ภาพลวงตาเอ็บบิงก์เฮาส์ (อังกฤษ: Ebbinghaus illusion) หรือ วงกลมทิตเชะเนอร์ (อังกฤษ: Titchener circles) เป็นภาพลวงตาลวงการรับรู้เกี่ยวกับขนาดวัตถุ มีชื่อตามนักจิตวิทยาชาวเยอรมันผู้ค้นพบ คือ เฮอร์แมนน์ เอ็บบิงก์เฮาส์ (ค.ศ. 1850–1909) แต่เพราะว่านักจิตวิทยาชาวอังกฤษชื่อว่า เอ็ดวารด์ ทิตเชะเนอร์ เป็นบุคคลที่กล่าวถึงภาพลวงตานี้ในตำราจิตวิทยาทดลอง (experimental psychology) และทำภาพนี้ให้เป็นที่รู้จักในหมู่ชนที่พูดภาษาอังกฤษ ดังนั้น ภาพลวงตานี้จึงมีชื่ออีกอย่างหนึ่งว่า "วงกลมทิตเชะเนอร์" แบบของภาพที่รู้จักกันดีที่สุดก็คือ ภาพมีวงกลมขนาดเท่ากันสองวงอยู่ติด ๆ กัน วงกลมหนึ่งล้อมรอบด้วยวงกลมใหญ่ ๆ ในขณะที่อีกวงกลมหนึ่งล้อมรอบด้วยวงกลมเล็ก ๆ โดยเอาชุดวงกลมมาวางต่อกัน วงกลมตรงกลางที่ล้อมรอบด้วยวงกลมใหญ่ ๆ ดูเล็กกว่าวงกลมที่ล้อมรอบด้วยวงกลมเล็ก ๆ
งานวิจัยเร็ว ๆ นี้เสนอว่า องค์ประกอบสำคัญสองอย่างที่ทำให้เกิดการลวงก็คือ ระยะทางของวงกลมที่ล้อมรอบจากวงกลมตรงกลาง และความสมบูรณ์ของวงที่ล้อมรอบ ภาพลวงตานี้จึงคล้ายกับภาพลวงตาอีกอย่างหนึ่งคือ คือ ถ้าวงกลมที่ล้อมรอบอยู่ใกล้วงกลมตรงกลาง วงกลมตรงกลางดูใหญ่กว่า และถ้าวงกลมล้อมรอบอยู่ไกล วงกลมตรงกลางก็จะดูเล็กกว่า โดยไม่สำคัญว่า วงกลมตรงกลางและวงกลมล้อมรอบจะมีขนาดเล็กใหญ่ต่างกัน ถึงแม้ว่า ตัวแปรคือระยะทางจะเป็นองค์ประกอบสำคัญในการเห็นภาพลวง แต่ว่าตัวแปรคือขนาดของวงกลมที่ล้อมรอบก็ยังเป็นตัวจำกัดว่า วงกลมที่ล้อมรอบนั้นสามารถจะอยู่ชิดกับวงกลมตรงกลางได้ขนาดไหน จึงทำให้งานวิจัยหลายงาน สับสนตัวแปรสองอย่างนี้
ภาพลวงตาเอ็บบิงก์เฮาส์มีบทบาทสำคัญในข้อโต้แย้งเกี่ยวกับความมีอยู่ของทางสัญญาณสองทาง (วิถีประสาทสองทาง) เพื่อการรับรู้ (perception) และเพื่อการกระทำ (action) ในระบบสายตา คือ มีการเสนอว่า ภาพลวงตาเอ็บบิงก์เฮาส์ทำการรับรู้เกี่ยวกับขนาดให้บิดเบือน แต่ไม่มีผลกับการกระทำ งานวิจัยของนักประสาทวิทยาศาสตร์ เม็ลวิน กูดเดล์ แสดงว่า เมื่อให้สัตว์ทดลองตอบสนองต่อวัตถุกลม ๆ ที่มีอยู่จริง ๆ โดยจัดระเบียบเลียนแบบภาพลวง ด้วยการจับวัตถุกลมที่ตรงกลาง การปรับขนาดของมือเพื่อจับวัตถุนั้นเป็นไปอย่างเหมาะสม ไม่ได้รับอิทธิพลจากการรับรู้ที่บิดเบือนนั้น คือสัตว์ทดลองเห็นขนาดผิด แต่กลับคว้าจับวัตถุได้เป็นปกติ แม้จะมีงานวิจัยอื่น ๆ ที่ยืนยันว่า ภาพลวงตาที่หลอกขนาดเช่นภาพลวงตาเอ็บบิงก์เฮาส์ ไม่มีผลต่อการปรับขนาดของมือเพื่อจับวัตถุ แต่ก็มีงานอื่น ๆ อีกที่แสดงว่า ภาพลวงตามีผลต่อทั้งการรับรู้ และทั้งการกระทำ
งานวิจัยที่ใช้อุปกรณ์สร้างภาพในประสาท (neuroimaging) เสนอว่า มีสหสัมพันธ์เชิงผกผัน (inverse correlation) ระหว่างความไวของบุคคลต่อภาพลวงตาประเภทเดียวกับภาพลวงตาเอ็บบิงก์เฮาส์ (เช่น Ponzo illusion) กับขนาดของคอร์เทกซ์สายตาปฐมภูมิที่ต่าง ๆ กันไปในแต่ละบุคคล คือคอร์เทกซ์ของบุคคลยิ่งใหญ่ ภาพก็มีประสิทธิภาพในการลวงตาน้อยลง (และนัยตรงกันข้ามก็จริงด้วย) ส่วนงานวิจัยด้านช่วงพัฒนาการเสนอว่า การลวงตานั้นอาศัยความไวต่อสิ่งแวดล้อม (คือวัตถุที่อยู่แวดล้อม) คือ เมื่อทำการทดสอบกับเด็กวัย 10 ขวบและน้อยกว่านั้น เทียบกับนักศึกษามหาวิทยาลัย การลวงตาโดยเทียบขนาดเกิดขึ้นบ่อยครั้งในผู้ใหญ่ผู้มีความไวต่อสิ่งแวดล้อม มากกว่าในเด็กน้อยผู้ไม่มีความไวต่อวัตถุที่แวดล้อม
เชิงอรรถและอ้างอิง
- Roberts B; Harris MG; Yates TA. (2005). "The roles of inducer size and distance in the Ebbinghaus illusion (Titchener circles) ". Perception. 34 (7): 847–56. doi:10.1068/p5273. PMID 16124270.
- M.A. Goodale; A.D. Milner (January 1992). "Separate pathways for perception and action". Trends in Neuroscience. 15 (1): 20–25. doi:10.1016/0166-2236(92)90344-8. PMID 1374953.
- MA Goodale (2011). "Transforming vision into action". Vision Res. 51 (14): 1567–87. doi:10.1016/j.visres.2010.07.027. PMID 20691202.
- V.H. Franz; F. Scharnowski; K.R. Gegenfurtner (2005). "Illusion effects on grasping are temporally constant not dynamic" (PDF). J Exp Psychol Hum Percept Perform. 31 (6): 1359–1378. doi:10.1037/0096-1523.31.6.1359. PMID 16366795.
- D Samuel Schwarzkopf; Chen Song; Geraint Rees (January 2011). "The surface area of human V1 predicts the subjective experience of object size". Nature Neuroscience. 14 (1): 28–30. doi:10.1038/nn.2706. PMC 3012031. PMID 21131954.
- Martin J. Doherty; Nicola M. Campbell; Hiromi Tsuji; William A. Phillips (2010). "The Ebbinghaus illusion deceives adults but not young children". Developmental Science. 13: 714–721. doi:10.1111/j.1467-7687.2009.00931.x.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phaphlwngtaexbbingkehas xngkvs Ebbinghaus illusion hrux wngklmthitechaenxr xngkvs Titchener circles epnphaphlwngtalwngkarrbruekiywkbkhnadwtthu michuxtamnkcitwithyachaweyxrmnphukhnphb khux ehxraemnn exbbingkehas kh s 1850 1909 aetephraawankcitwithyachawxngkvschuxwa exdward thitechaenxr epnbukhkhlthiklawthungphaphlwngtaniintaracitwithyathdlxng experimental psychology aelathaphaphniihepnthiruckinhmuchnthiphudphasaxngkvs dngnn phaphlwngtanicungmichuxxikxyanghnungwa wngklmthitechaenxr aebbkhxngphaphthiruckkndithisudkkhux phaphmiwngklmkhnadethaknsxngwngxyutid kn wngklmhnunglxmrxbdwywngklmihy inkhnathixikwngklmhnunglxmrxbdwywngklmelk odyexachudwngklmmawangtxkn wngklmtrngklangthilxmrxbdwywngklmihy duelkkwawngklmthilxmrxbdwywngklmelk phaphlwngtaexbbingkehasmiwngklmsism thimikhnadethakn aetwa wngklmdankhwaklbpraktihykwa nganwicyerw niesnxwa xngkhprakxbsakhysxngxyangthithaihekidkarlwngkkhux rayathangkhxngwngklmthilxmrxbcakwngklmtrngklang aelakhwamsmburnkhxngwngthilxmrxb phaphlwngtanicungkhlaykbphaphlwngtaxikxyanghnungkhux khux thawngklmthilxmrxbxyuiklwngklmtrngklang wngklmtrngklangduihykwa aelathawngklmlxmrxbxyuikl wngklmtrngklangkcaduelkkwa odyimsakhywa wngklmtrngklangaelawngklmlxmrxbcamikhnadelkihytangkn thungaemwa twaeprkhuxrayathangcaepnxngkhprakxbsakhyinkarehnphaphlwng aetwatwaeprkhuxkhnadkhxngwngklmthilxmrxbkyngepntwcakdwa wngklmthilxmrxbnnsamarthcaxyuchidkbwngklmtrngklangidkhnadihn cungthaihnganwicyhlayngan sbsntwaeprsxngxyangni phaphlwngtaexbbingkehasmibthbathsakhyinkhxotaeyngekiywkbkhwammixyukhxngthangsyyansxngthang withiprasathsxngthang ephuxkarrbru perception aelaephuxkarkratha action inrabbsayta khux mikaresnxwa phaphlwngtaexbbingkehasthakarrbruekiywkbkhnadihbidebuxn aetimmiphlkbkarkratha nganwicykhxngnkprasathwithyasastr emlwin kudedl aesdngwa emuxihstwthdlxngtxbsnxngtxwtthuklm thimixyucring odycdraebiybeliynaebbphaphlwng dwykarcbwtthuklmthitrngklang karprbkhnadkhxngmuxephuxcbwtthunnepnipxyangehmaasm imidrbxiththiphlcakkarrbruthibidebuxnnn khuxstwthdlxngehnkhnadphid aetklbkhwacbwtthuidepnpkti aemcaminganwicyxun thiyunynwa phaphlwngtathihlxkkhnadechnphaphlwngtaexbbingkehas immiphltxkarprbkhnadkhxngmuxephuxcbwtthu aetkminganxun xikthiaesdngwa phaphlwngtamiphltxthngkarrbru aelathngkarkratha nganwicythiichxupkrnsrangphaphinprasath neuroimaging esnxwa mishsmphnthechingphkphn inverse correlation rahwangkhwamiwkhxngbukhkhltxphaphlwngtapraephthediywkbphaphlwngtaexbbingkehas echn Ponzo illusion kbkhnadkhxngkhxrethkssaytapthmphumithitang knipinaetlabukhkhl khuxkhxrethkskhxngbukhkhlyingihy phaphkmiprasiththiphaphinkarlwngtanxylng aelanytrngknkhamkcringdwy swnnganwicydanchwngphthnakaresnxwa karlwngtannxasykhwamiwtxsingaewdlxm khuxwtthuthixyuaewdlxm khux emuxthakarthdsxbkbedkwy 10 khwbaelanxykwann ethiybkbnksuksamhawithyaly karlwngtaodyethiybkhnadekidkhunbxykhrnginphuihyphumikhwamiwtxsingaewdlxm makkwainedknxyphuimmikhwamiwtxwtthuthiaewdlxmechingxrrthaelaxangxingRoberts B Harris MG Yates TA 2005 The roles of inducer size and distance in the Ebbinghaus illusion Titchener circles Perception 34 7 847 56 doi 10 1068 p5273 PMID 16124270 M A Goodale A D Milner January 1992 Separate pathways for perception and action Trends in Neuroscience 15 1 20 25 doi 10 1016 0166 2236 92 90344 8 PMID 1374953 MA Goodale 2011 Transforming vision into action Vision Res 51 14 1567 87 doi 10 1016 j visres 2010 07 027 PMID 20691202 V H Franz F Scharnowski K R Gegenfurtner 2005 Illusion effects on grasping are temporally constant not dynamic PDF J Exp Psychol Hum Percept Perform 31 6 1359 1378 doi 10 1037 0096 1523 31 6 1359 PMID 16366795 D Samuel Schwarzkopf Chen Song Geraint Rees January 2011 The surface area of human V1 predicts the subjective experience of object size Nature Neuroscience 14 1 28 30 doi 10 1038 nn 2706 PMC 3012031 PMID 21131954 Martin J Doherty Nicola M Campbell Hiromi Tsuji William A Phillips 2010 The Ebbinghaus illusion deceives adults but not young children Developmental Science 13 714 721 doi 10 1111 j 1467 7687 2009 00931 x