นกเค าจ ดสถานะการอน ร กษ ความเส ยงต ำ IUCN 3 1 การจำแนกช นทางว ทยาศาสตร อาณาจ กร Animaliaไฟล ม Chordataช น Avesอ นด บ St

นกเค้าจุด

สถานะการอนุรักษ์
ความเสี่ยงต่ำ (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Aves
อันดับ:	Strigiformes
วงศ์:	Strigidae
สกุล:
สปีชีส์:	A. brama
ชื่อทวินาม
*Athene brama* (, 1821)
ชนิดย่อย
A. b. indica (พบในตอนเหนือของอินเดีย) A. b. fryi (พบในอินเดียตอนใต้) A. b. mayri (พบในภาคเหนือของไทย) A. b. albida (พบในอิหร่านและปากีสถาน)

แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
Carine brama Noctua indica (Franklin, 1831)

นกเค้าจุด (อังกฤษ: Spotted owlet; ชื่อวิทยาศาสตร์: Athene brama) เป็นนกล่าเหยื่อ จำพวกนกเค้าแมว ชนิดหนึ่ง ที่สามารถพบได้ในประเทศไทย

มีลักษณะส่วนหัวกลมไม่มีขนชี้ขึ้นไปเหมือนหูอย่างนกเค้ากู่ (Otus lempiji) มีจุดสังเกตอยู่ที่ขนคิ้วสีขาวที่เห็นได้เด่นชัด หัวค่อนข้างแบน บริเวณหัวจนถึงท้ายทอยสีน้ำตาลมีจุดเล็ก ๆ สีขาวประทั่วไป บริเวณตัวด้านบนซึ่งเป็นสีน้ำตาลก็มีจุด แต่จะมีขนาดใหญ่และกระจายมากกว่าบริเวณหัว บางทีใหญ่และเรียงตัวกันดูคล้ายบั้งมากกว่าจุด โดยเฉพาะด้านหลังคอที่จะเรียงตัวต่อกันคล้ายปลอกคอ ด้านล่างของลำตัวสีขาว แต่มีลายจุดสีน้ำตาลเช่นเดียวกัน นกตัวผู้และตัวเมียคล้ายคลึงกัน

โตเต็มที่มีความยาวจากปลายปากจรดปลายหางประมาณ 20 เซนติเมตร จัดว่าเป็นนกเค้าแมวขนาดเล็กชนิดหนึ่ง ออกหากินในเวลากลางคืน โดยเริ่มออกจากรังตั้งแต่เวลาโพล้เพล้ เป็นนกที่บินได้เงียบมาก อาหารได้แก่ แมลงชนิดต่าง ๆ รวมถึงแมลงปีกแข็ง, หนูขนาดเล็กหรือนกขนาดเล็กชนิดอื่นที่นอนหลับบนต้นไม้ เมื่อเห็นเหยื่อจะพุ่งตัวกางกรงเล็บอันแข็งแรงและแหลมคมออกจับเหยื่อ ถ้าเหยื่อตัวเล็กจะกินเลยทันที ถ้าตัวใหญ่ก็นำกลับมาที่รังก่อนแล้วใช้กรงเล็บจับเหยื่อขึ้นมาฉีกกินจนหมด นกเค้าจุดที่อาศัยอยู่ตามหมู่บ้านอาจมีพฤติกรรมไล่จับแมลงที่มาเล่นไฟที่หลอดนีออน

มีการกระจายพันธุ์ที่ค่อนข้างกว้างขวาง โดยพบได้ตั้งแต่อิหร่าน, อัฟกานิสถาน, ปากีสถาน, อนุทวีปอินเดีย สำหรับภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พบได้ที่พม่า, ไทย, กัมพูชา, ลาว และเวียดนาม สามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้ทุกรูปแบบ ตั้งแต่ภูเขาสูงจากระดับน้ำทะเลถึง 400 เมตร จนถึงทะเลทราย ทั้งยังปรับตัวให้อยู่ในเมืองขนาดใหญ่ได้อีกด้วย โดยสามารถพบได้ตามที่ ๆ มีต้นไม้ใหญ่ร่มรื่นหรือตามสวนสาธารณะ เป็นนกที่ปรับตัวให้เข้ากับมนุษย์ได้ดีมากชนิดหนึ่งและไม่ค่อยกลัวมนุษย์ มีชนิดย่อยทั้งหมด 4 ชนิด (ดูในตาราง)

ฤดูผสมพันธุ์อยู่ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน โดยรังวางไข่ของนกเค้าจุด จะใช้โพรงธรรมชาติหรือโพรงที่สัตว์อื่นทำไว้ หรือรอยแตกรอยแยกในตึก, เจดีย์, ซอกหลังคาตามอาคารเป็นรัง อาจหาหญ้าหรือขนนกมารองพื้นรัง แต่ส่วนมากจะวางไข่กับพื้นเปล่าเลย วางไข่ครั้งละ3-5ฟอง ไข่มีลักษณะกลม ขนาด 37x27 มิลลิเมตร เปลือกไข่สีขาวเป็นมันเล็กน้อย นกทั้งสองเพศช่วยกันกกไข่ เช่นเดียวกับนกเค้าแมวชนิดอื่น ๆ นกเค้าจุดจะกกไข่ทันทีตั้งแต่วางไข่ฟองแรก ลูกนกในรังจึงมีขนาดแตกต่างกันมาก เพราะออกจากไข่ไม่พร้อมกัน ใช้เวลาเลี้ยงลูกนกประมาณ 35-40วัน ลูกนกจะสามารถออกมานอกรังได้

ทั้งพ่อและแม่นกช่วยกันหาอาหารมาป้อนลูกอ่อน โดยจะออกหากินในเวลากลางวัน ถ้าเหยื่อเป็นชิ้นเล็ก ๆ จะส่งให้ลูกทั้งตัว ถ้าขนาดใหญ่ก็จะฉีกเป็นชิ้นเล็กให้ ลูกนกที่โตพอสมควรแล้วจะยังคงอยู่กับพ่อแม่อีกนาน บางครั้งอาจพบนกเค้าจุด 2-3ตัว อยู่บนต้นไม้เดียวกัน หรือเกาะกิ่งเบียดใกล้ชิดกันเสมอ ๆ โดยในตอนกลางวันจะเกาะกิ่งหลับอยู่บนต้นไม้ใบหนา หรือถ้ามีโพรงก็จะมุดเข้าไปหลบในโพรงเพื่อความปลอดภัย

เป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตาม แต่ก็เป็นนกเค้าแมวอีกชนิดหนึ่งที่นิยมเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยง

อ้างอิง

(2012). "Athene brama". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. สืบค้นเมื่อ 26 November 2013.
Rasmussen PC & JC Anderton (2005). Birds of South Asia: The Ripley Guide. Vol. 2. Smithsonian Institution & Lynx Edicions. pp. 246–247.
Pande, Satish; Amit Pawashe; Murlidhar N. Mahajan; Charu Joglekar & Anil Mahabal (2007). "Effect of Food and Habitat on Breeding Success in Spotted Owlets (Athene brama) Nesting in Villages and Rural Landscapes in India". Journal of Raptor Research. 41 (1): 26–34. doi:10.3356/0892-1016(2007)41[26:EOFAHO]2.0.CO;2.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Deignan HG (1941). "New birds from the Indo-Chinese sub-region" (PDF). The Auk. 58 (3): 396–398. doi:10.2307/4078958.
Ali, S & S D Ripley (1981). Handbook of the birds of India and Pakistan. Vol. 3 (2 ed.). Oxford University Press. pp. 299–302. ISBN .
Baker, E. C. S. (1919). "Descriptions of subspecies of Carine brama". Bulletin B.O.C. 40: 60–61.
Ali, Salim (1996). The Book of Indian Birds (12 ed.). Oxford University Press. ISBN .
Lan, Yang;Li Gui-yuan (1989). "A New Subspecies of The Athene brama (Spotted Little Owl)—A. b. poikila (Belly-mottled Little Owl)". Zoological Research. 10 (4): 303–308.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Sun, Yue-Hua; Bi Zhong-Lin; Wolfgang Scherzinger (2003). . Current Zoology. 49 (3): 389–392. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-10. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Shah, Z.A. and M.A. Beg (2001). "Food of the Spotted Little Owl (Athene brama) at a place where a cropland and a sandy wasteland met". Pakistan J. Zool. 33: 53–56.
Shah, Zahid Ali; Mirza Azhar Beg & Akbar Ali Khan (2004). "Prey Preferences of the Spotted Little Owl (Athene brama) in the Croplands Near Faisalabad–Pakistan" (PDF). Int. J. Agri. Biol. 6 (2): 278–280. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-08-17. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Beg, M.A., M. Maqbool & M. Mushtaq–ul–Hassan (1990). "Food habits of spotted owlet, Athene brama". Pakistan J. Agri. Sci. 27: 127–131.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Athene brama ที่วิกิสปีชีส์

[IUCN-1] (2012). "Athene brama". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. สืบค้นเมื่อ 26 November 2013.

[pcr-2] Rasmussen PC & JC Anderton (2005). Birds of South Asia: The Ripley Guide. Vol. 2. Smithsonian Institution & Lynx Edicions. pp. 246–247.

[cite-3] Pande, Satish; Amit Pawashe; Murlidhar N. Mahajan; Charu Joglekar & Anil Mahabal (2007). "Effect of Food and Habitat on Breeding Success in Spotted Owlets (Athene brama) Nesting in Villages and Rural Landscapes in India". Journal of Raptor Research. 41 (1): 26–34. doi:10.3356/0892-1016(2007)41[26:EOFAHO]2.0.CO;2.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[4] Deignan HG (1941). "New birds from the Indo-Chinese sub-region" (PDF). The Auk. 58 (3): 396–398. doi:10.2307/4078958.

[hbk-5] Ali, S & S D Ripley (1981). Handbook of the birds of India and Pakistan. Vol. 3 (2 ed.). Oxford University Press. pp. 299–302. ISBN .

[6] Baker, E. C. S. (1919). "Descriptions of subspecies of Carine brama". Bulletin B.O.C. 40: 60–61.

[Salim_Ali-7] Ali, Salim (1996). The Book of Indian Birds (12 ed.). Oxford University Press. ISBN .

[8] Lan, Yang;Li Gui-yuan (1989). "A New Subspecies of The Athene brama (Spotted Little Owl)—A. b. poikila (Belly-mottled Little Owl)". Zoological Research. 10 (4): 303–308.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[9] Sun, Yue-Hua; Bi Zhong-Lin; Wolfgang Scherzinger (2003). . Current Zoology. 49 (3): 389–392. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-10. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[10] Shah, Z.A. and M.A. Beg (2001). "Food of the Spotted Little Owl (Athene brama) at a place where a cropland and a sandy wasteland met". Pakistan J. Zool. 33: 53–56.

[11] Shah, Zahid Ali; Mirza Azhar Beg & Akbar Ali Khan (2004). "Prey Preferences of the Spotted Little Owl (Athene brama) in the Croplands Near Faisalabad–Pakistan" (PDF). Int. J. Agri. Biol. 6 (2): 278–280. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-08-17. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[12] Beg, M.A., M. Maqbool & M. Mushtaq–ul–Hassan (1990). "Food habits of spotted owlet, Athene brama". Pakistan J. Agri. Sci. 27: 127–131.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()