คริสตัลไวโอเลต (อังกฤษ: crystal violet) เป็นในกลุ่มที่ใช้ในการย้อมสีเนื้อเยื่อและย้อมสีแบคทีเรียตามการย้อมสีกรัม คริสตัลไวโอเลตมีคุณสมบัติเป็นยาปฏิชีวนะ และ ในอดีตคริสตัลไวโอเลตเป็นยาทาระงับเชื้อที่สำคัญและยังคงอยู่ในบัญชียาขององค์การอนามัยโลก คริสตัลไวโอเล็ตมีอีกชื่อคือเจนเชียนไวโอเลต (gentian violet) ซึ่งเดิมใช้เรียกสารผสมเมทิลพาราโรซานิลีน แต่ปัจจุบันถือเป็นไวพจน์ของคริสตัลไวโอเลต ชื่อเจนเชียนไวโอเลตมาจากสีของสารที่เหมือนสีดอกเจนเชียน (สกุล Gentiana) แต่ไม่ได้ผลิตจากดอกเจนเชียนหรือไวโอเลต
ชื่อ | |
---|---|
Tris(4-(dimethylamino)phenyl)methylium chloride | |
ชื่ออื่น ชื่ออื่น
| |
เลขทะเบียน | |
| |
3D model () |
|
3580948 | |
| |
| |
เคมสไปเดอร์ |
|
ดรักแบงก์ |
|
100.008.140 | |
| |
| |
MeSH | Gentian+violet |
ผับเคม CID |
|
| |
| |
UN number | 3077 |
(EPA) |
|
| |
| |
คุณสมบัติ | |
C25H30ClN3 | |
มวลโมเลกุล | 407.99 g·mol−1 |
จุดหลอมเหลว | 205 องศาเซลเซียส (401 องศาฟาเรนไฮต์; 478 เคลวิน) |
เภสัชวิทยา | |
(WHO) G01AX09 | |
ความอันตราย | |
: | |
อันตราย | |
H302, H318, H351, H410 | |
P273, P280, P305+P351+P338, P501 | |
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC): | |
LD50 () | 1.2 g/kg (oral, mice) 1.0 g/kg (oral, rats) |
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล |
คริสตัลไวโอเลตถูกสังเคราะห์ครั้งแรกโดยอัลเฟรท เคิร์นในปี ค.ศ. 1883 วิธีดั้งเดิมในการเตรียมคริสตัลไวโอเลตได้จากปฏิกิริยากับฟอสจีนได้ (4,4′-bis(dimethylamino)benzophenone) เป็นสารมัธยันตร์ จากนั้นจะทำปฏิกิริยากับไดเมทิลอะนิลีน และกรดไฮโดรคลอริก นอกจากนี้คริสตัลไวโอเลตยังเตรียมได้จากการควบแน่นของฟอร์มาลดีไฮด์กับไดเมทิลอะนิลีน ได้ตามสมการ
- CH2O + 3 C6H5N(CH3)2 → CH(C6H4N(CH3)2)3 + H2O
หลังจากนั้นลิวโคไดย์ที่ไม่มีสีจะถูกออกซิไดซ์ให้อยู่ในรูปแคทไอออนที่มีสี (ตัวออกซิไดซ์ทั่วไปที่ใช้ในปฏิกิริยานี้คือแมงกานีสไดออกไซด์)
- CH(C6H4N(CH3)2)3 + HCl + 1/2 O2 → [C(C6H4N(CH3)2)3]Cl + H2O
คริสตัลไวโอเลตใช้เป็น โดยจะปรากฏเป็นสีเหลืองเมื่อทดสอบด้วยสารละลายที่มี pH −1.0 และเปลี่ยนเป็นสีไวโอเลตเมื่อทดสอบด้วยสารละลายที่มี pH 2.0 คริสตัลไวโอเลตใช้ในการย้อมสีกรัมเพื่อจำแนกแบคทีเรีย วิธีคือใช้คริสตัลไวโอเลตแต้มบนผนังเซลล์แบคทีเรียแล้วย้อมทับด้วยไอโอดีนเพื่อให้สีติดทน ก่อนจะใช้เอทานอลหรือแอซีโทนล้างสีออก หากเป็นแบคทีเรียแกรมลบสีจะละลายออกมาพร้อมกับสารล้างสีเนื่องจากแบคทีเรียสูญเสียเยื่อลิโพพอลิแซกคาไรด์ชั้นนอก ขณะที่สีจะยังคงติดบนแบคทีเรียแกรมบวกเนื่องจากสารทั้งสองจะทำให้แบคทีเรียแกรมบวกสูญเสียน้ำ ทำให้ผนังเซลล์หดตัวขัดขวางการแพร่ออกของสีย้อม จากนั้นจะใช้หรือย้อมทับลงบนแบคทีเรีย โดยแบคทีเรียแกรมลบจะปรากฏเป็นสีชมพู ส่วนแบคทีเรียแกรมบวกจะเป็นสีม่วงเช่นเดิมเนื่องจากมีสีเข้มกว่าสีชมพู นอกเหนือจากใช้ย้อมสีเนื้อเยื่อ คริสตัลไวโอเลตยังใช้ย้อมสีผ้า กระดาษ เป็นส่วนประกอบของหมึกพิมพ์ และหมึกปากกา ในทางนิติวิทยาศาสตร์มีการใช้คริสตัลไวโอเลตในการทำให้ปรากฏชัดขึ้น
คริสตัลไวโอเลตมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย เชื้อรา และพยาธิ จึงใช้ในการรักษาการติดเชื้อ Candida albicans หรือโรคติดเชื้อที่เกี่ยวข้อง เช่น กลาก โรคน้ำกัดเท้า คริสตัลไวโอเลตยังใช้ในการรักษาโรคพุพองในผู้ป่วยที่แพ้ยาเพนิซิลลิน
อ้างอิง
- Hodge, H. C.; Indra, J.; Drobeck, H. P.; Duprey, L. P.; Tainter, M. L. (1972). "Acute oral toxicity of methylrosaniline chloride". . 22 (1): 1–5. doi:10.1016/0041-008X(72)90219-0. PMID 5034986.
- "Gentian violet". World Health Organization. 2014. สืบค้นเมื่อ November 18, 2020.
- US 290856, Caro, H. & A. Kern, "Manufacture of dye-stuff", issued 1883
US 290891, Kern, A., "Manufacture of dye-stuff or coloring-matter", issued 1883
US 290892, Kern, A., "Manufacture of purple dye-stuff", issued 1883 - Reinhardt, C.; Travis, A.S. (2000), Heinrich Caro and the creation of modern chemical industry, Dordrecht, Netherlands: Kluwer Academic, pp. 208–209, ISBN
- (PDF), Bradford: Society of Dyers and Colourists, 1971, p. 4391, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-19
- Adams, E. Q.; Rosenstein, L. (1914). "The color and ionization of crystal-violet". J. Am. Chem. Soc. 36 (7): 1452–1473. doi:10.1021/ja02184a014. :2027/uc1.b3762873.
- Tim, Sandle (21 October 2015). Pharmaceutical Microbiology: Essentials for Quality Assurance and Quality Control. ISBN . OCLC 923807961.
- "Gram stain history and mechanisms". Penn Medicine - University of Pennsylvania Health System. สืบค้นเมื่อ November 18, 2020.
- Henneman, Sheila A.; Kohn, Frank S. (1975), "Methylene blue staining of tissue culture monolayers", Methods in Cell Science, vol. 1 no. 2, pp. 103–104, doi:10.1007/BF01352624
- "Gentian Violet Topical". WebMD. สืบค้นเมื่อ November 18, 2020.
- MacDonald RS (October 2004). "Treatment of impetigo: Paint it blue". BMJ. 329 (7472): 979. doi:10.1136/bmj.329.7472.979. PMC 524121. PMID 15499130.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ คริสตัลไวโอเลต
- "Crystal violet - MSDS". Fisher Scientific.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khristliwoxelt xngkvs crystal violet epninklumthiichinkaryxmsienuxeyuxaelayxmsiaebkhthieriytamkaryxmsikrm khristliwoxeltmikhunsmbtiepnyaptichiwna aela inxditkhristliwoxeltepnyatharangbechuxthisakhyaelayngkhngxyuinbychiyakhxngxngkhkarxnamyolk khristliwoxeltmixikchuxkhuxecnechiyniwoxelt gentian violet sungedimicheriyksarphsmemthilpharaorsanilin aetpccubnthuxepniwphcnkhxngkhristliwoxelt chuxecnechiyniwoxeltmacaksikhxngsarthiehmuxnsidxkecnechiyn skul Gentiana aetimidphlitcakdxkecnechiynhruxiwoxeltkhristliwoxelt chuxTris 4 dimethylamino phenyl methylium chloridechuxxun chuxxun Aniline violetBasic violet 3Baszol Violet 57LBrilliant Violet 58Hexamethyl p rosaniline chlorideMethylrosanilide chlorideMethyl Violet 10BMethyl Violet 10BNSPyoktaninelkhthaebiynelkhthaebiyn CAS 548 62 9 Y1733 13 7 base N3D model rupphaphaebbottxbrupphaphaebbottxb3580948CHEBI 41688 YChEMBL64894 Yekhmsipedxr 10588 Ydrkaebngk DB00406 N100 008 140208 953 6D01046 YMeSH Gentian violetphbekhm CID 11057 base BO9000000J4Z741D6O5 YB4JIJ2C6AT base NUN number 3077 EPA DTXSID5020653InChI 1S C25H30N3 ClH c1 26 2 22 13 7 19 8 14 22 25 20 9 15 23 16 10 20 27 3 4 21 11 17 24 18 12 21 28 5 6 h7 18H 1 6H3 1H q 1 p 1 YKey ZXJXZNDDNMQXFV UHFFFAOYSA M YInChI 1 C25H30N3 ClH c1 26 2 22 13 7 19 8 14 22 25 20 9 15 23 16 10 20 27 3 4 21 11 17 24 18 12 21 28 5 6 h7 18H 1 6H3 1H q 1 p 1Key ZXJXZNDDNMQXFV REWHXWOFAV Cl CN C c1ccc cc1 C c1ccc cc1 N C C c1ccc cc1 N C C Cl CN C C1 CC C C C1 C C1 CC C C C1 N C C C1 CC C C C1 N C Ckhunsmbtisutrekhmi C 25H 30Cl N 3mwlomelkul 407 99 g mol 1cudhlxmehlw 205 xngsaeslesiys 401 xngsafaerniht 478 ekhlwin ephschwithyaATC code WHO G01AX09khwamxntray xntrayH302 H318 H351 H410P273 P280 P305 P351 P338 P501primanhruxkhwamekhmkhn LD LC LD50 1 2 g kg oral mice 1 0 g kg oral rats hakmiidrabuepnxun khxmulkhangtnnikhuxkhxmulsar n phawamatrthanthi 25 C 100 kPa xangxingklxngkhxmul khristliwoxeltthuksngekhraahkhrngaerkodyxlefrth ekhirninpi kh s 1883 withidngediminkaretriymkhristliwoxeltidcakptikiriyakbfxscinid 4 4 bis dimethylamino benzophenone epnsarmthyntr caknncathaptikiriyakbidemthilxanilin aelakrdihodrkhlxrik nxkcaknikhristliwoxeltyngetriymidcakkarkhwbaennkhxngfxrmaldiihdkbidemthilxanilin idtamsmkar CH2O 3 C6H5N CH3 2 CH C6H4N CH3 2 3 H2O hlngcaknnliwokhidythiimmisicathukxxksiidsihxyuinrupaekhthixxxnthimisi twxxksiidsthwipthiichinptikiriyanikhuxaemngkanisidxxkisd CH C6H4N CH3 2 3 HCl 1 2 O2 C C6H4N CH3 2 3 Cl H2O khristliwoxeltichepn odycapraktepnsiehluxngemuxthdsxbdwysarlalaythimi pH 1 0 aelaepliynepnsiiwoxeltemuxthdsxbdwysarlalaythimi pH 2 0 khristliwoxeltichinkaryxmsikrmephuxcaaenkaebkhthieriy withikhuxichkhristliwoxeltaetmbnphnngesllaebkhthieriyaelwyxmthbdwyixoxdinephuxihsitidthn kxncaichexthanxlhruxaexsiothnlangsixxk hakepnaebkhthieriyaekrmlbsicalalayxxkmaphrxmkbsarlangsienuxngcakaebkhthieriysuyesiyeyuxliophphxliaeskkhairdchnnxk khnathisicayngkhngtidbnaebkhthieriyaekrmbwkenuxngcaksarthngsxngcathaihaebkhthieriyaekrmbwksuyesiyna thaihphnngesllhdtwkhdkhwangkaraephrxxkkhxngsiyxm caknncaichhruxyxmthblngbnaebkhthieriy odyaebkhthieriyaekrmlbcapraktepnsichmphu swnaebkhthieriyaekrmbwkcaepnsimwngechnedimenuxngcakmisiekhmkwasichmphu nxkehnuxcakichyxmsienuxeyux khristliwoxeltyngichyxmsipha kradas epnswnprakxbkhxnghmukphimph aelahmukpakka inthangnitiwithyasastrmikarichkhristliwoxeltinkarthaihpraktchdkhun khristliwoxeltmivththitanaebkhthieriy echuxra aelaphyathi cungichinkarrksakartidechux Candida albicans hruxorkhtidechuxthiekiywkhxng echn klak orkhnakdetha khristliwoxeltyngichinkarrksaorkhphuphxnginphupwythiaephyaephnisillinxangxingHodge H C Indra J Drobeck H P Duprey L P Tainter M L 1972 Acute oral toxicity of methylrosaniline chloride 22 1 1 5 doi 10 1016 0041 008X 72 90219 0 PMID 5034986 Gentian violet World Health Organization 2014 subkhnemux November 18 2020 US 290856 Caro H amp A Kern Manufacture of dye stuff issued 1883 US 290891 Kern A Manufacture of dye stuff or coloring matter issued 1883 US 290892 Kern A Manufacture of purple dye stuff issued 1883 Reinhardt C Travis A S 2000 Heinrich Caro and the creation of modern chemical industry Dordrecht Netherlands Kluwer Academic pp 208 209 ISBN 0 7923 6602 6 PDF Bradford Society of Dyers and Colourists 1971 p 4391 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2011 07 19 Adams E Q Rosenstein L 1914 The color and ionization of crystal violet J Am Chem Soc 36 7 1452 1473 doi 10 1021 ja02184a014 2027 uc1 b3762873 Tim Sandle 21 October 2015 Pharmaceutical Microbiology Essentials for Quality Assurance and Quality Control ISBN 9780081000229 OCLC 923807961 Gram stain history and mechanisms Penn Medicine University of Pennsylvania Health System subkhnemux November 18 2020 Henneman Sheila A Kohn Frank S 1975 Methylene blue staining of tissue culture monolayers Methods in Cell Science vol 1 no 2 pp 103 104 doi 10 1007 BF01352624 Gentian Violet Topical WebMD subkhnemux November 18 2020 MacDonald RS October 2004 Treatment of impetigo Paint it blue BMJ 329 7472 979 doi 10 1136 bmj 329 7472 979 PMC 524121 PMID 15499130 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb khristliwoxelt Crystal violet MSDS Fisher Scientific bthkhwamekhminiyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk