่ตรงตามหน่วยเสียง
สัทวิทยา
ระบบเสียงสระ
ปากไม่ห่อ | |||
---|---|---|---|
i iː | y yː | u uː | |
e eː | ø øː | o oː | |
æ æː | ɑ ɑː |
ภาษาฟินแลนด์มีหน่วยเสียงสระเดี่ยว 8 เสียง อันได้แก่ /i e æ y ø u o a/ และมีการแยกความแตกต่างกันระหว่างเสียงสั้นและเสียงยาว โดยเสียงยาวสามารถวิเคราะห์ในทางสัทวิทยาได้ว่าเป็นหน่วยเสียงเดียวกันติดต่อกันสองเสียง ภาษาฟินแลนด์มี 16 แบบ ได้แก่ /ai æi ei oi ui ou æy ey ie uo yø/
ระบบเสียงสระในภาษาฟินแลนด์มี ซึ่งเป็นลักษณะหนึ่งของภาษาตระกูลยูรัล คำในภาษาฟินแลนด์จะไม่สามารถมีเสียงสระจากทั้งกลุ่ม /ɑ, o, u/ ซึ่งเป็น และกลุ่ม /æ, ø, y/ ซึ่งเป็น ร่วมกันในคำเดียวกันได้ ส่วนเสียงสระ /e, i/ จะอยู่ร่วมได้กับทั้งกลุ่มสระหน้าและสระหลังข้างต้น
ระบบเสียงพยัญชนะ
/ | / | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
นาสิก | ||||||
ระเบิด | p | k | ||||
(b) | () | |||||
(f) | s | () | h | |||
ไวยากรณ์
- สรรพนาม
สรรพนามของภาษาฟินแลนด์ไม่มีลักษณะการแบ่งเพศ แต่มีการแบ่งพจน์เหมือนภาษาอังกฤษ
ภาษาฟินแลนด์ | ภาษาอังกฤษ | ภาษาไทย |
---|---|---|
Minä | I | ฉัน ผม |
Sinä | You | คุณ เธอ |
Hän | He,She | เขา เธอ |
Me | We | พวกเรา เรา |
Te | You (พหูพจน์) | พวกคุณ |
He | They | พวกเขา |
Se | It | มัน |
Ne | They (พหูพจน์ของ It) | พวกมัน |
บางครั้ง Te อาจใช้แทน Sinä ในภาษาทางการหรือสุภาพมาก ๆ
- คำกริยา
คำกริยาของภาษาฟินแลนด์มีกฎของการผันเช่นเดียวกับภาษาฝรั่งเศส คือการกระจายรูปของคำกริยาตามประธานของประโยค นอกจากนี้ยังต้องผันตามกาล แต่ผันเฉพาะอดีตกาล และปัจจุบันกาลเท่านั้น เราสามารถแบ่งกลุ่มของกริยาตามรูปแบบการผันในภาษาฟินแลนด์ได้เป็น 5 แบบ (ไม่รวมกริยายกเว้น) โดยจะยกตัวอย่างของ V.Asua แปลว่า อยู่ อาศัย (ผันตามกฎรูปแบบที่ 1) Preesens ปัจจุบันกาล Minä asun (-n) Sinä asut (-t) Hän asuu (-Vokaali) Me asumme (-mme) Te asutte (-tte) He asuvat (-vat, vät)
Imperfekti อดีตกาล Minä asuin Sinä asuit Hän asui Me asuimme Te asuitte He asuivat จะสังเกตได้ว่าการผันกริยาไม่ว่าในกาลไหนก็ตามจะมีการเปลี่ยนรูปเฉพาะด้านหลังเท่านั้น ซึ่งเปลี่ยนไปตามประธานแต่ละตัว
- คำนาม
คำนามในภาษาฟินแลนด์มีลักษณะที่ต่างจากภาษายุโรปอื่น ๆ มาก โดยรากศัพท์ส่วนใหญ่มาจาก (ชนเผ่าทางเหนือของสแกนดิเนเวียและรัสเซียตะวันตก) ภาษาเอสโตเนีย นอกจากนี้ ปัจจุบันคำที่ยืมมาจากภาษาอังกฤษ ภาษาสวีดิช และภาษาเยอรมัน ก็เป็นที่นิยมอยู่ไม่น้อย แต่นอกจากคำนามเหล่านี้จะมีรูปเอกพจน์และพหูพจน์แล้ว ยังต้องผันคำตามรูปแบบของคำที่ถูกใช้ในประโยคด้วย ทั้งนี้เป็นเพราะภาษาฟินแลนด์ไม่มีคำบุพบท ในที่นี้ขอยกตัวอย่างคำว่า Talo ซึ่งแปลว่าบ้าน
รูปแบการผัน | ||||
---|---|---|---|---|
ชื่อ | ตัวที่เติมลงไป | เอกพจน์ | พหูพจน์ | แทนคำบุพบท |
-t (ในกรณีที่เป็นพหูพจน์) | talo | talot | - | |
-n, -en, -in, -den, -ten, ten | talon | talojen | แสดงความเป็นเจ้าของ | |
