การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในประเทศไทย พ.ศ. 2548

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2548 เป็นการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไปครั้งที่ 21 ของประเทศไทย มีขึ้นเมื่อวันอาทิตย์ที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548 ผลที่ตามมาคือชัยชนะอย่างถล่มทลายของพรรคไทยรักไทยของนายกรัฐมนตรี พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร ซึ่งได้ที่นั่งในสภาผู้แทนราษฎร 377 ที่นั่งจากทั้งหมด 500 ที่นั่ง โดยมีอดีตพรรคร่วมรัฐบาลอย่างพรรคชาติไทยได้ 25 ที่นั่ง พรรคประชาธิปัตย์ได้เพียง 96 ที่นั่งและพรรคมหาชน (ซึ่งเปลี่ยนชื่อจากพรรคราษฎร) ได้ 2 ที่นั่ง

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2548

← พ.ศ. 2544 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548 พ.ศ. 2549 (โมฆะ) →
← ชุดที่ 21 ชุดที่ 22 →
ทั้งหมด 500 ที่นั่งในสภาผู้แทนราษฎรไทย ต้องการ 251 ที่นั่งจึงเป็นฝ่ายข้างมาก
ลงทะเบียน	44,572,101
ผู้ใช้สิทธิ	72.55% ( 2.61 จุด)
First party Second party   ผู้นำ ทักษิณ ชินวัตร บัญญัติ บรรทัดฐาน พรรค ไทยรักไทย ประชาธิปัตย์ ผู้นำตั้งแต่ 14 กรกฎาคม 2541 20 เมษายน 2546 เขตของผู้นำ บัญชีรายชื่อ (#1) บัญชีรายชื่อ (#1) เลือกตั้งล่าสุด 248 ที่นั่ง, 40.64% 128 ที่นั่ง, 26.58% ที่นั่งที่ชนะ 377 96 ที่นั่งเปลี่ยน 129 32 คะแนนเสียง 18,993,073 7,210,742 % 61.17% 23.22% %เปลี่ยน 20.53 จุด 1.64 จุด   Third party Fourth party   ผู้นำ บรรหาร ศิลปอาชา เอนก เหล่าธรรมทัศน์ พรรค ชาติไทย มหาชน ผู้นำตั้งแต่ 17 พฤษภาคม 2537 11 กรกฎาคม 2547 เขตของผู้นำ (สุพรรณบุรี เขต 4) บัญชีรายชื่อ (#1) เลือกตั้งล่าสุด 41 ที่นั่ง, 5.23% 2 ที่นั่ง, 1.24% ที่นั่งที่ชนะ 25 2 ที่นั่งเปลี่ยน 16 คะแนนเสียง 2,061,559 1,346.631 % 6.56% 4.29% %เปลี่ยน 1.33 จุด 3.05 จุด
ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขต รหัสสี: ไทยรักไทย, ประชาธิปัตย์, ชาติไทย, อื่น ๆ แต่ละจังหวัดอาจประกอบด้วยที่นั่งเดียวหรือหลายที่นั่งก็ได้ และสีที่ปรากฏนี้บ่งถึงพรรคที่ได้ที่นั่งข้างมากในจังหวัดนั้น
องค์ประกอบของสภาผู้แทนราษฎร หลังจากการเลือกตั้ง
นายกรัฐมนตรีก่อนการเลือกตั้ง ทักษิณ ชินวัตร ไทยรักไทย ว่าที่นายกรัฐมนตรี ทักษิณ ชินวัตร ไทยรักไทย

ปูมหลัง

หลังการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2544 พรรคความหวังใหม่ได้ยุบรวมกับพรรคไทยรักไทย แม้ว่าต่อมา พรรคความหวังใหม่จะตั้งขึ้นใหม่โดยอดีต ส.ส. ของพรรค นายชิงชัย มงคลธรรม แต่ก็ไม่ได้รับความนิยม พรรคชาติพัฒนาและพรรคเสรีธรรมก็ยุบรวมกับพรรคไทยรักไทย

ระบบการเลือกตั้ง

ในขณะนั้น สภาผู้แทนราษฎรประกอบด้วย ส.ส. 400 คนจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขต และ ส.ส. 100 คนจากปาร์ตี้ลิสต์ตามสัดส่วน

การรณรงค์หาเสียง

พรรคประชาธิปัตย์

พรรคประชาธิปัตย์ นำโดยบัญญัติ บรรทัดฐาน ซึ่งเป็นหัวหน้าพรรคต่อจากชวน หลีกภัย ไม่หวังจะเอาชนะพรรคร่วมทั้ง 2 พรรค แต่หวังว่าจะได้ 201 ที่นั่ง ซึ่งพรรคได้เพียง 96 ที่นั่งเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ความขัดแย้งภายในพรรคระหว่างฝ่ายใต้ของบัญญัติกับฝ่ายกรุงเทพฯ ที่นำโดยอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ทำให้เป้าหมายนี้ดูเลือนลางลงไปอีก พรรคประชาธิปัตย์ยังได้พัฒนาวาระประชานิยม โดยสัญญาว่าจะมีงานมากขึ้น การศึกษาฟรี การดูแลสุขภาพ และการต่อสู้กับอาชญากรรมและการทุจริต อย่างไรก็ตาม พรรคปฏิเสธที่จะให้รายละเอียดเกี่ยวกับนโยบายของพวกเขา

ชัยชนะอย่างถล่มทลายของพรรคไทยรักไทยทำให้เกิดข้อกังขาเกี่ยวกับอนาคตของหัวหน้าพรรค บัญญัติ ลาออกจากหัวหน้าพรรคหลังการเลือกตั้ง มีการเลือกตั้งหัวหน้าพรรคคนใหม่ ซึ่ง อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ได้รับเลือกให้เป็นหัวหน้าพรรคคนใหม่ พร้อมกล่าวว่า

คงต้องใช้เวลาอีกนานในการฟื้นฟูพรรค เพราะเราต้องมองอีก 4 ปีข้างหน้า และพิจารณาว่าจะทำอย่างไรให้อยู่ในใจประชาชน

พรรคไทยรักไทย

พรรคไทยรักไทยพยายามที่จะครองเสียงข้างมากในสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งเป็นสิ่งที่พรรคการเมืองต่าง ๆ ไม่เคยทำได้มาก่อน พรรคการเมืองอื่นและได้จัดตั้งแนวร่วมเพื่อป้องกันสิ่งนี้ โดยกล่าวหาว่าทักษิณมีอำนาจมากเกินไปและนั่นทำให้เขาเป็นเผด็จการรัฐสภา เสียงข้างมากจะสนับสนุนสิ่งที่พวกเขากล่าวหา นักวิชาการคนสำคัญ เกษม ศิริสัมพันธ์ อดีตเลขาธิการพรรคกิจสังคมและอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย กล่าวหาทักษิณว่าเป็น "เผด็จการรัฐสภา" และกล่าวว่า "ประชาชนไม่ต้องการให้นายกรัฐมนตรีมหาเศรษฐีครอบงำประเทศและการเมืองต่อไป"

พรรคของทักษิณตอบว่าได้ทำให้ประเทศไทยมีรัฐบาลที่มั่นคง มีความสามารถ และปราศจากการคอร์รัปชัน แม้ว่านักวิจารณ์จะบอกว่าการคอร์รัปชันเพิ่มขึ้นจริงภายใต้การจับตามองของทักษิณ สุรนันทน์ เวชชาชีวะ โฆษกพรรคไทยรักไทย กล่าวว่า "พรรคไทยรักไทยเป็นพรรคแรกที่สามารถแปลงนโยบายประชานิยมไปสู่การปฏิบัติ ความสำเร็จและวิสัยทัศน์ของนายทักษิณทำให้พรรคมีความชัดเจนและจะได้รับเสียงข้างมากอย่างแน่นอน"

พรรคไทยรักไทยแข็งแกร่งที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเป็นภูมิภาคที่ยากจนที่สุดและมีประชากรมากที่สุดของประเทศ ซึ่งนโยบายประชานิยมของทักษิณได้รับความนิยมสูงสุด

ผลการเลือกตั้ง

↓
377	2	25	96
ไทยรักไทย	ม	ชท.	ประชาธิปัตย์

e • d  ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2548

พรรค		แบ่งเขต			บัญชีรายชื่อ			ที่นั่งรวม	+/-
		คะแนนเสียง	%	ที่นั่ง	คะแนนเสียง	%	ที่นั่ง
	ไทยรักไทย	16,523,344	54.35	310	18,993,073	61.17%	67	377	+129
	ประชาธิปัตย์	7,401,631	24.35	70	7,210,742	23.22%	26	96	-32
	ชาติไทย	3,119,473	10.26	18	2,061,559	6.64%	7	25	-16
	มหาชน	2,223,850	7.32	2	1,346,631	4.34%	0	2
อื่น ๆ				–	1,436,218	4.63%	–	–
คะแนนสมบูรณ์		29,657,716	100%	400	31,048,223	100%	100	500
ไม่ประสงค์ลงคะแนน		741,276	2.29%		357,515	1.11%
คะแนนเสีย		1,938,590	5.99%		935,586	2.89%
จำนวนผู้มาใช้สิทธิ์เลือกตั้ง		32,337,611	72.55%		32,341,330	72.56%
จำนวนผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง		44,572,101			44,572,101
ที่มา: ศูนย์กลางข้อมูลเปิดเกี่ยวกับการเลือกตั้ง

การเลือกตั้งใหม่

คณะกรรมการการเลือกตั้ง ได้กำหนดให้มีการเลือกตั้งใหม่

• ในวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2548 ที่จังหวัดอุดรธานี เขต 2 ผลการเลือกตั้ง นางสาวธิรดา สนิทวงศ์ชัย จากพรรคไทยรักไทย ได้รับเลือกตั้ง
• ในวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2548 จำนวน 4 เขตเลือกตั้ง ได้แก่ พิจิตร เขต 3 สิงห์บุรี เขต 1 สตูล เขต 2 และ อุทัยธานี เขต 2 ซึ่งผลการเลือกตั้งพรรคไทยรักไทย, ประชาธิปัตย์, ชาติไทย และมหาชน ได้ไปพรรคละ 1 ที่นั่ง

ดูเพิ่ม

• การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2549
• คณะกรรมการการเลือกตั้ง (ประเทศไทย)
• สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 22

อ้างอิง

1. Aurel Croissant and Daniel J. Pojar, Jr., Quo Vadis Thailand? Thai Politics after the 2005 Parliamentary Election 2009-04-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Strategic Insights, Volume IV, Issue 6 (June 2005)

แหล่งข้อมูลอื่น

• ข้อมูลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฏรเป็นการทั่วไป เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2548 โดยสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง