เท้ายายม่อม | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Monocots |
อันดับ: | Dioscoreales |
วงศ์: | Dioscoreaceae |
สกุล: | |
สปีชีส์: | T. leontopetaloides |
ชื่อทวินาม | |
Tacca leontopetaloides (L.) , 1891 |
ระวังสับสนกับ ไม้เท้ายายม่อม
เท้ายายม่อม (ชื่อวิทยาศาสตร์: Tacca leontopetaloides) เป็นพืชในวงศ์ เป็นพืชที่มีหัว มีใบ 1–3 ใบ แต่ละใบจักเป็นสามแฉก เว้าแบบขนนก ดอกเป็นช่อยาว แต่ละช่อมีดอกย่อย 20–40 ดอก ผลกลม หัวของพืชชนิดนี้นำไปทำแป้งที่เรียกแป้งเท้ายายม่อม พืชชนิดนี้เป็นพืชท้องถิ่นในทวีปแอฟริกา, เอเชียใต้, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, ออสเตรเลียเหนือ, นิวกินี, ซามัว, หมู่เกาะไมโครนีเซีย และฟีจี และมีการแพร่กระจายไปในหมู่เกาะแปซิฟิกเนื่องมาจากการอพยพของคน ชื่อสามัญของพืชชนิดนี้ ได้แก่ Polynesian Arrowroot (ภาษาอังกฤษ), Pia (ฮาวาย, เฟรนช์พอลินีเชีย, นีวเว และหมู่เกาะคุก), Masoa (ซามัว), Mahoaʻa (ตองงา), Yabia (ฟีจี) Gapgap (กวม) และ Taka (อินโดนีเซีย)
เท้ายายม่อมเป็นไม้ล้มลุกอายุยืน ไม่มีลำต้น เหง้าใต้ดินเป็นหัว กลมแบนหรือรีกว้าง เปลือกหัวบาง ผิวเรียบ เมื่ออ่อนสีขาว แก่แล้วเป็นสีเทาหรือสีน้ำตาล เนื้อหัวสีขาว ฉ่ำน้ำเล็กน้อย ดอกสีเหลืองหรือเขียวแกมม่วงเข้ม ผลสีส้มอ่อน มีเมล็ดมาก เนื้อผลฟ่าม ๆ เมล็ดแบน คาดว่ามีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กระจายพันธุ์ตั้งแต่แอฟริกา เอเชีย ไปจนถึงโอเชียเนีย
หัวสดรับประทานไม่ได้ มีรสขม แต่สามารถสกัดแป้งมาใช้ประโยชน์ได้ แป้งที่ได้ใช้ทำขนมปัง พุดดิ้งและขนมได้หลายชนิด ในฟีจีนำแป้งที่ยังไม่ได้ตากแห้งห่อใบไม้นำไปฝังดิน ปล่อยให้เกิดการหมักก่อนรับประทาน ในซามัวใช้แป้งสดเป็นกาว ในกาบองรับประทานผล ใบรับประทานเป็นผัก ก้านใบและก้านดอกให้เส้นใยใช้ทำหมวกและอุปกรณ์ตกเบ็ด หัวและแป้งใช้รักษาโรคบิดและอาการบวม เคยเป็นอาหารหลักในฮาวาย, ตาฮีตี และฟีจี แต่ปัจจุบันถูกแทนที่ด้วยมันสำปะหลัง รสขมในหัวเกิดจากเบตาซิโตสเตอรอล อัลคาลอยด์ ซาโปนิน หัวอ่อนรสขมมากกว่าหัวแก่
อ้างอิง
- . Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 2002-05-31. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-10-02. สืบค้นเมื่อ 2009-11-17.
- ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556, หน้า 584.
- . Meet the Plants. National Tropical Botanical Garden. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-06-13. สืบค้นเมื่อ 2009-11-17.
- พีรศักดิ์ วรสุนทโรสถ และคณะ. ทรัพยากรพืชในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 9: พืชให้คาร์โบไฮเดรตที่ไม่ใช่เมล็ด. กทม. สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย. 2544. หน้า 217 - 219
- Brennan, Jennifer (2000). Tradewinds & Coconuts: A Reminiscence & Recipes from the Pacific Islands. Periplus. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ เท้ายายม่อม (พืช)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ethayaymxmkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Monocotsxndb Dioscorealeswngs Dioscoreaceaeskul spichis T leontopetaloideschuxthwinamTacca leontopetaloides L 1891 rawngsbsnkb imethayaymxm ethayaymxm chuxwithyasastr Tacca leontopetaloides epnphuchinwngs epnphuchthimihw miib 1 3 ib aetlaibckepnsamaechk ewaaebbkhnnk dxkepnchxyaw aetlachxmidxkyxy 20 40 dxk phlklm hwkhxngphuchchnidninaipthaaepngthieriykaepngethayaymxm phuchchnidniepnphuchthxngthininthwipaexfrika exechiyit exechiytawnxxkechiyngit xxsetreliyehnux niwkini samw hmuekaaimokhrniesiy aelafici aelamikaraephrkracayipinhmuekaaaepsifikenuxngmacakkarxphyphkhxngkhn chuxsamykhxngphuchchnidni idaek Polynesian Arrowroot phasaxngkvs Pia haway efrnchphxliniechiy niwew aelahmuekaakhuk Masoa samw Mahoaʻ a txngnga Yabia fici Gapgap kwm aela Taka xinodniesiy ethayaymxmepnimlmlukxayuyun immilatn ehngaitdinepnhw klmaebnhruxrikwang epluxkhwbang phiweriyb emuxxxnsikhaw aekaelwepnsiethahruxsinatal enuxhwsikhaw chanaelknxy dxksiehluxnghruxekhiywaekmmwngekhm phlsismxxn miemldmak enuxphlfam emldaebn khadwamithinkaenidinexechiytawnxxkechiyngit kracayphnthutngaetaexfrika exechiy ipcnthungoxechiyeniy hwsdrbprathanimid mirskhm aetsamarthskdaepngmaichpraoychnid aepngthiidichthakhnmpng phuddingaelakhnmidhlaychnid inficinaaepngthiyngimidtakaehnghxibimnaipfngdin plxyihekidkarhmkkxnrbprathan insamwichaepngsdepnkaw inkabxngrbprathanphl ibrbprathanepnphk kanibaelakandxkihesniyichthahmwkaelaxupkrntkebd hwaelaaepngichrksaorkhbidaelaxakarbwm ekhyepnxaharhlkinhaway tahiti aelafici aetpccubnthukaethnthidwymnsapahlng rskhminhwekidcakebtasiotsetxrxl xlkhalxyd saopnin hwxxnrskhmmakkwahwaekxangxing Germplasm Resources Information Network United States Department of Agriculture 2002 05 31 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 10 02 subkhnemux 2009 11 17 rachbnthitysthan phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2554 krungethph rachbnthitysthan 2556 hna 584 Meet the Plants National Tropical Botanical Garden khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 06 13 subkhnemux 2009 11 17 phirskdi wrsunthorsth aelakhna thrphyakrphuchinexechiytawnxxkechiyngit 9 phuchihkharobihedrtthiimichemld kthm sthabnwicywithyasastraelaethkhonolyiaehngpraethsithy 2544 hna 217 219 Brennan Jennifer 2000 Tradewinds amp Coconuts A Reminiscence amp Recipes from the Pacific Islands Periplus ISBN 962 593 819 2 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb ethayaymxm phuch bthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk