ภาษายูฮูรี (Juhuri) หรือภาษาตัตของชาวยิว (Judæo-Tat) หรือ ภาษายูวูรี (cuhuri, жугьури, ז׳אוּהאוּראִ) เป็นรูปแบบหนึ่งของภาษาตัต และเป็นภาษาพื้นเมืองในบริเวณตะวันออกของเทือกเขาคอเคซัสโดยเฉพาะอาเซอร์ไบจานและดาเกสถาน รวมทั้งในอิสราเอล ภาษานี้ใกล้เคียงกับภาษาเปอร์เซีย อยู่ในกลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้ ในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ภาษาที่ใกล้เคียงกันคือภาษาตัตของชาวมุสลิมในอาเซอร์ไบจาน คำว่ายูฮูรีและยูฮูโรแปลตรงตัวหมายถึงของยิว และชาวยิว
ภาษายูฮูรี | |
---|---|
cuhuri, жугьури, ז׳אוּהאוּראִ | |
ประเทศที่มีการพูด | อาเซอร์ไบจาน, รัสเซีย – เขตสหพันธ์คอเคซัสเหนือ มีผู้พูดในชุมชนผู้อพยพในประเทศอิสราเอล, สหรัฐ (นครนิวยอร์ก) |
ชาติพันธุ์ | |
จำนวนผู้พูด | ไม่ทราบ (ประมาณ 101,000 คน อ้างถึง1989–1998) |
ตระกูลภาษา | |
ระบบการเขียน | อักษรละติน อักษรซีริลลิก อักษรฮีบรู |
รหัสภาษา | |
ISO 639-3 | jdt |
ภาษายูฮูรีนี้มีลักษณะของกลุ่มภาษาเซมิติกปนอยู่มาก มีเสียง "ayin" (ع/ע) ซึ่งภาษาในบริเวณนั้นไม่มีเสียงนี้ และเป็นภาษาใกล้สูญ โดยในของยูเนสโกจัดให้ภาษานี้อยู่ในกลุ่ม "ภาษาใกล้สูญแน่นอน"
การแพร่กระจาย
ภาษานี้มีผู้พูดประมาณ 101,000 คน:
- อิสราเอล: 70,000 คนใน ค.ศ. 1998
- อาเซอร์ไบจาน: 24,000 คนใน ค.ศ. 1989
- รัสเซีย: 2,000 คนใน ค.ศ. 2010
- สหรัฐ: 5,000 คน
- แคนาดา
สัทวิทยา
/ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
นาสิก | m | n̪ | |||||||
หยุด | p | t̪ | k | ||||||
b | d̪ | ɡ | ɢ | ||||||
t͡ʃ | |||||||||
d͡ʒ | |||||||||
f | s̪ | ʃ | χ | ħ | h | ||||
v | z̪ | ||||||||
l | j | ʕ | |||||||
ɾ |
อักษร
ในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ภาษายูฮูรีเขียนด้วยอักษรฮีบรู ต่อมา ในคริสต์ทศวรรษ 1920 ได้พัฒนาอักษรละตินมาใช้ ต่อมาจึงใช้อักษรซีริลลิกแทน แต่ในปัจจุบันได้พยายามฟื้นฟูอักษรฮีบรูมาใช้ใหม่
ละติน | Aa | Bb | Cc | Çç | Dd | Ee | Əə | Ff | Gg | Hh | Ħћ | Ii | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn | Oo | Pp | Rr | Ss | Şş | Tt | Uu | Vv | Xx | Yy | Zz | ||
ซีริลลิก | Аа | Бб | Чч | Жж | Дд | Ее | Ээ | Фф | Гг | Гьгь | ГӀгӀ | Хьхь | Ии | Йй | Кк | Лл | Мм | Нн | Оо | Пп | Гъгъ | Рр | Сс | Шш | Тт | Уу | Вв | Хх | Уьуь | Зз |
ฮีบรู | אַ | בּ | ג׳/צ | ז׳ | ד | אי | א | פ | ג | ה | ע | ח | אִ | י | כּ | ל | מ | נ | אָ | פּ | ק | ר | ס | ש | ת | אוּ | ב | כ | או | ז |
สัทอักษรสากล | a | b | tʃ/ts | dʒ | d | ɛ | æ | f | g | h | ʕ | ħ | i | j | k | l | m | n | o | p | ɢ | ɾ | s | ʃ | t | u | v | χ | y | z |
อิทธิพลจากภาษาอื่น ๆ
ภาษายูฮูรีอยู่ในกลุ่มภาษาอิหร่านตะวันตกเฉียงใต้ แต่มีความใกล้เคียงกับภาษาเปอร์เซียสมัยใหม่มากกว่าภาษากลุ่มอิหร่านอื่นๆ ในเทือกเขาคอเคซัส เช่น และภาษาเคิร์ด และได้รับอิทธิพลจากภาษาอื่นเป็นจำนวนมาก ได้แก่
- ภาษาเปอร์เซียกลาง มีการใช้ปรบทมากกว่าบุพบท
- ภาษาอาหรับ คำศัพท์ส่วนใหญ่มาจากภาษาอาหรับแต่รักษาหน่วยเสียงในภาษาอาหรับได้ดีกว่าคำยืมในภาษาเปอร์เซีย
- ภาษาฮีบรู ภาษานี้มีคำยืมจากภาษาฮีบรูจำนวนมาก ส่วนใหญ่ออกเสียงตามสำเนียงของ
- ภาษาอาเซอรี มีการเปลี่ยนเสียงสระและมีคำยืมจำนวนมาก
- ภาษารัสเซีย มีคำยืมจากภาษารัสเซียซึ่งเกิดขึ้นในช่วงที่สหภาพโซเวียตเข้ายึดครองดาเกสถานและอาเซอร์ไบจาน
อ้างอิง
- ในอาเซอร์ไบจาน 24,000 คนใน ค.ศ.; ในรัสเซีย 2,000 คนใน ค.ศ. 2010 และในอิสราเอล 70,000 คนใน ค.ศ. 1998
- ภาษายูฮูรี ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
- Windfuhr, Gernot. The Iranian Languages. Routledge. 2009. p. 417.
- ภาษายูฮูรี ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
- Habib Borjian, “Judeo-Iranian Languages,” in Lily Kahn and Aaron D. Rubin, eds., A Handbook of Jewish Languages, Leiden and Boston: Brill, 2015, pp. 234-295. [1].
- Published in: Encyclopedia of the world’s endangered languages. Edited by Christopher Moseley. London & New York: Routledge, 2007. 211–280.
- John M Clifton. (PDF). Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-11-12. สืบค้นเมื่อ 18 Feb 2013.
- UNESCO Interactive Atlas of the World's Languages in Danger 2009-02-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Habib Borjian and Daniel Kaufman, “Juhuri: from the Caucasus to New York City”, Special Issue: Middle Eastern Languages in Diasporic USA communities, in International Journal of Sociology of Language, ed. Maryam Borjian and Charles Häberl, issue 237, 2016, pp. 51-74. [2].
- James B. Minahan, ed. Ethnic Groups of North, East, and Central Asia: An Encyclopedia: Juhuro.
- (ในภาษารัสเซีย)
อ่านเพิ่ม
- Borjian, Habib; Kaufman, Daniel (2016). "Juhuri: From the Caucasus to New York City". International Journal of the Sociology of Language. 2016 (237): 59–74. doi:10.1515/ijsl-2015-0035. S2CID 55326563.
- Shapira, Dan D.Y. (2010). "Juhūrī (Judeo-Tat or Judeo-Tātī)". ใน (บ.ก.). Encyclopedia of Jews in the Islamic World. Brill Online.
แหล่งข้อมูลอื่น
- (словарь, грамматика, библиотека)
- JUHURO.RU - Информационно развлекательный портал горских евреев Горские Евреи Израиля population ~70,000
- Горские Евреи Нальчика Mountain Jews of Nalchik.
- Mountain Jews of the US.
- Сайт Горских Евреев Культура новости
- Encyclopedia of Jews in the Islamic World: "Juhūrī (Judeo-Tat or Judeo-Tātī)", p 16 sq, print: Brill, Leiden 2010
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasayuhuri Juhuri hruxphasattkhxngchawyiw Judaeo Tat hrux phasayuwuri cuhuri zhuguri ז או האו רא epnrupaebbhnungkhxngphasatt aelaepnphasaphunemuxnginbriewntawnxxkkhxngethuxkekhakhxekhssodyechphaaxaesxribcanaeladaeksthan rwmthnginxisraexl phasaniiklekhiyngkbphasaepxresiy xyuinklumphasaxihrantawntkechiyngit intrakulphasaxinod yuorepiyn phasathiiklekhiyngknkhuxphasattkhxngchawmusliminxaesxribcan khawayuhuriaelayuhuoraepltrngtwhmaythungkhxngyiw aelachawyiwphasayuhuricuhuri zhuguri ז או האו רא praethsthimikarphudxaesxribcan rsesiy ekhtshphnthkhxekhssehnux miphuphudinchumchnphuxphyphinpraethsxisraexl shrth nkhrniwyxrk chatiphnthucanwnphuphudimthrab praman 101 000 khn xangthung1989 1998 trakulphasaxinod yuorepiyn xinod xiereniynxihranxihrantawntkepxresiyphasayuhurirabbkarekhiynxksrlatin xksrsirillik xksrhibrurhsphasaISO 639 3jdtbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd phasayuhurinimilksnakhxngklumphasaesmitikpnxyumak miesiyng ayin ع ע sungphasainbriewnnnimmiesiyngni aelaepnphasaiklsuy odyinkhxngyuensokcdihphasanixyuinklum phasaiklsuyaennxn karaephrkracayphasanimiphuphudpraman 101 000 khn xisraexl 70 000 khnin kh s 1998 xaesxribcan 24 000 khnin kh s 1989 rsesiy 2 000 khnin kh s 2010 shrth 5 000 khn aekhnadasthwithyahnwyesiyngsrahnwyesiyngphyychna nasik m n hyud p t kb d ɡ ɢt ʃd ʒf s ʃ x ħ hv z l j ʕɾxksrintnkhriststwrrsthi 20 phasayuhuriekhiyndwyxksrhibru txma inkhristthswrrs 1920 idphthnaxksrlatinmaich txmacungichxksrsirillikaethn aetinpccubnidphyayamfunfuxksrhibrumaichihm latin Aa Bb Cc Cc Dd Ee Ee Ff Gg Hh Ħћ Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Ss Tt Uu Vv Xx Yy Zzsirillik Aa Bb Chch Zhzh Dd Ee Ee Ff Gg Gg GӀgӀ Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Gg Rr Ss Shsh Tt Uu Vv Hh Uu Zzhibru א ב ג צ ז ד אי א פ ג ה ע ח א י כ ל מ נ א פ ק ר ס ש ת או ב כ או זsthxksrsakl a b tʃ ts dʒ d ɛ ae f g h ʕ ħ i j k l m n o p ɢ ɾ s ʃ t u v x y zxiththiphlcakphasaxun phasayuhurixyuinklumphasaxihrantawntkechiyngit aetmikhwamiklekhiyngkbphasaepxresiysmyihmmakkwaphasaklumxihranxun inethuxkekhakhxekhss echn aelaphasaekhird aelaidrbxiththiphlcakphasaxunepncanwnmak idaek phasaepxresiyklang mikarichprbthmakkwabuphbth phasaxahrb khasphthswnihymacakphasaxahrbaetrksahnwyesiynginphasaxahrbiddikwakhayuminphasaepxresiy phasahibru phasanimikhayumcakphasahibrucanwnmak swnihyxxkesiyngtamsaeniyngkhxng phasaxaesxri mikarepliynesiyngsraaelamikhayumcanwnmak phasarsesiy mikhayumcakphasarsesiysungekidkhuninchwngthishphaphosewiytekhayudkhrxngdaeksthanaelaxaesxribcanxangxinginxaesxribcan 24 000 khnin kh s inrsesiy 2 000 khnin kh s 2010 aelainxisraexl 70 000 khnin kh s 1998 phasayuhuri thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik Windfuhr Gernot The Iranian Languages Routledge 2009 p 417 phasayuhuri thi Ethnologue 18th ed 2015 txngsmkhrsmachik Habib Borjian Judeo Iranian Languages in Lily Kahn and Aaron D Rubin eds A Handbook of Jewish Languages Leiden and Boston Brill 2015 pp 234 295 1 Published in Encyclopedia of the world s endangered languages Edited by Christopher Moseley London amp New York Routledge 2007 211 280 John M Clifton PDF Work Papers of the Summer Institute of Linguistics University of North Dakota Session khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2013 11 12 subkhnemux 18 Feb 2013 UNESCO Interactive Atlas of the World s Languages in Danger 2009 02 22 thi ewyaebkaemchchin Habib Borjian and Daniel Kaufman Juhuri from the Caucasus to New York City Special Issue Middle Eastern Languages in Diasporic USA communities in International Journal of Sociology of Language ed Maryam Borjian and Charles Haberl issue 237 2016 pp 51 74 2 James B Minahan ed Ethnic Groups of North East and Central Asia An Encyclopedia Juhuro inphasarsesiy xanephimBorjian Habib Kaufman Daniel 2016 Juhuri From the Caucasus to New York City International Journal of the Sociology of Language 2016 237 59 74 doi 10 1515 ijsl 2015 0035 S2CID 55326563 Shapira Dan D Y 2010 Juhuri Judeo Tat or Judeo Tati in b k Encyclopedia of Jews in the Islamic World Brill Online aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasayuhuri mikarthdsxb phasayuhuri khxngwikiphiediy thiwikimiediy xinkhiwebetxr slovar grammatika biblioteka JUHURO RU Informacionno razvlekatelnyj portal gorskih evreev Gorskie Evrei Izrailya population 70 000 Gorskie Evrei Nalchika Mountain Jews of Nalchik Mountain Jews of the US Sajt Gorskih Evreev Kultura novosti Encyclopedia of Jews in the Islamic World Juhuri Judeo Tat or Judeo Tati p 16 sq print Brill Leiden 2010