บาดแผลถลอกที่ฝ่ามือ | ||||
จำนวนวันโดยประมาณหลังเกิดบาดแผล | ||||
0 | 2 | 17 | 30 |
การสมานแผล (อังกฤษ: wound healing, wound repair) เป็นกระบวนการซับซ้อนซึ่งผิวหนังหรืออวัยวะอื่นทำการซ่อมแซมตัวเองหลังจากได้รับบาดเจ็บ ในผิวหนังปกติ ชั้น epidermis และ dermis อยู่ในสมดุลสถิตตลอดเวลาเพื่อสร้างเกราะกำบังป้องกันร่างกายจากสิ่งแวดล้อมภายนอก เมื่อเกราะป้องกันนี้ถูกทำลายจะมีกระบวนการทางสรีรวิทยาปกติเพื่อทำการรักษาบาดแผลเกิดขึ้นทันที ตัวแบบคลาสสิกของการสมานแผลแบ่งออกเป็นสามหรือสี่ระยะซึ่งค่อนข้างซ้อนทับกัน ระยะที่ (1) คือระยะการหยุดของเลือด () ซึ่งนักวิชาการบางท่านไม่นับเป็นระยะ (2) การอักเสบ (inflammatory) (3) การเจริญ (proliferative) และ (4) การปรับรูปร่าง (remodeling) เมื่อเกิดมีการบาดเจ็บของผิวหนังจะมีเหตุการณ์ทางชีวเคมีอันซับซ้อนเกิดขึ้นเป็นขั้นตอนที่สอดรับกันอย่างดีเพื่อรักษาบาดแผล ภายในไม่กี่นาทีหลังได้รับบาดเจ็บเกล็ดเลือดจะมารวมตัวกันที่บริเวณบาดแผลเพื่อสร้างเป็น โดย นี้จะทำหน้าที่ควบคุมไม่ให้เลือดไหล
ในระยะการอักเสบ แบคทีเรียและเศษเซลล์จะถูกจับกินและกำจัดทิ้ง มี factor หลายอย่างถูกปล่อยออกมาทำให้มีการย้ายที่และของเซลล์ที่เกี่ยวข้องกับระยะการเจริญ
ในระยะเจริญมีลักษณะเฉพาะคือการสร้างหลอดเลือดใหม่ () การวางตัวของคอลลาเจน (collagen deposition) การสร้างเนื้อเยื่อแกรนูเลชัน ( formation) การสร้างเนื้อเยื่อบุผิว (epithelialization) และการหดรั้งตัวของบาดแผล (wound contraction) ในการสร้างหลอดเลือดใหม่จะมีการสร้างหลอดเลือดขึ้นมาใหม่จากเซลล์เยื่อบุผิวหลอดเลือด ใน fibroplasia และ granulation tissue formation นั้นเซลล์ไฟโบรบลาสต์จะเจริญและสร้าง extracellular matrix ขึ้นมาใหม่โดยการหลั่ง collagen และ ในขณะเดียวกันเยื่อบุผิวจะมีการสร้างเยื่อบุผิวขึ้นใหม่โดยเซลล์เยื่อบุผิวจะเจริญและ "คืบคลาน" มาอยู่เหนือก้นแผล เป็นการปกป้องเนื้อเยื่อที่กำลังสร้างขึ้นใหม่
ในการหดรั้งของบาดแผล บาดแผลจะมีขนาดเล็กลงเป็นผลจาก ซึ่งทำให้เกิดการหดตัวที่ขอบแผลและหดตัวเองลงด้วยกระบวนการคล้ายคลึงกับการหดตัวของเซลล์กล้ามเนื้อเรียบ เมื่อบทบาทของเซลล์เหล่านี้ยุติลงจะเกิดกระบวนการ apoptosis เพื่อทำลายตัวเอง
ในขั้นตอนการเจริญเต็มที่และปรับรูปร่างของบาดแผล collagen จะมีการปรับรูปร่างและจัดเรียงตำแหน่งใหม่ตามแนวแรงตึง เซลล์ที่หมดหน้าที่จะทำลายตัวเองด้วยกระบวนการ apoptosis
อย่างไรก็ดี กระบวนการเหล่านี้ซับซ้อนและเปราะบางอย่างมาก มีโอกาสถูกขัดจังหวะทำให้เกิดการล้มเหลวของการสมานแผลกลายเป็นบาดแผลที่ไม่หายเรื้อรังได้ ปัจจัยที่อาจมีส่วน เช่น เบาหวาน โรคหลอดเลือดดำหรือหลอดเลือดแดง อายุมาก และการติดเชื้อ เป็นต้น
อ้างอิง
- Galko MJ, Krasnow MA (2004). "Cellular and genetic analysis of wound healing in Drosophila Larvae". PLoS Biology. 2 (8): e239. doi:10.1371/journal.pbio.0020239.
- Nguyen, D.T., Orgill D.P., Murphy G.F. (2009). Chapter 4: The pathophysiologic basis for wound healing and cutaneous regeneration. Biomaterials For Treating Skin Loss. CRC Press (US) & Woodhead Publishing (UK), Boca Raton/Cambridge, p. 25-57. (, )
- Quinn, J.V. (1998). Tissue Adhesives in Wound Care. Hamilton, Ont. B.C. Decker, Inc. Electronic book.
- Stadelmann W.K., Digenis A.G. and Tobin G.R. (1998). Physiology and healing dynamics of chronic cutaneous wounds. The American Journal of Surgery 176 (2) : 26S-38S. PMID 9777970 Hamilton, Ont. B.C. Decker, Inc. Electronic book
- Midwood K.S., Williams L.V., and Schwarzbauer J.E. 2004. Tissue repair and the dynamics of the extracellular matrix. The International Journal of Biochemistry & Cell Biology 36 (6) : 1031-1037. PMID 15094118.
- Chang H.Y., Sneddon J.B., Alizadeh A.A., Sood R., West R.B., Montgomery K., Chi J.T., van de Rijn M, Botstein D., Brown P.O. (2004). Gene Expression Signature of Fibroblast Serum Response Predicts Human Cancer Progression: Similarities between Tumors and Wounds. Public Library of Science 2 (2). PMID 14737219. Accessed January 20, 2008.
- Garg, H.G. (2000). Scarless Wound Healing. New York Marcel Dekker, Inc. Electronic book.
- Enoch, S. Price, P. (2004). Cellular, molecular and biochemical differences in the pathophysiology of healing between acute wounds, chronic wounds and wounds in the elderly. Worldwidewounds.com.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Ingber D. How wounds heal and tumors form 2006-08-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Children's Hospital Boston research department.
- Mustoe T. 2005. Dermal ulcer healing: Advances in understanding. Presented at meeting: Tissue repair and ulcer/wound healing: molecular mechanisms,therapeutic targets and future directions. Paris, France, March 17-18, 2005. Accessed December 31, 2006.
- Revis D.R. and Seagel M.B. 2006. Skin, Grafts. Emedicine.com. Accessed December 31, 2006.
- Stillman R.M. 2006. Wound Care. Emedicine.com. Accessed December 31, 2006.
- Wilhelmi B.J. 2006. Wound Healing, widened and hypertrophic scars. Emedicine.com. Accessed December 31, 2006.
- Journal of Burns and Wounds [1] 2018-03-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Fibrogenesis & Tissue Repair, an online open access journal about chronic wound healing and fibrogenesis.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
badaephlthlxkthifamuxcanwnwnodypramanhlngekidbadaephl0 2 17 30 karsmanaephl xngkvs wound healing wound repair epnkrabwnkarsbsxnsungphiwhnnghruxxwywaxunthakarsxmaesmtwexnghlngcakidrbbadecb inphiwhnngpkti chn epidermis aela dermis xyuinsmdulsthittlxdewlaephuxsrangekraakabngpxngknrangkaycaksingaewdlxmphaynxk emuxekraapxngknnithukthalaycamikrabwnkarthangsrirwithyapktiephuxthakarrksabadaephlekidkhunthnthi twaebbkhlassikkhxngkarsmanaephlaebngxxkepnsamhruxsirayasungkhxnkhangsxnthbkn rayathi 1 khuxrayakarhyudkhxngeluxd sungnkwichakarbangthanimnbepnraya 2 karxkesb inflammatory 3 karecriy proliferative aela 4 karprbruprang remodeling emuxekidmikarbadecbkhxngphiwhnngcamiehtukarnthangchiwekhmixnsbsxnekidkhunepnkhntxnthisxdrbknxyangdiephuxrksabadaephl phayinimkinathihlngidrbbadecbekldeluxdcamarwmtwknthibriewnbadaephlephuxsrangepn ody nicathahnathikhwbkhumimiheluxdihlphaphenuxeyuxyxmsareruxngaesngkhxngesllintwxxn kalngmikarrksabadaephlhlngekidbadaephlthukthim luksrchiihehnesllthirwmtwknephuxsrang aelahwluksrchiihehnesllthicderiyngtwihmephuxcbkbbadaephl inrayakarxkesb aebkhthieriyaelaessesllcathukcbkinaelakacdthing mi factor hlayxyangthukplxyxxkmathaihmikaryaythiaelakhxngesllthiekiywkhxngkbrayakarecriy inrayaecriymilksnaechphaakhuxkarsranghlxdeluxdihm karwangtwkhxngkhxllaecn collagen deposition karsrangenuxeyuxaekrnuelchn formation karsrangenuxeyuxbuphiw epithelialization aelakarhdrngtwkhxngbadaephl wound contraction inkarsranghlxdeluxdihmcamikarsranghlxdeluxdkhunmaihmcakeslleyuxbuphiwhlxdeluxd in fibroplasia aela granulation tissue formation nnesllifobrblastcaecriyaelasrang extracellular matrix khunmaihmodykarhlng collagen aela inkhnaediywkneyuxbuphiwcamikarsrangeyuxbuphiwkhunihmodyeslleyuxbuphiwcaecriyaela khubkhlan maxyuehnuxknaephl epnkarpkpxngenuxeyuxthikalngsrangkhunihm inkarhdrngkhxngbadaephl badaephlcamikhnadelklngepnphlcak sungthaihekidkarhdtwthikhxbaephlaelahdtwexnglngdwykrabwnkarkhlaykhlungkbkarhdtwkhxngesllklamenuxeriyb emuxbthbathkhxngesllehlaniyutilngcaekidkrabwnkar apoptosis ephuxthalaytwexng inkhntxnkarecriyetmthiaelaprbruprangkhxngbadaephl collagen camikarprbruprangaelacderiyngtaaehnngihmtamaenwaerngtung esllthihmdhnathicathalaytwexngdwykrabwnkar apoptosis xyangirkdi krabwnkarehlanisbsxnaelaepraabangxyangmak mioxkasthukkhdcnghwathaihekidkarlmehlwkhxngkarsmanaephlklayepnbadaephlthiimhayeruxrngid pccythixacmiswn echn ebahwan orkhhlxdeluxddahruxhlxdeluxdaedng xayumak aelakartidechux epntnxangxingGalko MJ Krasnow MA 2004 Cellular and genetic analysis of wound healing in Drosophila Larvae PLoS Biology 2 8 e239 doi 10 1371 journal pbio 0020239 Nguyen D T Orgill D P Murphy G F 2009 Chapter 4 The pathophysiologic basis for wound healing and cutaneous regeneration Biomaterials For Treating Skin Loss CRC Press US amp Woodhead Publishing UK Boca Raton Cambridge p 25 57 ISBN 978 1 4200 9989 9 ISBN 978 1 84569 363 3 Quinn J V 1998 Tissue Adhesives in Wound Care Hamilton Ont B C Decker Inc Electronic book Stadelmann W K Digenis A G and Tobin G R 1998 Physiology and healing dynamics of chronic cutaneous wounds The American Journal of Surgery 176 2 26S 38S PMID 9777970 Hamilton Ont B C Decker Inc Electronic book Midwood K S Williams L V and Schwarzbauer J E 2004 Tissue repair and the dynamics of the extracellular matrix The International Journal of Biochemistry amp Cell Biology 36 6 1031 1037 PMID 15094118 Chang H Y Sneddon J B Alizadeh A A Sood R West R B Montgomery K Chi J T van de Rijn M Botstein D Brown P O 2004 Gene Expression Signature of Fibroblast Serum Response Predicts Human Cancer Progression Similarities between Tumors and Wounds Public Library of Science 2 2 PMID 14737219 Accessed January 20 2008 Garg H G 2000 Scarless Wound Healing New York Marcel Dekker Inc Electronic book Enoch S Price P 2004 Cellular molecular and biochemical differences in the pathophysiology of healing between acute wounds chronic wounds and wounds in the elderly Worldwidewounds com aehlngkhxmulxunIngber D How wounds heal and tumors form 2006 08 22 thi ewyaebkaemchchin Children s Hospital Boston research department Mustoe T 2005 Dermal ulcer healing Advances in understanding Presented at meeting Tissue repair and ulcer wound healing molecular mechanisms therapeutic targets and future directions Paris France March 17 18 2005 Accessed December 31 2006 Revis D R and Seagel M B 2006 Skin Grafts Emedicine com Accessed December 31 2006 Stillman R M 2006 Wound Care Emedicine com Accessed December 31 2006 Wilhelmi B J 2006 Wound Healing widened and hypertrophic scars Emedicine com Accessed December 31 2006 Journal of Burns and Wounds 1 2018 03 26 thi ewyaebkaemchchin Fibrogenesis amp Tissue Repair an online open access journal about chronic wound healing and fibrogenesis bthkhwamaephthysastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk