โรคฝุ่นหินจับปอด (Silicosis) หรือ โรคปอดคนงานเหมือง (อังกฤษ: Miner's phthisis) เป็นโรคฝุ่นจับปอดประเภทหนึ่ง ที่เกิดจากการหายใจรับเอาอนุภาคหินเข้าไปมาก ๆ จนทำให้เกิดการอักเสบเกิดแผลในปอดส่วนบน โรคนี้มักนิยมพบในคนงานเหมืองหรือช่างตัดเจียรหินหรือคอนกรีต
โรคฝุ่นหินจับปอด | |
---|---|
ปอดของผู้ป่วยโรคฝุ่นหินจับปอด | |
สาขาวิชา | พยาธิวิทยาระบบหายใจ |
ระยะดำเนินโรค | โรคเรื้อรัง |
สาเหตุ | สูดรับเอาอนุภาคฝุ่นหิน |
การรักษา | ไม่มี |
พยากรณ์โรค | ทำได้ |
ผู้บ่วยโรคนี้จะมีอาการหายใจลำบาก, ไอ, มีเสมหะสีดำ, เหนื่อยง่าย, เจ็บหน้าอก, มีไข้ และมีภาวะผิวคล้ำเขียวเนื่องจากขาดออกซิเจน บ่อยครั้งที่แพทย์มักวินิจฉัยผู้ป่วยโรคนี้ผิดพลาดว่าเป็นปอดบวมน้ำ, ปอดบวม และวัณโรค โรคนี้เป็นโรคเรื้อรัง เมื่อเป็นแล้วไม่มีทางรักษาให้หายได้ ทำได้แค่บรรเทาอาการเท่านั้น ดังนั้นจึงควรป้องกันตัวโดยการสวมหน้ากากกรองฝุ่นในที่ทำงานที่มีฝุ่นหินมาก การพรมน้ำในที่ทำงานก็มีส่วนช่วยได้เช่นกัน
ในปี ค.ศ. 2013 มีผู้เสียชีวิตจากโรคนี้ราว 46,000 คนทั่วโลก ซึ่งมีทิศทางลดลงจากปี ค.ศ. 1990 ที่มีผู้เสียชีวิต 55,000 คน
การจำแนก
การจำแนกโรคฝุ่นหินจับปอด อาจจำแนกโดยแบ่งตามความหนักเบาของอาการ และระยะเวลาการแสดงโรค ดังนี้:
- ฝุ่นหินจับปอดทั่วไปแบบเรื้อรัง (Chronic simple silicosis) เกิดจากการสูดรับเอาอนุภาคฝุ่นหินเข้าไปทีละน้อย ๆติดต่อกันเป็นระยะยาวมากกว่าสิบปี โดยทั่วไปมักแสดงโรคใน 10-30 ปีหลังเริ่มสูดรับ เป็นภาวะที่พบได้มากที่สุดในผู้ป่วยโรคนี้ ในระยะแรกผู้ป่วยอาจไม่มีอาการใด ๆ แสดงให้เห็นเลย แต่สามารถตรวจพบพยาธิสภาพได้โดยการเอกซเรย์
- ฝุ่นหินจับปอดแบบเร่ง (Accelerated silicosis) เกิดจากการสูดรับเอาอนุภาคฝุ่นหินเข้าไปในระดับปานกลางติดต่อกันระยะเวลาหนึ่ง โดยทั่วไปมักแสดงโรคใน 5-10 ปีหลังเริ่มสูดรับ ผู้ป่วยภาวะนี้อาจมีความเสี่ยงที่จะลุกลามเป็นขั้นแทรกซ้อน
- ฝุ่นหินจับปอดแบบแทรกซ้อน (Complicated silicosis) ผู้ป่วยโรคฝุ่นหินจับปอดที่มีแผลในปอดมาก ๆ อาจมีภาวะอื่นแทรกซ้อน อาทิ ภาวะพังผืดรุดหน้าเป็นก้อน (PMF) ซึ่งอาจมีขนาดถึง 1 เซนติเมตรหรือใหญ่กว่านั้น ซึ่งยิ่งทำให้ผู้ป่วยหายใจลำบากมากขึ้น
- ฝุ่นหินจับปอดแบบฉับพลัน (Acute silicosis) เกิดจากการสูดรับเอาอนุภาคฝุ่นหินในปริมาณมาก ๆ หรือมหาศาลเข้าไปเพียงครั้งเดียวหรือหลายครั้ง โดยทั่วไปมักจะแสดงโรคในไม่กี่สัปดาห์ถึง 5 ปีหลังการสูดรับ ผู้ป่วยภาวะนี้มักจะมีอาการรุนแรงกว่าภาวะอื่น ๆ จนถึงขั้นเสียชีวิตในเวลาอันสั้น เมื่อผู้ป่วยภาวะนี้ไปทำการเอกซเรย์ ฟิมล์เอกซเรย์ที่ได้จะมีลักษณะคล้ายกับผู้ป่วยโรคปอดบวม, ปอดบวมน้ำ และมะเร็งปอด ซึ่งอาจทำให้แพทย์วินิจฉัยผิดพลาด
อ้างอิง
- Jane A. Plant; Nick Voulvoulis; K. Vala Ragnarsdottir (13 March 2012). Pollutants, Human Health and the Environment: A Risk Based Approach. John Wiley & Sons. p. 273. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 December 2013. สืบค้นเมื่อ 24 August 2012.
