เจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์

สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์ หรือ สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 4 มีพระนามเดิมว่า เจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์ เป็นกษัตริย์องค์ที่ 4 แห่งราชวงศ์สุโขทัย ครองราชย์ระยะสั้นเมื่อ พ.ศ. 2153/54 เจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์เป็นพระราชโอรสองค์เล็กของสมเด็จพระเอกาทศรถ มีพระเชษฐาคือเจ้าฟ้าสุทัศน์ ซึ่งได้รับสถาปนาเป็นพระมหาอุปราชเมื่อ พ.ศ. 2150 แต่เสด็จสวรรคตก่อนพระราชบิดาเนื่องจากทรงเสวยยาพิษ เจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์ในฐานะพระราชโอรสพระองค์ที่ 2 ได้รับการคาดหวังว่าพระองค์จะได้รับสถาปนาให้เป็นพระมหาอุปราช แต่สมเด็จพระเอกาทศรถมิได้ทรงตั้งพระองค์เป็นพระมหาอุปราชจนกระทั่งสวรรคตเมื่อประมาณ พ.ศ. 2153/54^: 203

สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์
พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา
ครองราชย์	พ.ศ. 2153 - พ.ศ. 2154 (1 ปี 2 เดือน)
ราชาภิเษก	พ.ศ. 2153 พระราชวัง
ก่อนหน้า	สมเด็จพระเอกาทศรถ
ถัดไป	สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม
พระราชสมภพ	พ.ศ. 2128
สวรรคต	พ.ศ. 2154 (26 พรรษา)
ราชวงศ์	สุโขทัย
พระราชบิดา	สมเด็จพระเอกาทศรถ
พระราชมารดา	พระอัครมเหสีไม่ปรากฏพระนาม

พระราชประวัติ

สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์ พระราชสมภพ เมื่อปี พ.ศ. 2128 ท่านเป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 2 ในสมเด็จพระเอกาทศรถ และมีพระเชษฐาที่ประสูติร่วมพระราชมารดา ได้แก่ เจ้าฟ้าสุทัศน์ ซึ่งดำรงตำแหน่งพระมหาอุปราช พระองค์ประชวรพระยอดจนเสียพระเนตรไปข้างหนึ่ง และมีพระบุคลิกค่อนข้างอ่อนแอและไม่สนพระทัยเกี่ยวกับราชการบ้านเมือง หลังจากที่สมเด็จพระเอกาทศรถเสด็จสวรรคตลง พระองค์ได้รับทูลเชิญให้ขึ้นครองราชย์ เมื่อปี พ.ศ. 2153 ทรงพระนามว่า สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 4

ในรัชสมัยของพระองค์ ได้เกิดเหตุการณ์ร้ายแรงขึ้นในแผ่นดิน โดยเรือของชาวญี่ปุ่นที่เข้ามาค้าขาย ได้ปล้นราษฎร ได้บุกเข้าไปในพระนคร และเข้าไปในพระราชวังหลวง จับสมเด็จพระศรีเสาวภาคย์และบังคับให้ทรงปฏิญาณสัญญาว่ามิให้ผู้ใดทำร้ายพวกญี่ปุ่น แล้วได้ลงเรือแล่นหนีออกทะเล โดยนำตัวสมเด็จพระสังฆราชไปเป็นตัวประกันจนถึงปากน้ำ

เมื่อครองราชย์อยู่ได้ 1 ปี 2 เดือน พระศรีศิลป์และจมื่นศรีเสารักษ์ก็ร่วมกันนำกองกำลังเข้ายึดพระราชวังหลวง เมื่อทรงทราบก็ตกพระทัยอยู่ครู่หนึ่ง จึงตรัสว่า "เวราเราแล้วก็ตามเถิด แต่อย่าให้ลำบากเลย" พระองค์ถูกพันธนาการอย่างแน่นหนา จนรุ่งเช้าจึงให้พระภิกษุ 100 รูปมาบังสุกุล ถวายธูปเทียนขมา แล้วนำพระองค์ไปสำเร็จโทษด้วยท่อนจันทน์ ตรงกับปี พ.ศ. 2154 สิริพระชนมายุ 26 พรรษา พระบรมศพถูกนำไปฝังที่วัดโคกพระยา

พงศาวลี

พงศาวลีของสมเด็จพระศรีเสาวภาคย์

8. เชื้อสายราชวงศ์พระร่วง                       4. สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช                             9. เชื้อสายราชวงศ์สุพรรณภูมิ                       2. สมเด็จพระเอกาทศรถ                                   20. สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2               10. สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ                       21. พระสนม               5. พระวิสุทธิกษัตรีย์                             11. พระสุริโยทัย                       1. สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์                                         3. พระอัครมเหสี

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย, หน้า 129
2. Rajanubhab, D., 2001, Our Wars With the Burmese, Bangkok: White Lotus Co. Ltd., ISBN 
3. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), หน้า 260
4. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), หน้า 261

บรรณานุกรม

• มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา, 2554. 264 หน้า. ISBN 
• พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553. 800 หน้า. ISBN 

ดูเพิ่ม

• รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย

ก่อนหน้า		สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์		ถัดไป
สมเด็จพระเอกาทศรถ (พ.ศ. 2148-2153)		พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา (ราชวงศ์สุโขทัย) (พ.ศ. 2153 - 2154)		สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม (พ.ศ. 2154-2171)

​