สภาพด่าง หรือ อัลคาไลนิตี้ หรือ ค่าอัลคาไลน์ (อังกฤษ: Alkalinity; AT) เป็นการวัดความสามารถของสารละลายในการเปลี่ยนสภาพกรดให้เข้าสู่ของคาร์บอเนตหรือไบคาร์บอเนต สภาพด่างเท่ากับผลรวมของปริมาณสัมพันธ์ของเบสในสารละลายนั้น ในสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ สภาพด่างคาร์บอเนตมีผลกระทบต่อสภาพด่างรวมมากที่สุดเนื่องจากการพบได้ทั่วไปและการสลายตัวของหินคาร์บอเนตและการมีอยู่ของคาร์บอนไดออกไซด์ในชั้นบรรยากาศ สารประกอบทางธรรมชาติอื่นที่สามารถมีผลต่อสภาพด่างได้ คือ บอเรต ไฮดรอกไซด์ ฟอสเฟต ซิลิเกต ไนเตรด แอมโมเนียละลาย คู่ของเบสที่จับกับกรดอินทรีย์บางชนิดและซัลเฟต ค่าสภาพด่างมักระบุในหน่วย mEq/L (มิลลิอิควิวาเลนท์ต่อลิตร) ในทางพาณิชย์ อย่างเช่นในอุตสาหกรรมสระน้ำ สภาพด่างอาจระบุในหน่วยส่วนต่อล้านส่วน (ppm) ได้ด้วย
การวัดสภาพด่างตามทฤษฎี
ในการวัดสภาพด่างของน้ำบาดาลหรือน้ำทะเล สามารถหาได้จากสูตร
AT = [HCO3−]T + 2[CO3−2]T + [B(OH)4−]T + [OH−]T + 2[PO4−3]T + [HPO4−2]T + [SiO(OH)3−]T − [H+]sws − [HSO4−]
- ตัวห้อย T หมายถึง ความหนาแน่นของที่พบในสารละลาย
สภาพด่างสามารถวิเคราะห์ได้จากการไตเตรดตัวอย่างสารละลายกับกรดเข้มข้นจนกระทั่งไอออนข้างต้นมีคุณสมบัติเป็นบัฟเฟอร์ทั้งหมดเหนือค่า pH ของไบคาร์บอเนตหรือคาร์บอเนตที่ใช้ไป เมื่อถึงจุดนี้ เบสทั้งหมดที่สนใจศึกษาจะได้รับโปรตอนเข้ามาจนถึงสปีซีระดับศูนย์ ซึ่งจะไม่ก่อให้เกิดสภาพด่างอีกต่อไป ยกตัวอย่างเช่น ปฏิกิริยาด้านล่างนี้เกิดขึ้นระหว่างการเติมกรดเข้าไปในสารละลายน้ำทะเล:
- HCO3− + H+ → CO2 + H2O
- CO3−2 + 2H+ → CO2 + H2O
- B(OH)4− + H+ → B(OH)3 + H2O
- OH− + H+ → H2O
- PO4−3 + 2H+ → H2PO4−
- HPO4−2 + H+ → H2PO4−
- [SiO(OH)3−] + H+ → [Si(OH)40]
จะสังเกตจากปฏิกิริยาการรับโปรตอนข้างต้นได้ว่าเบสส่วนใหญ่จะได้รับโปรตอน (H+) หนึ่งตัวเพื่อให้ตัวเองกลายมาเป็นสปีซีที่เป็นกลาง และเพิ่มสภาพด่างหนึ่งต่อสมมูล อย่างไรก็ตาม CO3−2 จะได้รับโปรตอนสองตัวก่อนที่จะเข้าสู่สปีซีระดับศูนย์ (CO2) จึงเพิ่มสภาพด่างทีละสองต่อโมลของ CO3−2 [H+] และ [HSO4−] ลดสภาพด่าง เนื่องจากทั้งสองทำหน้าที่ให้โปรตอน ซึ่งมักใช้แสดงร่วมกับ [H+]T
แหล่งข้อมูลอื่น
- Holmes-Farley, Randy. "Chemistry and the Aquarium 2010-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน," Advanced Aquarist's Online Magazine. Alkalinity as it pertains to salt-water aquariums.
- DOE (1994) "[1] 2006-06-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน,"Handbook of methods for the analysis of the various parameters of the carbon dioxide system in sea water. Version 2, A. G. Dickson & C. Goyet, eds. ORNL/CDIAC-74.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
sphaphdang hrux xlkhailniti hrux khaxlkhailn xngkvs Alkalinity AT epnkarwdkhwamsamarthkhxngsarlalayinkarepliynsphaphkrdihekhasukhxngkharbxenthruxibkharbxent sphaphdangethakbphlrwmkhxngprimansmphnthkhxngebsinsarlalaynn insingaewdlxmthrrmchati sphaphdangkharbxentmiphlkrathbtxsphaphdangrwmmakthisudenuxngcakkarphbidthwipaelakarslaytwkhxnghinkharbxentaelakarmixyukhxngkharbxnidxxkisdinchnbrryakas sarprakxbthangthrrmchatixunthisamarthmiphltxsphaphdangid khux bxert ihdrxkisd fxseft siliekt inetrd aexmomeniylalay khukhxngebsthicbkbkrdxinthriybangchnidaelasleft khasphaphdangmkrabuinhnwy mEq L millixikhwiwaelnthtxlitr inthangphanichy xyangechninxutsahkrrmsrana sphaphdangxacrabuinhnwyswntxlanswn ppm iddwysphaphdangphiwnathaelkarwdsphaphdangtamthvsdiinkarwdsphaphdangkhxngnabadalhruxnathael samarthhaidcaksutr AT HCO3 T 2 CO3 2 T B OH 4 T OH T 2 PO4 3 T HPO4 2 T SiO OH 3 T H sws HSO4 twhxy T hmaythung khwamhnaaennkhxngthiphbinsarlalay sphaphdangsamarthwiekhraahidcakkaritetrdtwxyangsarlalaykbkrdekhmkhncnkrathngixxxnkhangtnmikhunsmbtiepnbfefxrthnghmdehnuxkha pH khxngibkharbxenthruxkharbxentthiichip emuxthungcudni ebsthnghmdthisnicsuksacaidrboprtxnekhamacnthungspisiradbsuny sungcaimkxihekidsphaphdangxiktxip yktwxyangechn ptikiriyadanlangniekidkhunrahwangkaretimkrdekhaipinsarlalaynathael HCO3 H CO2 H2O CO3 2 2H CO2 H2O B OH 4 H B OH 3 H2O OH H H2O PO4 3 2H H2PO4 HPO4 2 H H2PO4 SiO OH 3 H Si OH 40 casngektcakptikiriyakarrboprtxnkhangtnidwaebsswnihycaidrboprtxn H hnungtwephuxihtwexngklaymaepnspisithiepnklang aelaephimsphaphdanghnungtxsmmul xyangirktam CO3 2 caidrboprtxnsxngtwkxnthicaekhasuspisiradbsuny CO2 cungephimsphaphdangthilasxngtxomlkhxng CO3 2 H aela HSO4 ldsphaphdang enuxngcakthngsxngthahnathiihoprtxn sungmkichaesdngrwmkb H TaehlngkhxmulxunHolmes Farley Randy Chemistry and the Aquarium 2010 04 21 thi ewyaebkaemchchin Advanced Aquarist s Online Magazine Alkalinity as it pertains to salt water aquariums DOE 1994 1 2006 06 21 thi ewyaebkaemchchin Handbook of methods for the analysis of the various parameters of the carbon dioxide system in sea water Version 2 A G Dickson amp C Goyet eds ORNL CDIAC 74 bthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul hmayehtu khxaenanaihcdhmwdhmuokhrngihekhakbenuxhakhxngbthkhwam duephimthi wikiphiediy okhrngkarcdhmwdhmuokhrngthiyngimsmburn dkhk