คำปุน ศรีใส เกิดเมื่อวันที่ 5 มกราคม พ.ศ. 2476 เป็นช่างทอผ้าอีสาน ได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2561 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์ (ประณีตศิลป์-ทอผ้า)
คำปุน ศรีใส | |
---|---|
เกิด | 5 มกราคม พ.ศ. 2476 ตำบลยโสธร อำเภอยโสธร จังหวัดอุบลราชธานี (ปัจจุบันคือจังหวัดยโสธร) |
อาชีพ | ช่างทอผ้า |
คู่สมรส | นายเตียซ้ง แซ่แต้ |
รางวัล | พ.ศ. 2561 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า) |
คำปุน ศรีใส เกิดที่คุ้มวัดกลาง ตำบลยโสธร อำเภอยโสธร จังหวัดอุบลราชธานี (ปัจจุบันคือจังหวัดยโสธร) สำเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนสามัคคีวัฒนา เมื่อ พ.ศ. 2485 คำปุนได้รับการปลูกฝังวัฒนธรรมการทอผ้าที่สืบทอดจากบรรพบุรุษ โดยเฉพาะจากคุณยายและคุณแม่น้อย ศรีใส นางคำปุนสมรสกับนายเตียซ้ง แซ่แต้ ซึ่งมีอาชีพค้าขาย ทำให้หยุดการทอผ้าไประยะหนึ่ง แต่ภายหลังกลับมายึดอาชีพทอผ้า โดยมีการพัฒนาการทอผ้าไหมและขยายเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือนอย่างจริงจังที่ถนนผาแดง พร้อมกับเปิดร้านคำปุน ขายผ้าที่หน้าตลาดใหญ่ เป็นการทอผ้าอีสาน ทั้งหมี่ ขิด ยก และ จก และ พัฒนาผ้าไหมให้มีลวดลายหลากหลายยิ่งขึ้น
ต่อมาได้ขยายโรงทอผ้าไหมด้วยกี่ 24 หลัง โดยใช้ชื่อว่า โรงทอผ้าไหมคำปุน ผ้าที่มีชื่อเสียงของบ้านคำปุน คือ ผ้าไหมมัดหมี่ผสมการจก (การปัก) ด้วยไหมสีต่าง ๆ มีทั้งไหมเงินไหมคำลงบนผืนลายผ้า ผ้าคำปุนได้รับความสนใจจากบุคคลที่มีชื่อเสียงและนำไปใช้ในงานพิธีการต่าง ๆ อยู่เสมอ เช่น การหมั้น การเข้าเฝ้า เป็นต้น และยังได้ใช้เป็นเครื่องแต่งกายของตัวเอกในภาพยนตร์ เรื่อง ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
นางคำปุน ศรีใส ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม สาขาทัศนศิลป์-ถักทอ พ.ศ. 2537 ศิลปินมรดกอีสาน สาขาทัศนศิลป์ (หัตถกรรมผ้าทอ) พ.ศ. 2558 จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น และได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2561 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2563 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)
อ้างอิง
- "คำปุน ศรีใส (หัตถกรรมผ้าทอ)". ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
- "บ้านคำปุน". การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.).
- ธนกร วงษ์ปัญญา. "ประกาศยกย่อง 12 บุคคล เป็นศิลปินแห่งชาติปี 2561 เพชรา เชาวราษฎร์, ประภาส ชลศรานนท์, แดนอรัญ แสงทอง". เดอะสแตนดาร์ด.
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ประจำปี ๒๕๖๓ 2022-05-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๓๘ ตอนพิเศษ ๒ ข หน้า ๒๔๐, ๒๒ มกราคม ๒๕๖๔
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khapun sriis ekidemuxwnthi 5 mkrakhm ph s 2476 epnchangthxphaxisan idrbkarykyxngepnsilpinaehngchati ph s 2561 sakhathsnsilp praephthprayuktsilp pranitsilp thxpha khapun sriis c ph ekid5 mkrakhm ph s 2476 91 pi tablyosthr xaephxyosthr cnghwdxublrachthani pccubnkhuxcnghwdyosthr xachiphchangthxphakhusmrsnayetiysng aesaetrangwlph s 2561 silpinaehngchati sakhathsnsilp karthxpha khapun sriis ekidthikhumwdklang tablyosthr xaephxyosthr cnghwdxublrachthani pccubnkhuxcnghwdyosthr saerckarsuksaradbchnprathmsuksapithi 4 cakorngeriynsamkhkhiwthna emux ph s 2485 khapunidrbkarplukfngwthnthrrmkarthxphathisubthxdcakbrrphburus odyechphaacakkhunyayaelakhunaemnxy sriis nangkhapunsmrskbnayetiysng aesaet sungmixachiphkhakhay thaihhyudkarthxphaiprayahnung aetphayhlngklbmayudxachiphthxpha odymikarphthnakarthxphaihmaelakhyayepnxutsahkrrminkhrweruxnxyangcringcngthithnnphaaedng phrxmkbepidrankhapun khayphathihnatladihy epnkarthxphaxisan thnghmi khid yk aela ck aela phthnaphaihmihmilwdlayhlakhlayyingkhun txmaidkhyayorngthxphaihmdwyki 24 hlng odyichchuxwa orngthxphaihmkhapun phathimichuxesiyngkhxngbankhapun khux phaihmmdhmiphsmkarck karpk dwyihmsitang mithngihmenginihmkhalngbnphunlaypha phakhapunidrbkhwamsniccakbukhkhlthimichuxesiyngaelanaipichinnganphithikartang xyuesmx echn karhmn karekhaefa epntn aelayngidichepnekhruxngaetngkaykhxngtwexkinphaphyntr eruxng tanansmedcphranerswrmharach nangkhapun sriis idrbkarykyxngechidchuekiyrtiepnbukhkhlphumiphlngandiednthangwthnthrrm sakhathsnsilp thkthx ph s 2537 silpinmrdkxisan sakhathsnsilp htthkrrmphathx ph s 2558 cakmhawithyalykhxnaekn aelaidrbkarykyxngepnsilpinaehngchati ph s 2561 sakhathsnsilp praephthprayuktsilpekhruxngrachxisriyaphrnph s 2563 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthisrresriyyingdierkkhunaphrn chnthi 4 ctutthdierkkhunaphrn c ph xangxing khapun sriis htthkrrmphathx sunysilpwthnthrrm mhawithyalykhxnaekn bankhapun karthxngethiywaehngpraethsithy ththth thnkr wngspyya prakasykyxng 12 bukhkhl epnsilpinaehngchatipi 2561 ephchra echawrasdr praphas chlsrannth aednxry aesngthxng edxasaetndard rachkiccanuebksa prakassanknaykrthmntri eruxng phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthisrresriyyingdierkkhunaphrn pracapi 2563 2022 05 30 thi ewyaebkaemchchin elm 138 txnphiess 2 kh hna 240 22 mkrakhm 2564