ว ดมหาพฤฒาราม วรว หาร เป นพระอารามหลวง ช นตร ต งอย ร มถนนมหาพฤฒาราม แขวงมหาพฤฒาราม เขตบางร ก กร งเทพมหานครว ดมหาพฤฒารามว

วัดมหาพฤฒาราม วรวิหาร เป็นพระอารามหลวง ชั้นตรี ตั้งอยู่ริมถนนมหาพฤฒาราม แขวงมหาพฤฒาราม เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร

วัดมหาพฤฒารามวรวิหาร
พระอุโบสถวัดมหาพฤฒาราม

ชื่อสามัญ	วัดมหาพฤฒารามวรวิหาร, วัดมหาพฤฒาราม, วัดท่าเกวียน, วัดตะเคียน
ที่ตั้ง	เลขที่ 517 ถนนมหาพฤฒาราม แขวงมหาพฤฒาราม เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร 10500
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นตรี
เวลาทำการ	08.00-18.00 น.
ส่วนหนึ่งของ

ประวัติ

วัดมหาพฤฒารามเป็นวัดโบราณที่สร้างมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานี ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของคลองผดุงกรุงเกษม แต่เดิมในช่วงสมัยกรุงธนบุรีและรัตนโกสินทร์ตอนต้น วัดนี้แต่เดิมชื่อว่า "วัดท่าเกวียน" เนื่องจากเคยเป็นที่พักแรมของกอง ที่เดินทางเข้ามาค้าขายในกรุงเทพฯ แต่ต่อมาชาวบ้านก็พากันเรียกชื่อวัดนี้ว่า "วัดตะเคียน" สันนิษฐานว่า เรียกชื่อวัดตามที่ขึ้นหนาแน่นอยู่รอบบริเวณวัดที่มีอาณาบริเวณถึง 14 ไร่

ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์เคยอยู่ในเพศบรรพชิตได้เสด็จมาพระราชทานผ้าป่าที่วัดนี้ ในคราวนั้น พระอธิการแก้วเจ้าอาวาสได้ทูลถวายพยากรณ์ว่า "จะได้เป็นเจ้าชีวิตในเร็วๆนี้" พระองค์จึงมีรับสั่งว่า "ถ้าได้ครองแผ่นดินจริงจะมาสร้างวัดให้อยู่ใหม่" หลังจากนั้นหลังจากเสด็จขึ้นครองราชย์จึงโปรดเกล้าฯให้สถาปนาวัดขึ้นใหม่ ในเวลาต่อมาจึงโปรดให้พระราชทานสมณะศักดิ์ พระอธิการแก้วเป็น "พระมหาพฤฒาจารย์" และโปรดให้สร้างพระอารามใหม่ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2397 จนถึง พ.ศ. 2409 โดยโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ (ทัต บุนนาค) เป็นแม่กองในการสถาปนา ต่อมาเมื่อทำการก่อสร้างแล้วเสร็จ จึงโปรดฯ ให้สถาปนาขึ้นในพระอารามหลวง พระราชทานนามว่า "วัดมหาพฤฒาราม"

ศิลปะและสถาปัตยกรรม

จิตรกรรมฝาผนังของที่วัดมหาพฤฒาราม แตกต่างจากวัดอื่นตรงที่เขียนเรื่อง "ธุดงควัตร13" และการไปสืบพระพุทธศาสนาที่ลังกา แทนการเขียนเรื่องทศชาติชาดกหรือพุทธประวัติของพระพุทธเจ้า ของวัดอื่น โดยนำเอาศิลปะทางตะวันตกมา นำเอาวิธีการเขียนภาพแบบ 3 มิติ ตามวิธีการเขียนภาพจิตรกรรมตะวันตกเข้ามาใช้ในการเขียนภาพทิวทัศน์ มีการจัดองค์ประกอบภาพให้มีความลึก เหมือนจริงตามธรรมชาติ และรับเอารูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตกเข้ามาใช้ในการวาดภาพตกแต่งประดับอาคาร

พระอุโบสถของวัดมหาพฤฒาราม สร้างเป็นรูปโถงตลอด หลังคาลด 2 ชั้น ประดับช่อฟ้า ใบระกา เป็นสัญลักษณ์พระมงกุฎวางอยู่บนพานสองชั้นในบุษบก ซึ่งตั้งอยู่บนช้างสามเศียร หมายถึง เจ้าฟ้ามงกุฎ (รัชกาลที่4) ผู้ครองสยามประเทศ ทรงเป็นผู้สร้างพระอุโบสถหลังนี้ บานประตูและหน้าต่างของพระอุโบสถ เป็นรูปวัวลาก หมายถึง ชื่อเดิมของวัดท่าเกวียน รูปช้างหมายถึง เจ้าอาวาสพระอธิการแก้ว อายุ 107 ปี รูปเทวดาทูลพานสองชั้น ซึ่งมีพระมงกุฎวางอยู่ข้างบน หมายถึง เจ้าฟ้ามงกุฎ (รัชกาลที่4)

พระปรางค์ 4 องค์สร้างขึ้นเพื่ออุทิศถวายแด่พระพุทธเจ้าทั้ง 4 พระองค์ที่ปรินิพพานไปแล้ว โดยมีขนาดใหญ่เล็กเรียงกัน ตั้งอยู่ระหว่างอุโบสถกับวิหารเหนือ

พระพุทธไสยาสน์ เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นลงรักปิดทอง ศิลปกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ พระพุทธไสยาสน์ (พระนอน) ของวัดพระมหาพฤฒารามใหญ่โตเป็นรองก็แค่พระพุทธไสยาสน์ที่วัดพระเชตุพนฯ (วัดโพธิ์) เท่านั้น เป็นพระพุทธไสยาสน์ที่มีมาแต่ครั้งยังเป็น วัดท่าเกวียน และ วัดตะเคียน แต่เดิมไม่ได้ใหญ่ยาวดังในปัจจุบัน แต่รัชกาลที่ 4 ทรงปฏิสังขรณ์พระพุทธรูปให้ใหญ่ขึ้น เป็นขนาดความยาวจากพระบาทถึงพระเกตุมาลา 19.25 เมตร และ พระอุระกว้าง 3.25 เมตร พระนาภีกว้าง 2 เมตร

รายนามเจ้าอาวาส

พระมหาพฤฒาจารย์ (แก้ว) เป็นเจ้าอาวาสตั้งแต่เป็นวัดท่าเกวียน ภายหลังสถาปนาเป็นพระอารามหลวง วัดมหาพฤฒาราม มีเจ้าอาวาสดังรายนามต่อไปนี้


ลำดับที่	รายนาม	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	หมายเหตุ
1	พระครูธรรมจริยาภิรมย์ (สอน)	ครั้งที่ 1 พ.ศ.2397 ครั้งที่ 2 พ.ศ.2411	พ.ศ.2406 พ.ศ.2427
2	พระศีลาจารย์พิพัฒน์ (สี)	พ.ศ.2406	พ.ศ.2411	ภายหลังเป็นเจ้าอาวาสวัดสุวรรณารามราชวรวิหาร
3	พระสาศนานุรักษ์ (ปาน)	พ.ศ.2428	พ.ศ.2436	ลาสิกขาบท
4	พระเทพสุธี (อุ่ม ธมฺมธโร ป.4)	พ.ศ.2436	พ.ศ.2458	ได้ย้ายไปเป็นเจ้าอาวาสวัดวัดอรุณราชวราราม ราชวรมหาวิหาร ภายหลังได้เลื่อนสมณศักดิ์เป็น พระธรรมเจดีย์
5	พระธรรมธราจารย์ (อ่อน ปุญฺญุตฺตโม)	พ.ศ.2458	พ.ศ.2484
	พระครูบริหารวรกิจ (เจ๊ก โสภีโต)	พ.ศ.2484	พ.ศ.2491	รักษาการเจ้าอาวาส
6	พระเทพวิสุทธิเวที (สุด ฐิตวีโร ป.ธ.9)	พ.ศ.2491	พ.ศ.2531
7	พระเทพวิสุทธิเวที (วิจิตร อาสโภ ป.ธ.7)	พ.ศ.2531	พ.ศ.2552
	พระโสภณปัญญารังษี (สมนึก ปญฺญาโชโต ป.ธ.7 )	พ.ศ.2552	พ.ศ.2552	รักษาการเจ้าอาวาส
8	พระราชวชิราภรณ์ (สุรเดช รกฺขิตญาโณ ป.ธ.5)	พ.ศ.2553	พ.ศ.2566	ยกขึ้นเป็นกิตติมศักดิ์
	พระธรรมสุธี (นรินทร์ นรินฺโท ป.ธ.3)	พ.ศ.2566	ปัจจุบัน	รักษาการเจ้าอาวาส

ของหลวงที่พระราชทานไว้สำหรับวัด

ธรรมาสน์ชั้นเอก คราวงานถวายพระเพลิงพระบรมศพ รัชกาลที่ 5
พระบรมรูปหล่อรัชกาลที่ 5 ทรงเครื่องยศจอมพลทหารบก สูงประมาณ 48 เซนติเมตร (สูญหาย)
พระไตรปิฎกฉบับพิมพ์ สมัยรัชกาลที่ 5 พร้อมตู้บรรจุ
ตู้สลักลายปิดทองล่องชาด สำหรับตั้งเทียนพรรษา คราวงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา (ถูกไฟไหม้สมัยสงคราม พ.ศ. 2487)
กระถางธูปกระเบื้องเคลือบ ลายสิงโต 1 กระถาง (แตกเสียหาย)
ธรรมาสน์พระปาฏิโมกข์ คราวงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ในปี พ.ศ. 2471 (ชำรุด)

คลังภาพ

พระพุทธไสยาสน์
พระประธานในพระอุโบสถ
ภายในพระวิหาร

อ้างอิง

www.thaistudies.chula.ac.th http://www.thaistudies.chula.ac.th/2018/09/29/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%92%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1/. {{}}: |title= ไม่มีหรือว่างเปล่า ((help))
"มส.พักตำแหน่งเจ้าอาวาส "พระราชวชิราภรณ์" พร้อมยกเป็นกิตติมศักดิ์ หลังปล่อย "คนนอก" คุมวัดมหาพฤฒาราม". เดลินิวส์.
"แต่งตั้ง "พระธรรมสุธี" เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดมหาพฤฒาราม". เดลินิวส์.

เว็บไซต์ของวัด 2010-08-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

แหล่งข้อมูลอื่น

แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดมหาพฤฒารามวรวิหาร
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°43′58″N 100°30′58″E / 13.732809°N 100.516213°E / 13.732809; 100.516213

บทความวัดหรือพุทธศาสนสถานนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] www.thaistudies.chula.ac.th http://www.thaistudies.chula.ac.th/2018/09/29/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A4%E0%B8%92%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1/. {{}}: |title= ไม่มีหรือว่างเปล่า ((help))

[2] "มส.พักตำแหน่งเจ้าอาวาส "พระราชวชิราภรณ์" พร้อมยกเป็นกิตติมศักดิ์ หลังปล่อย "คนนอก" คุมวัดมหาพฤฒาราม". เดลินิวส์.

[3] "แต่งตั้ง "พระธรรมสุธี" เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดมหาพฤฒาราม". เดลินิวส์.