เอกพจน์ -n, พหูพจน์ -en, -den/-tten tai -ten, -en, -in | talo tai talon | talot | แสดงการเป็นกรรม (ทั้งนี้หมายถึงทั้งส่วนของคำนาม) | |
-a, -ä, -ta, -tä | taloa | taloja | แสดงว่าเป็นบางส่วนของคำนาม (รวมถึงเมื่อเป็นกรรมของประโยคด้วย) | |
-na, -nä | talona | taloina | แสดงสถานะ | |
-ksi, (-kse) | taloksi | taloiksi | แสดงถึงสภาวะ (ในภาษาอังกฤษใช้คำว่า as) | |
ผันเพื่อแสดงการเข้าออกสถานที่ | ||||
-ssa, -ssä | talossa | taloissa | อยู่ใน... (in) | |
-sta, -stä | talosta | taloista | มาจาก (from) | |
loppuvokaalin pidentymä + n, h + sanavartalon loppuvokaali + n, -seen, -siin | taloon | taloihin | ไปยัง, เข้าไปยัง (to, into) | |
แสดงถึงจุดที่อยู่ | ||||
-lla, -llä | talolla | taloilla | ที่ บน (on, at) | |
-lta, -ltä | talolta | taloilta | จากที่ มาจากบน... มาจากที่ (from...on, at) | |
-lle | talolle | taloille | ไปที่ ไปยังบน (to...on, at) | |
อื่น ๆ ซึ่งใช้ในภาษาเขียน ข่าว หรือบทกวี | ||||
-tta | talotta | taloitta | vajanto | |
-ne- | taloineen | taloineen | keinonto | |
-n | taloin | taloin | seuranto |
- คำคุณศัพท์
คำคุณศัพท์เมื่อขยายคำนามก็ต้องผันตามคำนามที่ขยายด้วย เช่น iso talo บ้านใหญ่ isot talot บ้านใหญ่ (หลายหลัง) isossa talossa ในบ้านหลังใหญ่ (หลังเดียว) isoissa taloissa ในบ้านหลังใหญ่ (หลายหลัง)
การใส่คำปฏิเสธ
คำว่า"ไม่"่ในภาษาฟินแลนด์ยังสามารถเปลี่ยนตามประธานได้อีกคือ en, et, ei, emme, ette และ eivät แต่โดยทั่วไปเมื่อต้องการแสดงการปฏิเสธหรือไม่ต้องการ ผู้พูดมักจะพูดว่า Ei!
การเขียน
ระบบการเขียนของภาษาฟินแลนด์ใช้อักษรละตินเป็นพื้นฐาน และได้รับระบบตัวอักษรจาก อักษรฟินแลนด์มีทั้งหมด 29 ตัว อันได้แก่ A-อา B-เบ C-เซ D-เด E-เอ F-แอฟ G-เก H-โฮ I-อี J-ยี K-โก L-แอล M-แอม N-แอน O-โอ P-เป Q-กู R-แอรฺ S-แอส T-เต U-อู V-เว W-กักโชยส์-เว (Kaksois-Vee) X-แอกซ์ Y-อวี (หรือ อื) Z-เซตตา Å-โอของสวีเดน (Ruotsin-Oo) Ä-แอ Ö-เออวฺ อย่างไรก็ตาม ตัวอักษรหลายตัว ได้แก่ C Q W X Z และ Å ไม่มีใช้ในคำภาษาฟินแลนด์พื้นถิ่น และมีใช้ในเฉพาะคำยืมและชื่อจากภาษาต่างประเทศเท่านั้น
การเขียนภาษาฟินแลนด์ มีลักษณะการสะกดตามหน่วยเสียงอย่างมาก โดยแต่ละหน่วยเสียงจะตรงกับตัวอักษรหนึ่งตัว
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- ภาษาฟินแลนด์ ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
- (ภาษารัสเซีย). Gov.karelia.ru. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 October 2017. สืบค้นเมื่อ 6 December 2011.
- Öst, Heidi (2013). "Recent Legal Developments in Sweden: What Effect for Finnish and Meänkieli Speakers?". European Yearbook of Minority Issues Online. 10 (1): 563–582. doi:10.1163/22116117-01001026. ISSN 1570-7865.
- Haspelmath, Martin Dryer; Gil, Matthew S; Comrie, David; Bickel, Bernard; Balthasar Nichols, Johanna (2005). Fusion of selected inflectional formatives. Oxford University Press. OCLC 945596278.
- Suomi, Kari; Toivanen, Juhani; Ylitali, Riikka (2008). Finnish sound structure: Phonetics, phonology, phonotactics and prosody (PDF). Oulu: Oulu University Press. ISBN .
- Karlsson, F. (2006). "Finnish". ใน Brown, Keith (บ.ก.). Encyclopedia of Language & Linguistics (2 ed.). Oxford: Elsevier. pp. 474–475. doi:10.1016/B0-08-044854-2/04391-1. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- Collection of Finnish bilingual dictionaries
- FSI Finnish Language Course (Public Domain)
- Finnish phrases for beginners (Public Domain)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud phasafinaelnd suomi xxkesiyng ˈsuo mi fngesiyng epnphasatrakulyurlthimiphuphudswnihyxyuinpraethsfinaelndaelaodyphumiechuxchatufinaelndnxkpraeths phasafinaelndepnhnunginsxngphasarachkarkhxngpraethsfinaelnd xikphasakhuxphasaswiedn inpraethsswiedn thngphasafinaelndaela thisamarthekhaicrwmknkbphasfinaelnd epnxyangepnthangkarphasafinaelndsuomixxkesiyngsthxksrsakl ˈsuo mi fngesiyng praethsthimikarphudfinaelnd swiedn nxrewy phunthikhnadelkin kb rsesiychatiphnthuchawfinaelndcanwnphuphud5 8 lankhn finaelnd 5 4 lankhn swiedn 0 40 lankhn nxrewy 8 000 khn ekhwn rsesiy khaereliy 8 500 khn shrth 26 000 khn 2020 trakulphasayurl finon yukrikfinnikehnuxphasafinaelndphasathin rabbkarekhiynxksrlatin sthanphaphthangkarphasathangkar finaelnd shphaphyuorp khnamntrinxrdikphasachnklumnxythirbrxngin swiedn phasarachkarkhxngchnklumnxy rsesiy khaereliy nxrewy kxngwangaephnphasakhxngrhsphasaISO 639 1fiISO 639 2finISO 639 3fin41 AAA a phasachnswnihy phasachnklumnxybthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd phasafinaelndepnphasapraephthrupkhatidtx aelamikarphnkhatambthbathinpraoykh phasafinaelndichkarrabbkarekhiynthixingcakxksrlatin aelamirabbkarekhiynthitrngtamhnwyesiyngsthwithyarabbesiyngsra pakimhxi iː y yː u uːe eː o oː o oːae aeː ɑ ɑː phasafinaelndmihnwyesiyngsraediyw 8 esiyng xnidaek i e ae y o u o a aelamikaraeykkhwamaetktangknrahwangesiyngsnaelaesiyngyaw odyesiyngyawsamarthwiekhraahinthangsthwithyaidwaepnhnwyesiyngediywkntidtxknsxngesiyng phasafinaelndmi 16 aebb idaek ai aei ei oi ui ou aey ey ie uo yo aephnphaphaesdngklumsrainphasafinaelndtamhlkkarsxdkhlxngklmklunkhxngsra tamtwxksrekhiyn rabbesiyngsrainphasafinaelndmi sungepnlksnahnungkhxngphasatrakulyurl khainphasafinaelndcaimsamarthmiesiyngsracakthngklum ɑ o u sungepn aelaklum ae o y sungepn rwmkninkhaediywknid swnesiyngsra e i caxyurwmidkbthngklumsrahnaaelasrahlngkhangtn rabbesiyngphyychna nasikraebid p k b f s hiwyakrnsrrphnam srrphnamkhxngphasafinaelndimmilksnakaraebngephs aetmikaraebngphcnehmuxnphasaxngkvs phasafinaelnd phasaxngkvs phasaithyMina I chn phmSina You khun ethxHan He She ekha ethxMe We phwkera eraTe You phhuphcn phwkkhunHe They phwkekhaSe It mnNe They phhuphcnkhxng It phwkmn bangkhrng Te xacichaethn Sina inphasathangkarhruxsuphaphmak khakriya khakriyakhxngphasafinaelndmikdkhxngkarphnechnediywkbphasafrngess khuxkarkracayrupkhxngkhakriyatamprathankhxngpraoykh nxkcakniyngtxngphntamkal aetphnechphaaxditkal aelapccubnkalethann erasamarthaebngklumkhxngkriyatamrupaebbkarphninphasafinaelndidepn 5 aebb imrwmkriyaykewn odycayktwxyangkhxng V Asua aeplwa xyu xasy phntamkdrupaebbthi 1 Preesens pccubnkal Mina asun n Sina asut t Han asuu Vokaali Me asumme mme Te asutte tte He asuvat vat vat Imperfekti xditkal Mina asuin Sina asuit Han asui Me asuimme Te asuitte He asuivat casngektidwakarphnkriyaimwainkalihnktamcamikarepliynrupechphaadanhlngethann sungepliyniptamprathanaetlatw khanam khanaminphasafinaelndmilksnathitangcakphasayuorpxun mak odyraksphthswnihymacak chnephathangehnuxkhxngsaekndienewiyaelarsesiytawntk phasaexsoteniy nxkcakni pccubnkhathiyummacakphasaxngkvs phasaswidich aelaphasaeyxrmn kepnthiniymxyuimnxy aetnxkcakkhanamehlanicamirupexkphcnaelaphhuphcnaelw yngtxngphnkhatamrupaebbkhxngkhathithukichinpraoykhdwy thngniepnephraaphasafinaelndimmikhabuphbth inthinikhxyktwxyangkhawa Talo sungaeplwaban rupaebkarphnchux twthietimlngip exkphcn phhuphcn aethnkhabuphbth t inkrnithiepnphhuphcn talo talot n en in den ten ten talon talojen aesdngkhwamepnecakhxngexkphcn n phhuphcn en den tten tai ten en in talo tai talon talot aesdngkarepnkrrm thngnihmaythungthngswnkhxngkhanam a a ta ta taloa taloja aesdngwaepnbangswnkhxngkhanam rwmthungemuxepnkrrmkhxngpraoykhdwy na na talona taloina aesdngsthana ksi kse taloksi taloiksi aesdngthungsphawa inphasaxngkvsichkhawa as phnephuxaesdngkarekhaxxksthanthi ssa ssa talossa taloissa xyuin in sta sta talosta taloista macak from loppuvokaalin pidentyma n h sanavartalon loppuvokaali n seen siin taloon taloihin ipyng ekhaipyng to into aesdngthungcudthixyu lla lla talolla taloilla thi bn on at lta lta talolta taloilta cakthi macakbn macakthi from on at lle talolle taloille ipthi ipyngbn to on at xun sungichinphasaekhiyn khaw hruxbthkwi tta talotta taloitta vajanto ne taloineen taloineen keinonto n taloin taloin seurantokhakhunsphth khakhunsphthemuxkhyaykhanamktxngphntamkhanamthikhyaydwy echn iso talo banihy isot talot banihy hlayhlng isossa talossa inbanhlngihy hlngediyw isoissa taloissa inbanhlngihy hlayhlng kariskhaptiesthkhawa im inphasafinaelndyngsamarthepliyntamprathanidxikkhux en et ei emme ette aela eivat aetodythwipemuxtxngkaraesdngkarptiesthhruximtxngkar phuphudmkcaphudwa Ei karekhiynrabbkarekhiynkhxngphasafinaelndichxksrlatinepnphunthan aelaidrbrabbtwxksrcak xksrfinaelndmithnghmd 29 tw xnidaek A xa B eb C es D ed E ex F aexf G ek H oh I xi J yi K ok L aexl M aexm N aexn O ox P ep Q ku R aexr S aexs T et U xu V ew W kkochys ew Kaksois Vee X aexks Y xwi hrux xu Z estta A oxkhxngswiedn Ruotsin Oo A aex O exxw xyangirktam twxksrhlaytw idaek C Q W X Z aela A immiichinkhaphasafinaelndphunthin aelamiichinechphaakhayumaelachuxcakphasatangpraethsethann karekhiynphasafinaelnd milksnakarsakdtamhnwyesiyngxyangmak odyaetlahnwyesiyngcatrngkbtwxksrhnungtwduephimphasaexsoteniy phasahngkarixangxingphasafinaelnd thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik phasarsesiy Gov karelia ru khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 11 October 2017 subkhnemux 6 December 2011 Ost Heidi 2013 Recent Legal Developments in Sweden What Effect for Finnish and Meankieli Speakers European Yearbook of Minority Issues Online 10 1 563 582 doi 10 1163 22116117 01001026 ISSN 1570 7865 Haspelmath Martin Dryer Gil Matthew S Comrie David Bickel Bernard Balthasar Nichols Johanna 2005 Fusion of selected inflectional formatives Oxford University Press OCLC 945596278 Suomi Kari Toivanen Juhani Ylitali Riikka 2008 Finnish sound structure Phonetics phonology phonotactics and prosody PDF Oulu Oulu University Press ISBN 978 951 42 8984 2 Karlsson F 2006 Finnish in Brown Keith b k Encyclopedia of Language amp Linguistics 2 ed Oxford Elsevier pp 474 475 doi 10 1016 B0 08 044854 2 04391 1 ISBN 978 0 08 044854 1 aehlngkhxmulxunCollection of Finnish bilingual dictionaries FSI Finnish Language Course Public Domain Finnish phrases for beginners Public Domain phasafinaelnd thiokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy hakhwamhmay cak wikiphcnanukrmphaphaelasux cak khxmmxnshnngsux cak wikitaraphasafinaelnd chbb wikiphiediy