Adenia globosa เป็นชนิดของของพืชมีดอกในวงศ์กะทกรก ถิ่นกำเนิดอยู่บริเวณเขตร้อนของแอฟริกา ในประเทศเอธิโอเปีย เคนยา โซมาเลีย และแทนซาเนียมีชื่อเรียกว่า mpaga ใน ภาษาสวาฮีลี.
Adenia globosa | |
---|---|
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | พืช |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
เคลด: | พืชดอก |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
เคลด: | โรสิด |
อันดับ: | อันดับโนรา |
วงศ์: | วงศ์กะทกรก |
สกุล: | Adenia |
สปีชีส์: | Adenia globosa |
ชื่อทวินาม | |
Adenia globosa | |
Subspecies | |
|
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลักษณะเป็นไม้พุ่มกิ่งเป็นเถาเลื้อยยาวสูงได้ถึง 8 เมตร มีหนามยาวได้ถึง 8 เซนติเมตร ลำต้นมีลักษณะอวบอ้วนเป็นทรงกลมกว้างได้ถึง 2 เมตร จัดเป็นพืชอวบน้ำ ลักษณะใบเรียงสลับ รูปทรงสามเหลี่ยมแยกเป็น 3 พู ยาวไม่เกิน 7 มิลิเมตร มี 1 ปมอยู่บริเวรฐานใบ
ดอกมีสีเขียวเป็นดอกเดี่ยว หรือเป็นช่อกระจุกมากถึง 5 ดอกที่บริเวณซอกใบ พืชชนิดนี้เป็นพืชแยกเพศต่างต้นกันคือ ดอกเพศผู้ และดอกเพศเมียอยู่คนละต้น ดอกเพศผู้ยาวถึง 2 เซนติเมตรมีเกสรเพศผู้ 5 อัน ส่วนดอกเพศเมียยาว 1 เซนติเมตรมีเกสรเพศเมีย 3 อัน
ผลมีสีเขียวอมเหลือง ลักษณะทรงกลม หรือทรงไข่ ยาว 3 เซนติเมตร มีขน
- Adenia globosa 2 ต้นที่ทะเลสาบเอยาซี ใน ประเทศแทนซาเนีย
- ที่สวนวัฒนธรรมดอกไม้ จังหวัดโอซาก้า
- ลักษณะทรงต้นของ Adenia globosa
นิเวศวิทยา
พบที่ เอธิโอเปียแทนซาเนีย เคนยา และทางตอนใต้ของโซมาเลีย ในเคนยาพบได้ทุ่งหญ้าสะวันนา ส่วนชนิดย่อย pseudoglobosa พบได้เฉพาะในหุบเขาทรุดที่ระดับความสูง 850-1650 เมตร แต่ชนิดธรรมดาไม่พบในหุบเขาทรุด พบได้ในความสูง 1 - 1500 เมตร。
ประโยชน์และการนำไปใช้
ไม้ประดับ
เป็นที่นิยมเลี้ยงกันในหมู่นักเล่นและนักสะสมพันธุ์ไม้แปลกหายากทั่งในประเทศไทยและต่างประเทศทั่วโลก ส่วนใหญ่นิยมเป็นไม้ขุดจากป่าธรรมชาติเนื่องจากเป็นไม้โตช้าการเพาะจากเมล็ดใช้เวลานานกว่าจะได้รูปทรงที่สวยงามตามความนิยม การเลี้ยงในประเทศไทยทำได้ไม่ยาก มีข้อควรระวังคือไม่ควรชื้นหรือแฉะเพราะจะทำให้เน่า และควรพรางแสงไม่ให้ส่วนลำต้นหรือในภาษาวงการต้นไม้เรียกว่าโขดนั้นโดนแดดจัดโดยตรงเพราะจะทำให้ไหม้ได้
การขยายพันธุ์ทำได้โดยการเพาะเมล็ด และการปักชำกิ่ง ในประเทศไทยอาศัยการนำเข้าเมล็ดจากต่างประเทศมาเพาะ ยังไม่มีรายงานว่าสามารถผลิตเมล็ดได้ในประเทศไทย ส่วนการปักชำกิ่งนั้นสามารถทำได้ไม่ยาก แต่ข้อจำกัดคือกิ่งชำจะไม่มีส่วนของลำต้นหรือโขดเหมือนไม้เพาะเมล็ด กิ่งชำเมื่อเลี้ยงไปนาน ๆ อาจเกิดการสะสมอาหารที่กิ่งทำให้ดูอวบอ้วนคล้ายโขดขึ้นมาได้บ้าง แต่ใช้เวลานานและรูปทรงไม่สวยงามเหมือนไม้เพาะเมล็ด
ยา
พืชชนิดนี้ถูกใช้เป็นยาพื้นบ้านแอฟริกาสำหรับแก้ปวดท้อง และแก้คัน ชนเผ่ามาซายใช้พืชชนิดนี้เป็นยาสำหรับรักษาปศุสัตว์
อ้างอิง
- IUCN SSC East African Plants Red List Authority (2013). "Adenia globosa". IUCN Red List of Threatened Species. 2013: e.T179491A1580420. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-2.RLTS.T179491A1580420.en. สืบค้นเมื่อ 18 November 2021.
