ทุนนิยม (อังกฤษ: capitalism) เป็นระบบเศรษฐกิจซึ่งเจ้าของเอกชนเป็นผู้ควบคุมการค้า อุตสาหกรรมและวิถีการผลิต โดยมีเป้าหมายเพื่อทำกำไรใน คุณลักษณะสำคัญของทุนนิยม ได้แก่ การสะสมทุน ตลาดแข่งขันและค่าจ้างแรงงาน ในเศรษฐกิจแบบทุนนิยม โดยทั่วไปภาคีในปฏิสัมพันธ์กำหนดราคาที่มีการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ สินค้าและบริการ
ระดับการแข่งขัน บทบาทการแทรกแซงและจัดระเบียบ ตลอดจนขอบเขตของหน่วยงานธุรกิจที่รัฐเป็นเจ้าของแตกต่างกันไปตามทุนนิยมแต่ละแบบ นักเศรษฐศาสตร์ นักเศรษฐศาสตร์การเมือง และนักประวัติศาสตร์ได้ยึดมุมมองการวิเคราะห์ทุนนิยมแตกต่างกันและยอมรับทุนนิยมหลายแบบในทางปฏิบัติ แบบของทุนนิยมรวมถึงทุนนิยมปล่อยให้ทำไป ทุนนิยมแบบสวัสดิการและทุนนิยมโดยรัฐ โดยแต่ละแบบเน้นระดับการพึ่งพาตลาด หน่วยงานธุรกิจที่รัฐเป็นเจ้าของและการรวมนโยบายทางสังคมแตกต่างกัน การที่แต่ละตลาดมีความเป็นอิสระมากเพียงไร ตลอดจนกฎนิยามกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคลมีขอบเขตเป็นอย่างไรนั้นเป็นเรื่องของการเมืองและนโยบาย หลายรัฐใช้ระบบที่เรียกว่า เศรษฐกิจแบบผสมทุนนิยม ซึ่งหมายความถึงการผสมระหว่างส่วนที่มีการวางแผนจากส่วนกลางและขับเคลื่อนโดยตลาด
ทุนนิยมมีอยู่ภายใต้ระบอบการปกครองหลายระบอบ ในหลายเวลา สถานที่ และวัฒนธรรม หลังระบบฟิวดัลเสื่อมลง ทุนนิยมได้กลายมาเป็นระบบเศรษฐกิจหลักในโลกตะวันตก ต่อมา ในคริสต์ศตวรรษที่ 20 ทุนนิยมได้เอาชนะการท้าทายจากเศรษฐกิจที่มีการวางแผนจากส่วนกลางและปัจจุบันเป็นระบบเด่นทั่วโลก โดยมีเศรษฐกิจแบบผสมเป็นรูปแบบหลักในประเทศอุตสาหกรรมตะวันตก
มุมมองทางเศรษฐกิจต่าง ๆ เน้นส่วนหนึ่งที่เฉพาะของทุนนิยมในนิยามที่ให้ความสำคัญ นักเศรษฐศาสตร์ปล่อยให้ทำไปและเสรีนิยมเน้นระดับซึ่งรัฐบาลไม่ควบคุมตลาดและความสำคัญของกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน นักเศรษฐศาสตร์แบบคลาสสิกใหม่และนักมหเศรษฐศาสตร์แบบเคนส์เน้นความจำเป็นที่ต้องมีการกำกับของรัฐบาลเพื่อป้องกันการผูกขาดและเพื่อลดผลกระทบของวัฏจักรรุ่งเรืองและตกต่ำ (boom and bust) นักเศรษฐศาสตร์แบบมากซ์เน้นบทบาทของการสะสมทุน การแสวงหาประโยชน์และค่าจ้างแรงงาน นักเศรษฐศาสตร์การเมืองส่วนใหญ่เน้นกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคลเช่นกัน นอกเหนือไปจากความสัมพันธ์ของ ค่าจ้างแรงงาน และเอกลักษณ์ของทุนนิยมในฐานะการสร้างประวัติศาสตร์
ประวัติ
ทฤษฎีเกี่ยวกับทุนนิยมถูกพัฒนาขึ้นในยุคคริสต์ศตวรรษที่ 18, 19 และ 20 ในสภาพแวดล้อมต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น การปฏิวัติอุตสาหกรรมและ (เช่น แอดัม สมิท, , มาร์กซ), ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ หรือ The Great Depression (เช่น เคนส์), และสงครามเย็น (เช่น , ฟรีดแมน) นักทฤษฎีเหล่านี้กล่าวว่าทุนนิยมคือระบบที่ให้คุณค่ากับการที่ถูกตัดสินในตลาดเสรี นั่นคือโดยการค้าที่เป็นผลมาจากการตกลงด้วยความสมัครใจของผู้ซื้อและผู้ขาย ความคิดเชิงตลาด จิตวิญญาณของผู้ประกอบการ และความเข้าใจเกี่ยวกับทรัพย์สินและสัญญาที่ชัดเจนและบังคับได้ตามกฎหมาย ทฤษฎีเหล่านี้โดยทั่วไปจะพยายามอธิบายว่า ทำไมทุนนิยมระหว่างช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึง 19 ที่สำคัญเช่น สิทธิของบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่จะสามารถทำการได้แบบ "นิติบุคคล" (หรือบรรษัท) ในการซื้อและขายสินทรัพย์ และ, , เงินตรา ในตลาดเสรี (ดู การค้า), และสามารถวางใจได้ว่ารัฐจะสามารถบังคับให้เกิดการเคารพสิทธิทรัพย์สินส่วนบุคคล แทนที่จะต้องพึ่งการคุ้มครองแบบศักดินา
อ้างอิง
- "Capitalism" 2016-08-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Oxford Dictionaries. "capitalism. an economic and political system in which a country’s trade and industry are controlled by private owners for profit, rather than by the state." Retrieved 4 January 2013.
- Chris Jenks. Core Sociological Dichotomies. "Capitalism, as a mode of production, is an economic system of manufacture and exchange which is geared toward the production and sale of commodities within a market for profit, where the manufacture of commodities consists of the use of the formally free labor of workers in exchange for a wage to create commodities in which the manufacturer extracts surplus value from the labor of the workers in terms of the difference between the wages paid to the worker and the value of the commodity produced by him/her to generate that profit." London, England, UK; Thousand Oaks, California, USA; New Delhi, India: SAGE. p. 383.
- Heilbroner, Robert L. "capitalism." Durlauf, Steven N.and Lawrence E. Blume, eds., The New Palgrave Dictionary of Economics. 2nd ed. (Palgrave Macmillan, 2008) doi:10.1057/9780230226203.0198
- http://www.merriam-webster.com/dictionary/capitalism "an economic system characterized by private or corporate ownership of capital goods, by investments that are determined by private decision, and by prices, production, and the distribution of goods that are determined mainly by competition in a free market"
- Macmillan Dictionary of Modern Economics, 3rd Ed., 1986, p. 54.
- Stilwell, Frank. "Political Economy: the Contest of Economic Ideas." First Edition. Oxford University Press. Melbourne, Australia. 2002.
- Capitalism. Encyclopædia Britannica. 2006.
- James Fulcher, Capitalism, A Very Short Introduction, "In one respect there can, however, be little doubt that capitalism has gone global and that is in the elimination of alternative systems." p. 99, Oxford University Press, 2004, .
- Tucker, Irvin B. (1997). Macroeconomics for Today. p. 553.
- Case, Karl E. (2004). Principles of Macroeconomics. Prentice Hall.
- Fulcher, James (2004). Capitalism A Very Short Introduction. Oxford University Press. p. 41.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
thunniym xngkvs capitalism epnrabbesrsthkicsungecakhxngexkchnepnphukhwbkhumkarkha xutsahkrrmaelawithikarphlit odymiepahmayephuxthakairin khunlksnasakhykhxngthunniym idaek karsasmthun tladaekhngkhnaelakhacangaerngngan inesrsthkicaebbthunniym odythwipphakhiinptismphnthkahndrakhathimikaraelkepliynsinthrphy sinkhaaelabrikar phiramidrabbthunniym thuktiphimphlnghnngsuxphimphinpi kh s 1911 aesdngchnchnpkkhrxngxyusungsud rxnglngmakhuxphra thhar phuprakxbkarnaythun aelaekstrkrxyutathisud radbkaraekhngkhn bthbathkaraethrkaesngaelacdraebiyb tlxdcnkhxbekhtkhxnghnwynganthurkicthirthepnecakhxngaetktangkniptamthunniymaetlaaebb nkesrsthsastr nkesrsthsastrkaremuxng aelankprawtisastridyudmummxngkarwiekhraahthunniymaetktangknaelayxmrbthunniymhlayaebbinthangptibti aebbkhxngthunniymrwmthungthunniymplxyihthaip thunniymaebbswsdikaraelathunniymodyrth odyaetlaaebbennradbkarphungphatlad hnwynganthurkicthirthepnecakhxngaelakarrwmnoybaythangsngkhmaetktangkn karthiaetlatladmikhwamepnxisramakephiyngir tlxdcnkdniyamkrrmsiththiswnbukhkhlmikhxbekhtepnxyangirnnepneruxngkhxngkaremuxngaelanoybay hlayrthichrabbthieriykwa esrsthkicaebbphsmthunniym sunghmaykhwamthungkarphsmrahwangswnthimikarwangaephncakswnklangaelakhbekhluxnodytlad thunniymmixyuphayitrabxbkarpkkhrxnghlayrabxb inhlayewla sthanthi aelawthnthrrm hlngrabbfiwdlesuxmlng thunniymidklaymaepnrabbesrsthkichlkinolktawntk txma inkhriststwrrsthi 20 thunniymidexachnakarthathaycakesrsthkicthimikarwangaephncakswnklangaelapccubnepnrabbednthwolk odymiesrsthkicaebbphsmepnrupaebbhlkinpraethsxutsahkrrmtawntk mummxngthangesrsthkictang