หม่อมราชวงศ์สุประภาดา เกษมสันต์

ท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์ (18 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 – 20 กันยายน พ.ศ. 2540) อดีตผู้อำนวยการกองเลขานุการในพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สำนักราชเลขาธิการ มีหน้าที่ถวายงานรับใช้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงและอดีตกรรมการมูลนิธิจุฬาภรณ์

ท่านผู้หญิง สุประภาดา เกษมสันต์ ม.ป.ช., ม.ว.ม., ป.ภ., ท.จ.ว.
เกิด	18 สิงหาคม พ.ศ. 2466
เสียชีวิต	20 กันยายน พ.ศ. 2540 (74 ปี)
อาชีพ	นางสนองพระโอษฐ์
บิดามารดา	หม่อมเจ้าชัชวลิต เกษมสันต์ หม่อมคล้อง เกษมสันต์ ณ อยุธยา

ประวัติ

หม่อมราชวงศ์สุประภาดา เกษมสันต์ หรือท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์ เกิดเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2466 เป็นธิดาคนใหญ่ในหม่อมเจ้าชัชวลิต เกษมสันต์ กับหม่อมคล้อง เกษมสันต์ ณ อยุธยา (สกุลเดิม ณ ระนอง) มีน้องสาว คือ หม่อมราชวงศ์ทิพพาวดี ดุละลัมพะ

ท่านผู้หญิงสุประภาดาเคยดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการกองเลขานุการในพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สำนักราชเลขาธิการ ตามคำสั่งกองบัญชาการคณะปฏิวัติที่ 96/2515 เรื่องแต่งตั้งข้าราชการในพระองค์ โดยดำรงตำแหน่งตั้งแต่วันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 มีหน้าที่ถวายงานรับใช้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ต่อมาท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์ ถึงแก่อนิจกรรมเนื่องจากเฮลิคอปเตอร์ในขบวนเสด็จ ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เครื่องที่ 2 ได้ประสบอุบัติเหตุตกที่จังหวัดนราธิวาส เมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2540 สิริอายุได้ 74 ปี

สถานที่อันเนื่องเกี่ยวกับนาม

หลังผู้นำหมู่บ้านและราษฏรบ้านโพธิ์ทองได้ยื่นฏีกา ขอพระราชทานจัดตั้งโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ณ บ้านโพธิ์ทอง เนื่องจากสถานศึกษาอยู่ห่างไกล มีความยากลำบาก เส้นทางอันตรายและไม่ปลอดภัยในการเดินทางไปเล่าเรียนเนื่องจากเป็นหมู่บ้านแนวชายแดน เพื่อเป็นการบรรเทาความเดือดร้อนเกี่ยวกับสถานศึกษาภาคบังคับของเด็กนักเรียนในพื้นที่ กองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดนที่ 21 จึงเข้าสำรวจพื้นที่การก่อตั้งและขออนุมัติจัดตั้งและได้รับอนุมัติให้ก่อตั้งขึ้นโดยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชทานค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างอาคารเรียนและอาคารประกอบรวมเป็นเงิน 5,523,655.58 บาท และทรงพระราชทานชื่อ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน “ท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์” บ้านโพธิ์ทอง หมู่ที่ 7 ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ “ท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์”

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

ท่านผู้หญิงสุประภาดา เกษมสันต์ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งไทยและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• พ.ศ. 2525 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2521 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2540 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 1 ปฐมดิเรกคุณาภรณ์ (ป.ภ.)
• พ.ศ. 2521 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
• พ.ศ. 2517 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2510 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2513 – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 9 (ร.จ.ท.9)
• พ.ศ. 2493 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 9 (ร.ร.ศ.9)
• พ.ศ. 2500 – เหรียญงานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

•  เยอรมนี :
  • พ.ศ. 2527 – เครื่องอิสริยาภรณ์คุณธรรมแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ชั้นที่ 1
•  ญี่ปุ่น :
  • พ.ศ. 2534 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์รัตนมงกุฎ ชั้นที่ 2
•  บริเตนใหญ่ :
  • พ.ศ. 2539 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์รอยัลวิกตอเรียน ชั้นที่ 2 (สตรี)

ลำดับสาแหรก

ลำดับสาแหรกของหม่อมราชวงศ์สุประภาดา เกษมสันต์

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               8. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               4. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพรหมวรานุรักษ์                             18. พระสำราญหฤทัย (อ้าว)               9. เจ้าจอมมารดาแพ ในรัชกาลที่ 4                       19. ท้าวทรงกันดาล (สี)               2. หม่อมเจ้าชัชวลิต เกษมสันต์                                   5. หม่อมทองสุก เกษมสันต์ ณ อยุธยา                             1. หม่อมราชวงศ์สุประภาดา เกษมสันต์                                         3. หม่อมคล้อง เกษมสันต์ ณ อยุธยา

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, คำสั่งกองบัญชาการคณะปฏิวัติ ที่ ๙๖/๒๕๑๕ เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์ เล่ม 89 ตอนที่ 40 ฉบับพิเศษ หน้า 3 วันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2515
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ให้อำนาจจัดตั้ง "มูลนิธิจุฬาภรณ์" เป็นนิติบุคคล เล่ม 103 ตอนที่ 172 ง วันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2529
3. เคยดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการกองเลขานุการในพระองค์
4. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๙๙ ตอนที่ ๑๘๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๙, ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๕
5. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๙๖ ตอนที่ ๑๑ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๔, ๓๑ มกราคม ๒๕๒๒
6. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๑๔ ตอนที่ ๒๔ ข หน้า ๒๑, ๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๔๐
7. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๙๕ ตอนที่ ๕๑ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๐, ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๒๑
8. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๙๑ ตอนที่ ๒๒๙ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๖๒๕, ๓๑ ธันวาคม ๒๕๑๗
9. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๘๔ ตอนที่ ๒๓ ง หน้า ๘๙๔, ๗ มีนาคม ๒๕๑๐
10. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญราชรุจิ, เล่ม ๘๗ ตอนที่ ๒๑ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๒๕, ๑๓ มีนาคม ๒๕๑๓
11. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๐๒ ตอนที่ ๖๐ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๓, ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๒๘
12. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๒๗ ง หน้า ๒๒๓๔, ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๕
13. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๑๓ ตอนที่ ๑๙ ข หน้า ๑๕, ๔ พฤศจิกายน ๒๕๓๙