- Derived from Gr. πνεῦμα pneúm|a (lung) + buffer vowel -o- + κόνις kóni|s (dust) + Eng. scient. suff. -osis (like in asbestosis and silicosis, see ref. 10).
- Wagner, GR (May 1997). "Asbestosis and silicosis". Lancet. 349 (9061): 1311–1315. doi:10.1016/S0140-6736(96)07336-9. PMID 9142077.
- GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385: 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{}}
:|first1=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - NIOSH Hazard Review. Health Effects of Occupational Exposure to Respirable Crystalline Silica. DHHS 2002-129. pp. 23.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
orkhfunhincbpxd Silicosis hrux orkhpxdkhnnganehmuxng xngkvs Miner s phthisis epnorkhfuncbpxdpraephthhnung thiekidcakkarhayicrbexaxnuphakhhinekhaipmak cnthaihekidkarxkesbekidaephlinpxdswnbn orkhnimkniymphbinkhnnganehmuxnghruxchangtdeciyrhinhruxkhxnkritorkhfunhincbpxdpxdkhxngphupwyorkhfunhincbpxdsakhawichaphyathiwithyarabbhayicrayadaeninorkhorkheruxrngsaehtusudrbexaxnuphakhfunhinkarrksaimmiphyakrnorkhthaid phubwyorkhnicamixakarhayiclabak ix miesmhasida ehnuxyngay ecbhnaxk miikh aelamiphawaphiwkhlaekhiywenuxngcakkhadxxksiecn bxykhrngthiaephthymkwinicchyphupwyorkhniphidphladwaepnpxdbwmna pxdbwm aelawnorkh orkhniepnorkheruxrng emuxepnaelwimmithangrksaihhayid thaidaekhbrrethaxakarethann dngnncungkhwrpxngkntwodykarswmhnakakkrxngfuninthithanganthimifunhinmak karphrmnainthithangankmiswnchwyidechnkn inpi kh s 2013 miphuesiychiwitcakorkhniraw 46 000 khnthwolk sungmithisthangldlngcakpi kh s 1990 thimiphuesiychiwit 55 000 khnkarcaaenkkarcaaenkorkhfunhincbpxd xaccaaenkodyaebngtamkhwamhnkebakhxngxakar aelarayaewlakaraesdngorkh dngni funhincbpxdthwipaebberuxrng Chronic simple silicosis ekidcakkarsudrbexaxnuphakhfunhinekhaipthilanxy tidtxknepnrayayawmakkwasibpi odythwipmkaesdngorkhin 10 30 pihlngerimsudrb epnphawathiphbidmakthisudinphupwyorkhni inrayaaerkphupwyxacimmixakarid aesdngihehnely aetsamarthtrwcphbphyathisphaphidodykarexksery funhincbpxdaebberng Accelerated silicosis ekidcakkarsudrbexaxnuphakhfunhinekhaipinradbpanklangtidtxknrayaewlahnung odythwipmkaesdngorkhin 5 10 pihlngerimsudrb phupwyphawanixacmikhwamesiyngthicaluklamepnkhnaethrksxn funhincbpxdaebbaethrksxn Complicated silicosis phupwyorkhfunhincbpxdthimiaephlinpxdmak xacmiphawaxunaethrksxn xathi phawaphngphudrudhnaepnkxn PMF sungxacmikhnadthung 1 esntiemtrhruxihykwann sungyingthaihphupwyhayiclabakmakkhun funhincbpxdaebbchbphln Acute silicosis ekidcakkarsudrbexaxnuphakhfunhininprimanmak hruxmhasalekhaipephiyngkhrngediywhruxhlaykhrng odythwipmkcaaesdngorkhinimkispdahthung 5 pihlngkarsudrb phupwyphawanimkcamixakarrunaerngkwaphawaxun cnthungkhnesiychiwitinewlaxnsn emuxphupwyphawaniipthakarexksery fimlexkserythiidcamilksnakhlaykbphupwyorkhpxdbwm pxdbwmna aelamaerngpxd sungxacthaihaephthywinicchyphidphladxangxingJane A Plant Nick Voulvoulis K Vala Ragnarsdottir 13 March 2012 Pollutants Human Health and the Environment A Risk Based Approach John Wiley amp Sons p 273 ISBN 978 0 470 74261 7 cakaehlngedimemux 31 December 2013 subkhnemux 24 August 2012 Derived from Gr pneῦma pneum a lung buffer vowel o konis koni s dust Eng scient suff osis like in asbestosis and silicosis see ref 10 Wagner GR May 1997 Asbestosis and silicosis Lancet 349 9061 1311 1315 doi 10 1016 S0140 6736 96 07336 9 PMID 9142077 GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators 17 December 2014 Global regional and national age sex specific all cause and cause specific mortality for 240 causes of death 1990 2013 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013 Lancet 385 117 71 doi 10 1016 S0140 6736 14 61682 2 PMC 4340604 PMID 25530442 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a first1 michuxeriykthwip help NIOSH Hazard Review Health Effects of Occupational Exposure to Respirable Crystalline Silica DHHS 2002 129 pp 23