ennswnhnungthiechphaakhxngthunniyminniyamthiihkhwamsakhy nkesrsthsastrplxyihthaipaelaesriniymennradbsungrthbalimkhwbkhumtladaelakhwamsakhykhxngkrrmsiththiinthrphysin nkesrsthsastraebbkhlassikihmaelankmhesrsthsastraebbekhnsennkhwamcaepnthitxngmikarkakbkhxngrthbalephuxpxngknkarphukkhadaelaephuxldphlkrathbkhxngwtckrrungeruxngaelatkta boom and bust nkesrsthsastraebbmaksennbthbathkhxngkarsasmthun karaeswnghapraoychnaelakhacangaerngngan nkesrsthsastrkaremuxngswnihyennkrrmsiththiswnbukhkhlechnkn nxkehnuxipcakkhwamsmphnthkhxng khacangaerngngan aelaexklksnkhxngthunniyminthanakarsrangprawtisastrprawtithvsdiekiywkbthunniymthukphthnakhuninyukhkhriststwrrsthi 18 19 aela 20 insphaphaewdlxmtang yktwxyangechn karptiwtixutsahkrrmaela echn aexdm smith marks phawaesrsthkictktakhrngihy hrux The Great Depression echn ekhns aelasngkhrameyn echn fridaemn nkthvsdiehlaniklawwathunniymkhuxrabbthiihkhunkhakbkarthithuktdsinintladesri nnkhuxodykarkhathiepnphlmacakkartklngdwykhwamsmkhrickhxngphusuxaelaphukhay khwamkhidechingtlad citwiyyankhxngphuprakxbkar aelakhwamekhaicekiywkbthrphysinaelasyyathichdecnaelabngkhbidtamkdhmay thvsdiehlaniodythwipcaphyayamxthibaywa thaimthunniymrahwangchwngkhriststwrrsthi 16 thung 19 thisakhyechn siththikhxngbukhkhlhruxklumbukhkhlthicasamarththakaridaebb nitibukhkhl hruxbrrsth inkarsuxaelakhaysinthrphy aela engintra intladesri du karkha aelasamarthwangicidwarthcasamarthbngkhbihekidkarekharphsiththithrphysinswnbukhkhl aethnthicatxngphungkarkhumkhrxngaebbskdinaxangxing Capitalism 2016 08 27 thi ewyaebkaemchchin Oxford Dictionaries capitalism an economic and political system in which a country s trade and industry are controlled by private owners for profit rather than by the state Retrieved 4 January 2013 Chris Jenks Core Sociological Dichotomies Capitalism as a mode of production is an economic system of manufacture and exchange which is geared toward the production and sale of commodities within a market for profit where the manufacture of commodities consists of the use of the formally free labor of workers in exchange for a wage to create commodities in which the manufacturer extracts surplus value from the labor of the workers in terms of the difference between the wages paid to the worker and the value of the commodity produced by him her to generate that profit London England UK Thousand Oaks California USA New Delhi India SAGE p 383 Heilbroner Robert L capitalism Durlauf Steven N and Lawrence E Blume eds The New Palgrave Dictionary of Economics 2nd ed Palgrave Macmillan 2008 doi 10 1057 9780230226203 0198 http www merriam webster com dictionary capitalism an economic system characterized by private or corporate ownership of capital goods by investments that are determined by private decision and by prices production and the distribution of goods that are determined mainly by competition in a free market Macmillan Dictionary of Modern Economics 3rd Ed 1986 p 54 Stilwell Frank Political Economy the Contest of Economic Ideas First Edition Oxford University Press Melbourne Australia 2002 Capitalism Encyclopaedia Britannica 2006 James Fulcher Capitalism A Very Short Introduction In one respect there can however be little doubt that capitalism has gone global and that is in the elimination of alternative systems p 99 Oxford University Press 2004 ISBN 978 0 19 280218 7 Tucker Irvin B 1997 Macroeconomics for Today p 553 Case Karl E 2004 Principles of Macroeconomics Prentice Hall Fulcher James 2004 Capitalism A Very Short Introduction Oxford University Press p 41