- "Adenia globosa Engl". The Plant List (2013). Version 1.1. สืบค้นเมื่อ 5 March 2014.
- "Adenia globosa". Germplasm Resources Information Network (GRIN). สืบค้นเมื่อ 27 May 2022.
- de Ruijter, A. 2007. Adenia globosa Engl. พฤษภาคม 3, 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน In: Schmelzer, G. H. and A. Gurib-Fakim (Eds.) Prota 11(1): Medicinal Plants/Plantes médicinales 1. PROTA, Wageningen, Netherlands.
- IUCN SSC East African Plants Red List Authority (2013).
- de Ruijter (2008).
- Beentje (1994) .
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
Adenia globosa epnchnidkhxngkhxngphuchmidxkinwngskathkrk thinkaenidxyubriewnekhtrxnkhxngaexfrika inpraethsexthioxepiy ekhnya osmaeliy aelaaethnsaeniymichuxeriykwa mpaga in phasaswahili Adenia globosasthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr phuchekhld phuchmithxlaeliyngekhld phuchdxkekhld phuchibeliyngkhuaethekhld orsidxndb xndbonrawngs wngskathkrkskul Adeniaspichis Adenia globosachuxthwinamAdenia globosaSubspeciesA g subsp curvata Verdc W J de Wilde A g subsp pseudoglobosa Verdc W J de Wildelksnathangphvkssastrlksnaepnimphumkingepnethaeluxyyawsungidthung 8 emtr mihnamyawidthung 8 esntiemtr latnmilksnaxwbxwnepnthrngklmkwangidthung 2 emtr cdepnphuchxwbna lksnaiberiyngslb rupthrngsamehliymaeykepn 3 phu yawimekin 7 miliemtr mi 1 pmxyubriewrthanib dxkmisiekhiywepndxkediyw hruxepnchxkracukmakthung 5 dxkthibriewnsxkib phuchchnidniepnphuchaeykephstangtnknkhux dxkephsphu aeladxkephsemiyxyukhnlatn dxkephsphuyawthung 2 esntiemtrmieksrephsphu 5 xn swndxkephsemiyyaw 1 esntiemtrmieksrephsemiy 3 xn phlmisiekhiywxmehluxng lksnathrngklm hruxthrngikh yaw 3 esntiemtr mikhn Adenia globosa 2 tnthithaelsabexyasi in praethsaethnsaeniy thiswnwthnthrrmdxkim cnghwdoxsaka lksnathrngtnkhxng Adenia globosaniewswithyaphbthi exthioxepiyaethnsaeniy ekhnya aelathangtxnitkhxngosmaeliy inekhnyaphbidthunghyasawnna swnchnidyxy pseudoglobosa phbidechphaainhubekhathrudthiradbkhwamsung 850 1650 emtr aetchnidthrrmdaimphbinhubekhathrud phbidinkhwamsung 1 1500 emtr praoychnaelakarnaipichimpradb epnthiniymeliyngkninhmunkelnaelanksasmphnthuimaeplkhayakthnginpraethsithyaelatangpraethsthwolk swnihyniymepnimkhudcakpathrrmchatienuxngcakepnimotchakarephaacakemldichewlanankwacaidrupthrngthiswyngamtamkhwamniym kareliynginpraethsithythaidimyak mikhxkhwrrawngkhuximkhwrchunhruxaechaephraacathaihena aelakhwrphrangaesngimihswnlatnhruxinphasawngkartnimeriykwaokhdnnodnaeddcdodytrngephraacathaihihmid karkhyayphnthuthaidodykarephaaemld aelakarpkchaking inpraethsithyxasykarnaekhaemldcaktangpraethsmaephaa yngimmiraynganwasamarthphlitemldidinpraethsithy swnkarpkchakingnnsamarththaidimyak aetkhxcakdkhuxkingchacaimmiswnkhxnglatnhruxokhdehmuxnimephaaemld kingchaemuxeliyngipnan xacekidkarsasmxaharthikingthaihduxwbxwnkhlayokhdkhunmaidbang aetichewlananaelarupthrngimswyngamehmuxnimephaaemld ya phuchchnidnithukichepnyaphunbanaexfrikasahrbaekpwdthxng aelaaekkhn chnephamasayichphuchchnidniepnyasahrbrksapsustwxangxingIUCN SSC East African Plants Red List Authority 2013 Adenia globosa IUCN Red List of Threatened Species 2013 e T179491A1580420 doi 10 2305 IUCN UK 2013 2 RLTS T179491A1580420 en subkhnemux 18 November 2021 Adenia globosa Engl The Plant List 2013 Version 1 1 subkhnemux 5 March 2014 Adenia globosa Germplasm Resources Information Network GRIN subkhnemux 27 May 2022 de Ruijter A 2007 Adenia globosa Engl phvsphakhm 3 2014 thi ewyaebkaemchchin In Schmelzer G H and A Gurib Fakim Eds Prota 11 1 Medicinal Plants Plantes medicinales 1 PROTA Wageningen Netherlands IUCN SSC East African Plants Red List Authority 2013 de Ruijter 2008 Beentje 1994 harvcoltxt error no target CITEREFBeentje1994