อ.หัวไทร

หัวไทร เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครศรีธรรมราช

อำเภอหัวไทร
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Hua Sai
คำขวัญ:  เมืองนากุ้ง ทุ่งนาข้าว จ้าวทะเล เสน่ห์หาดทราย มากหลายศิลปิน
แผนที่จังหวัดนครศรีธรรมราช เน้นอำเภอหัวไทร
พิกัด: 8°2′24″N 100°16′30″E / 8.04000°N 100.27500°E / 8.04000; 100.27500
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครศรีธรรมราช
พื้นที่
• ทั้งหมด	417.733 ตร.กม. (161.288 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	63,258 คน
• ความหนาแน่น	151.43 คน/ตร.กม. (392.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	80170
รหัสภูมิศาสตร์	8016
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอหัวไทร เลขที่ 195 หมู่ที่ 11 ตำบลหัวไทร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช 80170
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

หาดหน้าสตน อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช

อำเภอหัวไทรตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอปากพนัง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวไทย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอระโนด (จังหวัดสงขลา) และอำเภอควนขนุน (จังหวัดพัทลุง)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอชะอวดและอำเภอเชียรใหญ่

ประวัติ

   เดิมอำเภอหัวไทร มีชื่อที่เรียกตามหลักฐานทางราชการ ว่า "อำเภอพังไกร" เป็นอำเภอที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 3 รองจากอำเภอเบี้ยซัด (อำเภอปากพนังในปัจจุบัน) อำเภอพังไกร ตั้งอยู่ที่บ้านเขาพังไกร หมู่ที่ 1 ตำบลเขาพังไกร สถานที่ตั้งอยู่ห่างจากโรงเรียนวัดบูรณาวาสไปทางทิศเหนือประมาณ 100 เมตร ติดกับเชิงเขาพังไกร เมื่อ ร.ศ.116 อำเภอมีบ้าน 554 หลังคาเรือน มีผู้ใหญ่บ้าน 240 คน มีกำนัน 18 คน โดยมี "นายก้าน  มหาดเล็ก" ซึ่งเป็นบุตรพระดำรงเทวฤทธิ์ (กล่อม) เป็นนายอำเภอคนแรก และต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น "หลวงประจันตุจุฑารักษ์"  

ต่อมาปี พ.ศ. 2460 สมัยหลวงอนุสรสิทธิกรรม (ขาว ณ นคร) เป็นนายอำเภอได้ย้ายที่ตั้งที่ว่าการอำเภอมาอยู่ที่บ้านหัวไทร หมู่ที่ 1 ตำบลหัวไทร เนื่องจากที่ว่าการอำเภอเดิมห่างไกลเส้นทางคมนาคม และได้มีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น "อำเภอหัวไทร" เพื่อให้สอดคล้องกับชื่อบ้าน และได้ใช้ชื่อดังกล่าวมาจนกระทั่งปัจจุบัน ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2466 อำเภอหัวไทรได้ถูกลดฐานะลงเป็นกิ่งอำเภอ ขึ้นตรงต่ออำเภอปากพนัง มีแต่ปลัดอำเภอหัวหน้ากิ่งเป็นผู้รักษาการมาจนถึง พ.ศ. 2480 ได้รับการยกฐานะเป็นอำเภออีกครั้งหนึ่ง ซึ่งตรงกับสมัย "นายนาค ศรีวิสุทธิ" เป็นนายอำเภอ ด้วยมีข้อกำจัดเนื่องจากบริเวณพื้นที่ว่าการอำเภอแคบและไม่สามารถสร้างสถานที่ราชการเพิ่มเติมออกไปได้ จึงได้มีการพิจารณาย้ายที่ตั้งที่ว่าการอำเภอหัวไทรไปอยู่ที่หมู่ที่ 11 ตำบลหัวไทร เมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม 2546 จนถึงปัจจุบัน และขณะนี้อำเภอหัวไทรเป็นอำเภอชั้น 2

