โรงเรียนบำรุงไทย

โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี (อังกฤษ: Prommanusorn Phetchaburi Schoo; อักษรย่อ พ.บ. / P.B.)ตั้งอยู่เลขที่ 278 ถนนบันไดอิฐ ตำบลคลองกระแชง อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี เป็นทั้งระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย อีกทั้งยังเป็นโรงเรียนประจำจังหวัดเพชรบุรี

โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี ละติน: Prommanusorn Phetchaburi School
278 ถนนบันไดอิฐ ตำบลคลองกระแชง อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี 76000
ข้อมูล
ชื่ออื่น	พ.บ., P.B.
ประเภทโรงเรียน	โรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ
คำขวัญ	บาลี: วายเมเถว ปุริโส เกิดเป็นคนต้องมีความเพียร
ศาสนา	พระพุทธศาสนา
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2454
ผู้ก่อตั้ง	หลวงพ่อฤทธิ์, หลวงปู่ฉุย
เขตการศึกษา	(เขต 10)
สังกัด	สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
รหัส	1005760101
ผู้อำนวยการ	นายบุญช่วย วาดวงศ์
ระดับปีที่จัดการศึกษา	มัธยมศึกษาปีที่ 1–6
เพศ
ภาษาที่ใช้เป็นสื่อการสอน	ภาษาที่มีการเรียนการสอนในโรงเรียน ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ ภาษาจีน ภาษาญี่ปุ่น ภาษาเกาหลี ภาษาพม่า ภาษาสเปน
พื้นที่	40 ไร่ 2 งาน
สี	น้ำเงิน-ชมพู
คำขวัญ	ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ อดทน มีระเบียบวินัย
เพลง	มาร์ชน้ำเงิน-ชมพู
ต้นไม้	ลีลาวดี
พระพุทธรูป	หลวงพ่อป่าแก้ว
เว็บไซต์	promma.ac.th

ประวัติ

เดิมเป็น 2 โรงเรียนคือ โดยมีพระอาจารย์ริด (หลวงพ่อฤทธิ์) เจ้าอาวาส เป็นผู้ริเริ่มดำเนินการ ทั้งด้านการสอนและทุนทรัพย์ เมื่อ พ.ศ. 2429 (ตามประวัติการประถมศึกษาของชาติที่ ศาสตราจารย์ หม่อมหลวงมานิจ ชุมสาย ค้นคว้าให้ UNESCO ระบุว่ามีโรงเรียนเปิดสอนในวัดพลับพลาชัยแล้ว เป็นแห่งแรกของจังหวัดเพชรบุรี โดยในสมัยนั้นที่ว่าการอำเภอคลองกระแชง ตั้งอยู่ที่วัดพลับพลาชัย จึงเป็นศูนย์การสอบไล่ประโยคประถมศึกษา) และโรงเรียนบำรุงไทย ของวัดคงคาราม (วัดคงคารามวรวิหาร) ซึ่งภายหลังได้ยุบรวมกัน ตลอดจนเปลี่ยนชื่อเรื่อยมาจนกระทั่งปัจจุบันคือโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี

• พ.ศ. 2429 พระอาจารย์ริด (หลวงพ่อฤทธิ์) เจ้าอาวาส ดำเนิการจัดต้งโรงเรียน ณ วัดพลับพลาชัย
• พ.ศ. 2437 พระสุวรรณมุนี (หลวงปู่ฉุย) วัดคงคารามวรวิหาร ขณะนั้นยังเป็นพระผู้น้อยอยู่ ได้ริเริ่มดำเนินการสอนศิษย์วัดและบุตรหลานชาวบ้านให้ได้อ่านเรียนภาษาไทย จนอ่านออกเขียนได้ดี
• พ.ศ. 2444 โรงเรียนของวัดคงคารามวรวิหารได้มีชื่อเสียงและความนิยมจนสามารถตั้งเป็นโรงเรียนประถมชื่อ บำรุงไทย
• พ.ศ. 2452 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จไปทอดพระเนตรการก่อสร้างพระราชวังบ้านปืน หลวงพ่อฤทธิ์ได้ตั้งโต๊ะหมู่บูชานำพระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถารับการเสด็จ เมื่อขบวนเสด็จมาจากสถานีรถไฟเพชรบุรีซึ่งเป็นสถานีใต้สุดในสมัยนั้นผ่านมาถึง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทอดพระเนตรเห็นโรงเรียนมีเด็กนักเรียนเล็กๆ อยู่ด้วย จึงรับสั่งให้หยุดรถพระที่นั่ง และทรงไต่ถามจนทราบว่า หลวงพ่อฤทธิ์สร้างโรงเรียนโดยเงินส่วนตัวสมทบกับเงินที่ชาวบ้านบริจาค และมีพระภิกษุสงฆ์เป็นครูสอน เมื่อเสด็จนิวัติกลับถึงพระนคร มีพระราชกระแสรับสั่งให้เสนาบดีกระทรวงธรรมการ จัดส่งครูชาย 3 คน มาจัดการศึกษาตามหลักสูตรของกระทรวง คราวใดที่พระเจ้าอยู่หัวเสด็จแปรพระราชฐานมายังจังหวัดเพชรบุรี พระองค์จะเสด็จแวะมานมัสการหลวงพ่อฤทธิ์เสมอ วันหนึ่ง พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ได้เสด็จมานมัสการหลวงพ่อฤทธิ์ เมื่อได้สนทนาธรรมกับหลวงพ่อฤทธิ์แล้ว ก็เป็นที่พอพระทัยของเสด็จในกรมยิ่งนัก ถึงกับถวายตัวขอเป็นศิษย์ หลวงพ่อฤทธิ์ได้ถวายหัวโขนให้กรมหลวงชุมพรฯ 1 หัว เป็นหัวพิราพ และต่อมาโรงเรียนวัดพลับพลาชัยได้โอนกิจการและนักเรียนจากวัดพลับพลาชัย ย้ายไปรวมกับโรงเรียนบำรุงไทย (สืบเนื่องจากบริเวณวัดพลับพลาชัยคับแคบ ไม่เหมาะแก่การจัดการเรียน การสอน เพราะนอกจากตั้งเป็นโรงเรียนแล้ว วัดพลับพลายชัยในสมัยนั้น ยังเป็นที่ตั่งที่ว่าการอำเภอคลองกระแชง หรืออำเภอเมืองเพชรบุรี อีกด้วย ซึ่งย่ากต่อการขยาย)
• พ.ศ. 2454 กระทรวงธรรมการได้ยกฐานะโรงเรียนบำรุงไทยเป็นโรงเรียนของรัฐบาล เปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนตัวอย่างประจำจังหวัดเพชรบุรี (วัดคงคาราม)
• พ.ศ. 2473 กระทรวงศึกษาธิการได้เปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนประจำจังหวัดเพชรบุรี (คงคาราม)
• พ.ศ. 2494 กระทรวงศึกษาธิการได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นโรงเรียนเพชรบุรี (คงคาราม)
• พ.ศ. 2497–2498 สมัยนายโกวิทย์ ต่อวงษ์ เป็นอาจารย์ใหญ่ ได้ขออนุญาตย้ายโรงเรียนมาตั้ง ณ ที่ ปัจจุบันเชิงเขามไหสวรรค์ (พระนครคีรี) ซึ่งเป็นวัดร้างที่มีพื้นที่กว้างขวางกว่าที่เดิม และอยู่ไม่ไกลจากชุมชน
• พ.ศ. 2499 เปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ พลเอกมังกร พรหมโยธี รัฐมนตรีการกระทรวงศึกษาธิการสมัยนั้นที่ได้มาเป็นประธานพิธีเปิดอาคารเรียน โรงเรียนได้เปิดสอนตั้งแต่ ม.1 ถึง ม.6 มัธยมศึกษาตอนต้นเป็นชาย
• พ.ศ. 2543 เปิดเป็นโรงเรียนสหศึกษาทั้งระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และมัธยมศึกษาตอนปลาย รับนักเรียนหญิงในชั้น ม.1 เป็นรุ่นแรก
• พ.ศ. 2554 โรงเรียนมีอายุครบ 100 ปี แห่งการก่อตั้งของกระทรวงธรรมการ (กระทรวงศึกษาธิการ) (นับจากปี พ.ศ. 2454 ที่ยกฐานะเป็นโรงเรียนของรัฐบาล) หรือ 115 ปี นับแต่แรกตั้งโรงเรียนเปิดทำการเรียนการสอน ณ วัดคงคาราม และ 124 ปี นับตั้งแต่พระอาจารย์ริด (หลวงพ่อฤทธิ์) เปิดกิจการโรงเรียน ณ วัดพลับพลาชัย

ตราประจำโรงเรียน

ตราช้างหมอบชูคบเพลิง ประกอบด้วย 3 ส่วนคือ

• ส่วนล่าง เป็นลักษณะครึ่งวงกลมเขียนอักษรว่า "พรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี"
• ส่วนกลาง เป็นรูปช้างหมอบ หมายถึง วัดช้าง ซึ่งโรงเรียนตั้งอยู่
• ส่วนบน เป็นคบเพลิง หมายถึง แสงสว่างแห่งความรู้

ตราโรงเรียนรูปแบบต่าง ๆ

ผู้บริหารของโรงเรียน

รายนามผู้บริหารโรงเรียนในยุคก่อตั้งไม่สามารถหาหลักฐานได้ จึงมีเพียงหลักฐาน หลัง พ.ศ. 2447 เป็นต้นมา ซึ่งก่อนหน้านั้นคาดว่า พระอาจารย์ฤทธิ์ เป็นเสมือนครูใหญ่ในส่วนของโรงเรียนวัดพลับพลาชัย และหลวงปู่ฉุย ในส่วนของโรงเรียนบำรุงไทย ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียน

รายนามผู้บริหารโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
ลำดับ	รายนาม	ชื่อตำแหน่ง	ช่วงเวลา	ระยะเวลา	หมายเหตุ
0.	หลวงพ่อริด (พระอาจารย์ฤทธิ์)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2429 – พ.ศ. 2447	18 ปี	1.
0.	หลวงปู่ฉุย	ครูใหญ่	พ.ศ. 2437 – พ.ศ. 2450	13 ปี	2.
1.	นายลิ ธรรมรักษ์	ครูใหญ่	พ.ศ. 2447 – พ.ศ. 2452	5 ปี	3.
2.	นายฉิว ปริปุรณ์	รักษาการครูใหญ่	พ.ศ. 2450 – พ.ศ. 2454	4 ปี	3., 4.
3.	นายปลั่ง (ไม่ทราบนามสกุล)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2455 – พ.ศ. 2456	1 ปี
4.	นายสอน จินตวณิช (ขุนกัลยาณวาท)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2456 – พ.ศ. 2457	1 ปี
5.	นายถนอม จีระมะกร (ขุนอักษรสิทธิวินัย)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2457 – พ.ศ. 2461	4 ปี
6.	นายเท้ง เหมะบุตร (ขุนประกาศวุฒิสาร)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2461 – พ.ศ. 2463	2 ปี
7.	นายอุ๋ย ทรัพย์วณิชย์	ครูใหญ่	พ.ศ. 2463 – พ.ศ. 2465	2 ปี
8.	นายผล ไตละนันทน์ (ขุนวิชชากรรมพิเศษ)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2465 – พ.ศ. 2475	10 ปี
9.	นายลำใย แกวกก้อง (ลำใย เกียรติก้อง)	ครูใหญ่	พ.ศ. 2475 – พ.ศ. 2485	10 ปี
10.	นายเกษม นิโลดม	อาจารย์ใหญ่	พ.ศ. 2485 – พ.ศ. 2487	2 ปี
11.	นายโกวิทย์ ต่อวงษ์	อาจารย์ใหญ่	พ.ศ. 2487 – พ.ศ. 2508	20 ปี
12.	นายน้อม บุญดิเรก	รักษาการอาจารย์ใหญ่	1 มิ.ย. 2508 - 3 ต.ค. 2508	4 เดือน
13.	นายเจิม สืบขจร	อาจารย์ใหญ่	พ.ศ. 2508 – พ.ศ. 2516	8 ปี
14.	นายจิตต์ ศรีสุโร	ผู้อำนวยการ	พ.ศ. 2516 – พ.ศ. 2525	9 ปี
15.	นายแสวง เอี่ยมองค์	ผู้อำนวยการ	พ.ศ. 2517 – 2536	9 ปี
16.	นายสุวิทย์ พ่วงลาภ	ผู้อำนวยการ	9 ธ.ค. 2536 – 5 ม.ค. 2543	7 ปี
17.	นายบุรี แสงศิลา	ผู้อำนวยการ	6 ม.ค. 2543 – 30 ก.ย. 2547	3 ปี
18.	นายสุวิทย์ พ่วงลาภ	ผู้อำนวยการ	1 ต.ค. 2547 – 30 ก.ย. 2549	2 ปี
19.	ว่าที่ ร้อยโทยุทธ นุชสวัสดิ์	ผู้อำนวยการ	31 ต.ค. 2549 – 30 ก.ย. 2552	3 ปี
20.	นายธีระพันธุ์ ธีรานันท์	ผู้อำนวยการ	27 พ.ค. 2552 – 30 ก.ย. 2557	5 ปี
21.	นายพล อินทร์จันทร์	ผู้อำนวยการ	09 ธ.ค. 2557 – 30 ก.ย. 2559	2 ปี
22.	นายธีรศักดิ์ พิงภักดิ์	ผู้อำนวยการ	1 พ.ย. 2559 – 8 ส.ค. 2562	3 ปี
23.	นางสาวจรูญศรี เชี่ยวชูพันธ์	รักษาการผู้อำนวยการ	พ.ศ. 2562 – พ.ศ. 2562	ไม่ถึง 1 ปี
24.	นายอรุณ สรรพคุณ	ผู้อำนวยการ	6 ธ.ค. 2562 – ต.ค. 2566	3 ปี
25.	นายบุญช่วย วาดวงศ์	ผู้อำนวยการ	4 ต.ค. 2566 – ปัจจุบัน

พระประธาน ประจำวัดป่าแก้ว

หมายเหตุ

1. โรงเรียนวัดพลับพลาชัย
2. โรงเรียนบำรุงไทย
3. โรงเรียนวัดพลับพลาชัย พ.ศ. 2453 ยุบรวมเข้ากับโรงเรียนบำรุงไทย
4. โรงเรียนบำรุงไทย พ.ศ. 2454 ได้เข้าเป็นโรงเรียนของรัฐบาลและเปลี่ยนชื่อเป็นโรงเรียนตัวอย่างจังหวัดเพชรบุรี

ศิษย์เก่าที่มีชื่อเสียง

• ศาสตราจารย์พูน เกษจำรัส ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพถ่ายศิลปะ) ซึ่งเป็นศิษย์เก่าจากสถานศึกษานี้ (ได้เข้าศึกษาต่อใน มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นนักศึกษารุ่นแรก โดยเป็นนักศึกษาคนแรกของมหาวิทยาลัยศิลปากร-นักศึกษาเลขประจำหมายเลข 1)
• (เอกมหาราช), ดร. เลขาธิการศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
• นายประสม สุสุทธิ ศิลปินเมืองเพชรสาขาทัศนศิลป์
• นายมนัส จรรยงค์ ราชาเรื่องสั้นของเมืองไทย (จบมัธยมปีที่สอง แล้วย้ายสถานศึกษา)
• พล.ต.อ.ณรงค์ มหานนท์ อธิบดีกรมตำรวจ ระหว่าง พ.ศ. 2525 – พ.ศ. 2530
• นายถวิล เปลี่ยนศรี เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ
• นางสาว สมาชิกวุฒิสภาจังหวัดเพชรบุรี (พ.ศ. 2551 – ปัจจุบัน)
• นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน (ศิษย์เก่า รุ่นอพยพ: 2522–2525 เลขประจำตัว พ.บ.13876)
• นายณัฐวุฒิ สกิดใจ นักแสดงละครโทรทัศน์ซึ่งเป็นศิษย์เก่าจากสถานศึกษานี้
• นายสราวุฒิ พุ่มทอง นักแสดงละครโทรทัศน์ซึ่งเป็นศิษย์เก่าจากสถานศึกษานี้
• นายพิเชษฐ์ สถิรชวาล อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร์จังหวัดเพชรบุรี, อดีตผู้อำนวยการขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร, อดีตรัฐมนตรีช่วยกระทรวงคมนาคม
• พลตำรวจเอกจงรัก จุฑานนท์ รองผู้บัญชาการสำนักงานตำรวจแห่งชาติ
• นางสาวนรารักษ์ ใจบำรุง (เต้น Mic Idol) ศิลปินค่าย GMM GRAMMY
• นาย วีเจจากสถานีโทรทัศน์ป๊อป
• นาย นักแสดง
• พล.ต.ท.สำราญ นวลมา ผู้ช่วยผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 ธันวาคม 2004. สืบค้นเมื่อ 11 ตุลาคม 2021.
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 พฤษภาคม 2007. สืบค้นเมื่อ 21 เมษายน 2009.
3. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 ธันวาคม 2008. สืบค้นเมื่อ 6 เมษายน 2010.
4. วัดพลับพลาชัย จังหวัดเพชรบุรี (2537). อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพพระครูอาทรวชิรธรรม. เพชรบุรี: เพชรภูมิออฟเซทการพิมพ์. พิมพ์ครั้งที่ 1.
5. "Letter of Understanding on ASEAN seafdec strategic partnership (ASSP)" (PDF). The Association of Southeast Asian Nations.
6. "Coastal and Small-scale Fisheries Management". Southeast Asian Fisheries Development Center, Training Department. 20 พฤษภาคม 2009.

แหล่งข้อมูลอื่น

• โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
• งานโสตฯ พรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
• สภาพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
• วิชาการพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
• งานประชาสัมพันธ์โรงเรียนพรหมานุสรณ์
• เฟซบุคโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
• แผนที่โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°06′15″N 99°56′17″E / 13.104276°N 99.937971°E / 13.104276; 99.937971