ปราสาทนครหลวง

ปราสาทนครหลวง หรือ พระนครหลวง ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลนครหลวง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้รับการขึ้นทะเบียนโบราณสถานและประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ตอนที่ 75 วันที่ 8 มีนาคม 2478 ลักษณะของสถาปัตยกรรมเป็นองค์ปราสาท เป็นพุทธสถานจตุรมุขทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า มี 3 ชั้น ชั้นที่ 2 เป็นซุ้มระเบียงล้อมรอบ ชั้นบนมีมณฑปประดิษฐานพระพุทธบาทสี่รอย สร้างในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง (ประมาณ พ.ศ. 2174)

ปราสาทนครหลวง

ปราสาทนครหลวง
ที่ตั้งของปราสาทนครหลวงในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา แสดงแผนที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ปราสาทนครหลวง (ประเทศไทย) แสดงแผนที่ประเทศไทย
ที่ตั้ง	ตำบลนครหลวง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ประเภท	วัด
ความเป็นมา
ผู้สร้าง	สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
สร้าง	พ.ศ. 2174
สมัย	อยุธยา
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
สภาพ	กึ่งซากปรักหักพัง
ผู้บริหารจัดการ	กรมศิลปากร
การเปิดให้เข้าชม	ทุกวัน 07.00-18.00 น. ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม	อยุธยา
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร

ประวัติ

ปราสาทนครหลวง เริ่มสร้างขึ้นในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง โดยทรงโปรดให้ช่างไปถ่ายแบบมาจากปราสาทเมืองพระนครหลวง ประเทศกัมพูชา เพื่อเป็นที่พักร้อนก่อนที่จะเสด็จไปนมัสการรอยพระพุทธบาทจังหวัดสระบุรี ปราสาทนครหลวงสร้างไม่แล้วเสร็จในสมัยนั้น ต่อมาราวปี พ.ศ. 2352 ตาปะขาวปิ่น ได้สร้างวัดนครหลวงขึ้นโดยเอาปราสาทนครหลวง เข้าไปไว้ในเขตของวัดด้วย และมีการสร้างพระพุทธบาทสี่รอย ประดิษฐานไว้บนลานชั้นบนของปราสาท จากการดำเนินงานทางโบราณคดี ได้พบว่าวัตถุประสงค์แรกเริ่มของการสร้างปราสาท เป็นการสร้างเพื่อให้เป็นศาสนสถานในพระพุทธศาสนา มิใช่ที่ประทับระหว่างทางในการเสด็จไปนมัสการพระพุทธบาทดังที่เข้าใจกันมาแต่เดิม

ปราสาทนครหลวง ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ตามประกาศกรมศิลปากร เรื่อง กำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ ในชื่อ พระนครหลวง

อ้างอิง

1. ศูนย์ข้อมูลกลางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม เรื่องที่ 133303 วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2555
2. ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ตอนที่ 75 วันที่ 8 มีนาคม 2478 หน้า 3679 – 3717

14°27′55″N 100°36′39″E / 14.46528°N 100.61083°E / 14.46528; 100.61083