ศราวุฒิ จิตรภักดี

ศาสตราจารย์ ศราวุฒิ จิตรภักดี เจ้าของรางวัลนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ ของมูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาขาชีวเคมี ประจำปี พ.ศ. 2546 เกิดที่กรุงเทพมหานคร เป็นบุตรของ พ.ท. อุดม จิตรภักดี และนางอรพินท์ จิตรภักดี

ประวัติการศึกษา

ศาสตราจารย์ ศราวุฒิ จิตรภักดี หรือ ศาสตราจารย์ ดร.ศราวุฒิ จิตรภักดี จบการศึกษาระดับประถมศึกษาจากโรงเรียนสามัญโฆษิตสโมสร ระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย จากโรงเรียนทวีธาภิเศก สำเร็จการศึกษาปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับหนึ่ง) จากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในปี พ.ศ. 2534 และศึกษาต่อในระดับปริญญาโท สาขาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล โดยมีอาจารย์ที่ปรึกษาคือ ศาสตราจารย์ ดร.วิชัย บุญแสง โดยสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2537 จากนั้นสอบชิงทุนรัฐบาลไทยศึกษาต่อในระดับปริญญาเอก สาขา Molecular Biology ที่ Department of Biochemistry, School of Molecular Biosciences, University of Adelaide ประเทศออสเตรเลีย โดยมี mentor คือ Professor John Wallace และสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2542 นักวิจัยหลังปริญญาเอกที่ University of Cambridge ประเทศอังกฤษโดยทุนจาก Royal Society ระหว่างปี พ.ศ. 2547-2548

ประวัติการทำงาน

พ.ศ. 2542-2544 อาจารย์ที่ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2544-2548 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2549-2556 รองศาสตราจารย์ ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2556-ปัจจุบัน ศาสตราจารย์ ภาควิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ผลงานวิจัย

ศาสตราจารย์ ศราวุฒิ จิตรภักดี ทำงานวิจัยใน 2 เรื่องใหญ่ๆ คือ

1. การศึกษาทางชีววิทยาโมเลกุลของเชื้อไวรัสหัวเหลือง ซึ่งเป็นโรคที่สำคัญที่ก่อให้เกิดความเสียหายในอุตสาหกรรมกุ้งกุลาดำ โดยมุ่งเน้นไปที่การศึกษาขบวนการชีวสังเคราะห์ ของโปรตีนเปลือกหุ้มของเชื้อไวรัส (spike glycoprotein) gp64 โดยโปรตีนดังกล่าวเป็น glycoprotein ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญของไวรัสที่ทำให้สามารถเข้าสู่เซลล์ได้ ปัจจุบันได้พัฒนาระบบการแสดงออกของยีนดังกล่าว โดยระบบ baculovirus expression system เพื่อตรวจหาการสังเคราะห์โปรตีนดังกล่าว โดยใช้เซลล์แมลงเป็น model นอกจากนี้ยังศึกษา virus/host interaction โดยพยายามค้นหากลุ่มยีนของกุ้งกุลาดำ ที่ตอบสนองเมื่อกุ้งติดเชื้อด้วยไวรัสดังกล่าว ความรู้พื้นฐานที่ได้จากการวิจัยนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาวิธีป้องกันการติดเชื้อไวรัสในอนาคต โดยงานวิจัยดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ และศูนย์วิจัยเพื่อความเป็นเลิศเทคโนโลยีชีวภาพกุ้ง (CENTEX Shrimp) คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
2. การศึกษากลไกควบคุมการแสดงออกของเอนไซม์ไพรูเวท คาร์บอกซิเลซ เอนไซม์ดังกล่าวมีบทบาทสำคัญต่อการสร้างน้ำตาล และการกระตุ้นให้มีการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินจากเซลล์ตับอ่อน โดยมุ่งเน้นไปที่การหากลุ่มโปรตีน (transcription factors) ซึ่งควบคุมการแสดงออกของเอนไซม์ตัวนี้ในสภาวะปกติ และสภาวะที่ถูกกระตุ้น/ยับยั้ง ด้วยระดับน้ำตาลและกรดไขมัน ความผิดปกติในการแสดงออกของเอนไซม์ดังกล่าว มีผลทางอ้อมต่อสภาวะการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 (NIDDM) งานวิจัยดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจาก Third World Academy of Sciences (TWAS) , สกว. และคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

เกียรติคุณและรางวัล

ศาสตราจารย์ ศราวุฒิ จิตรภักดี เคยได้รับรางวัลต่างๆ ได้แก่ รางวัลจากมูลนิธิศาสตราจารย์ ดร. แถบ นิลนิธิ (พ.ศ. 2534) , Promega Young Investigator Award (พ.ศ. 2541) , 1st prize poster presentation จาก Australian Society for Biochemistry and Molecular Biology (พ.ศ. 2541) , Dean' Special Commendation Ph.D. Award, University of Adelaide (พ.ศ. 2542) , รางวัลวิทยานิพนธ์ดีเยี่ยม (สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์) ประจำปี 2544 ของสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ จากผลงานเรื่อง "การศึกษายีนและการควบคุมการแสดงออกของเอ็นไซม์ไพรูเวทคาร์บอกซิเลซในหนู" รางวัลผู้เสนอผลงานวิจัยดีเยี่ยม (ร่วมกับทุนเผยแพร่ผลงานวิจัยในต่างประเทศ) ของผู้รับทุนวิจัยหลังปริญญาเอก จากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (พ.ศ. 2544) และรางวัลนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ สาขาชีวเคมี ของมูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในพระบรมราชูปถัมภ์ ประจำปี พ.ศ. 2546, Postdoctoral International Research Fellowship จาก Royal Society ประเทศอังกฤษ ในปี พ.ศ. 2547, รางวัลนักชีวเคมีดีเด่น จากสาขาชีวเคมี สมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย และรางวัล CHE-TRF Scopus Award ปี พ.ศ. 2554 และรางวัลศิษย์เก่าดีเด่นสาขาวิชาการและวิจัยจากสมาคมศษย์เก่า บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล ปีพ.ศ. 2558

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2563 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2557 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)

อ้างอิง

1. http://science.mahidol.ac.th/expertise/search_th.php?q=%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B8%E0%B8%92%E0%B8%B4%20%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B5
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ประจำปี ๒๕๖๓ 2022-10-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๓๘ ตอนพิเศษ ๑ ข หน้า ๑๙๐, ๒๒ มกราคม ๒๕๖๔
3. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ประจำปี ๒๕๕๗ 2022-11-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๓๑ ตอนที่ ๓๑ ข หน้า ๕๓, ๓ ธันวาคม ๒๕๕๗

• รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่นประจำปี 2546. [กรุงเทพฯ] : มูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในพระบรมราชูปถัมภ์, 2546.