มะขวิด | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Rosids |
อันดับ: | Sapindales |
วงศ์: | Rutaceae |
วงศ์ย่อย: | |
เผ่า: | |
สกุล: | Limonia L. |
สปีชีส์: | L. acidissima |
ชื่อทวินาม | |
Limonia acidissima L. |
มะขวิด ภาคเหนือเรียกมะฟิด เป็นต้นไม้ยืนต้นขนาดกลาง อยู่ในกลุ่มไม้ยืนต้นผลัดใบ มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดีย สูงถึง 12 เมตร กิ่งแขนงมีหนามเรียวแหลมตรง ยาว 4 เซนติเมตร ใบประกอบ แบบขนนกปลายคี่ ใบออกตรงข้าม มี 2-3 คู่ รูปไข่กลับ ยาวถึง 4 ซม. ก้านใบและก้านใบย่อยมีปีกแคบ ๆ ยาวถึง 12 เซนติเมตร มีจุดต่อมน้ำมัน มีกลิ่นอ่อน ๆ เมื่อขยี้ ช่อดอกออกปลายยอดหรือซอกใบ มีทั้งดอกเพศผู้และดอกสมบูรณ์เพศ มี 5 กลีบ สีขาวครีมแกมเขียว ชมพูหรือแดงเรื่อ ๆ อยู่กันหลวม ๆ ผลเปลือกแข็ง รูปกลม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางถึง 10 เซนติเมตร ผิวเป็นขุยสีออกขาวปนสีชมพู มีเนื้อมาก กลิ่นหอม มีเมือกหุ้มเมล็ด เมล็ดยาว 0.5-0.6 เซนติเมตร เปลือกหนา มีขน
การใช้ประโยชน์
มะขวิด เป็นยาบำรุงกำลัง ทำให้สดชื่น เจริญอาหาร แก้อาการท้องเสีย และรักษาโรคทางเดินอาหาร โรคลักปิดลักเปิด แก้ฝีเปื่อยบวม ตกโลหิต และแก้พยาธิ ใบและดอก แก้ท้องร่วง แก้บวมและฟกช้ำ ขับลม เป็นยาฝาดสมาน และแก้พยาธิ ยาง แก้ทองเสีย สมานแผล และเจริญไฟธาตุ เปลือก แก้ฝีเปื่อย แก้บวม แก้อาการลงท้อง ตกโลหิต และแก้พยาธิ
ยางของผลมีความเหนียว ใช้ติดหรือเชื่อมต่อสิ่งของได้ เปลือกไม้มีสารจำพวกกัมจำนวนมาก ไม้เนื้อแข็ง สามารถใช้ในงานช่างไม้ได้ ผลรับประทานสดหรือนำไปทำน้ำผลไม้และแยม
เปลือกต้นมะขวิดใช้บดทำแป้งผัดหน้า อย่างในแป้งพม่า
ชื่อในภาษาต่างๆ
ชื่อสามัญของมะขวิด ได้แก่:
- อังกฤษ: Wood Apple, Elephant Apple, Monkey Fruit, Curd Fruit
- โอเดีย: Kaitha
- กันนาดา: Belada Hannu / Byalada Hannu
- เตลูกู: Vellaga Pandu(వెలగ పండు)
- ทมิฬ: Vilam Palam(விளாம் பழம்)
- มลยาฬัม: Vilam Kai(വിളാങ്കായ്)
- เบงกอล: Koth Bel(কৎ বেল)
- ภาษาเขมร: Kvet (ខ្វិត)
- ภาษาฮินดีKaitha (कैथा) หรือ Kath Bel.
- ภาษาโอริยา: Kaintha.
- คุชราต: Kothu.
- ภาษาสิงหล: Divul. (දිවුල්)
- มราฐี: KavaTH(कवठ).
- ภาษาชวา Kawis หรือ Kawista
- ภาษาสันสกฤต: Kapittha (कपित्थ), Dadhistha, Surabhicchada, Kapipriya, Dadhi, Puṣpapahala , Dantasātha, Phalasugandhika, Cirapākī, Karabhithū, Kanṭī, Gandhapatra, Grāhiphala, Kaṣāyāmlaphala.
อ้างอิง
- นิดดา หงส์วิวัฒน์ และทวีทอง หงส์วิวัฒน์. มะขวิด ใน ผลไม้ 111 ชนิด: คุณค่าอาหารและการกิน. กทม. แสงแดด. 2550 หน้า 137
- Feronia elephantum on treknature
- S G Joshi, Medicinal Plants, Oxford & IBH Publishing Co. Pvt. Ltd. New Delhi, 2004, , p.347
แหล่งข้อมูลอื่น
- Germplasm Resources Information Network: Limonia 2000-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Germplasm Resources Information Network: Limonia acidissima 2011-04-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- genus page, Flora of Pakistan: L. acidissima species page
- Purdue-hort_edu: The Wood Apple
- Pandanus Database - Limonia
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
makhwidkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb Rosidsxndb Sapindaleswngs Rutaceaewngsyxy epha skul Limonia L spichis L acidissimachuxthwinamLimonia acidissima L phlaehngkhxngmakhwidthikhayinpraethsxinediyphlmakhwidxyubntnepluxktnmakhwid makhwid phakhehnuxeriykmafid epntnimyuntnkhnadklang xyuinklumimyuntnphldib mithinkaenidinpraethsxinediy sungthung 12 emtr kingaekhnngmihnameriywaehlmtrng yaw 4 esntiemtr ibprakxb aebbkhnnkplaykhi ibxxktrngkham mi 2 3 khu rupikhklb yawthung 4 sm kanibaelakanibyxymipikaekhb yawthung 12 esntiemtr micudtxmnamn miklinxxn emuxkhyi chxdxkxxkplayyxdhruxsxkib mithngdxkephsphuaeladxksmburnephs mi 5 klib sikhawkhrimaekmekhiyw chmphuhruxaedngerux xyuknhlwm phlepluxkaekhng rupklm khnadesnphasunyklangthung 10 esntiemtr phiwepnkhuysixxkkhawpnsichmphu mienuxmak klinhxm miemuxkhumemld emldyaw 0 5 0 6 esntiemtr epluxkhna mikhnkarichpraoychnmakhwid epnyabarungkalng thaihsdchun ecriyxahar aekxakarthxngesiy aelarksaorkhthangedinxahar orkhlkpidlkepid aekfiepuxybwm tkolhit aelaaekphyathi ibaeladxk aekthxngrwng aekbwmaelafkcha khblm epnyafadsman aelaaekphyathi yang aekthxngesiy smanaephl aelaecriyifthatu epluxk aekfiepuxy aekbwm aekxakarlngthxng tkolhit aelaaekphyathi yangkhxngphlmikhwamehniyw ichtidhruxechuxmtxsingkhxngid epluxkimmisarcaphwkkmcanwnmak imenuxaekhng samarthichinnganchangimid phlrbprathansdhruxnaipthanaphlimaelaaeym epluxktnmakhwidichbdthaaepngphdhna xyanginaepngphmachuxinphasatangchuxsamykhxngmakhwid idaek xngkvs Wood Apple Elephant Apple Monkey Fruit Curd Fruit oxediy Kaitha knnada Belada Hannu Byalada Hannu etluku Vellaga Pandu వ లగ ప డ thmil Vilam Palam வ ள ம பழம mlyalm Vilam Kai വ ള ങ ക യ ebngkxl Koth Bel কৎ ব ল phasaekhmr Kvet ខ វ ត phasahindiKaitha क थ hrux Kath Bel phasaoxriya Kaintha khuchrat Kothu phasasinghl Divul ද ව ල mrathi KavaTH कवठ phasachwa Kawis hrux Kawista phasasnskvt Kapittha कप त थ Dadhistha Surabhicchada Kapipriya Dadhi Puṣpapahala Dantasatha Phalasugandhika Cirapaki Karabhithu Kanṭi Gandhapatra Grahiphala Kaṣayamlaphala xangxingnidda hngswiwthn aelathwithxng hngswiwthn makhwid in phlim 111 chnid khunkhaxaharaelakarkin kthm aesngaedd 2550 hna 137Feronia elephantum on treknature S G Joshi Medicinal Plants Oxford amp IBH Publishing Co Pvt Ltd New Delhi 2004 ISBN 81 204 1414 4 p 347aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb makhwid Germplasm Resources Information Network Limonia 2000 11 02 thi ewyaebkaemchchin Germplasm Resources Information Network Limonia acidissima 2011 04 12 thi ewyaebkaemchchin genus page Flora of Pakistan L acidissima species page Purdue hort edu The Wood Apple Pandanus Database Limoniabthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk