หม อมเจ าพระธรรม ณห ศธาดา 9 พฤษภาคม พ ศ 2381 12 ธ นวาคม พ ศ 2450 พระนามเด ม หม อมเจ าส ขเรศ ราชสก ล มหาก ล เป นพระโอรสพร

หม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศธาดา (9 พฤษภาคม พ.ศ. 2381 - 12 ธันวาคม พ.ศ. 2450) (พระนามเดิม:หม่อมเจ้าสีขเรศ; ราชสกุล: มหากุล) เป็นพระโอรสพระองค์ที่ 10 ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ ประสูติในรัชกาลที่ 3 เมื่อวันพุธที่ 9 พฤษภาคม ตรงกับแรม 1 ค่ำ เดือน 6 ปีจอ จ.ศ. 1200 พ.ศ. 2381

หม่อมเจ้า พระธรรมุณหิศธาดา (สีขเรศ วุฑฺฒิสฺสโร)

ส่วนบุคคล
ประสูติ	หม่อมเจ้าสีขเรศ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2381
สิ้นชีพิตักษัย	12 ธันวาคม พ.ศ. 2450 (69 ปี)
ที่เผาศพ	วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร
ศาสนา	พุทธ
บุพการี	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ (บิดา)
ราชวงศ์	มหากุล (ราชวงศ์จักรี)
นิกาย	เถรวาท
สำนัก	ธรรมยุติกนิกาย
การศึกษา	เปรียญธรรม 4 ประโยค
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
บรรพชา	พ.ศ. 2394
อุปสมบท	พ.ศ. 2398

เมื่อยังทรงพระเยาว์ พระบิดาได้ถวายไว้เล่าเรียนในสำนักพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแต่ครั้งยังทรงผนวชอยู่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร ถึงรัชกาลที่ 4 ทรงผนวชเป็นสามเณรเมื่อปีกุน พ.ศ. 2394 แล้วประทับอยู่วัดบวรนิเวศวิหาร ได้เข้าแปลพระปริยัติธรรมเฉพาะพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เป็นเปรียญธรรม 4 ประโยค ถึงปี พ.ศ. 2398 ทรงผนวชเป็นพระภิกษุที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบวรรังสีสุริยพันธ์เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับพระนามฉายาว่า วุฑฺฒิสฺสโร ผนวชแล้วประทับอยู่วัดบวรนิเวศวิหารต่อมา

ปี พ.ศ. 2407 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งหม่อมเจ้าพระสีขเรศเป็นพระราชาคณะที่ หม่อมเจ้าพระธรรมมุณหิศธาดา ในรัชกาลต่อมา เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงผนวชในปี พ.ศ. 2416 หม่อมเจ้าพระธรรมมุณหิศธาดาได้ร่วมเป็นคณปูรกะในคราวทรงผนวชนั้นด้วย ถึงปี พ.ศ. 2438 ทรงเลื่อนตำแหน่งให้เสมอพระราชาคณะชั้นธรรมในราชทินนามเดิม

หม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศธาดา ประชวรด้วยโรคชรามานาน สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2450 ปีมะแม เวลาเช้า 3 โมงเศษ ได้รับพระราชทานเพลิงพระศพ ณ เมรุปูน วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร เมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2451

อ้างอิง

. วัดบวรนิเวศวิหาร. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-08-20. สืบค้นเมื่อ 26 มิถุนายน 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธ์. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, พ.ศ. 2545. 428 หน้า. หน้า 169-170. ISBN
ราชกิจจานุเบกษา, พระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรแลเลื่อนตำแหน่งยศ, เล่ม 13, หน้า 15
ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นชีพิตักษัย, เล่ม 24, ตอน 38, 22 ธันวาคม 126, หน้า 1010
ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเพลิงศพ หม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศธาดา หม่อมเจ้าเจียกและท้าวศรีสัจจา, เล่ม 24, ตอน 45, 9 กุมภาพันธ์ 126, หน้า 1218-9
ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN

[1] . วัดบวรนิเวศวิหาร. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-08-20. สืบค้นเมื่อ 26 มิถุนายน 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[เรื่องตั้ง-2] พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธ์. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, พ.ศ. 2545. 428 หน้า. หน้า 169-170. ISBN

[3] ราชกิจจานุเบกษา, พระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรแลเลื่อนตำแหน่งยศ, เล่ม 13, หน้า 15

[4] ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นชีพิตักษัย, เล่ม 24, ตอน 38, 22 ธันวาคม 126, หน้า 1010

[5] ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเพลิงศพ หม่อมเจ้าพระธรรมุณหิศธาดา หม่อมเจ้าเจียกและท้าวศรีสัจจา, เล่ม 24, ตอน 45, 9 กุมภาพันธ์ 126, หน้า 1218-9

[6] ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN