ไฮอะซินท์บ้าน | |
---|---|
Hyacinthus orientalis ตามธรรมชาติ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Monocots |
อันดับ: | Asparagales |
วงศ์: | Asparagaceae |
วงศ์ย่อย: | |
สกุล: | Hyacinthus |
สปีชีส์: | H. orientalis |
ชื่อทวินาม | |
Hyacinthus orientalis L. | |
ชื่อพ้อง | |
|
Hyacinthus orientalis, ไฮอะซินท์บ้าน (อังกฤษ: common hyacinth), ไฮอะซินท์สวน (อังกฤษ: garden hyacinth) หรือ ไฮอะซินท์ดัตช์ (อังกฤษ: Dutch hyacinth) เป็นสปีชีส์ของพืชดอกในวงศ์หน่อไม้ฝรั่ง วงศ์ย่อย Scilloidiae ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ตอนใต้และตอนกลางของประเทศตุรกี ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศซีเรีย ประเทศเลบานอน และตอนเหนือของประเทศอิสราเอล พืชชนิดนี้ถูกนำเข้าไปยังทวีปยุโรปในช่วงศตวรรษที่ 16 และแพร่หลายไปทั่วภูมิอากาศแบบอบอุ่นของโลก เนื่องด้วยดอกที่มีกลิ่นหอมอย่างมาก ซึ่งมักพบนำมาปลูกในช่วงต้นฤดูกาลเพื่อให้ออกดอกในช่วงคริสตมาสพอดี
คำอธิบาย
ไฮอะซินท์เป็นพืชหัว มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางหัว 3–7 ซม. ใบเป็นใบโอบต้น มีความยาว 15–35 ซม. กว้าง 1–3 ซม. มีสัมผัสนุ่ม อวบน้ำ และมีฐานใบเรียงเป็นวงก้นหอย ก้านดอกเป็นช่อกระจะมีความสูง 20–35 ซม. (หรืออาจยาวถึง 45 ซม. ซึ่งพบได้ยาก) ประกอบด้วยดอกมีกลิ่นสีม่วง 2–50 ดอก มีหลอดดอกยาว 3.5 ซม. และวงกลีบรวมมีหกแฉก
ปรัมปรา
ในประมวลเรื่องปรัมปรากรีก เป็นเด็กหนุ่มซึ่งเป็นที่ชื่นชมจากทั้งอะพอลโลและเซไฟรัส แต่ถูกสังหารโดยจักร (discus) เนื่องจากการต่อสู้ด้วยความอิจฉาระหว่างเทพทั้งสอง เมื่อไฮอะซินทัสตาย โดยมีดอกไม้เติบโตขึ้นมาจากเลือดของเขา อย่างไรก็ตาม อธิบายว่าทั้งพืชพันธุ์ปลูกและพืชป่าที่เรียกว่า ὑάκινθος (hyakinthos) นั้นไม่ถือว่าเป็นต้นไฮอะซินท์ในยุคใหม่
การขยายพันธุ์
การขยายพันธุ์นั้นสามารถทำได้อย่างง่ายดาย โดยการแบ่งหัว (bulb) ที่แยกออกจากต้นหลัก ซึ่งต้นไฮอะซินท์ในธรรมชาติก็ใช้วิธีการนี้เช่นกัน แต่ก็ยังมีไฮอะซินท์ที่ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ดด้วยเช่นกัน
ไฮอะซินท์จะได้รับการผสมเกสรโดยแมลงต่าง ๆ เช่น เนื่องจากเป็นดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมอย่างมากจึงดึงดูดแมลงเข้ามาตอมน้ำหวาน
หลังจากออกดอกแล้วจะเกิดถุงเมล็ดที่สุกแล้วขึ้น มีรูปร่างอ้วนและเป็นทรงกลม เมื่อถุงสุกแล้วจะแห้งและแตกออกเป็นสามส่วน แต่ละส่วนจะมีส่วนย่อยสองส่วน และจะมีเมล็ดอยู่ในปริมาณที่แตกต่างกัน ตัวเมล็ดเป็นสีดำที่มีขนาดต่าง ๆ สีขาว เมล็ดจะถูกกระจายโดยอาศัยมด (myrmecochory) นั่นคือ มดจะมาขึ้นเมล็ดเหล่านี้ และแบกกลับไปยังรังโดยมดจะกินเอไลโอโซมเป็นอาหาร ส่วนเมล็ดก็จะสามารถงอกขึ้นได้ในรังมด
การปลูก
ไฮอะซินท์บ้านเป็นพันธุ์ปลูกที่มีประวัติยาวนานในฐานะไม้ประดับ ไฮอะซินท์นั้นขึ้นอยู่ทั่วไปในภูมิภาคเมดิเตอร์เรเนียน และต่อมาคือประเทศฝรั่งเศส (ใช้ในการปรุงน้ำหอม) และประเทศเนเธอร์แลนด์ (ศูนย์กลางพันธุ์ปลูกที่สำคัญ) และพื้นที่อื่น ๆ
ดอกของไฮอะซินท์จะออกในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งเติบโตได้ดีที่สุดในช่วงที่มีแดดดีและมีร่มเงาในดินที่ระบายน้ำได้ดีแต่ไม่แห้ง โดยต้นจะเข้าสู่ระยะพักตัวในช่วงฤดูหนาว และจะคงอยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศหนาวเย็นเท่านั้น ซึ่งดอกนั้นมีกลิ่นหอมและมีสีสันสดใส ไฮอะซินท์มีพันธุ์ปลูกที่ได้รับการคัดเลือกและตั้งชื่อกว่า 2,000 สายพันธุ์ ประกอบด้วยพันธุ์ที่มีดอกสีน้ำเงิน สีขาว สีเหลืองอ่อน สีชมพู สีแดง หรือสีม่วง ซึ่งสายพันธุ์ส่วนใหญ่ที่ได้รับการคัดเลือกนั้นมีช่อเชิงลดของดอกหนาแน่นกว่าพันธุ์ป่า โดยในแต่ละช่อเชิงลดจะมีดอก 40–100 หรือมากกว่า
พันธุ์ปลูก
ต่อไปนี้เป็นสายพันธุ์ที่ได้รับจากแห่งสหราชอาณาจักร:-
- ไอดา 'Aida' (สีน้ำเงินเข้ม)
- แอนนามารี 'Anna Marie' (สีชมพู)
- บลูเฟสติวัล 'Blue Festival' (สีน้ำเงินอ่อน)
- บลูแจ็กเก็ต 'Blue Jacket' (สีน้ำเงิน)
- ชิคาโก 'Chicago' (สีคราม)
- ซิตีออฟฮาร์เล็ม 'City of Haarlem' (สีครีม)
- เดลฟต์บลู 'Delft Blue' (สีน้ำเงิน)
- แฟรลี 'Fairly' (สีขาว)
- จิปซีควีน 'Gipsy Queen' (สีชมพูแซลมอน)
- ยอนโบส 'Jan Bos' (สีชมพูเข้ม)
- ลินโนซองซ์ 'L'Innocence' (สีขาว)
- มิสไซง่อน 'Miss Saigon' (สีชมพูเข้ม)
- ออสทารา 'Ostara' (สีน้ำเงิน)
- เพาล์ แฮร์มัน 'Paul Hermann' (สีม่วงซีด)
- รอยัลเนวี 'Royal Navy' (สีน้ำเงินเข้ม)
- เยลโลวควีน 'Yellow Queen' (สีครีมเหลือง)
การบังคับ
ไฮอะซินท์เป็นหนึ่งในพืชหัวที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในการนำมาเข้ากระบวนการบังคับ (forcing) ซึ่งเป็นกระบวนการที่กระตุ้นให้พืชออกดอกเร็วกว่าฤดูกาลธรรมชาติ (ในกรณีนี้คือคริสตมาสในเขตหนาว) โดยการให้ความอบอุ่นกับหัวเป็นเวลาหลายสัปดาห์ก่อนที่จะนำไปปลูกในที่สว่างและเย็น เช่น บริเวณหน้าต่างของห้องครัว หรืออาจปลูกในแจกันคอแคบเพื่อดูการเจริญเติบโตของระบบรากได้ด้วย
ความเป็นพิษ
H. orientalis ประกอบด้วยแอลคาลอยด์ซึ่งจะเป็นพิษหากรับประทานเข้าไปในปริมาณมาก อย่างไรก็ตาม หัวของมันเป็นส่วนที่มีพิษมากที่สุดและไม่ควรรับประทานไม่ว่าจะกรณีใด ๆ ก็ตาม
ดูเพิ่มเติม
อ้างอิง
- "The Plant List: A Working List of All Plant Species".
- Brickell, Christopher, บ.ก. (2008). The Royal Horticultural Society A-Z Encyclopedia of Garden Plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. p. 552. ISBN .
- "AGM Plants - Ornamental" (PDF). Royal Horticultural Society. July 2017. p. 50. สืบค้นเมื่อ 3 March 2018.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Aida'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'Anna Marie'". สืบค้นเมื่อ 25 August 2020.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Blue Festival'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Blue Jacket'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Chicago'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'City of Haarlem'". สืบค้นเมื่อ 25 August 2020.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'Delft Blue'". สืบค้นเมื่อ 25 August 2020.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Fairly'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'Gipsy Queen'". สืบค้นเมื่อ 28 August 2020.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Jan Bos'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'L'Innocence'". สืบค้นเมื่อ 28 August 2020.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Miss Saigon'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plant Selector - Hyacinthus orientalis 'Ostara'". สืบค้นเมื่อ 28 August 2020.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Paul Hermann'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Royal Navy'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- "RHS Plantfinder - Hyacinthus orientalis 'Yellow Queen'". สืบค้นเมื่อ 7 March 2018.
- . Royal Horticultural Society. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-02-26. สืบค้นเมื่อ 15 July 2013.
- . Greenshare factsheets. University of Rhode Island Landscape horticulture program. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 18, 2013. สืบค้นเมื่อ 15 July 2013.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Newsletter Number 4. (October 2004) Hyacinth perennialization , Flower Bulb Research Program, Department of Horticulture, College of Agriculture and Life Sciences, Cornell University
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ihxasinthbanHyacinthus orientalis tamthrrmchatikarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Monocotsxndb Asparagaleswngs Asparagaceaewngsyxy skul Hyacinthusspichis H orientalischuxthwinamHyacinthus orientalis L chuxphxngHyacinthus albulus Jord Hyacinthus brumalis Haw ex G Don Hyacinthus modestus Jord amp Fourr Hyacinthus praecox Jord Hyacinthus provincialis Jord Hyacinthus rigidulus Jord amp Fourr Scilla coronaria Salisb Hyacinthus orientalis ihxasinthban xngkvs common hyacinth ihxasinthswn xngkvs garden hyacinth hrux ihxasinthdtch xngkvs Dutch hyacinth epnspichiskhxngphuchdxkinwngshnximfrng wngsyxy Scilloidiae thimithinkaenidxyuinexechiytawntkechiyngit txnitaelatxnklangkhxngpraethsturki phakhtawntkechiyngehnuxkhxngpraethssieriy praethselbanxn aelatxnehnuxkhxngpraethsxisraexl phuchchnidnithuknaekhaipyngthwipyuorpinchwngstwrrsthi 16 aelaaephrhlayipthwphumixakasaebbxbxunkhxngolk enuxngdwydxkthimiklinhxmxyangmak sungmkphbnamaplukinchwngtnvdukalephuxihxxkdxkinchwngkhristmasphxdikhaxthibayihxasinthepnphuchhw mikhnadesnphansunyklanghw 3 7 sm ibepniboxbtn mikhwamyaw 15 35 sm kwang 1 3 sm mismphsnum xwbna aelamithaniberiyngepnwngknhxy kandxkepnchxkracamikhwamsung 20 35 sm hruxxacyawthung 45 sm sungphbidyak prakxbdwydxkmiklinsimwng 2 50 dxk mihlxddxkyaw 3 5 sm aelawngklibrwmmihkaechkprmprainpramwleruxngprmprakrik epnedkhnumsungepnthichunchmcakthngxaphxlolaelaesifrs aetthuksngharodyckr discus enuxngcakkartxsudwykhwamxiccharahwangethphthngsxng emuxihxasinthstay odymidxkimetibotkhunmacakeluxdkhxngekha xyangirktam xthibaywathngphuchphnthuplukaelaphuchpathieriykwa ὑakin8os hyakinthos nnimthuxwaepntnihxasinthinyukhihmkarkhyayphnthukarkhyayphnthunnsamarththaidxyangngayday odykaraebnghw bulb thiaeykxxkcaktnhlk sungtnihxasinthinthrrmchatikichwithikarniechnkn aetkyngmiihxasinththikhyayphnthuodyichemlddwyechnkn ihxasinthcaidrbkarphsmeksrodyaemlngtang echn enuxngcakepndxkimthimiklinhxmxyangmakcungdungdudaemlngekhamatxmnahwan hlngcakxxkdxkaelwcaekidthungemldthisukaelwkhun miruprangxwnaelaepnthrngklm emuxthungsukaelwcaaehngaelaaetkxxkepnsamswn aetlaswncamiswnyxysxngswn aelacamiemldxyuinprimanthiaetktangkn twemldepnsidathimikhnadtang sikhaw emldcathukkracayodyxasymd myrmecochory nnkhux mdcamakhunemldehlani aelaaebkklbipyngrngodymdcakinexiloxosmepnxahar swnemldkcasamarthngxkkhunidinrngmdkarplukihxasinthphnthuplukhlaksi ihxasinthbanepnphnthuplukthimiprawtiyawnaninthanaimpradb ihxasinthnnkhunxyuthwipinphumiphakhemdietxrereniyn aelatxmakhuxpraethsfrngess ichinkarprungnahxm aelapraethsenethxraelnd sunyklangphnthuplukthisakhy aelaphunthixun dxkkhxngihxasinthcaxxkinchwngtnvduibimphli sungetibotiddithisudinchwngthimiaedddiaelamirmengaindinthirabaynaiddiaetimaehng odytncaekhasurayaphktwinchwngvduhnaw aelacakhngxyuinphunthithimixakashnaweynethann sungdxknnmiklinhxmaelamisisnsdis ihxasinthmiphnthuplukthiidrbkarkhdeluxkaelatngchuxkwa 2 000 sayphnthu prakxbdwyphnthuthimidxksinaengin sikhaw siehluxngxxn sichmphu siaedng hruxsimwng sungsayphnthuswnihythiidrbkarkhdeluxknnmichxechingldkhxngdxkhnaaennkwaphnthupa odyinaetlachxechingldcamidxk 40 100 hruxmakkwa phnthupluk edlftblu txipniepnsayphnthuthiidrbcakaehngshrachxanackr ixda Aida sinaenginekhm aexnnamari Anna Marie sichmphu bluefstiwl Blue Festival sinaenginxxn bluaeckekt Blue Jacket sinaengin chikhaok Chicago sikhram sitixxfharelm City of Haarlem sikhrim edlftblu Delft Blue sinaengin aefrli Fairly sikhaw cipsikhwin Gipsy Queen sichmphuaeslmxn yxnobs Jan Bos sichmphuekhm linonsxngs L Innocence sikhaw misisngxn Miss Saigon sichmphuekhm xxsthara Ostara sinaengin ephal aehrmn Paul Hermann simwngsid rxylenwi Royal Navy sinaenginekhm eylolwkhwin Yellow Queen sikhrimehluxng karbngkhb ihxasinthepnhnunginphuchhwthiidrbkhwamniymmakthisudinkarnamaekhakrabwnkarbngkhb forcing sungepnkrabwnkarthikratunihphuchxxkdxkerwkwavdukalthrrmchati inkrninikhuxkhristmasinekhthnaw odykarihkhwamxbxunkbhwepnewlahlayspdahkxnthicanaipplukinthiswangaelaeyn echn briewnhnatangkhxnghxngkhrw hruxxacplukinaecknkhxaekhbephuxdukarecriyetibotkhxngrabbrakiddwykhwamepnphisH orientalis prakxbdwyaexlkhalxydsungcaepnphishakrbprathanekhaipinprimanmak xyangirktam hwkhxngmnepnswnthimiphismakthisudaelaimkhwrrbprathanimwacakrniid ktamduephimetimxangxing The Plant List A Working List of All Plant Species Brickell Christopher b k 2008 The Royal Horticultural Society A Z Encyclopedia of Garden Plants United Kingdom Dorling Kindersley p 552 ISBN 9781405332965 AGM Plants Ornamental PDF Royal Horticultural Society July 2017 p 50 subkhnemux 3 March 2018 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Aida subkhnemux 7 March 2018 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis Anna Marie subkhnemux 25 August 2020 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Blue Festival subkhnemux 7 March 2018 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Blue Jacket subkhnemux 7 March 2018 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Chicago subkhnemux 7 March 2018 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis City of Haarlem subkhnemux 25 August 2020 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis Delft Blue subkhnemux 25 August 2020 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Fairly subkhnemux 7 March 2018 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis Gipsy Queen subkhnemux 28 August 2020 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Jan Bos subkhnemux 7 March 2018 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis L Innocence subkhnemux 28 August 2020 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Miss Saigon subkhnemux 7 March 2018 RHS Plant Selector Hyacinthus orientalis Ostara subkhnemux 28 August 2020 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Paul Hermann subkhnemux 7 March 2018 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Royal Navy subkhnemux 7 March 2018 RHS Plantfinder Hyacinthus orientalis Yellow Queen subkhnemux 7 March 2018 Royal Horticultural Society khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 02 26 subkhnemux 15 July 2013 Greenshare factsheets University of Rhode Island Landscape horticulture program khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux January 18 2013 subkhnemux 15 July 2013 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb ihxasinthban Newsletter Number 4 October 2004 Hyacinth perennialization Flower Bulb Research Program Department of Horticulture College of Agriculture and Life Sciences Cornell University