เบส (สุนัข)

เบส หรือ อีเบส เป็นสุนัขทรงเลี้ยงในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ปรากฏในพระราชหัตถเลขา แต่จากที่พระองค์มีพระราชกรณียกิจจำนวนมากและไม่มีเวลาให้กับสุนัขนี้ พระองค์จึงพระราชทานให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินีทรงเลี้ยงต่อ

เบส

พระรูปหมู่เจ้านายฝ่ายใน ปรากฏภาพสุนัขทรงเลี้ยงข้างกรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินีที่คาดว่าน่าจะเป็นอีเบส
ฉายาอื่น ๆ	อีเบส
สปีชีส์	สุนัข
สายพันธุ์
เพศ	เมีย
เกิด	ไม่ทราบ
ตาย	ไม่ทราบ
เป็นที่รู้จักสำหรับ	สุนัขทรงเลี้ยงในรัชกาลที่ 5
เจ้าของ	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินี​

ประวัติ

เบส หรือ อีเบส เป็นสุนัขพันธุ์ (Terrier) เพศเมีย มีขนสีขาวสะอาด เป็นหนึ่งในสุนัขทรงเลี้ยงเท่าที่ปรากฏนามในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่สุนัขนี้มีความฉลาดเฉลียว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชหัตถเลขาแด่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินี พระราชขนิษฐา ให้ทรงทราบเกี่ยวกับสุนัขนี้ ความว่า "...รับรองว่าอีเบสนี้ฉลาดเป็นแน่ เดี๋ยวนี้รู้ภาษากว่าอ้ายปรินซ์ [สุนัขทรงเลี้ยงเพศผู้] เสียแล้ว ทั้งอ่อนกว่า..."

แต่เบสมีข้อเสียคือดีใจอย่างตื่นตูมเมื่อได้พบกับเจ้าของ ซึ่งในขณะนั้นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวยังทรงเลี้ยงอยู่ ทรงกล่าวว่า "...เวลาฉันตื่นนอน ต้องให้คนยึดไว้เสียให้แน่นจนความดีใจนั้นซาแล้วจึงปล่อย" และ "...เวลาไปไหนกลับมาเร่งรวังตัว อาจจะโผนขึ้นถึงหน้าอกนอนหงายทั้วยืนด้วยความคิดถึง แลกระโดดขึ้นกระโดดลงบนตักตะกุยตะกายจนเลือดออก" และทรงกล่าวสรุปว่าเบสเป็นสุนัขที่ "...สันดานยินดีแรง..." แม้จะซุกซนและมีแรงเยอะ โดยทรงกล่าวว่า "...เพราะตีนมันตีนเดียวถีบอ้ายปรินซ์นอนหงาย" แต่พระองค์ยืนยันว่าเบสไม่ดุ และกินค่อนข้างจุเสียด้วย

แม้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะทรงมีพระเมตตาต่อเบส และเบสก็จะแสดงความจงรักภักดีต่อพระองค์มากก็ตาม แต่ก็ทรงตระหนักว่าเบสเป็นสุนัขที่ชอบอยู่ใกล้ชิดกับเจ้าของตลอดเวลา แต่ด้วยมีพระราชกิจต่าง ๆ ทำให้พระองค์ไม่สามารถมีเวลาให้แก่เบสได้ รวมทั้งนิสัยของเบสที่มักจะเห่าเสียงดัง จึงพระราชทานเบสแก่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินีทรงเลี้ยงต่อ พระองค์อนุญาตให้กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินีเฆี่ยนตีเบสได้หากสร้างความเดือดร้อนวุ่นวาย แต่ทรงกำชับว่าเบสควรผสมพันธุ์กับปรินซ์ สุนัขทรงเลี้ยงเพศผู้ที่มีสีขาวเช่นเดียวกัน และไม่ทรงต้องการให้เบสไปผสมพันธุ์กับสุนัขอื่น พระองค์กล่าวว่า "...ที่หวงเช่นนี้เพราะหมาที่ขาวบริสุทธิ์เป็นแก้วแท้มีอ้ายปรินซ์กับอีเบส 2 ตัวเท่านั้น ที่มาใหม่ก็ไม่ขาวเหมือน..."

อ้างอิง

• ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย. "รัชกาลที่ 5 กับสุนัขทรงเลี้ยง". ศิลปวัฒนธรรม. 36 : 5 สิงหาคม 2558, หน้า 21-23