Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ในทางภาษาศาสตร์ การผันคำ (อังกฤษ: inflection หรือ inflexion) หรืออาจเรียกว่า การลงวิภัตติปัจจัย คือการเปลี่ยนแปลงรูปคำในประโยค เพื่อแสดงเพศ การก บุรุษ วาจก ฯลฯ การเปลี่ยนแปลงรูปคำเช่นนี้ไม่พบในภาษาไทย แต่จะพบในภาษาในหลายๆตระกูล เช่น ตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน เป็นต้น ภาษาที่อาศัยการผันคำเพื่อเปลี่ยนความหมายในระดับสูงเรียกว่า (Inflectional Language) ซึ่งตรงกันข้ามกับ ภาษาคำโดด (Isolating Language) ซึ่งมักจะเป็นภาษาที่คำแต่ละคำมีพยางค์เดียวและไม่มีการผันคำ สำหรับภาษาที่จำแนกตามลักษณะอื่นๆ ได้แก่ ภาษาคำติดต่อ (Agglutinative Language) และ (Poly-synthetic Language)
การผันคำนาม
ภาษาสเปน
การผันคำนามจะแสดงเพศ พจน์ และการกของคำนั้นๆในประโยค โดยแต่ละภาษาก็จะมีจำนวนเพศ พจน์ และการกที่ไม่เท่ากัน เช่น ภาษาเยอรมันมีเพียง 4 การก แต่ภาษาสันสกฤตมีถึง 8 การก ภาษาอังกฤษมีเพียง 2 พจน์ แต่ภาษาหลายภาษาในตระกูลภาษาออสโตรนีเซียนมีถึง 4 พจน์[]
ตัวอย่างการผันคำนามตามพจน์และการกในภาษาบาลี
| นร (คนผู้ชาย) | ||
| การก | พจน์ (วจน) | |
| เอกพจน์ (เอกวจน) | พหูพจน์ (พหุวจน) | |
| ประธาน (ปฐมา) กรรตุการก (กัตตุการก, กตฺตุการก) | นโร (นร + -สิ วิภัตติ) | นรา (นร + -โย วิภัตติ) |
| กรรมตรง (ทุติยา) กรรมการก (กัมมการก, กมฺมการก) | นรํ (นร + -อํ วิภัตติ) | นเร (นร + -โย วิภัตติ) |
| เครื่องมือ (ตติยา) กรณการก | นเรน (นร + -นา วิภัตติ) | นเรภิ, นเรหิ (นร + -หิ วิภัตติ) |
| กรรมรอง (จตุตฺถี) สัมปทานการก (สมฺปทานการก) | นรสฺส, นราย, นรตฺถํ (นร + -ส วิภัตติ) | นรานํ (นร + -นํ วิภัตติ) |
| แหล่งที่มา (ปญฺจมี) อปาทานการก | นรสฺมา, นรมฺหา, นรา (นร + -สฺมา วิภัตติ) | นเรภิ, นเรหิ (นร + -หิ วิภัตติ) |
| เจ้าของ (ฉฏฺฐี) สัมพันธการก (สมฺพนฺธการก) | นรสฺส (นร + -ส วิภัตติ) | นรานํ (นร + -นํ วิภัตติ) |
| สถานที่ (สตฺตมี) อธิกรณการก | นรสฺมิํ, นรมฺหิ, นเร (นร + -สฺมิํ/สฺมึ วิภัตติ) | นเรสุ (นร + -สุ วิภัตติ) |
| อาลปนะ (อาลปน) สัมโพธนาการก (สมฺโพธนาการก) | นร (นร + -สิ วิภัตติ) | นรา (นร + -โย วิภัตติ) |
การผันคำสรรพนาม
การผันคำสรรพนามจะคล้ายคลึงกับการผันคำนาม ซึ่งจะแสดงเพศ พจน์ และการกในประโยค โดยจะแตกต่างจากคำนามที่ว่า คำนามจะเปลี่ยนแปลงหรือเพิ่มหน่วยเสียงที่ท้ายคำเพื่อแสดงเพศ พจน์ การก แต่สรรพนามมักจะเปลี่ยนรูปคำไปเลย
ตัวอย่างการผันคำสรรพนามตามเพศ พจน์ และการกในภาษาไอซ์แลนด์[]
| การก | บุรุษที่ 1 | บุรุษที่ 2 | บุรุษที่ 3 | |||
| เพศชาย | เพศหญิง | เพศกลาง | ||||
| เอกพจน์ | กรรตุการก | ég | þú | hann | hún | það |
| กรรมการก | mig | þig | hann | hana | það | |
| สัมปทานการก | mér | þér | honum | henni | því | |
| สัมพันธการก | mín | þín | hans | hennar | þess | |
| พหูพจน์ | กรรตุการก | við | þið | þeir | þær | þau |
| กรรมการก | okkur | ykkur | þá | þær | þau | |
| สัมปทานการก | okkur | ykkur | þeim | |||
| สัมพันธการก | okkar | ykkar | þeirra | |||
ดูเพิ่ม
- ลิงค์ (ภาษาศาสตร์) หรือ เพศทางไวยากรณ์
- การก หรือ คำที่แสดงหน้าที่ทางไวยากรณ์
- บุรุษ (ภาษาศาสตร์) หรือ บุคคลทางไวยากรณ์
อ้างอิง
- . (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics (6th ed., pp. 243-244). Malden, MA: Blackwell.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-26. สืบค้นเมื่อ 2008-10-19.
 | บทความภาษานี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud inthangphasasastr karphnkha xngkvs inflection hrux inflexion hruxxaceriykwa karlngwiphttipccy khuxkarepliynaeplngrupkhainpraoykh ephuxaesdngephs kark burus wack l karepliynaeplngrupkhaechnniimphbinphasaithy aetcaphbinphasainhlaytrakul echn trakulphasaxinod yuorepiyn epntn phasathixasykarphnkhaephuxepliynkhwamhmayinradbsungeriykwa Inflectional Language sungtrngknkhamkb phasakhaodd Isolating Language sungmkcaepnphasathikhaaetlakhamiphyangkhediywaelaimmikarphnkha sahrbphasathicaaenktamlksnaxun idaek phasakhatidtx Agglutinative Language aela Poly synthetic Language karphnkhanamkarphnkhanamtamephsaelaphcnin phasasepn karphnkhanamcaaesdngephs phcn aelakarkkhxngkhanninpraoykh odyaetlaphasakcamicanwnephs phcn aelakarkthiimethakn echn phasaeyxrmnmiephiyng 4 kark aetphasasnskvtmithung 8 kark phasaxngkvsmiephiyng 2 phcn aetphasahlayphasaintrakulphasaxxsotrniesiynmithung 4 phcn txngkarxangxing twxyangkarphnkhanamtamphcnaelakarkinphasabali nr khnphuchay kark phcn wcn exkphcn exkwcn phhuphcn phhuwcn prathan pthma krrtukark kttukark kt tukark nor nr si wiphtti nra nr oy wiphtti krrmtrng thutiya krrmkark kmmkark km mkark nr nr x wiphtti ner nr oy wiphtti ekhruxngmux ttiya krnkark nern nr na wiphtti nerphi nerhi nr hi wiphtti krrmrxng ctut thi smpthankark sm pthankark nrs s nray nrt th nr s wiphtti nran nr n wiphtti aehlngthima py cmi xpathankark nrs ma nrm ha nra nr s ma wiphtti nerphi nerhi nr hi wiphtti ecakhxng cht thi smphnthkark sm phn thkark nrs s nr s wiphtti nran nr n wiphtti sthanthi st tmi xthikrnkark nrs mi nrm hi ner nr s mi s mu wiphtti nersu nr su wiphtti xalpna xalpn smophthnakark sm ophthnakark nr nr si wiphtti nra nr oy wiphtti karphnkhasrrphnamkarphnkhasrrphnamcakhlaykhlungkbkarphnkhanam sungcaaesdngephs phcn aelakarkinpraoykh odycaaetktangcakkhanamthiwa khanamcaepliynaeplnghruxephimhnwyesiyngthithaykhaephuxaesdngephs phcn kark aetsrrphnammkcaepliynrupkhaipely twxyangkarphnkhasrrphnamtamephs phcn aelakarkinphasaixsaelnd txngkarxangxing kark burusthi 1 burusthi 2 burusthi 3ephschay ephshying ephsklangexkphcn krrtukark eg thu hann hun thadkrrmkark mig thig hann hana thadsmpthankark mer ther honum henni thvismphnthkark min thin hans hennar thessphhuphcn krrtukark vid thid their thaer thaukrrmkark okkur ykkur tha thaer thausmpthankark okkur ykkur theimsmphnthkark okkar ykkar theirraduephimlingkh phasasastr hrux ephsthangiwyakrn kark hrux khathiaesdnghnathithangiwyakrn burus phasasastr hrux bukhkhlthangiwyakrnxangxing 2008 A Dictionary of Linguistics and Phonetics 6th ed pp 243 244 Malden MA Blackwell PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 09 26 subkhnemux 2008 10 19 bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk