เหรียญราชการชายแดน

เหรียญราชการชายแดน (อังกฤษ: The Border Service Medal) ใช้อักษรย่อว่า ช.ด. เป็นเหรียญราชอิสริยาภรณ์ที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น สำหรับพระราชทานแก่ผู้ที่ได้ปฏิบัติราชการชายแดนเป็นพิเศษ ตามพระราชบัญญัติเหรียญราชการชายแดน พ.ศ. 2497 เมื่อวันที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2497

เหรียญราชการชายแดน
มอบโดย พระมหากษัตริย์ไทย
อักษรย่อ	ช.ด.
ประเภท	เหรียญบำเหน็จความชอบในราชการ
วันสถาปนา	22 กันยายน พ.ศ. 2497
ประเทศ	ราชอาณาจักรไทย
ภาษิต	เราปฏิบัติหน้าที่เพื่อเกียรติศักดิ์ไทย
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
แพรแถบ
ผู้สมควรได้รับ	ผู้ที่ได้ปฏิบัติราชการชายแดนเป็นพิเศษ
สถานะ	ยังพระราชทานอยู่
ผู้สถาปนา	พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ประธาน	พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
สถิติการมอบ
รายแรก	อรรถสิทธิ์ สิทธิสุนทร 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2498
รายล่าสุด	17 ธันวาคม พ.ศ. 2566
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	เหรียญช่วยราชการเขตภายใน
รองมา	เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก เหรียญทองช้างเผือก
หมายเหตุ	พระราชทานเป็นกรรมสิทธิ์

ลักษณะของเหรียญ

เหรียญราชการชายแดน ด้านหน้า

เหรียญราชการชายแดน มีลักษณะเป็นเหรียญรูปกลม ทำด้วยโลหะสีทอง ด้านหน้า มีพระบรมรูปสมเด็จพระนเรศวรมหาราช กำลังทรงทำยุทธหัตถีกับราชศัตรู ด้านหลัง มีอักษรจารึกว่า "เราปฏิบัติหน้าที่เพื่อเกียรติศักดิ์ไทย" ตัวเหรียญห้อยกับแพรแถบสีม่วงมีริ้วสีขาวสองข้าง เบื้องบนมีเข็มโลหะรูปคฑาจอมพลสีทองจารึกอักษรว่า "ราชการชายแดน" ใช้ประดับที่อกเสื้อเบื้องซ้าย

สิทธิของผู้ได้รับพระราชทาน

1. ได้รับการรักษาพยาบาลในโรงพยาบาลของรัฐบาล หรือองค์การของรัฐบาลทุกแห่ง ตลอดจนให้ได้รับยาบำบัดรักษาโรคโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย
2. ได้ลดค่าโดยสารยานพาหนะ คือ รถราง รถไฟ รถยนต์โดยสารประจำทาง เรือเดินทะเล ที่เป็นของรัฐบาลหรือองค์การ และบริษัทในความควบคุมของรัฐบาลลงกึ่งหนึ่งของอัตราธรรมดา

การพระราชทาน

พระราชทานแก่ทหาร ตำรวจ ข้าราชการ และผู้กระทำหน้าที่ซึ่งเจ้ากระทรวง หน่วยทหาร หรือตำรวจ สั่งให้ปฏิบัติหน้าที่ราชการ ณ อำเภอชายแดน เป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 6 เดือน ยกเว้นแต่มีเหตุสู้รบพิเศษ เกี่ยวกับการป้องกันราชอาณาจักรได้ปฏิบัติหน้าที่ราชการสมความมุ่งหมายของทางราชการ และประพฤติตนอยู่ในระเบียบวินัยอันดี

ตัวอย่างพระนามาภิไธยและนามผู้ได้รับพระราชทาน

• สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
• พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
• สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
• จอมพล แปลก พิบูลสงคราม
• จอมพล ถนอม กิตติขจร
• จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์
• พล.อ. สุจินดา คราประยูร
• พล.อ. สุรยุทธ์ จุลานนท์
• พล.อ. ชวลิต ยงใจยุทธ
• สุวพันธุ์ ตันยุวรรธนะ
• พล.ท. ปิยวัฒน์ นาควานิช
• พล.อ. วราห์ บุญญะสิทธิ์
• พล.อ. เทพพงศ์ ทิพยจันทร์
• พล.ต.ดร.ขัตติยะ สวัสดิผล
• พล.อ. พิสิทธิ์ สิทธิสาร
• พล.อ. นิพัทธ์ ทองเล็ก
• บรรหาร ศิลปอาชา
• ศักดิ์สยาม ชิดชอบ

อ้างอิง

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ เหรียญราชการชายแดน

1. พระราชบัญญัติเหรียญราชการชายแดน พ.ศ. ๒๔๙๗