การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (อังกฤษ: genocide) คือ การกระทำอย่างเป็นระบบและไตร่ตรองไว้ก่อนเพื่อทำลายกลุ่มชาติพันธุ์ กลุ่มชนในชาติ หรือกลุ่มชนทางศาสนาทั้งกลุ่มหรือส่วนใหญ่
ถึงแม้จะมีผู้ให้นิยามของ "ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์" ไว้มากมายและบางทีก็แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง แต่ทางนิติศาสตร์นั้น สหประชาชาติได้กำหนดนิยามของพฤติการณ์นี้ในข้อ 2 แห่ง (United Nations Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide) ว่า ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ หมายถึง "การกระทำอย่างหนึ่งอย่างใดโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทำลายกลุ่มชาติพันธุ์ กลุ่มเชื้อชาติ กลุ่มชนในชาติ หรือกลุ่มชนทางศาสนาทั้งกลุ่มหรือส่วนใหญ่ เป็นต้นว่า ฆ่าสมาชิกของกลุ่ม กระทำให้สมาชิกของกลุ่มถึงแก่พิกลพิการอย่างหนักทางกายภาพหรือจิตภาวะ กระทำโดยไตร่ตรองหรือโดยคาดการณ์ไว้แล้วเพื่อให้เกิดแก่หรือนำพามาสู่สมาชิกของกลุ่มซึ่งทุกขเวทนาในสภาพความเป็นอยู่ กระทำโดยมาตรการใด ๆ เพื่อกันมิให้มีการถือกำเนิดของทารกภายในกลุ่ม หรือใช้กำลังนำพาผู้เยาว์ในกลุ่มไปยังอีกกลุ่มหนึ่ง"
แม้คำปรารภแห่งอนุสัญญาดังกล่าวจะระบุว่า ได้เกิดกรณีตัวอย่างในการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ขึ้นแล้วหลายครั้งหลายคราในประวัติศาสตร์โลก แต่คำว่า "genocide" นั้นเพิ่งได้รับการประดิษฐ์โดยราฟาเอล เลมคิน (Raphael Lemkin) นักนิติศาสตร์ลูกครึ่งโปแลนด์–ยิว และประชาคมโลกเพิ่งยอมรับนิยามของ "ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์" อย่างเป็นทางการภายหลังความหายนะที่นูเรมเบิร์ก
ปัจจุบัน ความผิดฐานฆ่าล้างเผ่าพันธุ์เป็นอำนาจหน้าที่ของศาลอาญาระหว่างประเทศที่จะดำเนินกระบวนยุติธรรม แต่ก่อนหน้านี้ ระหว่างที่ประชาคมโลกกำลังช่วยกันก่อตั้งศาลดังกล่าว เป็นอำนาจหน้าที่ของคณะตุลาการเฉพาะกิจระหว่างประเทศ จนกระทั่งธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศมีผลใช้บังคับในวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2545
นอกจากนี้ นับแต่อนุสัญญาว่าด้วยการป้องกันและลงโทษความผิดอาญาฐานฆ่าล้างเผ่าพันธุ์มีผลใช้บังคับในเดือนมกราคม พ.ศ. 2491 เป็นต้นมา รัฐภาคีแห่งอนุสัญญาราว ๆ 80 ประเทศได้ประกาศใช้และปรับปรุงกฎหมายภายในเพื่ออนุวัติอนุสัญญาดังกล่าว และผู้กระทำความผิดฐานฆ่าล้างเผ่าพันธุ์บางรายก็ได้รับการลงโทษตามกฎหมายภายในก็มี เช่น ศาลเยอรมันได้พิพากษาว่า นิโกลา จอร์จิก (Nikola Jorgic) กระทำความผิดดังกล่าวจริงตามกฎหมายภายในประเทศฉบับหนึ่ง
มีการวิพากษ์วิจารณ์อนุสัญญาดังกล่าวว่า ให้นิยาม "ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์" แคบเกินไป โดยมิได้ให้ความคุ้มครองแก่กลุ่มทางการเมืองด้วย นอกจากนี้ การกระทำตามที่อนุสัญญาบัญญัติไว้ว่าเป็นฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ยังไม่เคยได้รับการไต่สวนจากศาลมาก่อนเลยจนกว่าพนักงานอัยการจะได้ยื่นฟ้องเป็นราย ๆ ไป และยังไม่มีมาตรการเพียงพอที่จะ "กันไว้ดีกว่าแก้" กับทั้งยังมีปัญหาในการตีความอนุสัญญาอีกด้วย เช่น ที่ว่า "[การกระทำใดเพื่อทำลายทั้งกลุ่มหรือ] ส่วนใหญ่" คำว่า "ส่วนใหญ่" นี้จะเอาจำนวนเท่าไร เป็นต้น
อ้างอิง
- ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน/สำนักงานราชบัณฑิตยสภาสำหรับสาขาประชากรศาสตร์และสาขามานุษยวิทยา ส่วนสาขาอื่นบัญญัติไว้ดังนี้ คือ นิติศาสตร์บัญญัติว่า "การล้างชาติ" หรือ "การล้างเผ่าพันธุ์" และรัฐศาสตร์บัญญัติว่า "การทำลายล้างเผ่าพันธุ์มนุษย์" อนึ่ง ในสาขาประชากรศาสตร์และสาขามานุษยวิทยา ยังบัญญัติว่า "พันธุฆาต" ด้วย
- สมบูรณ์ เสงี่ยมบุตร และพรชัย ด่านวิวัฒน์ (2555.04). กฎหมายอาญาระหว่างประเทศ. กรุงเทพฯ: วิญญูชน. p. 25. ISBN .
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
() - Office of the High Commissioner for Human Rights. Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์