Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
เจ้าเสือข่านฟ้า (ภาษาไทใหญ่ :
เจาเสอข่านฟ่า;ภาษาไทใต้คง:ᥓᥝᥲ ᥔᥫᥴ ᥑᥣᥢᥱ ᥜᥣᥳเจาเสอข่านฟ่า) หรือเจ้าหลวงเสือข่านฟ้าทรงเป็นวีระบุรุษที่ยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ไทใหญ่เพราะทรงรวบรวมรัฐไทใหญ่ต่างๆที่เป็นอิสระต่อกันให้มาเป็นอาณาจักรเดียวกันภายใต้ชื่อ ในรัชสมัยนี้อาณาจักรเมืองมาวหลวงมีอำนาจเกรียงไกรและเจริญรุ่งเรืองที่สุดใน
| เจ้าเสือข่านฟ้า | |
|---|---|
 | |
| ครองราชย์ | พ.ศ. 1854 ถึง พ.ศ. 1907 |
| ประสูติ | พ.ศ. 1833 |
| สวรรคต | พ.ศ. 1907 |
| งานสำคัญ | ผู้รวบรวมรัฐไทใหญ่ให้เป็นหนี่งเดียว |
พระราชประวัติ
เจ้าเสือข่านฟ้าเป็นพระราชโอรสในเจ้าหลวงขุนผางคำกับพระนางอ่อนโดยมีพระเชษฐาและพระอนุชาร่วมกัน 3 พระองค์คือ
- ขุนอ้ายงำเมือง
- ขุนยี่ข่างคำ(เสือข่านฟ้า)
- ขุนสามหลวงฟ้า
หลังจากที่พระราชบิดาสวรรคตแล้ว เสนาอำมาตย์ได้ยกขุนยี่ข่างคำเป็นเจ้าฟ้าปกครองเมืองมาว ต่อมา โดยเริ่มขึ้นครองราชย์เมื่อปี พ.ศ. 1854 เมื่อพระชนมายุได้ 21 ปี เมื่อขึ้นครองราชย์แล้วก็ มีพระนามว่าเสือข่านฟ้า และทรงสร้างเมืองใหม่ชื่อว่าเมืองแจ้ไฮ่ และในอีก 2 ปีต่อมาก็ทรงย้ายไปสร้างเวียงแจ้ล้านอีก เพราะเป็นพื้นที่ ชัยภูมิทางยุทธศาสตร์
หลังจากที่ได้ทรงย้ายเมืองหลวงแล้ว พระองค์จึงดำริที่จะรวบรวมรัฐชนเผ่าไทใหญ่ ซึ่งตั้งเมืองอยู่กระ จัดกระจายกันไปในพื้นที่ต่าง ๆ โดยไม่ขึ้นตรงต่อกัน ให้มาเป็นรัฐเดียวกัน ดังนั้น พระองค์จึงทรงเริ่มออกศึก เพื่อรวบรวมรัฐไทใหญ่ ให้เป็นเอกภาพ เจ้าหลวงเสือข่านฟ้า ทรงทำให้รัฐไทยใหญ่ต่าง ๆ เข้ามารวมเป็นอาณาจักรเดียวกันที่มีอาณาเขตกว้างขวาง และเจริญรุ่งเรืองมาก พระองค์ได้ทรงย้ายไปสร้างเมืองใหม่ที่ทุ่งปางหมากอู๋ เรียกว่าเวียงท่าสบอู๋ และทรงสิ้นพระชนม์ที่นั่นในปีพ.ศ. 1907
การรวบรวมรัฐไทใหญ่
รวบรวมอาณาจักรแสนหวี เวียงแสนแจ้
พระองค์ได้ส่งสาสน์ไปยังเจ้าท้าวน้อยแข่ ผู้ครองอาณาจักรแสนหวีเวียงแสนแจ้ เพื่อปรึกษาหารือใน เรื่องการรวมรัฐ แต่เจ้าท้ายน้อยแข่มิทรงยอมรับ และไม่มาปรึกษาหารือเพื่อการดังกล่าวด้วย เป็นเหตุให้เจ้าหลวงเสือข่านฟ้าพร้อมด้วยเจ้าสามหลวงฟ้า พระอนุชา ยกทัพไปตีเวียงแสนแจ้ จนเป็นเวียงแสนแจ้ได้รับความเสียชาวเมืองจึงขอร้องให้เจ้าท้าวน้อยแข่ยอมมอบตัวให้แก่เจ้าหลวงเสือข่านฟ้า อาณาจักรแสนหวีเวียงแสน แจ้ได้รวมเข้าในเมืองมาวหลวงมาตั้งแต่นั้นมา
รวบรวมเวียงจุนโก เมืองมีด และเชียงดาว
เจ้าหลวงเสือข่านฟ้าได้ทรงส่งสาล์นไปยังเวียงจุนโก เมืองมีด และเชียงดาว เพื่อเชื้อเชิญเจ้าฟ้าผู้ปกครองเมือง มายังเวียงแจ้ล้าน ซึ่งผู้ปกครองเมืองดังกล่าวในสมัยนั้น คือ เจ้าไตขืน เจ้าไตไก่ เจ้าไตเต่า เจ้าไตแตง และขุนสามอ่อน ไม่ยอมปฏิบัติตาม และยังได้จับราชทูต 7 คนประหารชีวิต โดยรอดชีวิตมาได้ 3 คน และได้ส่งทหารไปเผาทำลายบ้านเมืองทางใต้ของทำให้เกิดสงครามครั้งใหญ่ ท้ายสุด ชาวเมืองขอร้องให้เจ้าไตขืนยอมแพ้ ชาวเมือง ก็ยอมสวามิภักดิ์ แม่ทัพนายกองจึงจับเจ้าไตขืนมอบให้เจ้าหลวงเสือข่านฟ้า และในปีต่อมาก็ได้เข้า ยึดหัวเมือง ใหญ่ทางตอนใต้เมืองมาว อันได้แก่ จ๋ามกา เมืองปาย และเมื่องอื่น ๆ บริเวณนั้น
รวบรวมหัวเมืองยูนนาน
พ.ศ. 1860 เจ้าหลวงเสือข่านฟ้าได้ยกทัพใหญ่ขึ้นเหนือไปยังยูนนาน เจ้าเมืองแสหอตู้แห่งยูนนานจึงได้ออกมาเจรจา เพื่อไม่ให้เกิดการสงคราม และได้มอบหัวเมืองทั้ง 4 ให้คือ เมืองแส เมืองหย่งชาง เมืองหมูอาน เมืองปูขว้าน แล้วพระองค์ก็เดินทางกลับเมืองมาว
รวบรวมหัวเมืองไทยวน
หลังจากที่กลับจากยูนนาน เจ้าหลวงเสือข่านฟ้าก็ทรงยกทัพไปทางทิศตะวันออก เพื่อรวบรวมรัฐชน เผ่าไตในทิศตะวันออก และทรงยึดหัวเมืองไทยวน ซึ่งประกอบด้วย เมืองเชียงรุ่ง เมืองเชียงแสน เมืองเชียงราย เมืองเชียงตุง ลำพูน และละกอน
รวบรวมเมืองเวสาลี
พ.ศ. 1862 เจ้าเสือข่านฟ้าพร้อมด้วยพระอนุชาคือเข้าสามหลวงฟ้า และแม่ทัพ 3 คน คือ ฟ้าหลวงเท้าฟ้าหล่อ ฟ้าหลวงเท้าเสือเย็น ฟ้าหลวงท้าวหาญก่าย ยกทัพไปทางทิศตะวันตกตีเมืองเวสาลี หรือแคว้นอัสสัม และยกให้พระอนุชาครองเมือง
ยกทัพไปพม่า
พ.ศ. 1905 เจ้าเสือข่านฟ้าพร้อมด้วยพระโอรส คือ เจ้าชายเปี่ยมฟ้า และแม่ทัพ 3 คน คือ ฟ้าหลวงเท้าฟ้าหล่อ ฟ้าหลวงเท้าเสือเย็น ฟ้าหลวงท้าวหาญก่าย ยกทัพไปทางทิศตะวันตกตีเมืองตะโก้ง เมืองสะแกงและหัวเมือง พม่าอื่น ๆ และสามารถยึดได้ทั้งหมดปี พ.ศ. 1905
หมายเหตุ
- เมืองมาวปัจจุบันคือเมืองรุ่ยลี่ในเขตปกครองตนเองชนชาติไทและจิ่งพัว เต๋อหง มณฑลยูนนาน
- เมืองแสนหวีปัจจุบันคือเมืองล่าเสี้ยว รัฐฉานในสหภาพพม่า
- เมืองเชียวดาวปัจจุบันคืออำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ในประเทศไทย
- เมืองแสปัจจุบันคือเมืองต้าหลี่ในเขตปกครองตนเองชนชาติไป๋ ต้าหลี่มณฑลยูนนาน
- เมืองละกอนปัจจุบันคือจังหวัดลำปางในประเทศไทย
- เมืองตะโก้งปัจจุบันคือเมืองย่างกุ้งในสหภาพพม่า
- เมืองสะแกงในปัจจุบันคือ เขตสะกายในสหภาพพม่า
อ้างอิง
- Daniels, Christian (2006) "Historical memories of a Chinese adventurer in a Tay chronicle; Usurpation of the throne of a Tay polity in Yunnan, 1573-1584," International Journal of Asian Studies, 3, 1 (2006), pp. 21-48.
- Elias, N. (1876) Introductory Sketch of the History of the Shans in Upper Burma and Western Yunnan. Calcutta: Foreign Department Press. (Recent facsimile Reprint by Thai government in Chiang Mai University library).
- Liew, Foon Ming. (1996) "The Luchuan-Pingmian Campaigns (1436-1449): In the Light of Official Chinese Historiography". Oriens Extremus 39/2, pp. 162-203.
- Wade, Geoff (1996) "The Bai Yi Zhuan: A Chinese Account of Tai Society in the 14th Century," 14th Conference of the International Association of Historians of Asia (IAHA), Chulalongkorn University, Bangkok, Thailand [Includes a complete translation and introduction to the Ming travelogue "Bai-yi Zhuan", a copy can be found at the at Central Library]
แหล่งข้อมูลอื่น
- http://www.taiyai.net/Surkhan.html 2010-09-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ecaesuxkhanfa phasaithihy ecaesxkhanfa phasaithitkhng ᥓᥝᥲ ᥔᥫᥴ ᥑᥣᥢᥱ ᥜᥣᥳecaesxkhanfa hruxecahlwngesuxkhanfathrngepnwiraburusthiyingihyinprawtisastrithihyephraathrngrwbrwmrthithihytangthiepnxisratxknihmaepnxanackrediywknphayitchux inrchsmynixanackremuxngmawhlwngmixanacekriyngikraelaecriyrungeruxngthisudinecaesuxkhanfakhrxngrachy ph s 1854 thung ph s 1907prasuti ph s 1833swrrkht ph s 1907ngansakhy phurwbrwmrthithihyihepnhningediywphrarachprawtiecaesuxkhanfaepnphrarachoxrsinecahlwngkhunphangkhakbphranangxxnodymiphraechsthaaelaphraxnucharwmkn 3 phraxngkhkhux khunxayngaemuxng khunyikhangkha esuxkhanfa khunsamhlwngfa hlngcakthiphrarachbidaswrrkhtaelw esnaxamatyidykkhunyikhangkhaepnecafapkkhrxngemuxngmaw txma odyerimkhunkhrxngrachyemuxpi ph s 1854 emuxphrachnmayuid 21 pi emuxkhunkhrxngrachyaelwk miphranamwaesuxkhanfa aelathrngsrangemuxngihmchuxwaemuxngaecih aelainxik 2 pitxmakthrngyayipsrangewiyngaeclanxik ephraaepnphunthi chyphumithangyuththsastr hlngcakthiidthrngyayemuxnghlwngaelw phraxngkhcungdarithicarwbrwmrthchnephaithihy sungtngemuxngxyukra cdkracayknipinphunthitang odyimkhuntrngtxkn ihmaepnrthediywkn dngnn phraxngkhcungthrngerimxxksuk ephuxrwbrwmrthithihy ihepnexkphaph ecahlwngesuxkhanfa thrngthaihrthithyihytang ekhamarwmepnxanackrediywknthimixanaekhtkwangkhwang aelaecriyrungeruxngmak phraxngkhidthrngyayipsrangemuxngihmthithungpanghmakxu eriykwaewiyngthasbxu aelathrngsinphrachnmthinninpiph s 1907karrwbrwmrthithihyrwbrwmxanackraesnhwi ewiyngaesnaec phraxngkhidsngsasnipyngecathawnxyaekh phukhrxngxanackraesnhwiewiyngaesnaec ephuxpruksaharuxin eruxngkarrwmrth aetecathaynxyaekhmithrngyxmrb aelaimmapruksaharuxephuxkardngklawdwy epnehtuihecahlwngesuxkhanfaphrxmdwyecasamhlwngfa phraxnucha ykthphiptiewiyngaesnaec cnepnewiyngaesnaecidrbkhwamesiychawemuxngcungkhxrxngihecathawnxyaekhyxmmxbtwihaekecahlwngesuxkhanfa xanackraesnhwiewiyngaesn aecidrwmekhainemuxngmawhlwngmatngaetnnma rwbrwmewiyngcunok emuxngmid aelaechiyngdaw ecahlwngesuxkhanfaidthrngsngsalnipyngewiyngcunok emuxngmid aelaechiyngdaw ephuxechuxechiyecafaphupkkhrxngemuxng mayngewiyngaeclan sungphupkkhrxngemuxngdngklawinsmynn khux ecaitkhun ecaitik ecaiteta ecaitaetng aelakhunsamxxn imyxmptibtitam aelayngidcbrachthut 7 khnpraharchiwit odyrxdchiwitmaid 3 khn aelaidsngthharipephathalaybanemuxngthangitkhxngthaihekidsngkhramkhrngihy thaysud chawemuxngkhxrxngihecaitkhunyxmaeph chawemuxng kyxmswamiphkdi aemthphnaykxngcungcbecaitkhunmxbihecahlwngesuxkhanfa aelainpitxmakidekha yudhwemuxng ihythangtxnitemuxngmaw xnidaek camka emuxngpay aelaemuxngxun briewnnn rwbrwmhwemuxngyunnan ph s 1860 ecahlwngesuxkhanfaidykthphihykhunehnuxipyngyunnan ecaemuxngaeshxtuaehngyunnancungidxxkmaecrca ephuximihekidkarsngkhram aelaidmxbhwemuxngthng 4 ihkhux emuxngaes emuxnghyngchang emuxnghmuxan emuxngpukhwan aelwphraxngkhkedinthangklbemuxngmaw rwbrwmhwemuxngithywn hlngcakthiklbcakyunnan ecahlwngesuxkhanfakthrngykthphipthangthistawnxxk ephuxrwbrwmrthchn ephaitinthistawnxxk aelathrngyudhwemuxngithywn sungprakxbdwy emuxngechiyngrung emuxngechiyngaesn emuxngechiyngray emuxngechiyngtung laphun aelalakxn rwbrwmemuxngewsali ph s 1862 ecaesuxkhanfaphrxmdwyphraxnuchakhuxekhasamhlwngfa aelaaemthph 3 khn khux fahlwngethafahlx fahlwngethaesuxeyn fahlwngthawhaykay ykthphipthangthistawntktiemuxngewsali hruxaekhwnxssm aelaykihphraxnuchakhrxngemuxng ykthphipphma ph s 1905 ecaesuxkhanfaphrxmdwyphraoxrs khux ecachayepiymfa aelaaemthph 3 khn khux fahlwngethafahlx fahlwngethaesuxeyn fahlwngthawhaykay ykthphipthangthistawntktiemuxngtaokng emuxngsaaekngaelahwemuxng phmaxun aelasamarthyudidthnghmdpi ph s 1905hmayehtuemuxngmawpccubnkhuxemuxngruyliinekhtpkkhrxngtnexngchnchatiithaelacingphw etxhng mnthlyunnan emuxngaesnhwipccubnkhuxemuxnglaesiyw rthchaninshphaphphma emuxngechiywdawpccubnkhuxxaephxechiyngdaw cnghwdechiyngihminpraethsithy emuxngaespccubnkhuxemuxngtahliinekhtpkkhrxngtnexngchnchatiip tahlimnthlyunnan emuxnglakxnpccubnkhuxcnghwdlapanginpraethsithy emuxngtaokngpccubnkhuxemuxngyangkunginshphaphphma emuxngsaaeknginpccubnkhux ekhtsakayinshphaphphmaxangxingDaniels Christian 2006 Historical memories of a Chinese adventurer in a Tay chronicle Usurpation of the throne of a Tay polity in Yunnan 1573 1584 International Journal of Asian Studies 3 1 2006 pp 21 48 Elias N 1876 Introductory Sketch of the History of the Shans in Upper Burma and Western Yunnan Calcutta Foreign Department Press Recent facsimile Reprint by Thai government in Chiang Mai University library Liew Foon Ming 1996 The Luchuan Pingmian Campaigns 1436 1449 In the Light of Official Chinese Historiography Oriens Extremus 39 2 pp 162 203 Wade Geoff 1996 The Bai Yi Zhuan A Chinese Account of Tai Society in the 14th Century 14th Conference of the International Association of Historians of Asia IAHA Chulalongkorn University Bangkok Thailand Includes a complete translation and introduction to the Ming travelogue Bai yi Zhuan a copy can be found at the at Central Library aehlngkhxmulxunhttp www taiyai net Surkhan html 2010 09 06 thi ewyaebkaemchchinbthkhwamchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk