เท ยนส ตตบ ษย ช อว ทยาศาสตร Pimpinella anisum เป นพ ชล มล กป เด ยวในวงศ ผ กช Apiaceae ความส ง 30 75 ซม ใบเป นใบเด ยว ขอบ

เทียนสัตตบุษย์ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Pimpinella anisum) เป็นพืชล้มลุก ปีเดียวในวงศ์ผักชี (Apiaceae) ความสูง 30-75 ซม. ใบเป็นใบเดี่ยว ขอบใบอาจหยักลึกเป็นแฉกแบบขนนก หรือเป็นรูปไข่ ดอกเป็นช่อแบบก้านซี่ร่มหลายชั้น กลีบดอกมี 5 กลีบ สีขาวอมเหลือง ผลเป็นผลแห้งรูปไข่ สีน้ำตาลอมเขียวปนเทา มีถิ่นกำเนิดในบริเวณเมดิเตอร์เรเนียนและเอเชียตะวันตกเฉียงใต้

เทียนสัตตบุษย์

ภาพวาดใน ค.ศ. 1897
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต
อาณาจักร:	พืช
เคลด:	พืชมีท่อลำเลียง
เคลด:	พืชดอก
เคลด:	พืชใบเลี้ยงคู่แท้
เคลด:	แอสเทอริด
อันดับ:	อันดับผักชี
วงศ์:	วงศ์ผักชี
สกุล:	L.
สปีชีส์:	Pimpinella anisum
ชื่อทวินาม
*Pimpinella anisum* L.
ชื่อพ้อง
ชื่อพ้อง Anisum odoratum Raf. Anisum officinale DC. Anisum officinarum Moench Anisum vulgare Gaertn. Apium anisum (L.) Crantz Carum anisum (L.) Baill. Pimpinele anisa St.-Lag. Ptychotis vargasiana DC. Selinum anisum (L.) E.H.L. Krause Seseli gilliesii Hook. & Arn. Sison anisum (L.) Spreng. Tragium anisum (L.) Link

การนำไปใช้

เทียนสัตตบุษย์มีกลิ่นหอมและรสหวาน ใช้แต่งกลิ่นอาหาร ขนมหวาน ลูกกวาด ขนมปัง และเครื่องดื่ม นอกจากนี้ผลยังใช้เป็นยาขับเสมหะ ขับลม ขับเหงื่อ มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อราและใช้แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อในคนที่เป็นหอบหืด ในประเทศอินเดียจะใช้ใบและรากเป็นเครื่องเทศ โดยเข้าเป็นเครื่องแกงแบบอินเดีย และใช้เมล็ดในการเพิ่มรสชาติให้กับซุป ซอสต่าง ๆ ขนมปัง เค้ก เป็นต้น

ผลเทียนสัตตบุษย์มีน้ำมันระเหยง่ายร้อยละ 1.9 – 3.1 เมื่อนำมากลั่นด้วยไอน้ำ จะได้น้ำมันเทียนสัตตบุษย์ (anise oil) ซึ่งมีสารสำคัญคืออเนโทล (anethole) ร้อยละ 80-90 น้ำมันนี้ใช้แต่งกลิ่นอาหาร เครื่องดื่ม น้ำยาบ้วนปาก สบู่ เครื่องหอมอื่น ๆ และ ใช้แต่งกลิ่น อาหาร เครื่องดื่ม ลูกกวาด สุรา ใช้เป็นยาแก้ท้องอืดท้องเฟ้อในเด็ก สุราที่ปรุงด้วยน้ำมันชนิดนี้เรียกสุราอาหนี

อ้างอิง

from Franz Eugen Köhlae, Köhlae's Medizinal-Pflanzen, 1897
The Plant List, Pimpinella anisum L.
เทียนสัตตบุษย์ -- ไทยเกษตรศาสตร์
สรรพคุณทางยาของเทียนสัตตบุษย์ | ThaiHerbal.org
คำอธิบาย ตำราพระโอสถพระนารายณ์, ชยันต์ พิเชียรสุนทร และคณะ, หน้า 421, พ.ศ. 2544, สำนักพิมพ์อมรินทร์ กรุงเทพฯ
ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 5 คณาเภสัช. พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2548. หน้า 189 - 190

อ่านเพิ่ม

Baynes, T. S., บ.ก. (1878), "Anise" , Encyclopædia Britannica, vol. 2 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons, pp. 57–58
Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). "Anise" . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 2 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. p. 55.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ เทียนสัตตบุษย์
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Pimpinella anisum ที่วิกิสปีชีส์

[1] rom Franz Eugen Köhlae, Köhlae's Medizinal-Pflanzen, 1897

[2] The Plant List, Pimpinella anisum L.

[3] เทียนสัตตบุษย์ -- ไทยเกษตรศาสตร์

[4] สรรพคุณทางยาของเทียนสัตตบุษย์ | ThaiHerbal.org

[5] คำอธิบาย ตำราพระโอสถพระนารายณ์, ชยันต์ พิเชียรสุนทร และคณะ, หน้า 421, พ.ศ. 2544, สำนักพิมพ์อมรินทร์ กรุงเทพฯ

[6] ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 5 คณาเภสัช. พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2548. หน้า 189 - 190