วัดพังตรุ

วัดพังตรุ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ใน อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี

วัดพังตรุ
ชื่อสามัญ	วัดพังตรุ, วัดพังตรุ (ใต้)
ที่ตั้ง	อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของ

ไม่มีเอกสารที่กล่าวถึงประวัติผู้สร้างวัด แต่มีประวัติว่าเป็นสถานที่ตั้งทัพของพระมหาอุปราชแม่ทัพ คราวสงครามยุทธหัตถีกับสมเด็จพระนเรศวรมหาราช และเส้นทางการเดินทัพระหว่างไทยกับพม่า วัดพังตรุมีนามเดิมว่า วัดตระพังตรุ บ้านพังตรุยังมีเจดีย์รากฐานวิหารอยู่ 2 วัด คือวัดเหนือและวัดใต้ ปัจจุบันชื่อวัดพังตรุ (เหนือ) และวัดพังตรุ (ใต้) สาเหตุที่กลายเป็นวัดร้าง คงจะเมื่อ พ.ศ. 2310 พม่ายกกองทัพผ่านไปตีกรุงศรีอยุธยา ชาวบ้านหนีข้าศึกไปหมด วัดจึงร้างสืบหาประวัติไม่ได้

สมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์เสด็จไปสักการะเจดีย์ยุทธหัตถีที่สุพรรณบุรี ออกจากพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม และเสด็จประทับที่บ้านพังตรุ เมื่อวันศุกร์ที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2456 ทางราชการได้สร้างพลับพลารับเสด็จที่วัดร้างทางทิศใต้ (วัดพังตรุใต้ ในปัจจุบัน) หลังจากนั้นก็ต่อเติมและสร้างวัดพังตรุ (ใต้) ให้เป็นวัดมีพระสงฆ์จำพรรษา ปัจจุบันใช้นามวัดว่า "'วัดพังตรุ" สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติระบุว่าตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2456 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2499

โบราณสถานที่สำคัญประกอบด้วย วิหารเป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดกว้าง 4.8 เมตร ยาว 16.5 เมตร พบเฉพาะฐานรากของอาคารเท่านั้น เจดีย์ 18 องค์ สภาพส่วนใหญ่พังทลายลง เหลือเพียงส่วนของฐาน มีเพียงเจดีย์หมายเลข 1 และ 3 เป็นเจดีย์ทรงเครื่อง มีสระน้ำขนาดใหญ่ (พังตรุ) ขนาดกว้างประมาณ 42 เมตร ยาวประมาณ 145 เมตร อยู่ห่างออกไปทางทิศเหนือวิหาร สันนิษฐานว่าเป็นอาคารทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าก่อด้วยอิฐสอปูน ตั้งอยู่บนพื้นดินถมอัดสูงกว่าพื้นที่โดยรอบประมาณ 80 เซนติเมตร เจดีย์ราย อยู่ทางด้านหน้า 2 องค์ และด้านทิศเหนือ 1 องค์ เป็นเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง ส่วนบนเป็นทรงระฆังกลม เจดีย์บางองค์มีซุ้มจรนำทั้ง 4 ด้าน ประดับด้วยลายปูนปั้นเป็นรูปครุฑยุดนาคและลายอื่น ๆ

อ้างอิง

1. "วัดพังตรุ". สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
2. "วัดพังตรุ". แหล่งศิลปกรรมอันควรอนุรักษ์ - สิ่งแวดล้อมศิลปกรรม.