• 18 สิงหาคม 2450 โอนพื้นที่ตำบลทะเลน้อย ตำบลตะเครียะ ตำบลหัวป่า ตำบลบ้านพร้าว และตำบลสำโรง จากอำเภอพังไกร (อำเภอหัวไทรในปัจจุบัน) จังหวัดนครศรีธรรมราช ไปขึ้นกับอำเภอปากประ (อำเภอทะเลน้อย) จังหวัดพัทลุง
• วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอพังไกร จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็น อำเภอหัวไทร
• วันที่ 27 พฤศจิกายน 2464 โอนพื้นที่ตำบลคลองแดน จากอำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช ไปขึ้นกับกิ่งอำเภอระโนด อำเภอจะทิ้งพระ (อำเภอสทิงพระ) จังหวัดสงขลา
• วันที่ 16 กันยายน 2466 ยุบอำเภอหัวไทร ลงเป็น กิ่งอำเภอหัวไทร และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอปากพนัง
• วันที่ 2 สิงหาคม 2480 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอหัวไทร อำเภอปากพนัง เป็น อำเภอหัวไทร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวไทร ตำบลหน้าสตน ตำบลบางนบ ตำบลบ้านราม ตำบลบางพูด ตำบลท่าซอม ตำบลทรายขาว ตำบลเขาพังไกร และตำบลแหลม
• วันที่ 29 มกราคม 2482 ยุบตำบลบางพูด และโอนพื้นที่หมู่ 1-8 ตำบลบางพูด (ที่ถูกยุบ) ไปขึ้นกับตำบลท่าซอม
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลหน้าสตน แยกออกจากตำบลท่าซอม และตำบลหัวไทร ตั้งตำบลบ้านราม แยกออกจากตำบลทรายขาว ตั้งตำบลบางนบ แยกออกจากตำบลท่าซอม
• วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลหัวไทร ในท้องที่บางส่วนของตำบลหัวไทร
• วันที่ 25 มกราคม 2509 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหัวไทร เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
• วันที่ 9 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลควนชะลิก แยกออกจากตำบลแหลม
• วันที่ 17 มิถุนายน 2523 ตั้งตำบลรามแก้ว แยกออกจากตำบลเขาพังไกร
• วันที่ 16 กันยายน 2523 ตั้งตำบลเกาะเพชร แยกออกจากตำบลหน้าสตน
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหัวไทร เป็นเทศบาลตำบลหัวไทร ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 25 กรกฎาคม 2551 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลเกาะเพชร ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลเกาะเพชร
• วันที่ 7 กันยายน 2555 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลหน้าสตน ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลหน้าสตน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอหัวไทรแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 11 ตำบล 99 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)	แผนที่
1.	หัวไทร	Hua Sai	12	10,430
2.	หน้าสตน	Na Saton	9	10,028
3.	ทรายขาว	Sai Khao	12	7,638
4.	แหลม	Laem	12	6,128
5.	เขาพังไกร	Khao Phang Krai	10	6,476
6.	บ้านราม	Ban Ram	8	3,503
7.	บางนบ	Bang Nop	9	1,944
8.	ท่าซอม	Tha Som	9	2,896
9.	ควนชะลิก	Khuan Chalik	6	4,864
10.	รามแก้ว	Ram Kaeo	5	2,076
11.	เกาะเพชร	Ko Phet	9	6,810

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอหัวไทรประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลหัวไทร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหัวไทรและบางส่วนของตำบลหน้าสตน
• เทศบาลตำบลเกาะเพชร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะเพชรทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลหน้าสตน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหน้าสตน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหัวไทร)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหัวไทร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวไทร (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหัวไทร)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทรายขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทรายขาวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแหลม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแหลมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเขาพังไกร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาพังไกรทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านราม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านรามทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางนบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางนบทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าซอม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าซอมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลควนชะลิก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนชะลิกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลรามแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรามแก้วทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการอำเภอปากประเมืองพัทลุง ไปตั้งที่บ้านนางตุงเรียกว่าอำเภอทะเลน้อย โอนตำบลมะกอกใต้มะกอกเหนือจากเขตอำเภอทะเลน้อยขึ้นอำเภอเมืองพัทลุง และโอนตำบลต่างๆ รวม ๕ ตำบล จากเขตอำเภอพังไกรเมืองนครศรีธรรมราชมาขึ้นอำเภอทะเลน้อย เมืองพัทลุง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 24 (20): 521. August 18, 1907.
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ 2011-11-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เล่ม 34 หน้า 65 วันที่ 29 เมษายน 2460
3. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ [ในท้องที่มณฑลนครศรีธรรมราช]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 464–480. November 27, 1921.
4. "ประกาศ เรื่อง จัดเปลี่ยนแปลงท้องที่ในเขตมณฑลนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ก): 110–111. September 16, 1923.
5. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งอำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ง): 850–851. August 2, 1937.
6. "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๓ ตอนที่ ๒๑ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งอำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช หน้า ๘๕๑" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ง): 1670. November 8, 1937.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 3292–3293. January 29, 1939.
8. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. June 10, 1947. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหัวไทร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (45 ง): (ฉบับพิเศษ) 83-84. May 30, 1956.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลหัวไทร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 83 (8 ง): 308–309. January 25, 1966.
11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชะอวด อำเภอเชียรใหญ่ อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (174 ง): 3480–3487. October 9, 1979.
12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอชะอวด อำเภอหัวไทร และอำเภอร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (93 ง): 1796–1803. June 17, 1980.
13. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหัวไทร และอำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (144 ง): 3181–3186. September 16, 1980.
14. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-09-11.
15. "จัดตั้งเทศบาลจากองค์การบริหารส่วนตำบล เกาะเพชร เป็น เทศบาลตำบล". July 25, 2008. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
16. "เปลี่ยนฐานะจาก องค์การบริหารส่วนตำบลหน้าสตน เป็น เทศบาลตำบลหน้าสตน". September 7, 2012. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
17. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.