ชนเบอร์เบอร์ (อังกฤษ: Berber people) เป็นกลุ่มชาติพันธ์ของแอฟริกาเหนือทางตะวันตกของ ผู้ที่ตั้งถิ่นฐานกระจัดกระจายอยู่ในบริเวณตั้งแต่มหาสมุทรแอตแลนติกไปจนถึง (Siwa oasis) ในอียิปต์ และจากบริเวณเมดิเตอร์เรเนียนไปจนถึงแม่น้ำไนเจอร์ ในประวัติศาสตร์ชนเบอร์เบอร์พูดซึ่งเป็นสาขาหนึ่งของตระกูลภาษาแอโฟรเอชีแอติก ในปัจจุบันชนเบอร์เบอร์บางกลุ่มพูดภาษาอาหรับ ชนเบอร์เบอร์ที่พูดภาษากลุ่มเบอร์เบอร์ในบริเวณที่ว่านี้มีด้วยกันราว 30 ถึง 40 ล้านคนที่ส่วนใหญ่ตั้งถิ่นฐานหนาแน่นอยู่ในบริเวณแอลจีเรียและโมร็อกโก และเบาบางลงไปทางตะวันออกไปทาง (Maghreb) และเลยไปจากนั้น
Imaziɣen, ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⵏ, ⵎⵣⵗⵏ | |
---|---|
เบอร์เบอร์ | |
ประชากรทั้งหมด | |
20–30 ล้าน – 50 ล้านคน | |
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ | |
โมร็อกโก | ตั้งแต่ ≈ 10 ล้าน ถึง ≈ 12 ล้าน |
แอลจีเรีย | จาก 9 ถึง ≈ 13 ล้าน |
ลิเบีย | ~3,850,000 |
ตูนิเซีย | 110,000 ถึง ≈ 389,652 |
ฝรั่งเศส | มากกว่า 2 ล้าน |
มอริเตเนีย | 2,883,000 (2,768,000 & 115,000) |
ไนเจอร์ | 1,620,000 |
มาลี | 850,000 |
เบลเยียม | 500,000 (รวมลูกหลาน) |
เนเธอร์แลนด์ | 367,455 (รวมลูกหลาน)[] |
บูร์กินาฟาโซ | 50,000 |
อียิปต์ | 34,000 or 1,826,580 |
แคนาดา | 37,060 (รวมลูกครึ่ง) |
อิสราเอล | 3,500 |
สหรัฐ | 1,327 |
ภาษา | |
(ทามาไซต์) มักเขียนกับอักษรทิฟินาค, ; dialects (among ) | |
ศาสนา | |
ส่วนใหญ่นับถืออิสลามนิกายซุนนี. ส่วนน้อยนับถือนิกายอื่น (ชีอะฮ์, ), ศาสนาคริสต์ (โปรเตสแตนต์), และ | |
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง | |
กลุ่นแอโฟรเอชีแอติก |
ชนเบอร์เบอร์เรียกตนเองด้วยชื่อต่าง ๆ ที่รวมทั้ง “Imazighen” (เอกพจน์ “Amazigh”) ที่อาจจะแปลว่า “ชนอิสระ” ตามความเห็นของนักการทูตและนักประพันธ์ชาวอาหรับ “Amazigh” แปลว่า “คนอิสระ” แต่ความเห็นนี้ก็ยังเป็นที่โต้แย้งกันเพราะไม่มีรากของความหมายของ “M-Z-Gh” ที่แปลว่า “อิสระ” ในภาษากลุ่มเบอร์เบอร์สมัยใหม่ นอกจากนั้นก็ยังมีคำภาษา “amajegh” ที่แปลว่า “ศักดิ์ศรี” (noble) คำเรียกนี้ใช้กันทั่วไปในโมร็อกโก แต่ในบริเวณอื่นในท้องถิ่นก็มีคำอื่นที่เฉพาะเจาะจงลงไปอีกเช่น “Kabyle” หรือ “Chaoui” ที่มักจะใช้กันมากกว่า ในประวัติศาสตร์ชนเบอร์เบอร์ก็รู้จักกันในชื่อต่างๆ เช่นในลิเบียโบราณโดยชาวกรีกโบราณ ว่า “” และ “” โดยโรมัน และ “มัวร์” โดยชายยุโรปในยุคกลาง ภาษาอังกฤษสมัยปัจจุบันอาจจะแผลงมาจากภาษาอิตาลีหรืออาหรับแต่รากที่ลึกไปกว่านั้นไม่เป็นที่ทราบ
ชาวเบอร์เบอร์ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันก็ได้แก่นักประพันธ์ชาวโรมัน (Apuleius), จักรพรรดิโรมันเซ็พติมิอัส เซเวอรัส และ นักบุญออกัสตินแห่งฮิปโป ชาวเบอร์เบอร์ที่มีชื่อเสียงในปัจจุบันคือดารานักฟุตบอลซีเนอดีน ซีดาน
อ้างอิง
- Native Peoples of the World: An Encyclopedia. Ed. Steven L. Danver, M. E. Sharpe/Mesa Verde Publishing, 2013, p. 23f.
- "Berber people". สืบค้นเมื่อ 2016-08-17.
- "North Africa's Berbers get boost from Arab Spring". . 5 May 2012. สืบค้นเมื่อ 8 December 2013.
- Tej K. Bhatia, William C. Ritchie (2006). The Handbook of Bilingualism. John Wiley & Sons. p. 860. ISBN . สืบค้นเมื่อ 16 July 2016.
{{}}
: CS1 maint: uses authors parameter () - อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อminorityrights.org
- Peter Prengaman: Morocco's Berbers Battle to Keep From Losing Their Culture / Arab minority forces majority to abandon native language, Chronicle Foreign Service, March 16, 2001, on sfgate.com.
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อaxl.cefan.ulaval.ca
- "Algeria reinstates term limit and recognises Berber language". BBC News.
- "Tunisia". The World Factbook.[]
- 2014-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, originally published by CultureComm unication.gouv.fr.
- Scholastic Library Publishing (2005). Lands and Peoples: Africa. Grolier. p. 135. ISBN . สืบค้นเมื่อ 17 August 2016.; Moors 80% of population of 3,460,000
- Joshua Project. "Tuareg, Tamasheq in Mauritania".
- . The World Factbook. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-04-24. สืบค้นเมื่อ 2019-08-22.
- . The World Factbook. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-11-10. สืบค้นเมื่อ 2019-08-22.
- Truong, Nicolas (2016-03-23). "Au cœur des réseaux djihadistes européens, le passé douloureux du Rif marocain". Le Monde.fr (ภาษาฝรั่งเศส). ISSN 1950-6244. สืบค้นเมื่อ 2016-11-16.
- Joshua Project. "Tuareg, Tamasheq in Burkina Faso".
- Joshua Project. "Berber, Siwa in Egypt".
- Government of Canada, Statistics Canada (February 8, 2017). "Census Profile, 2016 Census - Canada [Country] and Canada [Country]". www12.statcan.gc.ca.
- Moshe Shokeid: The Dual Heritage: Immigrants from the Atlas Mountains in an Israeli Village. Manchester University Press, 1971.
- US Census Bureau. "The Arab Population: 2000" (PDF). สืบค้นเมื่อ 2013-05-05.
- Sadek Lekdja: Christianity in Kabylie, Radio France Internationale, 7 mai 2001 2017-10-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. "Believers in Christ from a Muslim Background: A Global Census | Duane A Miller Botero - Academia.edu". academia.edu. สืบค้นเมื่อ 27 March 2016.
- *(ฝรั่งเศส)
- Blench, Roger. Archaeology, Language, and the African Past. Rowman: Altamira, 2006 ISBN
- Diakonoff, Igor. The Earliest Semitic Society: Linguistic Data. Journal of Semitic Studies, Vol. 43 Iss. 2 (1998).
- Shirai, Noriyuki. The Archaeology of the First Farmer-Herders in Egypt: New Insights into the Fayum Epipalaeolithic and Neolithic. Leiden University Press, 2010. ISBN .
- Blench R (2006) Archaeology, Language, and the African Past, Rowman Altamira, ISBN , ISBN , books.google.be/books?id=esFy3Po57A8C
- Ehret C, Keita SOY, Newman P (2004) The Origins of Afroasiatic a response to Diamond and Bellwood (2003) in the Letters of SCIENCE 306, no. 5702, p. 1680 doi:10.1126/science.306.5702.1680c
- Bender ML (1997), Upside Down Afrasian, Afrikanistische Arbeitspapiere 50, pp. 19–34
- Militarev A (2005) Once more about glottochronology and comparative method: the Omotic-Afrasian case, Аспекты компаративистики – 1 (Aspects of comparative linguistics – 1). FS S. Starostin. Orientalia et Classica II (Moscow), p. 339-408. http://starling.rinet.ru/Texts/fleming.pdf 2020-12-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Brett, M. (1996). The Berbers. Blackwell Publishing. pp. 5–6.
{{}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|coauthors=
ถูกละเว้น แนะนำ (|author=
) ((help)) - Maddy-weitzman, B. (2006). "Ethno-politics and globalisation in North Africa: The berber culture movement*" (PDF). The Journal of North African Studies. 11 (1): 71–84. doi:10.1080/13629380500409917. สืบค้นเมื่อ 2007-07-17.
- Mohand Akli Haddadou, Le guide de la culture berbère, Paris Méditerranée, 2000, p.13-14
- Brian M. Fagan, Roland Oliver, Africa in the Iron Age: c 500 BCE to 1400 CE p. 47
- Encyclopedia Americana, Scholastic Library Publishing, 2005, v.3, p.569
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha chnebxrebxr xngkvs Berber people epnklumchatiphnthkhxngaexfrikaehnuxthangtawntkkhxng phuthitngthinthankracdkracayxyuinbriewntngaetmhasmuthraextaelntikipcnthung Siwa oasis inxiyipt aelacakbriewnemdietxrereniynipcnthungaemnainecxr inprawtisastrchnebxrebxrphudsungepnsakhahnungkhxngtrakulphasaaexofrexchiaextik inpccubnchnebxrebxrbangklumphudphasaxahrb chnebxrebxrthiphudphasaklumebxrebxrinbriewnthiwanimidwyknraw 30 thung 40 lankhnthiswnihytngthinthanhnaaennxyuinbriewnaexlcieriyaelaomrxkok aelaebabanglngipthangtawnxxkipthang Maghreb aelaelyipcaknnchnebxrebxrImaziɣen ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⵏ ⵎⵣⵗⵏebxrebxrprachakrthnghmd20 30 lan 50 lankhnphumiphakhthimiprachakrxyangminysakhyomrxkoktngaet 10 lan thung 12 lanaexlcieriycak 9 thung 13 lanliebiy 3 850 000tuniesiy110 000 thung 389 652frngessmakkwa 2 lanmxrieteniy2 883 000 2 768 000 amp 115 000 inecxr1 620 000mali850 000ebleyiym500 000 rwmlukhlan enethxraelnd367 455 rwmlukhlan txngkarxangxing burkinafaos50 000xiyipt34 000 or 1 826 580aekhnada37 060 rwmlukkhrung xisraexl3 500shrth1 327phasa thamaist mkekhiynkbxksrthifinakh dialects among sasnaswnihynbthuxxislamnikaysunni swnnxynbthuxnikayxun chixah sasnakhrist opretsaetnt aelaklumchatiphnthuthiekiywkhxngklunaexofrexchiaextikbriewnkhxngchnebxrebxr chnebxrebxreriyktnexngdwychuxtang thirwmthng Imazighen exkphcn Amazigh thixaccaaeplwa chnxisra tamkhwamehnkhxngnkkarthutaelankpraphnthchawxahrb Amazigh aeplwa khnxisra aetkhwamehnnikyngepnthiotaeyngknephraaimmirakkhxngkhwamhmaykhxng M Z Gh thiaeplwa xisra inphasaklumebxrebxrsmyihm nxkcaknnkyngmikhaphasa amajegh thiaeplwa skdisri noble khaeriykniichknthwipinomrxkok aetinbriewnxuninthxngthinkmikhaxunthiechphaaecaacnglngipxikechn Kabyle hrux Chaoui thimkcaichknmakkwa inprawtisastrchnebxrebxrkruckkninchuxtang echninliebiyobranodychawkrikobran wa aela odyormn aela mwr odychayyuorpinyukhklang phasaxngkvssmypccubnxaccaaephlngmacakphasaxitalihruxxahrbaetrakthilukipkwannimepnthithrab chawebxrebxrthimichuxesiyngepnthiruckknkidaeknkpraphnthchawormn Apuleius ckrphrrdiormnesphtimixs esewxrs aela nkbuyxxkstinaehnghipop chawebxrebxrthimichuxesiynginpccubnkhuxdarankfutbxlsienxdin sidanxangxingNative Peoples of the World An Encyclopedia Ed Steven L Danver M E Sharpe Mesa Verde Publishing 2013 p 23f Berber people subkhnemux 2016 08 17 North Africa s Berbers get boost from Arab Spring 5 May 2012 subkhnemux 8 December 2013 Tej K Bhatia William C Ritchie 2006 The Handbook of Bilingualism John Wiley amp Sons p 860 ISBN 0631227350 subkhnemux 16 July 2016 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint uses authors parameter xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux minorityrights org Peter Prengaman Morocco s Berbers Battle to Keep From Losing Their Culture Arab minority forces majority to abandon native language Chronicle Foreign Service March 16 2001 on sfgate com xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux axl cefan ulaval ca Algeria reinstates term limit and recognises Berber language BBC News Tunisia The World Factbook lingkesiy 2014 09 29 thi ewyaebkaemchchin originally published by CultureComm unication gouv fr Scholastic Library Publishing 2005 Lands and Peoples Africa Grolier p 135 ISBN 0717280241 subkhnemux 17 August 2016 Moors 80 of population of 3 460 000 Joshua Project Tuareg Tamasheq in Mauritania The World Factbook khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2020 04 24 subkhnemux 2019 08 22 The World Factbook khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2015 11 10 subkhnemux 2019 08 22 Truong Nicolas 2016 03 23 Au cœur des reseaux djihadistes europeens le passe douloureux du Rif marocain Le Monde fr phasafrngess ISSN 1950 6244 subkhnemux 2016 11 16 Joshua Project Tuareg Tamasheq in Burkina Faso Joshua Project Berber Siwa in Egypt Government of Canada Statistics Canada February 8 2017 Census Profile 2016 Census Canada Country and Canada Country www12 statcan gc ca Moshe Shokeid The Dual Heritage Immigrants from the Atlas Mountains in an Israeli Village Manchester University Press 1971 US Census Bureau The Arab Population 2000 PDF subkhnemux 2013 05 05 Sadek Lekdja Christianity in Kabylie Radio France Internationale 7 mai 2001 2017 10 18 thi ewyaebkaemchchin Believers in Christ from a Muslim Background A Global Census Duane A Miller Botero Academia edu academia edu subkhnemux 27 March 2016 frngess Blench Roger Archaeology Language and the African Past Rowman Altamira 2006 ISBN 9780759104662 Diakonoff Igor The Earliest Semitic Society Linguistic Data Journal of Semitic Studies Vol 43 Iss 2 1998 Shirai Noriyuki The Archaeology of the First Farmer Herders in Egypt New Insights into the Fayum Epipalaeolithic and Neolithic Leiden University Press 2010 ISBN 9789087280796 Blench R 2006 Archaeology Language and the African Past Rowman Altamira ISBN 0 7591 0466 2 ISBN 978 0 7591 0466 2 books google be books id esFy3Po57A8C Ehret C Keita SOY Newman P 2004 The Origins of Afroasiatic a response to Diamond and Bellwood 2003 in the Letters of SCIENCE 306 no 5702 p 1680 doi 10 1126 science 306 5702 1680c Bender ML 1997 Upside Down Afrasian Afrikanistische Arbeitspapiere 50 pp 19 34 Militarev A 2005 Once more about glottochronology and comparative method the Omotic Afrasian case Aspekty komparativistiki 1 Aspects of comparative linguistics 1 FS S Starostin Orientalia et Classica II Moscow p 339 408 http starling rinet ru Texts fleming pdf 2020 12 07 thi ewyaebkaemchchin Brett M 1996 The Berbers Blackwell Publishing pp 5 6 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a imruckpharamietxr coauthors thuklaewn aenana author help Maddy weitzman B 2006 Ethno politics and globalisation in North Africa The berber culture movement PDF The Journal of North African Studies 11 1 71 84 doi 10 1080 13629380500409917 subkhnemux 2007 07 17 Mohand Akli Haddadou Le guide de la culture berbere Paris Mediterranee 2000 p 13 14 Brian M Fagan Roland Oliver Africa in the Iron Age c 500 BCE to 1400 CE p 47 Encyclopedia Americana Scholastic Library Publishing 2005 v 3 p 569 bthkhwamprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk