ราชวงศ์นันทะ หรือ จักรวรรดินันทะ (อังกฤษ: Nanda Dynasty) เป็นราชวงศ์ที่ 5 ที่ปกครองแคว้นมคธในอนุทวีปอินเดียตอนเหนือเมื่อศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสต์ศักราช และอาจปกครองในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตศักราชด้วย ราชวงศ์นันทะโค่นล้มราชวงศ์ศิศุนาคและขยายจักรวรรดิในพื้นที่อินเดียเหนือ ข้อมูลสมัยโบราณระบุพระนามกษัตริย์และระยะเวลาครองราชย์ไม่เหมือนกัน ข้อมูลศาสนาพุทธที่บันทึกใน มหาวงศ์ ระบุว่าราชวงศ์นี้ปกครองในช่วง ป. 345–322 ปีก่อน ค.ศ. แม้ว่าบางทฤษฎีจัดปีเริ่มต้นปกครองที่ศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช
จักรวรรดินันทะ | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ป. 345–ป. 322 ปีก่อน ค.ศ. | |||||||||||
ขอบเขตที่เป็นไปได้ของจักรวรรดินันทะในรัชสมัยพระเจ้าธนานันทะ (ป. 325 ปีก่อน ค.ศ.) ผู้ปกครององค์สุดท้าย | |||||||||||
เมืองหลวง | ปาฏลีบุตร | ||||||||||
ศาสนา | ฮินดู พุทธ เชน | ||||||||||
การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||||
• ป. 345 – 340 ปีก่อน ค.ศ. | พระเจ้ามหาปัทม (องค์แรก) | ||||||||||
• ป. 329 – 322 ปีก่อน ค.ศ. | พระเจ้าธนา (องค์สุดท้าย) | ||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | อินเดียยุคเหล็ก | ||||||||||
• ก่อตั้ง | ป. 345 | ||||||||||
• สิ้นสุด | ป. 322 ปีก่อน ค.ศ. | ||||||||||
| |||||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | บังกลาเทศ อินเดีย เนปาล |
ราชวงศ์นันทะตั้งรากฐานผ่านความสำเร็จของราชวงศ์หรยังกะกับศิศุนาค และจัดตั้งการบริหารแบบรวมศูนย์มากขึ้น แหล่งข้อมูลสมัยโบราณยกความชอบให้ราชวงศ์นี้ว่าสร้างความมั่งคั่งมหาศาล ซึ่งอาจเป็นผลจากการนำสกุลเงินและระบบภาษีใหม่มาใช้ ตำราสมัยโบราณยังระบุด้วยว่าราชวงศ์นันทะไม่เป็นที่นิยมในบรรดาราษฎร เนื่องจากมีต้นกำเนิดจากชนชั้นต่ำ เก็บภาษีมากเกินไป และประพฤติมิชอบอย่างทั่วไป กษัตริย์นันทะองค์สุดท้ายถูกโค่นล้มโดยจันทรคุปต์ เมารยะ ผู้ก่อตั้งจักรวรรดิเมารยะ
ต้นกำเนิด
ทั้งธรรมเนียมอินเดียและกรีก-โรมันบรรยายผู้ก่อตั้งราชวงศ์ว่ามีต้นกำเนิดจากชนชั้นต่ำ (ศตวรรษที่ 1 ก่อน ค.ศ.) นักประวัติศาสตร์กรีก ระบุว่า พระเจ้าโปรสตรัสแก่อะเล็กซานเดอร์ว่า คาดกันว่ากษัตริย์นันทะร่วมสมัยเป็นบุตรช่างตัดผม (คริสต์ศตวรรษที่ 1) นักประวัติศาสตร์โรมัน ระบุเพิ่มเติมว่า ตามรายงานจากพระเจ้าโปรส ช่างตัดผมผู้นี้กลายเป็นอดีตคู่รักของราชินีด้วยรูปลักษณ์ที่น่าดึงดูด ทรยศด้วยการลอบสังหารกษัตริย์ในขณะนั้น แล้วแย่งชิงอำนาจสูงสุดด้วยการแสร้งทำเป็นผู้พิทักษ์เจ้าชายในขณะนั้น จากนั้นค่อยสังหารบรรดาเจ้าชาย
ธรรมเนียมเชนที่บันทึกใน Avashyaka Sutra และ ยืนยันรายงานกรีก-โรมัน โดยระบุว่า กษัตริย์นันทะองค์แรกเป็นบุตรช่างตัดผมParishishta-parvan ในคริสต์ศตวรรษที่ 12 รายงานว่า มารดาของกษัตริย์นันทะองค์แรกเป็นโสเภณี อย่างไรก็ตาม ตำรานั้นยังระบุอีกว่าพระราชธิดาของกษัตริย์นันทะองค์สุดท้ายอภิเษกสมรสกับจันทรคุปต์ เนื่องจากเป็นธรรมเนียมที่ลูกสาวกษัตริย์ต้องเลือกสามี จึงเป็นนัยว่ากษัตริย์นันทะอ้างว่าตนเป็นวรรณะกษัตริย์ ซึ่งเป็นชนชั้นนักรบ
ปุราณะระบุพระนามผู้ก่อตั้งราชวงศ์เป็นมหาปัทม และอ้างว่าพระองค์เป็นพระราชโอรสในพระเจ้ามหานันทินแห่งศิศุนาค กระนั้น แม้แต่ข้อความนี้ยังบอกนัยถึงการถือกำเนิดจากชนชั้นต่ำ เมื่อมีการระบุว่า พระราชมารดาของมหาปัทมมาจากวรรณะ วรรณะที่ต่ำที่สุด
เนื่องจากข้ออ้างบรรพบุรุษช่างตัดผมของผู้ก่อตั้งราชวงศ์ได้รับการรับรองจาก 2 ธรรมเนียมที่ต่างกัน คือ—กรีก-โรมันและเชน (ตำราคริสต์ศตวรรษที่ 12) ดูเหมือนว่าน่าเชื่อถือว่าข้ออ้างศิศุนาคของปุราณะ
ระยะเวลา
แหล่งข้อมูลสมัยโบราณมีความเป็นเอกฉันท์เกี่ยวกับระยะเวลาโดยรวมของรัชสมัยหรือระยะเวลาการครองราชย์ของราชวงศ์นันทะเพียงเล็กน้อย เช่น ระบุกษัตริย์องค์แรกเพียงองค์เดียวครองราชย์ถึง 88 ปี ในขณะที่เอกสารตัวเขียนบางส่วนอย่าง ระบุระยะเวลาทั้งหมดของราชวงศ์นันทะไว้ที่ 40 ปี นักวิชาการพุทธในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ระบุช่วงที่ราชวงศ์นันทะปกครองเพียง 29 ปี
เป็นเรื่องยากที่จะกำหนดวันเวลาที่แน่นอนของราชวงศ์นันทะและราชวงศ์ช่วงต้นอื่น ๆ ในแคว้นมคธ และ Vivekanand Jha นักประวัติศาสตร์ ระบุช่วงที่นันทะปกครองที่ ป. 344–322 ปีก่อน ค.ศ. โดยอิงจากธรรมเนียมพุทธศรีลังกาที่ระบุว่าราชวงศ์นันทะปกครองเป็นเวลา 22 ปี นักประวัติศาสตร์อีกคน ระบุช่วงที่ราชวงศ์นันทะปกครองที่ 364/345 ถึง 324 ปีก่อน ค.ศ. โดยอิงจากสมมติฐานที่ว่าพระโคตมพุทธเจ้าปรินิพพานเมื่อ ป. 486 ปีก่อน ค.ศ.
กษัตริย์
ทั้งธรรมเนียมพุทธ เชน และปุราณะระบุว่ามีกษัตริย์นันทะ 9 พระองค์ แต่ข้อมูลต่าง ๆ มีข้อแตกต่างในด้านพระนามกษัตริย์
ตามข้อมูลกรีก-โรมัน ราชวงศ์นันทะปกครองถึงสองชั่วรุ่น เช่น (คริสต์ศตวรรษที่ 1) นักประวัติศาสตร์โรมัน เสนอแนะว่าผู้ก่อตั้งราชวงศ์เป็นช่างตัดผมที่ผันมาเป็นกษัตริย์ และโอรสของพระองค์คือกษัตริย์องค์สุดท้ายของราชวงศ์ที่ถูกพระเจ้าจันทรคุปต์โค่นล้ม ข้อมูลกรีกระบุพระนามกษัตริย์นันทะเพียงองค์เดียว คือ Agrammes หรือ Xandrames ที่มีชีวิตร่วมกับอะเล็กซานเดอร์ "Agrammes" อาจเป็นรูปอักษรกรีกของศัพท์สันสกฤตว่า "Augrasainya" (แปล "โอรสหรือลูกหลานของ Ugrasena" โดย Ugrasena เป็นพระนามผู้ก่อตั้งราชวง์ตามธรรมเนียมพุทธ)
ปุราณะที่รวบรวมในอินเดียเมื่อ ป. คริสต์ศตวรรษที่ 4 (แต่อิงจากข้อมูลก่อนหน้า) ก็ระบุว่าราชวงศ์นี้ปกครองไปสองชั่วรุ่น ตามธรรมเนียมปุราณะ ผู้ก่อตั้งราชวงศ์คือพระเจ้ามหาปัทม: ระบุว่าพระองค์ครองราชย์ยาวนานถึง 88 ปี ส่วนระบุรัชสมัยของพระองค์ที่ 28 ปี ปุราณะยังระบุเพิ่มเติมว่าพระราชโอรสทั้ง 8 ของพระเจ้ามหาปัทมครองราชย์ต่อจากพระองค์รวมเป็น 12 ปี แต่มีเพียงพระราชโอรสองค์เดียวเท่านั้นที่มีการระบุพระนาม คือ Sukalpa ส่วนวายุปุราณะระบุพระองค์เป็น "Sahalya" ซึ่งเห็นได้ชัดว่าสอดคล้องกันกับพระนาม "Sahalin" ในทิวยาวทานของพุทธ อย่างไรก็ตาม ปุราณะไม่ได้ระบุถึงความสัมพันธ์ระหว่างราชวงศ์นันทะกับเมารยะ
รายงานจากมหาวงศ์ ตำราพุทธศรีลังกาที่เขียนในภาษาบาลี มีกษัตริย์นันทะ 9 พระองค์ ซึ่งทั้งหมดเป็นพี่น้องกัน โดยปกครองรวมกันได้ 22 ปี กษัตริย์ 9 พระองค์มีพระนามดังนี้:
หมายเหตุ
- ช่วงวันที่หลากหลายจากศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราชหรือ กลางศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสต์ศักราช
อ้างอิง
- Irfan Habib & Vivekanand Jha 2004, p. 13.
- Schwartzberg, Joseph E. (1978). A Historical atlas of South Asia. Chicago: . p. 145, map XIV.1 (a). ISBN .
- M. B. Chande (1998). Kautilyan Arthasastra. Atlantic Publishers. p. 313. ISBN .
During the period of the Nanda Dynasty, the Hindu, Buddha and Jain religions had under their sway the population of the Empire
- Irfan Habib & Vivekanand Jha 2004, p. 12.
- R. K. Mookerji 1966, p. 5.
- H. C. Raychaudhuri 1988, p. 14.
- R. K. Mookerji 1966, p. 14.
- Dilip Kumar Ganguly 1984, p. 20.
- Upinder Singh 2016, p. 273.
- Dilip Kumar Ganguly 1984, p. 23.
- H. C. Raychaudhuri 1988, p. 23.
- H. C. Raychaudhuri 1988, pp. 22–23.
- Upinder Singh 2008, p. 273.
- Upinder Singh 2008, p. 272.
- H. C. Raychaudhuri 1988, p. 140.
บรรณานุกรม
- Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav Publications. p. 23. ISBN .
- (1988) [1967]. "India in the Age of the Nandas". ใน (บ.ก.). Age of the Nandas and Mauryas (Second ed.). Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN .
- Ian Worthington (2014). By the Spear: Philip II, Alexander the Great, and the Rise and Fall of the Macedonian Empire. . ISBN .
- (2011). Buddhism in the Shadow of Brahmanism. BRILL. ISBN .
- Jyoti Prasad Jain (2005) [1964]. Jaina Sources of the History of Ancient India: 100 BC - AD 900. Munshiram Manoharlal. ISBN .
- Irfan Habib; Vivekanand Jha (2004). Mauryan India. A People's History of India. Aligarh Historians Society / . ISBN .
- R. C. Majumdar (1976). Readings in political history of India: Ancient, Mediaeval, and Modern. B.R. / Indian Society for Prehistoric and Quaternary Studies. ISBN .
- (1966). Chandragupta Maurya and His Times. Motilal Banarsidass. ISBN .
- Upinder Singh (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Pearson Education India. ISBN .
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
rachwngsnntha hrux ckrwrrdinntha xngkvs Nanda Dynasty epnrachwngsthi 5 thipkkhrxngaekhwnmkhthinxnuthwipxinediytxnehnuxemuxstwrrsthi 4 kxnkhristskrach aelaxacpkkhrxnginstwrrsthi 5 kxnkhristskrachdwy rachwngsnnthaokhnlmrachwngssisunakhaelakhyayckrwrrdiinphunthixinediyehnux khxmulsmyobranrabuphranamkstriyaelarayaewlakhrxngrachyimehmuxnkn khxmulsasnaphuthththibnthukin mhawngs rabuwarachwngsnipkkhrxnginchwng p 345 322 pikxn kh s aemwabangthvsdicdpierimtnpkkhrxngthistwrrsthi 5 kxnkhristskrachckrwrrdinnthap 345 p 322 pikxn kh s khxbekhtthiepnipidkhxngckrwrrdinnthainrchsmyphraecathnanntha p 325 pikxn kh s phupkkhrxngxngkhsudthayemuxnghlwngpatlibutrsasnahindu phuthth echnkarpkkhrxngrachathipity p 345 340 pikxn kh s phraecamhapthm xngkhaerk p 329 322 pikxn kh s phraecathna xngkhsudthay yukhprawtisastrxinediyyukhehlk kxtngp 345 sinsudp 322 pikxn kh s kxnhna thdiprachwngssisunakhmhachnbth rachwngsemaryapccubnepnswnhnungkhxngbngklaeths xinediy enpal rachwngsnnthatngrakthanphankhwamsaerckhxngrachwngshryngkakbsisunakh aelacdtngkarbriharaebbrwmsunymakkhun aehlngkhxmulsmyobranykkhwamchxbihrachwngsniwasrangkhwammngkhngmhasal sungxacepnphlcakkarnaskulenginaelarabbphasiihmmaich tarasmyobranyngrabudwywarachwngsnnthaimepnthiniyminbrrdarasdr enuxngcakmitnkaenidcakchnchnta ekbphasimakekinip aelapraphvtimichxbxyangthwip kstriynnthaxngkhsudthaythukokhnlmodycnthrkhupt emarya phukxtngckrwrrdiemaryatnkaenidthngthrrmeniymxinediyaelakrik ormnbrryayphukxtngrachwngswamitnkaenidcakchnchnta stwrrsthi 1 kxn kh s nkprawtisastrkrik rabuwa phraecaoprstrsaekxaelksanedxrwa khadknwakstriynntharwmsmyepnbutrchangtdphm khriststwrrsthi 1 nkprawtisastrormn rabuephimetimwa tamrayngancakphraecaoprs changtdphmphuniklayepnxditkhurkkhxngrachinidwyruplksnthinadungdud thrysdwykarlxbsngharkstriyinkhnann aelwaeyngchingxanacsungsuddwykaraesrngthaepnphuphithksecachayinkhnann caknnkhxysngharbrrdaecachay thrrmeniymechnthibnthukin Avashyaka Sutra aela yunynrayngankrik ormn odyrabuwa kstriynnthaxngkhaerkepnbutrchangtdphmParishishta parvan inkhriststwrrsthi 12 raynganwa mardakhxngkstriynnthaxngkhaerkepnosephni xyangirktam tarannyngrabuxikwaphrarachthidakhxngkstriynnthaxngkhsudthayxphiesksmrskbcnthrkhupt enuxngcakepnthrrmeniymthiluksawkstriytxngeluxksami cungepnnywakstriynnthaxangwatnepnwrrnakstriy sungepnchnchnnkrb puranarabuphranamphukxtngrachwngsepnmhapthm aelaxangwaphraxngkhepnphrarachoxrsinphraecamhannthinaehngsisunakh krann aemaetkhxkhwamniyngbxknythungkarthuxkaenidcakchnchnta emuxmikarrabuwa phrarachmardakhxngmhapthmmacakwrrna wrrnathitathisud enuxngcakkhxxangbrrphburuschangtdphmkhxngphukxtngrachwngsidrbkarrbrxngcak 2 thrrmeniymthitangkn khux krik ormnaelaechn tarakhriststwrrsthi 12 duehmuxnwanaechuxthuxwakhxxangsisunakhkhxngpuranarayaewlaaehlngkhxmulsmyobranmikhwamepnexkchnthekiywkbrayaewlaodyrwmkhxngrchsmyhruxrayaewlakarkhrxngrachykhxngrachwngsnnthaephiyngelknxy echn rabukstriyxngkhaerkephiyngxngkhediywkhrxngrachythung 88 pi inkhnathiexksartwekhiynbangswnxyang raburayaewlathnghmdkhxngrachwngsnnthaiwthi 40 pi nkwichakarphuththinkhriststwrrsthi 16 rabuchwngthirachwngsnnthapkkhrxngephiyng 29 pi epneruxngyakthicakahndwnewlathiaennxnkhxngrachwngsnnthaaelarachwngschwngtnxun inaekhwnmkhth aela Vivekanand Jha nkprawtisastr rabuchwngthinnthapkkhrxngthi p 344 322 pikxn kh s odyxingcakthrrmeniymphuththsrilngkathirabuwarachwngsnnthapkkhrxngepnewla 22 pi nkprawtisastrxikkhn rabuchwngthirachwngsnnthapkkhrxngthi 364 345 thung 324 pikxn kh s odyxingcaksmmtithanthiwaphraokhtmphuththecapriniphphanemux p 486 pikxn kh s kstriythngthrrmeniymphuthth echn aelapuranarabuwamikstriynntha 9 phraxngkh aetkhxmultang mikhxaetktangindanphranamkstriy tamkhxmulkrik ormn rachwngsnnthapkkhrxngthungsxngchwrun echn khriststwrrsthi 1 nkprawtisastrormn esnxaenawaphukxtngrachwngsepnchangtdphmthiphnmaepnkstriy aelaoxrskhxngphraxngkhkhuxkstriyxngkhsudthaykhxngrachwngsthithukphraecacnthrkhuptokhnlm khxmulkrikrabuphranamkstriynnthaephiyngxngkhediyw khux Agrammes hrux Xandrames thimichiwitrwmkbxaelksanedxr Agrammes xacepnrupxksrkrikkhxngsphthsnskvtwa Augrasainya aepl oxrshruxlukhlankhxng Ugrasena ody Ugrasena epnphranamphukxtngrachwngtamthrrmeniymphuthth puranathirwbrwminxinediyemux p khriststwrrsthi 4 aetxingcakkhxmulkxnhna krabuwarachwngsnipkkhrxngipsxngchwrun tamthrrmeniympurana phukxtngrachwngskhuxphraecamhapthm rabuwaphraxngkhkhrxngrachyyawnanthung 88 pi swnraburchsmykhxngphraxngkhthi 28 pi puranayngrabuephimetimwaphrarachoxrsthng 8 khxngphraecamhapthmkhrxngrachytxcakphraxngkhrwmepn 12 pi aetmiephiyngphrarachoxrsxngkhediywethannthimikarrabuphranam khux Sukalpa swnwayupuranarabuphraxngkhepn Sahalya sungehnidchdwasxdkhlxngknkbphranam Sahalin inthiwyawthankhxngphuthth xyangirktam puranaimidrabuthungkhwamsmphnthrahwangrachwngsnnthakbemarya rayngancakmhawngs taraphuththsrilngkathiekhiyninphasabali mikstriynntha 9 phraxngkh sungthnghmdepnphinxngkn odypkkhrxngrwmknid 22 pi kstriy 9 phraxngkhmiphranamdngni Ugra sena Uggasena inphasabali Panduka Pandugati Bhuta pala Rashtra pala Govishanaka Dasha siddhaka Kaivarta Dhanahmayehtuchwngwnthihlakhlaycakstwrrsthi 5 kxnkhristskrachhrux klangstwrrsthi 4 kxnkhristskrachxangxingIrfan Habib amp Vivekanand Jha 2004 p 13 Schwartzberg Joseph E 1978 A Historical atlas of South Asia Chicago p 145 map XIV 1 a ISBN 0226742210 M B Chande 1998 Kautilyan Arthasastra Atlantic Publishers p 313 ISBN 9788171567331 During the period of the Nanda Dynasty the Hindu Buddha and Jain religions had under their sway the population of the Empire Irfan Habib amp Vivekanand Jha 2004 p 12 R K Mookerji 1966 p 5 H C Raychaudhuri 1988 p 14 R K Mookerji 1966 p 14 Dilip Kumar Ganguly 1984 p 20 Upinder Singh 2016 p 273 sfn error no target CITEREFUpinder Singh2016 Dilip Kumar Ganguly 1984 p 23 H C Raychaudhuri 1988 p 23 H C Raychaudhuri 1988 pp 22 23 Upinder Singh 2008 p 273 Upinder Singh 2008 p 272 H C Raychaudhuri 1988 p 140 brrnanukrm Dilip Kumar Ganguly 1984 History and Historians in Ancient India Abhinav Publications p 23 ISBN 978 0 391 03250 7 1988 1967 India in the Age of the Nandas in b k Age of the Nandas and Mauryas Second ed Delhi Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 0466 1 Ian Worthington 2014 By the Spear Philip II Alexander the Great and the Rise and Fall of the Macedonian Empire ISBN 978 0 19 992986 3 2011 Buddhism in the Shadow of Brahmanism BRILL ISBN 978 90 04 20140 8 Jyoti Prasad Jain 2005 1964 Jaina Sources of the History of Ancient India 100 BC AD 900 Munshiram Manoharlal ISBN 9788121511407 Irfan Habib Vivekanand Jha 2004 Mauryan India A People s History of India Aligarh Historians Society ISBN 978 81 85229 92 8 R C Majumdar 1976 Readings in political history of India Ancient Mediaeval and Modern B R Indian Society for Prehistoric and Quaternary Studies ISBN 9788176467841 1966 Chandragupta Maurya and His Times Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 0405 0 Upinder Singh 2008 A History of Ancient and Early Medieval India From the Stone Age to the 12th Century Pearson Education India ISBN 978 81 317 1677 9 bthkhwamprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk