แร ใยห น อ งกฤษ asbestos เป นกล มของแร ซ ล เกตท เก ดตามธรรมชาต หกชน ดท น ยมนำมาใช ทางการค าเพราะค ณสมบ ต เฉพาะต วท ด แร

แร่ใยหิน (อังกฤษ: asbestos) เป็นกลุ่มของแร่ซิลิเกตที่เกิดตามธรรมชาติหกชนิดที่นิยมนำมาใช้ทางการค้าเพราะคุณสมบัติเฉพาะตัวที่ดี แร่ใยหินมีผลึกที่เป็นเส้นใยยาว (อัตราส่วนขนาดต่อความยาวราว 1:20) การหายใจเอาใยหินเข้าไปเป็นเวลานานอาจก่อให้เกิดโรคปอดได้ ซึ่งมักพบบ่อยในคนงานเหมืองใยหิน

การทำเหมืองแร่ใยหินเริ่มขึ้นกว่า 4,000 ปีมาแล้ว แต่มีขนาดจำกัดจนกระทั่งปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 การทำเหมืองแร่ใยหินมีปริมาณสูงสุดในราว ค.ศ. 1975 โดยมีการทำเหมืองในราว 25 ประเทศ เหมืองแร่ใยหินที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกคือ Jeffrey mine ในเมือง รัฐควิเบก ประเทศแคนาดา

แร่ใยหินเป็นที่นิยมของผู้ผลิตสินค้าและผู้สร้างอาคารในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 เนื่องจากสมบัติการดูดซับเสียง ความแข็งแรง ความทนไฟ ทนความร้อน ความต้านทานไฟฟ้า ความทนทานต่อสารเคมี และราคาที่ย่อมเยา แร่ใยหินใช้เป็นฉนวนไฟฟ้าในเตาไฟฟ้าและฉนวนความร้อนในอาคาร กรณีที่ใช้ใยหินทำวัสุดทนไฟหรือทนความร้อนมักผสมกับซีเมนต์หรือทอถักทอเป็นแผ่น

สหภาพยุโรปได้ห้ามการใช้งานใยหิน รวมถึงการขุดทำเหมือง การผลิต และการแปรรูปผลิตภัณฑ์ใยหิน ในขณะที่ประเทศที่พัฒนาแล้วอื่นๆ ตระหนักถึงอันตรายของใยหินและมีการออกกฎหมายควบคุมรวมถึงห้ามใช้ใยหินเป็นกรณีไป

แหล่งแร่

ใน ค.ศ. 2009 มีการขุดแร่ใยหินราว 2 ล้านตันทั่วโลก โดยรัสเซียเป็นผู้ผลิตรายใหญ่ที่สุด (50%) รองลงมาเป็นจีน (14%) บราซิล (12.5%) คาซัคสถาน (10.5%) และแคนาดา (9%).

ประเภทของแร่ใยหิน

แร่ใยหินแบ่งเป็น 2 กลุ่ม　คือ แอมฟิโบล (Amphiboles) และเซอร์เพนไทน์ ซึ่งแบ่งย่อยออกเป็น 6 ชนิด ดังนี้

กลุ่มแอมฟิโบล (Amphiboles) แบ่งย่อยออกได้เป็น 5 ชนิด ได้แก่ ครอซิโดไลท์ (Crocidolite) อะโมไซท์ (Amosite) ทรีโมไลท์ (Tremolite)แอนโธฟิลไลท์ (Anthophyllite) และแอคทิโนไลท์ (Actinolite)
กลุ่มเซอร์เพนไทน์ (Serpentine) ได้แก่ ไครโซไทล์ (Chrysotile)

ความแตกต่างของกลุ่มแอมฟิโบล (Amphiboles)และกลุ่มเซอร์เพนไทน์ (Serpentine)

ไครโซไทล์ (Chrysotile)ในกลุ่มเซอร์เพนไทน์ (Serpentine)และแอมฟิโบล (Amphiboles)มีส่วนประกอบทางเคมีที่แตกต่างกัน ส่งผลให้คุณสมบัติการสะสมและการสลายตัวในสิ่งมีชีวิตและผลกระทบต่อสุขภาพ แตกต่างกัน แร่ไครโซไทล์ (Chrysotile)นั้นมีอัตราการสะสมในสิ่งมีชีวิตต่ำและโอกาสในการก่อให้เกิดโรคน้อยกว่าแร่ใยหินแอมฟิโบล แร่ใยหิน 2 กลุ่มมีคุณสมบัติแตกต่างกันจากโครงสร้างของเส้นใย ดังนี้

ใยหินกลุ่มแอมฟิโบล เส้นใยจะเป็นเส้นใยเดี่ยวรูปทรงกระบอก
หินกลุ่มเซอร์เพนไทน์ เส้นใยจะมีลักษณะเป็นเกลียวพันกันคล้ายเชือก ประกอบด้วยเส้นใยย่อยจำนวนมาก

ความแตกต่างของผลกระทบทางสุขภาพจากเส้นใยชนิดต่างๆ

ฝุ่นใยหินชนิดอะโมไซท์และโครซิโดไลท์เมื่อเข้าไปในปอดเมื่อเปรียบเทียบกับเส้นใยไครโซไทล์ โอกาสเกิดโรคมะเร็งเยื่อหุ้มปอดจะมีมากกว่า 100 และ 500 เท่าตามลำดับ และโอกาสเกิดมะเร็งปอดมากกว่า 10 และ 50 เท่า ตามลำดับ การที่อันตรายมาก-น้อยต่างกันสาเหตุเนื่องมาจากโครงสร้างและความ สามารถในการละลายตัว (bio-durability) ของเส้นใยหินแต่ละชนิด

เส้นใยไครโซไทล์มีพิสัยความสามารถถูกละลายหรือสลายตัว (Solubility) สูงมากและคุณสมบัติความทนทานของเส้นใย (bio-persistent fiber) พิสัยจะอยู่ที่ค่าต่ำสุดจนถึงค่าความทนทานของเส้นใยแก้วและหินเส้นใยไครโซไทล์จะมีค่าความทนทาน bio-persistence ต่ำกว่าเส้นใยเซรามิกส์หรือเส้นใยแก้วชนิดพิเศษ (ข้อมูลจาก Hesterberg และคณะ – 1998) และต่ำกว่าของใยหินกลุ่มแอมฟิโบลค่อนข้างมาก เพื่อตรวจสอบทฤษฎีดังกล่าว EC ได้จัดตั้งคณะทำงานทำการศึกษาการได้รับฝุ่นใยหินในระบบหายใจเป็นระยะเวลา 5 วัน หลังจากนั้นการตรวจสอบสภาพของปอดเป็นระยะๆ เป็นเวลา 1 ปี (รายงานของ Bernstein & Riego – Sintes 1999) พบว่าสำหรับเส้นใยที่ความยาวมากกว่า 20 ไมครอน จะใช้ระยะเวลาการย่อยสลาย 50% 2-3 วันจน 100 วันโดยประมาณ

อ้างอิง

Alleman, James E., & Mossman, Brooke T (July 1997). (PDF). : 54–57. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-06-03. สืบค้นเมื่อ 26 November 2010.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Society for Mining, Metallurgy, and Exploration (U.S.) (2006-03-05). Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses. p. 195. ISBN .{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
"Regulation (EC) No 1907/2006 of the European Parliament and of the Council of 18 December 2006 concerning the Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) and establishing a European Chemicals Agency". Publications Office of the European Union. สืบค้นเมื่อ 2010-07-05.
"Directive 2003/18/EC of the European Parliament and of the Council of 27 March 2003 amending Council Directive 83/477/EEC on the protection of workers from the risks related to exposure to asbestos at work". Publications Office of the European Union. สืบค้นเมื่อ 2010-07-05.
"ASBESTOS" (PDF).

แหล่งข้อมูลอื่น

Independent links

The Asbestos Information Centre^[] Independent site with information about asbestos and its use in buildings

Regulatory and government links

U.S. EPA Asbestos Home Page
U.S.
British Government Health and Safety Executive (HSE)
National Institute for Occupational Safety and Health: Asbestos
World Health Organization – Asbestos page

Mineral and mining links

Parachrysotile (asbestos) at the webmineral.com Mineral Database
White Gold Pioneers: Asbestos Mining 2010-01-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน—The origins of asbestos mining, illustrated with many early photographs

Health and the environment

About Your House — General Series — Asbestos 2006-04-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
British Government Health and Safety Executive (HSE) essential guides เก็บถาวร 2013-04-20 ที่
Hazards magazine's comprehensive asbestos resource pages
Asbestos: Magic mineral or deadly dust?, CBC Digital Archives
About Asbestos (2006), (OSHA)
A USGS map of "Naturally Occurring Asbestos" in Eastern America
Occupational exposure to asbestos and man-made vitreous fibres and risk of lung cancer: a multicenter case-control study in Europe 2011-08-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Rafael Carel et al.

[Alleman&Mossman1997-1] Alleman, James E., & Mossman, Brooke T (July 1997). (PDF). : 54–57. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-06-03. สืบค้นเมื่อ 26 November 2010.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[Book-2] Society for Mining, Metallurgy, and Exploration (U.S.) (2006-03-05). Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses. p. 195. ISBN .{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[3] "Regulation (EC) No 1907/2006 of the European Parliament and of the Council of 18 December 2006 concerning the Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (REACH) and establishing a European Chemicals Agency". Publications Office of the European Union. สืบค้นเมื่อ 2010-07-05.

[4] "Directive 2003/18/EC of the European Parliament and of the Council of 27 March 2003 amending Council Directive 83/477/EEC on the protection of workers from the risks related to exposure to asbestos at work". Publications Office of the European Union. สืบค้นเมื่อ 2010-07-05.

[5] "ASBESTOS" (PDF).